I. Cơ sở lý luận về giáo dục kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ 5 6 tuổi
Luận án tập trung phân tích kỹ năng tự bảo vệ như một yếu tố quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ em 5-6 tuổi. Giáo dục mầm non theo tiếp cận trải nghiệm được xem là phương pháp hiệu quả để hình thành kỹ năng này. Trường mầm non miền núi với đặc thù địa lý và văn hóa cần có cách tiếp cận phù hợp để đảm bảo an toàn cho trẻ. Các kỹ năng xã hội và kỹ năng tự vệ được nhấn mạnh như những yếu tố cốt lõi giúp trẻ ứng phó với các tình huống nguy hiểm.
1.1. Khái niệm và cấu trúc kỹ năng tự bảo vệ
Kỹ năng tự bảo vệ được định nghĩa là khả năng nhận diện và ứng phó với các tình huống nguy hiểm. Cấu trúc của kỹ năng này bao gồm nhận thức, hành động và phản ứng phù hợp. Trẻ em 5-6 tuổi cần được trang bị các kỹ năng cơ bản như nhận diện nguy cơ, gọi người giúp đỡ và tự thoát hiểm.
1.2. Ưu thế của giáo dục theo tiếp cận trải nghiệm
Giáo dục theo tiếp cận trải nghiệm giúp trẻ học thông qua thực hành và tương tác trực tiếp với môi trường. Phương pháp này phù hợp với đặc điểm tâm lý của trẻ mầm non, giúp trẻ ghi nhớ và vận dụng kiến thức một cách tự nhiên. Giáo viên mầm non đóng vai trò quan trọng trong việc thiết kế các hoạt động trải nghiệm phù hợp.
II. Thực trạng giáo dục kỹ năng tự bảo vệ tại các trường mầm non miền núi phía Bắc
Nghiên cứu chỉ ra rằng, trẻ em miền núi đối mặt với nhiều nguy cơ như tai nạn giao thông, đuối nước và xâm hại. Giáo dục an toàn tại các trường mầm non miền núi còn hạn chế do thiếu nguồn lực và chương trình đào tạo chuyên biệt. Phát triển kỹ năng sống cho trẻ cần được chú trọng hơn để đảm bảo bảo vệ trẻ em một cách toàn diện.
2.1. Đặc điểm và thách thức tại khu vực miền núi
Trẻ em miền núi thường sống trong môi trường có địa hình phức tạp và điều kiện kinh tế khó khăn. Điều này làm tăng nguy cơ mất an toàn. Chương trình giáo dục hiện tại chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế, đặc biệt là trong việc giáo dục kỹ năng tự bảo vệ.
2.2. Kết quả khảo sát thực trạng
Khảo sát cho thấy, học sinh mầm non tại khu vực miền núi còn thiếu kỹ năng nhận diện và ứng phó với nguy hiểm. Giáo viên mầm non cần được đào tạo thêm về phương pháp giáo dục trải nghiệm để nâng cao hiệu quả giảng dạy.
III. Biện pháp giáo dục kỹ năng tự bảo vệ theo tiếp cận trải nghiệm
Luận án đề xuất các biện pháp cụ thể để giáo dục kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ 5-6 tuổi tại trường mầm non miền núi. Các biện pháp này bao gồm xây dựng tình huống giả định, thiết kế môi trường giáo dục đa dạng và phối hợp giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng.
3.1. Xây dựng tình huống giả định
Các tình huống giả định giúp trẻ trải nghiệm và rèn luyện kỹ năng tự vệ trong môi trường an toàn. Giáo viên mầm non cần thiết kế các tình huống phù hợp với đặc điểm của trẻ em miền núi.
3.2. Phối hợp giữa nhà trường gia đình và cộng đồng
Sự phối hợp giữa các bên giúp tạo ra môi trường giáo dục đồng bộ và hiệu quả. Giáo dục trẻ em cần sự hỗ trợ từ gia đình và cộng đồng để đảm bảo an toàn cho trẻ trong mọi hoàn cảnh.
