I. Lý do chọn đề tài
Giao tiếp là nhu cầu thiết yếu của trẻ em, là công cụ chủ yếu để trao đổi thông tin và cảm xúc. Đối với trẻ mẫu giáo, nhu cầu này hình thành từ sớm qua các mối quan hệ với mẹ, bạn bè và giáo viên. Giáo dục mầm non có nhiệm vụ hình thành những yếu tố nền tảng của nhân cách, trong đó kỹ năng giao tiếp là một trong những mục tiêu cơ bản. Hoạt động vui chơi, đặc biệt là trò chơi đóng vai, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ. Tuy nhiên, giáo viên chưa khai thác hết tiềm năng của hoạt động này. Nghiên cứu này nhằm làm rõ vai trò của trò chơi đóng vai trong việc phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở miền núi.
II. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu nhằm đề xuất quy trình và biện pháp giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thông qua trò chơi đóng vai. Mục tiêu là nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ ở các trường mầm non miền núi. Việc này không chỉ giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội mà còn chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1. Nghiên cứu sẽ khảo sát thực trạng giáo dục kỹ năng giao tiếp hiện tại và đề xuất các biện pháp cải thiện.
III. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
Khách thể nghiên cứu là quá trình giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi qua trò chơi đóng vai. Đối tượng nghiên cứu là mối quan hệ giữa tổ chức trò chơi đóng vai và giáo dục kỹ năng giao tiếp. Nghiên cứu sẽ xác lập quy trình và biện pháp tổ chức trò chơi đóng vai nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ. Điều này sẽ giúp giáo viên có phương pháp hiệu quả hơn trong việc giáo dục trẻ.
IV. Giả thuyết khoa học
Giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi là nhiệm vụ quan trọng trong chương trình giáo dục mầm non. Thực tiễn cho thấy, giáo dục kỹ năng giao tiếp ở miền núi còn nhiều hạn chế do điều kiện khó khăn và đặc điểm của trẻ. Nếu xác lập được quy trình và biện pháp hợp lý, chất lượng giáo dục kỹ năng giao tiếp sẽ được nâng cao. Nghiên cứu này sẽ cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ.
V. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm xây dựng cơ sở lý luận về giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi qua trò chơi đóng vai. Nghiên cứu sẽ khảo sát thực trạng giáo dục kỹ năng giao tiếp và đề xuất quy trình, biện pháp giáo dục hiệu quả. Thực nghiệm sẽ được thực hiện để kiểm chứng tính khả thi của các biện pháp đề xuất. Mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ ở miền núi.
VI. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp quan sát, điều tra và thực nghiệm để thu thập dữ liệu về kỹ năng giao tiếp của trẻ. Phương pháp quan sát sẽ giúp phát hiện thực trạng kỹ năng giao tiếp của trẻ trong trò chơi đóng vai. Phương pháp điều tra sẽ thu thập ý kiến từ giáo viên và cán bộ quản lý. Cuối cùng, phương pháp thực nghiệm sẽ đánh giá tính khả thi của quy trình và biện pháp giáo dục đề xuất.
VII. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu tập trung vào các kỹ năng giao tiếp cơ bản cần giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi qua trò chơi đóng vai. Địa bàn nghiên cứu bao gồm 14 trường mầm non ở miền núi phía Bắc Việt Nam. Khách thể khảo sát là 314 giáo viên và 193 trẻ mẫu giáo. Nghiên cứu sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về thực trạng giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ ở khu vực này.
VIII. Đóng góp mới của luận án
Luận án sẽ góp phần phát triển hệ thống lý luận về giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ mầm non ở Việt Nam. Nghiên cứu sẽ làm rõ tính ưu thế của trò chơi đóng vai trong giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. Đồng thời, luận án sẽ thiết lập quy trình và biện pháp tổ chức trò chơi đóng vai nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng giao tiếp cho trẻ ở miền núi. Đây sẽ là tài liệu tham khảo quý giá cho nghiên cứu và giảng dạy trong lĩnh vực giáo dục mầm non.
