Công tác lập dự toán và quyết toán ngân sách nhà nước của Sở Tài chính tỉnh Bình Định

• Tác giả: Nguyễn Thị Duyên
• Người hướng dẫn: TS. Đỗ Huyền Trang
• Trường học: Trường Đại Học Quy Nhơn
• Chuyên ngành: Kế toán
• Đề tài: Hoàn Thiện Công Tác Lập Dự Toán Và Quyết Toán Ngân Sách Nhà Nước Tại Bình Định
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Bình Định

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC BIỂU ĐỒ
• DANH MỤC SƠ ĐỒ
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 0.2. Tổng quan các đề tài đã nghiên cứu có liên quan
• 0.3. Mục tiêu nghiên cứu
• 0.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 0.5. Phương pháp nghiên cứu
• 0.6. Ý nghĩa của đề tài
• 0.7. Cấu trúc đề tài
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ LẬP DỰ TOÁN VÀ QUYẾT TOÁN CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA SỞ TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI CÁC ĐƠN VỊ DỰ TOÁN CẤP I
• 1.1. Tổng quan về Ngân sách nhà nước và Ngân sách nhà nước cấp tỉnh
• 1.1.1. Khái niệm, chức năng, vai trò, nguyên tắc quản lý Ngân sách nhà nước
• 1.1.2. Hệ thống ngân sách nhà nước và ngân sách nhà nước cấp tỉnh trong hệ thống Ngân sách nhà nước
• 1.1.3. Khái quát nguồn thu, nhiệm vụ chi ngân sách địa phương
• 1.1.4. Chi thường xuyên NSNN, nhiệm vụ chi thường xuyên Ngân sách nhà nước cấp tỉnh
• 1.1.5. Khái quát đơn vị dự toán cấp I
• 1.1.6. Nội dung công tác lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên Ngân sách nhà nước cấp tỉnh đối với đơn vị dự toán cấp I
• 1.1.7. Lập dự toán chi thường xuyên NSNN cấp tỉnh đối với đơn vị dự toán cấp I
• 1.1.8. Quyết toán chi thường xuyên NSNN cấp tỉnh đối với các đơn vị dự toán cấp I
• 1.2. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN VÀ QUYẾT TOÁN CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA SỞ TÀI CHÍNH TỈNH BÌNH ĐỊNH ĐỐI VỚI CÁC ĐƠN VỊ DỰ TOÁN CẤP I
• 2.1. Phân cấp trách nhiệm của các cơ quan trong công tác quản lý tài chính tại tỉnh Bình Định
• 2.2. Cơ quan chỉ đạo và ra quyết định thực hiện Ngân sách nhà nước tỉnh Bình Định
• 2.3. Cơ quan tham mưu và quản lý Ngân sách nhà nước tỉnh Bình Định
• 2.4. Cơ quan trực tiếp thực hiện Ngân sách nhà nước tỉnh Bình Định
• 2.5. Nội dung chi thường xuyên Ngân sách nhà nước tỉnh Bình Định
• 2.6. Thực trạng công tác lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên Ngân sách nhà nước của Sở Tài chính tỉnh Bình Định đối với các đơn vị dự toán cấp I
• 2.6.1. Lập dự toán chi thường xuyên Ngân sách nhà nước của Sở Tài chính tỉnh Bình Định đối với các đơn vị dự toán cấp I
• 2.6.2. Quyết toán chi thường xuyên Ngân sách nhà nước của Sở Tài chính tỉnh Bình Định đối với các đơn vị dự toán cấp I
• 2.6.3. Đánh giá thực trạng công tác lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên Ngân sách nhà nước của Sở Tài chính tỉnh Bình Định đối với các đơn vị dự toán cấp I
• 2.6.3.1. Công tác lập dự toán
• 2.6.3.2. Công tác quyết toán
• 2.7. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN VÀ QUYẾT TOÁN CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA SỞ TÀI CHÍNH TỈNH BÌNH ĐỊNH ĐỐI VỚI CÁC ĐƠN VỊ DỰ TOÁN CẤP I
• 3.1. Quan điểm và phương hướng hoàn thiện công tác lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên NSNN của Sở Tài chính tỉnh Bình Định đối với các đơn vị dự toán cấp I
• 3.2. Giải pháp hoàn thiện công tác lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên NSNN của Sở Tài chính tỉnh Bình Định đối với các đơn vị dự toán cấp I
• 3.2.1. Xây dựng đội ngũ, nâng cao trình độ, năng lực cán bộ, công chức, viên chức làm công tác lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên NSNN của tỉnh Bình Định
• 3.2.2. Tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên NSNN
• 3.2.3. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên NSNN
• 3.2.4. Kiến nghị Chính phủ về quy định hành lang pháp lý và cơ chế chính sách
• 3.2.5. Kiến nghị Bộ Tài chính
• 3.2.6. Kiến nghị đối với HĐND và UBND tỉnh Bình Định
• 3.2.7. Kiến nghị đối với Sở Tài chính và KBNN tỉnh
• 3.3. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• KẾT LUẬN CHUNG
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN THẠC SĨ (BẢN SAO)

