I. Cơ sở lý luận về kiểm soát các khoản thu chi
Kiểm soát tài chính là một phần quan trọng trong quản lý tài chính tại các đơn vị sự nghiệp có thu, đặc biệt là tại các trung tâm y tế. Việc quản lý thu chi hiệu quả không chỉ giúp đảm bảo tính minh bạch trong sử dụng ngân sách mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ y tế. Theo tác giả Đỗ Huyền Trang và Lê Thị Thanh Mỹ (2018), đơn vị sự nghiệp có thu là các đơn vị hoạt động cung cấp dịch vụ công nhằm thỏa mãn nhu cầu đời sống của người dân. Điều này nhấn mạnh vai trò của kiểm soát tài chính trong việc duy trì hoạt động của các đơn vị này. Đặc biệt, trong bối cảnh chính sách y tế đang thay đổi, việc hoàn thiện quy trình kiểm soát thu chi là cần thiết để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người dân.
1.1 Khái niệm và phân loại đơn vị sự nghiệp có thu
Đơn vị sự nghiệp có thu được định nghĩa là các đơn vị hoạt động không vì mục đích lợi nhuận mà chủ yếu phục vụ cộng đồng. Chúng có thể được phân loại theo vị trí quản lý (Trung ương hoặc địa phương) và lĩnh vực hoạt động (y tế, giáo dục, văn hóa, v.v.). Việc phân loại này giúp xác định rõ hơn về chức năng và nhiệm vụ của từng đơn vị, từ đó có những biện pháp kiểm soát tài chính phù hợp. Đặc biệt, trong lĩnh vực y tế, các đơn vị này cần phải có quy trình kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo nguồn lực được sử dụng hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cho người dân.
II. Thực trạng kiểm soát các khoản thu chi tại Trung tâm y tế thị xã Ayun Pa
Trung tâm y tế thị xã Ayun Pa là một đơn vị sự nghiệp y tế có thu, chịu sự quản lý của Sở Y tế tỉnh Gia Lai. Trong những năm qua, trung tâm đã có những bước tiến trong việc quản lý thu chi, tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế. Việc kiểm soát tài chính tại đây chưa thực sự hiệu quả, dẫn đến tình trạng không cân đối giữa thu và chi. Theo báo cáo tài chính, các khoản chi cho hoạt động y tế vẫn chưa đủ bù đắp cho các khoản thu, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ. Đặc biệt, việc chưa có quy trình kiểm soát rõ ràng đã dẫn đến nhiều rủi ro trong quản lý tài chính. Do đó, việc đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp hoàn thiện là rất cần thiết.
2.1 Khái quát các khoản thu chi tại Trung tâm y tế thị xã Ayun Pa
Các khoản thu tại Trung tâm y tế chủ yếu đến từ dịch vụ khám chữa bệnh, bảo hiểm y tế và các nguồn tài trợ khác. Tuy nhiên, các khoản chi cho hoạt động y tế, bao gồm chi phí thuốc men, thiết bị y tế và lương cho nhân viên, vẫn chiếm tỷ lệ lớn trong ngân sách. Việc quản lý ngân sách y tế cần được cải thiện để đảm bảo rằng các khoản chi được sử dụng hiệu quả và hợp lý. Đặc biệt, cần có sự giám sát chặt chẽ hơn trong việc sử dụng ngân sách để tránh lãng phí và đảm bảo rằng các dịch vụ y tế được cung cấp đầy đủ và chất lượng.
III. Giải pháp hoàn thiện kiểm soát các khoản thu chi tại Trung tâm y tế thị xã Ayun Pa
Để hoàn thiện kiểm soát tài chính tại Trung tâm y tế thị xã Ayun Pa, cần thực hiện một số giải pháp cụ thể. Đầu tiên, cần xây dựng quy trình kiểm soát thu chi rõ ràng và chặt chẽ, đảm bảo rằng mọi khoản thu chi đều được ghi chép và báo cáo đầy đủ. Thứ hai, cần tăng cường đào tạo cho cán bộ về quản lý ngân sách và kiểm soát tài chính, giúp họ nắm vững các quy định và quy trình. Cuối cùng, cần có sự giám sát thường xuyên từ các cơ quan chức năng để đảm bảo rằng các quy trình kiểm soát được thực hiện nghiêm túc và hiệu quả.
3.1 Hoàn thiện môi trường kiểm soát
Môi trường kiểm soát tại Trung tâm y tế cần được cải thiện để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các quy trình kiểm soát tài chính. Cần xây dựng một văn hóa tổ chức mạnh mẽ, nơi mà mọi nhân viên đều nhận thức được tầm quan trọng của việc quản lý thu chi. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công việc mà còn tạo ra một môi trường làm việc tích cực, khuyến khích sự sáng tạo và cải tiến trong công tác quản lý tài chính.
