Luận văn thạc sĩ về đánh giá và trị liệu tâm lý cho người trưởng thành mắc triệu chứng trầm cảm

• Tác giả: Phạm Thị Thảo
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Hữu Chiến
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Tâm lý học
• Đề tài: Đánh Giá Và Trị Liệu Tâm Lý Cho Người Trưởng Thành Trầm Cảm
• Loại tài liệu: luận văn
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CÁM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: MOT SO VAN DE CƠ SỞ LÝ LUẬN VE TRAM CAM VA LIEU PHAP NHAN THUC - HANH VI
• 1.1. Điểm luận về tram cảm
• 1.2. Nghiên cứu dịch tễ
• 1.3. Nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến trầm cảm
• 1.4. Các khái niệm trầm cảm
• 1.5. Đặc điểm lâm sàng của rối loạn trầm cảm ở người trưởng thành
• 1.6. Tiêu chuẩn chẩn đoán trầm cảm
• 1.7. Lý thuyết về hình thức trị liệu
• 1.8. Phương pháp đánh giá và can thiệp
• 1.9. Liệu pháp nhận thức hành vi và các kỹ thuật trị liệu
• 1.10. Một số đặc điểm của hình thức trị liệu trực tuyến
• 1.11. TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ VÀ CAN THIỆP MỘT TRƯỜNG HỢP TRẦM CẢM Ở NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH
• 2.1. Thông tin chung về thân chủ
• 2.2. Các vấn đề đạo đức
• 2.3. Kết quả đánh giá
• 2.4. Định hình trường hợp
• 2.5. Lập kế hoạch can thiệp
• 2.6. Thực hiện can thiệp
• 2.7. Giai đoạn 1: Thiết lập mối quan hệ lâm sàng, đánh giá vấn đề của thân chủ
• 2.8. Giai đoạn 2: Can thiệp tâm lý nhằm giảm các triệu chứng trầm cảm
• 2.9. Đánh giá hiệu quả can thiệp
• 2.10. Lựa chọn cách thức/công cụ đánh giá
• 2.11. Kế hoạch sau khi báo cáo luận văn
• 2.12. Tự đánh giá về chất lượng can thiệp
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• A1. DANH MỤC BẢNG BIỂU
• A2. DANH MỤC SƠ ĐỒ
• A3. DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

I. Tổng quan về trầm cảm

Trầm cảm là một rối loạn tâm thần phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trưởng thành trên toàn thế giới. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 280 triệu người mắc chứng trầm cảm. Tình trạng này không chỉ gây ra những cảm xúc tiêu cực mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng xã hội và nghề nghiệp của cá nhân. Dấu hiệu trầm cảm bao gồm cảm giác buồn bã kéo dài, mất hứng thú trong các hoạt động hàng ngày, và cảm giác vô vọng. Những người trưởng thành thường gặp phải các triệu chứng này do áp lực công việc, mối quan hệ cá nhân, và các yếu tố xã hội khác. Nghiên cứu cho thấy rằng tỷ lệ mắc trầm cảm ở phụ nữ cao hơn so với nam giới, với tỷ lệ khoảng 5% ở người trưởng thành. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có các phương pháp đánh giá tâm lý và trị liệu tâm lý hiệu quả để hỗ trợ những người bị ảnh hưởng.

1.1 Đặc điểm lâm sàng của trầm cảm

Trầm cảm có nhiều biểu hiện lâm sàng khác nhau, từ nhẹ đến nặng. Các triệu chứng thường gặp bao gồm cảm giác buồn bã, mất hứng thú, và khó khăn trong việc tập trung. Những người mắc chứng trầm cảm nặng có thể gặp phải hành vi tự hủy hoại và có nguy cơ cao hơn về tự sát. Việc nhận diện sớm các triệu chứng này là rất quan trọng để có thể can thiệp kịp thời. Các tiêu chuẩn chẩn đoán trầm cảm theo DSM-5 và ICD-10 cung cấp một khung pháp lý cho việc đánh giá và chẩn đoán. Việc hiểu rõ về các triệu chứng và đặc điểm lâm sàng của trầm cảm giúp các chuyên gia tâm lý có thể áp dụng các phương pháp trị liệu tâm lý phù hợp, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị.

II. Phương pháp đánh giá và trị liệu

Đánh giá tâm lý cho người trưởng thành mắc trầm cảm thường bao gồm việc sử dụng các công cụ chuẩn hóa như PHQ-9 để xác định mức độ nghiêm trọng của triệu chứng. Can thiệp tâm lý có thể bao gồm liệu pháp nhận thức-hành vi (CBT), một phương pháp đã được chứng minh là hiệu quả trong việc giảm triệu chứng trầm cảm. Nghiên cứu cho thấy rằng liệu pháp này không chỉ giúp cải thiện tâm trạng mà còn giúp người bệnh phát triển các kỹ năng đối phó với stress và lo âu. Việc áp dụng các phương pháp trị liệu phù hợp có thể giúp người bệnh phục hồi nhanh chóng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Ngoài ra, việc kết hợp giữa trị liệu tâm lý và thuốc có thể mang lại hiệu quả cao hơn so với việc chỉ sử dụng một trong hai phương pháp.

2.1 Liệu pháp nhận thức hành vi

Liệu pháp nhận thức-hành vi (CBT) là một trong những phương pháp trị liệu tâm lý phổ biến nhất cho trầm cảm. Phương pháp này tập trung vào việc thay đổi các suy nghĩ tiêu cực và hành vi không lành mạnh. CBT giúp người bệnh nhận diện và điều chỉnh những suy nghĩ sai lệch về bản thân và thế giới xung quanh. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng CBT có thể giúp giảm triệu chứng trầm cảm một cách hiệu quả, đặc biệt là ở những người trưởng thành. Việc áp dụng CBT trong điều trị trầm cảm không chỉ giúp cải thiện tâm trạng mà còn giúp người bệnh phát triển các kỹ năng đối phó với stress và lo âu, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống.

III. Kết quả và đánh giá hiệu quả can thiệp

Kết quả đánh giá sau khi can thiệp cho thấy sự cải thiện rõ rệt trong tình trạng tâm lý của người bệnh. Việc sử dụng các công cụ đánh giá như PHQ-9 cho phép theo dõi tiến trình điều trị và điều chỉnh phương pháp can thiệp khi cần thiết. Nghiên cứu cho thấy rằng những người tham gia trị liệu tâm lý có tỷ lệ hồi phục cao hơn so với những người không tham gia. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đánh giá tâm lý định kỳ và can thiệp kịp thời. Các chuyên gia tâm lý cần chú ý đến các yếu tố cá nhân và môi trường để xây dựng kế hoạch can thiệp phù hợp, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị cho người trưởng thành mắc trầm cảm.

3.1 Đánh giá hiệu quả can thiệp

Đánh giá hiệu quả can thiệp là một phần quan trọng trong quá trình điều trị trầm cảm. Các công cụ đánh giá như PHQ-9 không chỉ giúp xác định mức độ nghiêm trọng của triệu chứng mà còn theo dõi sự tiến triển của người bệnh trong suốt quá trình trị liệu. Kết quả từ các nghiên cứu cho thấy rằng việc can thiệp sớm và đúng cách có thể làm giảm đáng kể các triệu chứng trầm cảm. Điều này không chỉ giúp người bệnh cảm thấy tốt hơn mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống của họ. Việc đánh giá hiệu quả can thiệp cũng giúp các chuyên gia tâm lý điều chỉnh phương pháp trị liệu để đạt được kết quả tốt nhất.