Luận văn thạc sĩ: Đánh giá tính bền vững mô hình quản lý rừng cộng đồng tại huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi

Mô hình quản lý rừng cộng đồng tại Quảng Ngãi được thực hiện thông qua dự án KfW6, với diện tích 1.012,43 ha tại hai thôn Khánh Giang và Trường Lệ. Mô hình này không chỉ là một phương pháp quản lý rừng hiệu quả mà còn là một bước tiến trong việc bảo vệ rừng và phát triển bền vững. Theo Thông tư số 38/2007/TT-BNN&PTNT, mô hình này cho phép cộng đồng địa phương tham gia trực tiếp vào việc quản lý và bảo vệ tài nguyên rừng. Điều này không chỉ giúp nâng cao ý thức của người dân về trách nhiệm bảo vệ môi trường mà còn tạo ra nguồn thu nhập ổn định cho họ. Mô hình này đã được đánh giá là thành công trong việc duy trì tính bền vững của rừng, đồng thời góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Đánh giá tính bền vững của mô hình quản lý rừng cộng đồng tại Quảng Ngãi được thực hiện thông qua các tiêu chí kinh tế, xã hội và môi trường. Nghiên cứu cho thấy rằng, khi rừng được giao cho cộng đồng quản lý, người dân có trách nhiệm hơn trong việc bảo vệ và phát triển rừng. Họ không chỉ nhận được lợi ích từ việc khai thác tài nguyên mà còn tham gia vào các hoạt động bảo tồn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức như nguồn kinh phí hỗ trợ cho người dân còn thấp, và chưa có nhiều sáng kiến về dịch vụ môi trường rừng. Việc đánh giá này không chỉ giúp nhận diện những điểm mạnh mà còn chỉ ra những điểm yếu cần khắc phục để đảm bảo quản lý tài nguyên hiệu quả hơn trong tương lai.

Các cơ chế chia sẻ lợi ích trong mô hình quản lý rừng cộng đồng có vai trò quan trọng trong việc duy trì tính bền vững. Việc thực hiện kế hoạch khai thác gỗ cho mục đích thương mại và khai thác lâm sản ngoài gỗ (LSNG) đã tạo ra nguồn thu nhập cho cộng đồng. Tuy nhiên, việc hỗ trợ kinh phí cho các hoạt động này còn hạn chế. Nghiên cứu chỉ ra rằng, nếu có sự hỗ trợ tốt hơn từ các cơ quan chức năng, mô hình này sẽ phát huy được hiệu quả cao hơn. Các cơ chế chia sẻ lợi ích cần được thiết lập rõ ràng và công bằng để đảm bảo quyền lợi cho tất cả các bên liên quan, từ đó thúc đẩy phát triển bền vững hơn nữa.

Để duy trì hoạt động quản lý rừng cộng đồng và hướng đến quản lý bền vững, cần có các giải pháp kỹ thuật và thể chế. Giải pháp kỹ thuật bao gồm việc nâng cao năng lực cho cộng đồng trong quản lý rừng, đồng thời phát triển các sáng kiến về dịch vụ môi trường rừng. Giải pháp thể chế cần tập trung vào việc xây dựng các chính sách hỗ trợ cho mô hình quản lý rừng cộng đồng, đảm bảo quyền lợi cho người dân và khuyến khích họ tham gia tích cực hơn. Việc này không chỉ giúp bảo vệ rừng mà còn tạo ra nguồn thu nhập ổn định cho người dân, từ đó góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.