I. Tổng Quan Về Dự Toán Ngân Sách Nhà Nước Tại Bình Định

Ngân sách nhà nước (NSNN) đóng vai trò then chốt trong hệ thống tài chính quốc gia, là nguồn lực tài chính để Nhà nước duy trì hoạt động và thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Với mọi quốc gia, NSNN luôn giữ vị trí đặc biệt quan trọng. Do đó, chính phủ các nước luôn nỗ lực tăng cường tiềm lực NSNN và sử dụng hiệu quả nguồn lực này. Chi NSNN bao gồm chi đầu tư phát triển và chi thường xuyên, trong đó chi thường xuyên chiếm tỷ trọng lớn và có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội. Chi thường xuyên NSNN đáp ứng nhu cầu tối thiểu để duy trì hoạt động bộ máy quản lý nhà nước các cấp, đảm bảo ổn định kinh tế - xã hội. Cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, nhiệm vụ chi thường xuyên của nhà nước ngày càng tăng về quy mô và tính chất, đòi hỏi quản lý và sử dụng hiệu quả, tiết kiệm. Đây là bài toán đặt ra cho các nhà quản lý để thực hiện tốt vai trò quản lý nhà nước. Tập trung đầy đủ nguồn thu ngân sách theo luật và sử dụng hiệu quả nguồn thu này vào chi tiêu thường xuyên, đảm bảo sự ổn định và bền vững.

1.1. Khái niệm và vai trò của Ngân Sách Nhà Nước

Theo Luật Ngân sách Nhà nước năm 2015, NSNN là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để đảm bảo thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước. NSNN đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, chống lạm phát và giảm thất nghiệp. Đồng thời, NSNN còn có chức năng phân bổ nguồn lực trong xã hội, phân phối lại thu nhập và điều chỉnh kinh tế.

1.2. Chức năng chính của Ngân Sách Nhà Nước hiện nay

NSNN có bốn chức năng chính: ổn định kinh tế vĩ mô, phân bổ nguồn lực, phân phối lại thu nhập và điều chỉnh kinh tế. Chức năng ổn định kinh tế vĩ mô giúp thúc đẩy tăng trưởng, chống lạm phát và giảm thất nghiệp. Chức năng phân bổ nguồn lực đảm bảo sử dụng hiệu quả các nguồn lực. Chức năng phân phối lại thu nhập giúp giảm bất bình đẳng. Chức năng điều chỉnh kinh tế giúp ứng phó với suy thoái hoặc phát triển quá nóng. Bốn chức năng này có mối quan hệ chặt chẽ, phản ánh bản chất hoạt động của NSNN trong quá trình tạo lập, khai thác, phân bổ và kiểm soát nguồn vốn.

1.3. Nguyên tắc quản lý Ngân Sách Nhà Nước hiệu quả

Quản lý NSNN cần tuân thủ các nguyên tắc: tập trung, thống nhất, công khai, minh bạch và hiệu quả. Nguyên tắc tập trung đảm bảo sự chỉ đạo thống nhất của trung ương. Nguyên tắc thống nhất đảm bảo sự đồng bộ trong quản lý. Nguyên tắc công khai, minh bạch tạo điều kiện cho giám sát. Nguyên tắc hiệu quả đảm bảo sử dụng tiết kiệm và hiệu quả nguồn lực. Việc tuân thủ các nguyên tắc này giúp NSNN hoạt động hiệu quả, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội.

