GIẢI PHÁP PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ VỚI MỐI ĐE DỌA AN NINH MÔI TRƢỜNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Theo Điều 3, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, môi trường bao gồm các yếu tố vật chất tự nhiên và nhân tạo có ảnh hưởng đến đời sống con người. An ninh môi trường là việc bảo đảm không có tác động lớn của môi trường đến sự ổn định chính trị, xã hội và phát triển kinh tế của quốc gia. Dưới góc độ triết học, việc giải quyết vấn đề an ninh môi trường là bảo vệ môi trường sống, môi trường tồn tại của con người và xã hội loài người, là bảo vệ ba yếu tố cấu thành của tồn tại xã hội. Một khi an ninh môi trường không được bảo đảm thì sẽ không có sự bảo đảm cho sự phát triển bền vững của quốc gia và chất lượng cuộc sống của con người.

TP.HCM là đô thị đặc biệt, một trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục, đào tạo, khoa học công nghệ, đầu mối giao lưu và hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó Thành phố hiện có 14 Khu công nghiệp, 03 Khu chế xuất, 01 Khu công nghệ cao và 27 cụm công nghiệp với hơn 1.700 nhà máy, cơ sở sản xuất, gần 3.000 cơ sở sản xuất vừa và nhỏ nằm xen cài trong khu dân cư hoạt động trên nhiều lĩnh vực và rất nhiều cơ sở sản xuất thực phẩm, siêu thị, nhà hàng, dịch vụ ăn uống, chợ đầu mối, vị trí địa lý có điều kiện về tài nguyên rừng và khoáng sản. đó là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng, tác động đến tình hình công tác đảm bảo an ninh môi trường trên địa bàn Thành phố.

Trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, hằng ngày, có gần 1,8 triệu m³ nước thải sinh hoạt thải ra môi trường; khoảng 839 nguồn thải công nghiệp, chủ yếu do hoạt động sản xuất, xây dựng…; chất thải rắn sinh hoạt khoảng 8.300 tấn/ngày và từ công trình xây dựng khoảng 1. Bên cạnh đó, thành phố đang phải tiếp nhận trên dưới 3.000 m³/ngày lượng bùn thải phát sinh từ các trạm và nhà máy xử lý cấp nước, nước thải.000 nhà máy công suất lớn cùng khoảng 10.000 cơ sở sản xuất vừa và nhỏ, thải ra 1.000 tấn chất thải công nghiệp/ngày, trong đó, chất nguy hại khoảng 350 đến 400 tấn.

Thành phố Hồ Chí Minh có 1,9 triệu hộ gia đình, hằng ngày thải ra môi trường gần 3. Bên cạnh đó, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, thương mại, dịch vụ có hơn 134.000 nguồn thải, với gần 3. Riêng khối lượng chất thải y tế nguy hại trên địa bàn thành phố hiện có khoảng 22 tấn/ngày, chủ yếu phát sinh từ hơn 6.000 cơ sở y tế công lập và tư nhân1. Từ những thực trạng nêu trên, tác giả đã lựa chọn vấn đề “Giải pháp phòng ngừa và ứng phó với các mối đe dọa an ninh môi trường trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh” làm Luận văn Thạc sĩ Quản trị An ninh phi truyền thống của mình nhằm nghiên cứu thực trạng và đề ra một số giải pháp nâng cao công tác đảm bảo an ninh môi trường tại Thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian tới.

Dưới tác động tiêu cực của quá trình biến đổi khí hậu và sự phát triển kinh tế - xã hội, tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về môi trường tiếp tục có chiều hướng gia tăng, diễn biến phức tạp, khó lường; trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng sống của người dân; vấn đề ô nhiễm môi trường, suy thoái tài nguyên, điều kiện vệ sinh, an toàn thực phẩm không đảm bảo, gây bức xúc trong xã hội… đó cũng là một trong những tác động, là mối đe dọa về an ninh môi trường.

Các công trình nghiên cứu trên đã đưa ra phân tích, làm rõ những cơ sở lý luận quan trọng cho việc tiếp cận với bảo đảm an ninh môi trường; mô tả được bức tranh toàn cảnh của an ninh môi trường. Đây là những cơ sở quan trọng để kế thừa những kết quả đã được điều tra, khảo sát, nghiên cứu cả về lý luận và thực tiễn về môi trường và bảo vệ môi trường trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh để phục vụ cho việc nghiên cứu Luận văn về an ninh môi trường.

