Nghiên Cứu Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Quản Lý Rừng Cộng Đồng Tại Xóm Sung, Huyện Tân Lạc, Tỉnh Hòa Bình

Trên thế giới, nhiều nghiên cứu về lâm nghiệp cộng đồng đã được thực hiện, tập trung vào cải tiến chính sách, thể chế, phát triển công nghệ dựa trên kiến thức bản địa. Những kinh nghiệm này có thể được kế thừa và vận dụng vào điều kiện Việt Nam. Cộng đồng được hiểu là tập thể người sống chung, có đặc điểm giống nhau, gắn bó và hợp tác. Trong xã hội học, cộng đồng có những điểm tương đồng về văn hóa, truyền thống, có mối quan hệ sản xuất và đời sống gắn bó, thường có ranh giới không gian, phong tục tập quán hoặc chung dòng họ. Bộ NN&PTNT định nghĩa quản lý rừng cộng đồng là hình thức trong đó cộng đồng, với tư cách chủ rừng, tham gia vào các hoạt động giao khoán, lập kế hoạch quản lý, thực hiện nghĩa vụ và quyền lợi, giám sát và đánh giá rừng do nhà nước giao. Hình thức quản lý này bao gồm các đối tượng như cộng đồng trực tiếp quản lý những khu rừng được Nhà nước giao.

Nhiều quốc gia đã trao quyền quản lý tài nguyên thiên nhiên cho cộng đồng, cho phép họ đáp ứng nhu cầu. Luật pháp quy định chức năng, nhiệm vụ cho các nhóm sử dụng: giao hoàn toàn các khu rừng có thể phân cho nhóm sử dụng, hạn chế đào tạo để quản lý rừng, duyệt kế hoạch và có quyền thu hồi nếu nhóm nào làm trái kế hoạch. Về cơ chế chia sẻ, các nhóm sử dụng được hưởng cả các khoản thu nhập từ nguồn tài nguyên. Các nhóm sử dụng có quyền tạo quỹ từ việc bán các sản phẩm rừng. Tại Việt Nam, người dân định canh định cư trên vùng đất đã tàn phá do đốt nương, làm rẫy và khai thác gỗ. Chính sách lâm nghiệp năm 1985 đã chỉ thị các cộng đồng, tổ chức cá nhân phải cùng nhau phát triển và quản lý các vùng lâm nghiệp. Thế giới có nhiều hình thức quản lý rừng cộng đồng, từ phân quyền cao như Nepal đến đồng quản lý như Ấn Độ. Cơ chế hưởng lợi đa dạng, từ mở cửa như Nepal đến liên doanh giữa cộng đồng và công ty lâm nghiệp như Thái Lan. Cơ quan lâm nghiệp cấp huyện đóng vai trò lớn trong hỗ trợ (lập kế hoạch, đào tạo).

Từ khi có chính sách giao đất giao rừng cho hộ gia đình và cộng đồng dân cư thôn quản đã cho thấy được những hiệu quả nét: Ở các cộng pang’ cao o nổi sản xuất hàng hóa và trường chưa phát triển, nơi còn đang nhiều phương thức quản rừng với mục đích chung. Điểm này ,ñễ hiện Khe mô hình quản rừng cộng đồng người Mông Điện Biên. Trong trường hợp này quản rừng cộng đồng chuyển sang một = đó là tạo thành xu hướng cộng đồng nhóm hộ trong quản rù này hiệu quả quản rừng được nhấn mạnh đến hiệu quả nhận thấy rừng đã hình thành hai loại quản rừng cộng ảnh kết, do đó lâm nghiệp cộng đồng đáp ưng nhu cầu sinh kế của địa phương và lâm nghiệp cộng đồng tiếp cận với sản xuất hàng hàng hóa các vùng sản xuất và trường. Hiệu quả quản rừng và đất rừng bởi cộng đồng cho thấy rừng giao cho cộng đồng được quản hơn, người dân có niềm vui và thức được 9 được chia công bằng.

Nhà nước giao đất giao” rừng cho cộng đồng (thừa nhận quyền sử dụng). Co kiện giao đất cho cộng đồng: Có truyền thống quản rừng, có chức chặt chẽ, có trưởng thôn có năng đất và sử rừng cộn; lực và trách Những lø.giao cho cộng đồng: Xa khu dân cư, địa hình phức tạp, hộ gia đình kgos quản các khu rừng mó nước, bảo vệ làng bản, rừng thiêng, rừng ma, rừng già diện tích nhỏ không thể giao đều cho các hộ. Xây dựng quy ước bảo vệ và sử dụng rừng. Hình thức quản rừng đa dạng. Ông được thế chấp bảo lãnh, góp vốn bằng quyền sử dụng đất mà chỉ bảo. vệ cy phát triển nguồn nguyên được giao. tặng, cho quyền sử dụng đất