II. Thực Trạng Lập Dự Toán Chi Ngân Sách Tại Tỉnh Bình Định

Trong thời gian qua, tại tỉnh Bình Định, công tác chi thường xuyên NSNN đã tuân thủ đầy đủ Luật NSNN 2015, kế thừa các quy định của Luật NSNN năm 2002, đảm bảo tính thống nhất của NSNN và là hành lang pháp lý mới, đầy đủ, đồng bộ hơn, phù hợp với tình hình thực tế và xu hướng hội nhập quốc tế. Điều này góp phần quan trọng vào tiến trình cải cách tài chính công theo hướng hiện đại và đảm bảo phục vụ phát triển KT-XH, an ninh - quốc phòng, bảo đảm kinh phí thực hiện các chính sách an sinh xã hội, phúc lợi xã hội của địa phương. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế như việc bố trí chi thường xuyên còn dàn trải, hiệu quả còn thấp; tình hình chi ngân sách còn thất thoát, lãng phí.

2.1. Phân cấp trách nhiệm quản lý Ngân Sách tại Bình Định

Việc phân cấp trách nhiệm quản lý tài chính tại tỉnh Bình Định được thực hiện theo quy định của Luật NSNN và các văn bản hướng dẫn. Các cơ quan như Sở Tài chính, Kho bạc Nhà nước tỉnh, các đơn vị dự toán cấp I đều có vai trò và trách nhiệm cụ thể trong việc lập dự toán, chấp hành và quyết toán NSNN. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan này là yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả quản lý NSNN.

2.2. Nội dung chi thường xuyên Ngân Sách Nhà Nước tỉnh Bình Định

Nội dung chi thường xuyên NSNN tỉnh Bình Định bao gồm các khoản chi cho hoạt động của bộ máy nhà nước, sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và các hoạt động khác nhằm duy trì hoạt động kinh tế - xã hội của địa phương. Việc quản lý và sử dụng các khoản chi này cần đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả và tuân thủ đúng quy định của pháp luật.

2.3. Đánh giá công tác lập Dự Toán Ngân Sách hiện nay

Công tác lập dự toán NSNN tại Bình Định đã có nhiều tiến bộ, tuy nhiên vẫn còn một số hạn chế như tính dự báo chưa cao, việc phân bổ nguồn lực chưa thực sự hiệu quả, và còn tình trạng xin - cho trong phân bổ ngân sách. Cần có các giải pháp để khắc phục những hạn chế này, nâng cao chất lượng công tác lập dự toán NSNN, đảm bảo nguồn lực được sử dụng hiệu quả nhất.

III. Giải Pháp Hoàn Thiện Quyết Toán Ngân Sách Tại Bình Định

Để nâng cao hiệu quả công tác lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên NSNN tại Bình Định, cần có các giải pháp đồng bộ, từ việc hoàn thiện quy trình, nâng cao năng lực cán bộ, tăng cường kiểm tra, giám sát đến việc ứng dụng công nghệ thông tin. Các giải pháp này cần được thực hiện một cách quyết liệt và đồng bộ để đạt được hiệu quả cao nhất.

3.1. Nâng cao năng lực cán bộ làm công tác Dự Toán

Cần có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác lập dự toán và quyết toán NSNN. Nội dung đào tạo cần tập trung vào các kiến thức mới về quản lý tài chính công, kỹ năng phân tích, dự báo và lập kế hoạch ngân sách. Đồng thời, cần tạo điều kiện cho cán bộ tham gia các khóa đào tạo, hội thảo trong và ngoài nước để học hỏi kinh nghiệm.

3.2. Tăng cường kiểm tra giám sát Quyết Toán Ngân Sách

Cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc lập dự toán, chấp hành và quyết toán NSNN. Hoạt động kiểm tra, giám sát cần được thực hiện thường xuyên, định kỳ và đột xuất, tập trung vào các lĩnh vực có nguy cơ sai phạm cao. Đồng thời, cần xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.

3.3. Ứng dụng CNTT trong lập Dự Toán và Quyết Toán

Việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong công tác lập dự toán và quyết toán NSNN giúp nâng cao hiệu quả, minh bạch và giảm thiểu sai sót. Cần xây dựng và triển khai các phần mềm quản lý ngân sách, kết nối liên thông giữa các cơ quan, đơn vị liên quan. Đồng thời, cần đảm bảo an toàn, bảo mật thông tin và đào tạo cán bộ sử dụng thành thạo các phần mềm này.