Nghiên cứu về an ninh môi trường đã bước đầu thu hút được nhiều nhà khoa học, thực tiễn ở trong nước và thế giới. Theo Điều 3, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 thì “Môi trường bao gồm các yếu tố vật chất tự nhiên và nhân tạo quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, kinh tế, xã hội, sự tồn tại, phát triển của con người, sinh

Theo Điều 3, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, môi trường bao gồm các yếu tố vật chất tự nhiên và nhân tạo có ảnh hưởng đến đời sống con người. An ninh môi trường là việc bảo đảm không có tác động lớn của môi trường đến sự ổn định chính trị, xã hội và phát triển kinh tế của quốc gia. Dưới góc độ triết học, việc giải quyết vấn đề an ninh môi trường là bảo vệ môi trường sống, môi trường tồn tại của con người và xã hội loài người, là bảo vệ ba yếu tố cấu thành của tồn tại xã hội.

TP.HCM là đô thị đặc biệt, một trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục, đào tạo, khoa học công nghệ, đầu mối giao lưu và hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó Thành phố hiện có 14 Khu công nghiệp, 03 Khu chế xuất, 01 Khu công nghệ cao và 27 cụm công nghiệp với hơn 1.700 nhà máy, cơ sở sản xuất, gần 3.000 cơ sở sản xuất vừa và nhỏ nằm xen cài trong khu dân cư hoạt động trên nhiều lĩnh vực và rất nhiều cơ sở sản xuất thực phẩm, siêu thị, nhà hàng, dịch vụ ăn uống, chợ đầu mối, vị trí địa lý có điều kiện về tài nguyên rừng và khoáng sản. đó là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng, tác động đến tình hình công tác đảm bảo an ninh môi trường trên địa bàn Thành phố.

Trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, hằng ngày, có gần 1,8 triệu m³ nước thải sinh hoạt thải ra môi trường; khoảng 839 nguồn thải công nghiệp, chủ yếu do hoạt động sản xuất, xây dựng…; chất thải rắn sinh hoạt khoảng 8.300 tấn/ngày và từ công trình xây dựng khoảng 1. Bên cạnh đó, thành phố đang phải tiếp nhận trên dưới 3.000 m³/ngày lượng bùn thải phát sinh từ các trạm và nhà máy xử lý cấp nước, nước thải.000 nhà máy công suất lớn cùng khoảng 10.000 cơ sở sản xuất vừa và nhỏ, thải ra 1.000 tấn chất thải công nghiệp/ngày, trong đó, chất nguy hại khoảng 350 đến 400 tấn.

Thành phố Hồ Chí Minh có 1,9 triệu hộ gia đình, hằng ngày thải ra môi trường gần 3. Bên cạnh đó, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, thương mại, dịch vụ có hơn 134.000 nguồn thải, với gần 3. Riêng khối lượng chất thải y tế nguy hại trên địa bàn thành phố hiện có khoảng 22 tấn/ngày, chủ yếu phát sinh từ hơn 6.000 cơ sở y tế công lập và tư nhân1. Từ những thực trạng nêu trên, tác giả đã lựa chọn vấn đề “Giải pháp phòng ngừa và ứng phó với các mối đe dọa an ninh môi trường trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh” làm Luận văn Thạc sĩ Quản trị An ninh phi truyền thống của mình nhằm nghiên cứu thực trạng và đề ra một số giải pháp nâng cao công tác đảm bảo an ninh môi trường tại Thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian tới.

Dưới tác động tiêu cực của quá trình biến đổi khí hậu và sự phát triển kinh tế - xã hội, tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về môi trường tiếp tục có chiều hướng gia tăng, diễn biến phức tạp, khó lường; trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng sống của người dân; vấn đề ô nhiễm môi trường, suy thoái tài nguyên, điều kiện vệ sinh, an toàn thực phẩm không đảm bảo, gây bức xúc trong xã hội… đó cũng là một trong những tác động, là mối đe dọa về an ninh môi trường.

Các công trình nghiên cứu trên đã đưa ra phân tích, làm rõ những cơ sở lý luận quan trọng cho việc tiếp cận với bảo đảm an ninh môi trường; mô tả được bức tranh toàn cảnh của an ninh môi trường. Đây là những cơ sở quan trọng để kế thừa những kết quả đã được điều tra, khảo sát, nghiên cứu cả về lý luận và thực tiễn về môi trường và bảo vệ môi trường trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh để phục vụ cho việc nghiên cứu Luận văn về an ninh môi trường.