Những đổi mdi trong nin sách abe lâm nghiệp cộng đồng được đề cập các văn bản pháp. lật Các chit’ sách, pháp được khẳng định trên cơ sở cộng đồng được giaểÔ Này 2ö hợỳ hữu, sử dụng rừng các chức quản rừng lâu À > © Khẳng định trí phát lÍSia cổng đồng dân cư thôn bản và thừa nhận quản rừng cộng, đồng như hình thức tồn song song với các hình thức quản rừng khác nhất Hình thành! hệ thống quản rừng đủ mạnh để quản rừng khi giao thu cho cộng đồng. nghiệp, thôn; việc phục hồi rừng hiệu quả

Nhiều nghiên cứu các đề chương trình dự án về LNCĐ nhưng đó chỉ một số nghiên cứu thử nghiệm, nghiên cứu Phân tích tình hình quản và các kết quả ead tong QLRCP địa phương. `x Xác định nhu cầu quản lý/rừng cộng đống địa phương. Thông ane phương pháp này có thể có những thông quan trong quả điều hiện trường kết hợp với thảo luận nhóm có sự tham gia của người dân tiến hành phân loại hiện trạng rừng theo người dân đó phân chia thành các trạng thái rừng, kiểu rừng. Kết quả phân chia hiện trạng rừng được sử dụng cơ sở đề xuất các biện pháp tác động nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản rừng cộng, đồng. Điều tra đất Phương pháp này được sử dụng dé đánh giá đặc điểm đất đai trong khu Vực rừng cộng, đồng

Kết quả điều đất giúp chúng biết được khu vực nghiên cứu có những loại đất tình chất như thế nào, đó đề xuất các hình sử dụng đất, chức sản xuất nông Công việc cắt được thực hiện sau khi điều khảo hiện tường Xây dựng các tuyến điều để có những hình ảnh sâu sắc về tiểu năng đất đai nơi đây. Phỏng vẫn Đây phương pháp được thực hiện trong quá trính điều Qua quá trình phỏng vấn chúng nắm được các thông cần thiết. Kỹ năng phỏng. vấn linh hoạt đặt người dân đâề quá trình đàm thoại thông qua các câu hỏi đóng và mở.

đảm bảo chính xác chúng đã tiến hành phỏng vấn 30 hộ dân về các sấy ng. biệt rừng, ích rừng cộng đồng mang Trách Thiệ tủa mỗi người trong thôn trong việc quản bảo vệ, các biện quy lộc mà thôn đã đặt và mọi người đã tuân thủ như thể nào? Thông qua các thông thu thập được phỏng vấn đó đánh giá nhu cầu củ: người dân đó đề xuất giải pháp. Xây đựng sở đồ Xây thấy được mối quan hệ giữa các chức, đoàn thể xã cũng như công tác QLRCĐ

Sơ đồ Venn được xây dựng dựa trên thảo luận nhóm với sự tham gia của những người có hiểu biết rộng trong xóm. thấy được tầm quan trọng và mức độ ảnh hưởng của các chức đến việc QLRCĐ. Từ đó phát huy những điểm mạnh và hạn chế những điểm yếu của công tác quản rừng cộng đồng của các chức xóm.

Đây hầu đoạn phát triển, chưa được thu hoạch. Với diện trong đó rừng sinh 58ha, rừng sản xuất 40 ha, rừng cộng đồng 16 Xông sinh và rừng sản xuất được giao cho cá nhân, HGĐ trồng và quản nhỏ Tùy vào điều kiện kinh và nhân lực của từng HGĐ mà có mức đầu khác nhau, có phương án quy hoạch bảo vệ riêng nhưng nhìn chung đây hầu hết rừng keo sinh không được đầu 24 1-2 năm tuổi đang phát triển tương đối một Si én pháp 'cải tạo đất nên đất ngày càng cần cỗi co p nên theo nhu cầu của người dân nên chuyên gi Xs ngudi dân vào phân loại hiện trạng rừng cộng đồng có ghia thé hiện được sự hiểu biết của người dân về nguyên

Nhưng công tác tuyên truyền về nâng cao bảo vệ rừng cần tăng cường đầu tư để cho người dân hiểu hơn về bảo vệ rừng, trách nhiệm của từng người dân trong việc sử dụng rừng, cần phải đưa ra các giải pháp mang tính quyết liệt hơn để người dân nhận ra tác hại của việc khai thác rừng trái phép.

Cần tăng cường đội ngũ có chuyên môn cao về bảo vệ và phát triển rừng, phối hợp với chính quyền địa phương, và người dân xây dựng chiến lược phát triển, mục tiêu và các giải pháp phát triển bền vững

Chưa có nhiều tài liệu về kinh nghiệm thực tế trong việc phát triển rừng cộng đồng, vì thế cần có những nghiên cứu sâu rộng hơn, nghiên cứu có tính ứng dụng cao, đem lại hiệu quả cao hơn nữa.