IV. Kiến Nghị Hoàn Thiện Quy Trình Lập Dự Toán Tại Bình Định

Để công tác lập dự toán và quyết toán NSNN tại Bình Định đạt hiệu quả cao hơn, cần có các kiến nghị cụ thể đối với Chính phủ, Bộ Tài chính, HĐND và UBND tỉnh, cũng như Sở Tài chính và KBNN tỉnh. Các kiến nghị này cần tập trung vào việc hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế chính sách, quy trình nghiệp vụ và tăng cường phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị.

4.1. Kiến nghị với Chính phủ về hành lang pháp lý

Chính phủ cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về NSNN, đảm bảo tính đồng bộ, minh bạch và phù hợp với thực tiễn. Cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật còn chồng chéo, mâu thuẫn hoặc chưa phù hợp. Đồng thời, cần ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết, cụ thể để các địa phương có cơ sở thực hiện.

4.2. Kiến nghị với Bộ Tài chính về cơ chế chính sách

Bộ Tài chính cần nghiên cứu, ban hành các cơ chế chính sách khuyến khích các địa phương tăng thu ngân sách, tiết kiệm chi tiêu và sử dụng hiệu quả nguồn lực. Cần có cơ chế phân bổ ngân sách hợp lý, đảm bảo công bằng, minh bạch và phù hợp với đặc điểm của từng địa phương. Đồng thời, cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các cơ chế chính sách này.

4.3. Kiến nghị với HĐND và UBND tỉnh Bình Định

HĐND và UBND tỉnh Bình Định cần tăng cường vai trò giám sát việc lập dự toán, chấp hành và quyết toán NSNN. Cần có các nghị quyết, quyết định cụ thể để chỉ đạo, điều hành công tác quản lý NSNN trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, cần tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý NSNN.

V. Ứng Dụng CNTT vào Lập Dự Toán Ngân Sách Bình Định

Ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao hiệu quả và minh bạch của công tác lập dự toán và quyết toán ngân sách. Việc triển khai các phần mềm quản lý ngân sách hiện đại, kết nối liên thông giữa các đơn vị, giúp giảm thiểu sai sót, tiết kiệm thời gian và tăng cường khả năng kiểm soát.

5.1. Lợi ích của việc ứng dụng CNTT trong Dự Toán

Ứng dụng CNTT giúp tự động hóa quy trình lập dự toán, giảm thiểu sai sót do nhập liệu thủ công. Dữ liệu được cập nhật实时, giúp các nhà quản lý có cái nhìn tổng quan và chính xác về tình hình ngân sách. Ngoài ra, CNTT còn giúp tăng cường tính minh bạch, tạo điều kiện cho người dân giám sát hoạt động ngân sách.

5.2. Các phần mềm hỗ trợ Quyết Toán Ngân Sách hiệu quả

Hiện nay có nhiều phần mềm hỗ trợ công tác quyết toán ngân sách, như hệ thống TABMIS (Treasury And Budget Management Information System). Các phần mềm này giúp chuẩn hóa quy trình, đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật. Đồng thời, các phần mềm còn cung cấp các báo cáo phân tích, giúp các nhà quản lý đánh giá hiệu quả sử dụng ngân sách.

5.3. Đào tạo nguồn nhân lực CNTT cho công tác Ngân Sách

Để ứng dụng CNTT hiệu quả, cần có đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn cao về CNTT và am hiểu về nghiệp vụ ngân sách. Cần có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên cho đội ngũ cán bộ này, giúp họ nắm vững các kiến thức mới về CNTT và áp dụng vào công việc thực tế.

VI. Kinh Nghiệm Lập Dự Toán Ngân Sách Hiệu Quả Tại Bình Định

Việc học hỏi kinh nghiệm từ các địa phương khác và áp dụng các phương pháp lập dự toán tiên tiến là yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả công tác ngân sách tại Bình Định. Cần chú trọng đến việc phân tích dữ liệu, dự báo chính xác và xây dựng kế hoạch ngân sách linh hoạt, đáp ứng với sự thay đổi của tình hình kinh tế - xã hội.

6.1. Phân tích dữ liệu và dự báo trong Lập Dự Toán

Phân tích dữ liệu quá khứ và hiện tại là cơ sở để dự báo chính xác các khoản thu, chi ngân sách trong tương lai. Cần sử dụng các phương pháp thống kê, kinh tế lượng để phân tích dữ liệu và xây dựng các mô hình dự báo. Đồng thời, cần cập nhật thông tin thường xuyên để điều chỉnh dự báo cho phù hợp với tình hình thực tế.

6.2. Xây dựng kế hoạch Ngân Sách linh hoạt và hiệu quả

Kế hoạch ngân sách cần được xây dựng một cách linh hoạt, có khả năng điều chỉnh khi có sự thay đổi của tình hình kinh tế - xã hội. Cần xác định rõ các mục tiêu ưu tiên và phân bổ nguồn lực một cách hợp lý. Đồng thời, cần có cơ chế kiểm soát chặt chẽ việc thực hiện kế hoạch ngân sách.

6.3. Chia sẻ kinh nghiệm lập Dự Toán giữa các đơn vị

Cần tạo điều kiện cho các đơn vị dự toán cấp I chia sẻ kinh nghiệm lập dự toán, học hỏi lẫn nhau. Có thể tổ chức các hội thảo, buổi tập huấn để các đơn vị trao đổi kinh nghiệm và giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình lập dự toán.

Tổng quan nghiên cứu

Ngân sách nhà nước (NSNN) giữ vai trò trung tâm trong việc đảm bảo nguồn lực tài chính cho hoạt động quản lý nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội. Tại tỉnh Bình Định, chi thường xuyên NSNN chiếm tỷ trọng lớn và có ảnh hưởng trực tiếp đến sự ổn định và phát triển địa phương. Giai đoạn 2018-2020, dự toán chi thường xuyên NSNN của các đơn vị dự toán cấp I tại Bình Định tăng từ khoảng 1.060 tỷ đồng lên 1.406 tỷ đồng, tương đương mức tăng 32,5%. Tuy nhiên, công tác lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên vẫn còn tồn tại những hạn chế như chi dàn trải, hiệu quả sử dụng chưa cao, và tình trạng chi vượt dự toán, chi không đúng thẩm quyền vẫn diễn ra.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là đánh giá thực trạng công tác lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên NSNN của Sở Tài chính tỉnh Bình Định đối với 41 đơn vị dự toán cấp I trong giai đoạn 2018-2020, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại Sở Tài chính tỉnh Bình Định, sử dụng số liệu thu thập từ báo cáo ngân sách địa phương trong ba năm liên tiếp. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn ngân sách công, đảm bảo tính minh bạch và tiết kiệm trong chi tiêu công, đồng thời hỗ trợ công tác quản lý tài chính nhà nước tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý ngân sách nhà nước, tập trung vào:

• Lý thuyết quản lý ngân sách nhà nước: NSNN được hiểu là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định nhằm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước. Lý thuyết này nhấn mạnh vai trò của ngân sách trong ổn định kinh tế vĩ mô, phân bổ nguồn lực, phân phối lại thu nhập và điều chỉnh kinh tế.

• Mô hình chu trình ngân sách: Bao gồm ba giai đoạn chính là lập dự toán, chấp hành ngân sách và quyết toán ngân sách. Mỗi giai đoạn có vai trò và quy trình cụ thể, trong đó lập dự toán là bước khởi đầu quan trọng để xác định kế hoạch thu chi, quyết toán là bước đánh giá kết quả thực hiện.

• Khái niệm chi thường xuyên NSNN: Là nhiệm vụ chi nhằm bảo đảm hoạt động của bộ máy nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội và thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên về phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh.

• Đơn vị dự toán cấp I: Là các đơn vị được giao dự toán ngân sách trực tiếp từ cấp có thẩm quyền, chịu trách nhiệm lập dự toán, chấp hành và quyết toán ngân sách theo quy định.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Số liệu được thu thập từ báo cáo ngân sách nhà nước tỉnh Bình Định giai đoạn 2018-2020, các văn bản pháp luật liên quan đến quản lý ngân sách, cùng các tài liệu hướng dẫn của Bộ Tài chính và UBND tỉnh Bình Định.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng phương pháp tổng hợp, phân tích số liệu thống kê về dự toán và quyết toán chi thường xuyên NSNN của các đơn vị dự toán cấp I. Phân tích so sánh tỷ lệ tăng trưởng dự toán qua các năm, đánh giá sự phù hợp giữa dự toán và quyết toán, đồng thời phân tích các nguyên nhân tồn tại.

• Phương pháp chọn mẫu: Nghiên cứu tập trung vào toàn bộ 41 đơn vị dự toán cấp I tại tỉnh Bình Định, đảm bảo tính đại diện và toàn diện cho phạm vi nghiên cứu.

• Timeline nghiên cứu: Thu thập và phân tích số liệu trong khoảng thời gian từ năm 2018 đến năm 2020, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp trong năm 2021.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng dự toán chi thường xuyên: Dự toán chi thường xuyên NSNN của các đơn vị dự toán cấp I tăng từ khoảng 1.060 tỷ đồng năm 2018 lên 1.406 tỷ đồng năm 2020, tương đương mức tăng 32,5%. Năm 2019 tăng 0,95% so với năm 2018, năm 2020 tăng 4,44% so với năm 2019.

2. Cơ cấu chi theo lĩnh vực: Năm 2018, chi sự nghiệp giáo dục - đào tạo chiếm tỷ trọng lớn nhất với 31,79%, tiếp theo là chi sự nghiệp y tế, dân số và gia đình chiếm 20,31%, chi sự nghiệp kinh tế chiếm 8,95%. Các lĩnh vực khác như khoa học công nghệ, văn hóa thông tin, thể dục thể thao chiếm tỷ lệ nhỏ hơn.

3. Quy trình lập dự toán và quyết toán: Quy trình được thực hiện theo đúng quy định pháp luật với 7 bước từ hướng dẫn lập dự toán, thảo luận, tổng hợp, trình UBND tỉnh, HĐND tỉnh phê duyệt đến giao dự toán và phân bổ cho các đơn vị trực thuộc. Tuy nhiên, việc thẩm định và kiểm soát vẫn còn một số hạn chế về tính chính xác và kịp thời.

4. Hạn chế trong công tác quản lý: Một số tồn tại được ghi nhận như chi ngân sách còn dàn trải, hiệu quả sử dụng chưa cao, tình trạng chi vượt dự toán và chi không đúng thẩm quyền vẫn xảy ra. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý dự toán và quyết toán chưa đồng bộ, ảnh hưởng đến tính minh bạch và hiệu quả kiểm soát.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân tăng trưởng dự toán chi thường xuyên chủ yếu do sự điều chỉnh các chính sách tiền lương, tăng mức lương cơ sở, bổ sung các nhiệm vụ mới và đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất cho các ngành y tế, giáo dục. Cơ cấu chi tập trung vào các lĩnh vực trọng yếu phản ánh đúng ưu tiên phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

So sánh với các nghiên cứu tại các tỉnh khác, kết quả cho thấy Bình Định có sự tăng trưởng dự toán ổn định nhưng vẫn gặp khó khăn trong kiểm soát chi tiêu, tương tự như các địa phương có quy mô ngân sách tương đương. Việc chưa áp dụng rộng rãi công nghệ thông tin trong quản lý ngân sách là một điểm hạn chế so với xu hướng hiện đại hóa tài chính công.

Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ thể hiện cơ cấu chi theo lĩnh vực qua các năm, biểu đồ tăng trưởng dự toán chi thường xuyên và bảng so sánh tỷ lệ thực hiện dự toán so với quyết toán để minh họa hiệu quả quản lý ngân sách.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Nâng cao năng lực cán bộ quản lý ngân sách: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về lập dự toán, quyết toán và quản lý tài chính công cho cán bộ Sở Tài chính và các đơn vị dự toán cấp I nhằm nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng thực tiễn. Thời gian thực hiện trong vòng 12 tháng, do Sở Tài chính chủ trì phối hợp với các cơ sở đào tạo.

2. Tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác lập dự toán và quyết toán: Thiết lập các đoàn kiểm tra định kỳ và đột xuất nhằm phát hiện kịp thời các sai phạm, đảm bảo chi tiêu đúng quy định, tiết kiệm và hiệu quả. Thực hiện hàng năm, do Sở Tài chính phối hợp với Kho bạc Nhà nước tỉnh thực hiện.

3. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý ngân sách: Triển khai hệ thống quản lý dự toán và quyết toán điện tử tích hợp, nâng cao tính minh bạch và tự động hóa quy trình, giảm thiểu sai sót và gian lận. Thời gian triển khai dự kiến 18 tháng, do Sở Tài chính phối hợp với các đơn vị công nghệ thông tin thực hiện.

4. Hoàn thiện khung pháp lý và cơ chế chính sách: Kiến nghị UBND tỉnh và Bộ Tài chính rà soát, bổ sung các quy định về phân cấp, phân quyền và trách nhiệm trong công tác lập dự toán và quyết toán, đồng thời tăng cường chế tài xử lý vi phạm. Thời gian đề xuất trong 6 tháng, do Sở Tài chính chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý tài chính công tại các sở, ban ngành tỉnh Bình Định: Giúp nâng cao hiểu biết về quy trình lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên, từ đó cải thiện hiệu quả quản lý ngân sách.

2. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Kế toán, Tài chính công: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý ngân sách nhà nước cấp tỉnh, làm tài liệu tham khảo cho các đề tài nghiên cứu liên quan.

3. Cơ quan quản lý nhà nước về ngân sách và tài chính: Hỗ trợ trong việc xây dựng chính sách, hoàn thiện quy trình quản lý ngân sách, đặc biệt trong bối cảnh cải cách tài chính công.

4. Các đơn vị dự toán cấp I và các đơn vị sử dụng ngân sách: Nắm bắt quy trình và yêu cầu trong công tác lập dự toán, quyết toán để thực hiện đúng quy định, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách.

Câu hỏi thường gặp

1. Công tác lập dự toán chi thường xuyên NSNN gồm những bước nào?
   Công tác lập dự toán gồm 7 bước chính: hướng dẫn lập dự toán, lập dự toán tại các đơn vị, thảo luận và đàm phán dự toán, tổng hợp và trình UBND tỉnh, HĐND tỉnh phê duyệt, giao dự toán và phân bổ cho các đơn vị trực thuộc. Quy trình này đảm bảo tính minh bạch và phù hợp với nguồn lực ngân sách.

2. Tại sao dự toán chi thường xuyên NSNN tại Bình Định tăng qua các năm?
   Nguyên nhân chính là do điều chỉnh chính sách tiền lương, tăng mức lương cơ sở, bổ sung các nhiệm vụ mới và đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất cho các ngành trọng yếu như y tế và giáo dục, phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

3. Những hạn chế chính trong công tác lập dự toán và quyết toán tại Bình Định là gì?
   Hạn chế gồm chi ngân sách còn dàn trải, hiệu quả sử dụng chưa cao, tình trạng chi vượt dự toán và chi không đúng thẩm quyền vẫn xảy ra, cùng với việc ứng dụng công nghệ thông tin chưa đồng bộ, ảnh hưởng đến kiểm soát và minh bạch.

4. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả công tác lập dự toán và quyết toán?
   Cần nâng cao năng lực cán bộ, tăng cường thanh tra kiểm tra, ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại và hoàn thiện khung pháp lý, cơ chế chính sách nhằm đảm bảo quản lý ngân sách hiệu quả, minh bạch và tiết kiệm.

5. Đơn vị dự toán cấp I có vai trò gì trong quản lý ngân sách?
   Đơn vị dự toán cấp I chịu trách nhiệm lập dự toán, chấp hành và quyết toán ngân sách, tổng hợp báo cáo tài chính, kiểm soát các đơn vị trực thuộc, đảm bảo chi tiêu đúng quy định và hiệu quả, đồng thời phối hợp với cơ quan tài chính và Kho bạc Nhà nước trong quản lý ngân sách.

Kết luận

• Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và pháp lý về công tác lập dự toán và quyết toán chi thường xuyên NSNN cấp tỉnh, đặc biệt tại Sở Tài chính tỉnh Bình Định.
• Phân tích thực trạng giai đoạn 2018-2020 cho thấy dự toán chi thường xuyên tăng trưởng ổn định, tập trung vào các lĩnh vực trọng yếu như giáo dục và y tế.
• Công tác lập dự toán và quyết toán được thực hiện theo quy trình pháp lý, tuy nhiên còn tồn tại hạn chế về hiệu quả sử dụng và kiểm soát chi tiêu.
• Đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực cán bộ, tăng cường kiểm tra, ứng dụng công nghệ thông tin và hoàn thiện khung pháp lý nhằm nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách.
• Khuyến nghị các cơ quan quản lý và đơn vị dự toán cấp I áp dụng các giải pháp trong thời gian tới để đảm bảo sử dụng ngân sách nhà nước tiết kiệm, hiệu quả và minh bạch.

Luận văn mở ra hướng nghiên cứu tiếp theo về ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý ngân sách và đánh giá tác động của các chính sách mới đến hiệu quả chi tiêu công. Đề nghị các cơ quan liên quan phối hợp triển khai các giải pháp đề xuất nhằm nâng cao chất lượng quản lý tài chính công tại địa phương.