Đánh Giá Tài Nguyên Đất Nông Nghiệp & Đề Xuất Mô Hình Sử Dụng Hiệu Quả Tại Sơn La

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

1.1. KHÁI QUÁT ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI TỈNH SƠN LA

1.1.1. Điều kiện tự nhiên

1.1.1.1. Vị trí địa lý

1.1.1.2. Địa hình

1.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội

1.1.2.1. Dân số, lao động

1.1.2.2. Đời sống dân cư

1.1.2.3. Kết cấu hạ tầng

1.2. NHỮNG NGHIÊN CỨU TRÊN THẾ GIỚI VỀ CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN

1.2.1. Nghiên cứu về môi trường đất

1.2.2. Nghiên cứu về tai biến thiên nhiên gây tổn thương, thoái hóa tài nguyên đất

1.2.3. Nghiên cứu về sử dụng đất hiệu quả và bền vững

1.3. NHỮNG NGHIÊN CỨU TRONG NƯỚC VỀ CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN

1.3.1. Nghiên cứu về môi trường đất

1.3.2. Nghiên cứu các giải pháp sử dụng đất hợp lý đối với những vùng đất dễ bị tổn thương và thoái hóa

1.3.3. Nghiên cứu về sử dụng đất hiệu quả và bền vững

1.4. ĐỐI TƯỢNG NỘI DUNG, CÁCH TIẾP CẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP

1.4.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

1.4.2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

1.4.2.1. Nghiên cứu đánh giá tài nguyên đất nông nghiệp, xác định các loại hình thoái hóa tài nguyên đất nông nghiệp của tỉnh Sơn La

1.4.2.2. Đề xuất các giải pháp khoa học trong quản lý và sử dụng hợp lý tài nguyên đất nông nghiệp thích ứng với các tai biến thiên nhiên, biến đổi khí hậu và phù hợp với địa bàn tỉnh Sơn La

1.4.3. CÁCH TIẾP CẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN

1.4.3.1. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

1.4.3.1.1. Phương pháp thu thập và xử lý dữ liệu

1.4.3.1.2. Phương pháp khảo sát thực địa

1.4.3.1.3. Phương pháp phân tích đất

1.4.3.1.4. Phương pháp đánh giá thoái hóa đất

1.4.3.1.5. Phương pháp thực nghiệm, xây dựng mô hình

1.4.3.1.6. Phương pháp xây dựng các loại bản đồ

1.4.3.1.7. Phương pháp chuyên gia

1.4.3.1.8. Điều tra ý kiến chuyên gia phục vụ đánh giá thoái hóa tài nguyên đất

2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

2.1. ĐÁNH GIÁ ĐẶC ĐIỂM TÀI NGUYÊN ĐẤT NÔNG NGHIỆP TỈNH SƠN LA

2.1.1. Tính chất lý học của đất nông nghiệp tỉnh Sơn La

2.1.2. Một số tính chất hóa học của đất nông nghiệp tỉnh Sơn La

2.1.3. Đánh giá khả năng thích hợp đất đai tỉnh Sơn La

2.1.3.1. Kết quả đánh giá mức độ thích hợp đất đai

2.1.3.2. Tổ hợp các kiểu thích hợp đất đai

2.2. NGUYÊN NHÂN THOÁI HÓA ĐẤT

2.2.1. Đánh giá nguy cơ suy giảm đặc tính hóa học và sinh học

2.2.2. Đánh giá tai biến thiên nhiên và mức độ ô nhiễm môi trường đất

2.3. ĐÁNH GIÁ THOÁI HÓA ĐẤT

2.3.1. Lựa chọn yếu tố để đánh giá

2.3.2. Phân cấp mức độ thoái hóa đất

2.3.3. Xây dựng bản đồ thoái hóa tài nguyên đất

2.3.3.1. Xây dựng bản đồ thoái hóa do xói mòn đất

2.3.3.2. Thoái hóa do suy giảm độ phì

2.3.3.3. Xây dựng bản đồ thoái hóa do kết von, đá ong hóa

2.3.3.4. Đánh giá tổng hợp thoái hóa đất ở tỉnh Sơn La

2.4. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA CÁC LOẠI SỬ DỤNG ĐẤT VÀ ĐỀ XUẤT HƯỚNG BỐ TRÍ CÂY TRỒNG HỢP LÝ TỈNH SƠN LA

2.4.1. Đánh giá hiện trạng sử dụng đất

2.4.2. Hiệu quả sử dụng đất

2.4.3. Các loại sử dụng đất nông nghiệp chính

2.4.4. Hiệu quả môi trường

2.4.5. Đề xuất một số loại sử dụng đất tiềm năng

2.5. ĐỀ XUẤT BỐ TRÍ CƠ CẤU CÂY TRỒNG PHÙ HỢP CHO TỈNH SƠN LA

2.5.1. Định hướng chung

2.5.2. Định hướng phát triển ngành nông nghiệp

2.5.3. Đề xuất hướng bố trí cơ cấu cây trồng

2.6. XÂY DỰNG 02 MÔ HÌNH THỰC NGHIỆM SẢN XUẤT NÔNG LÂM

2.6.1. Mô hình sinh kế bền vững cho hộ gia đình

2.6.2. Khả năng kiểm soát xói mòn của các công thức trồng xen cây họ đậu

2.6.3. Sinh trưởng, phát triển của ngô trong các công thức trồng xen

2.6.4. Năng suất ngô trong các công thức trồng xen

2.6.5. Khả năng sinh trưởng và năng suất xanh của cây trồng xen

2.6.6. Hiệu quả kinh tế trong các công thức trồng xen

2.6.7. Kết quả mô hình canh tác ngô bền vững

2.6.8. Mô hình nông lâm kết hợp

2.6.8.1. Kết quả thí nghiệm các công thức bố trí cây trồng và kỹ thuật canh tác

2.6.8.2. Kết quả xây dựng mô hình nông lâm kết hợp trong canh tác cà phê

2.6.8.3. Hiệu quả kinh tế mô hình

KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Đánh giá tài nguyên đất

Nghiên cứu tập trung vào đánh giá tài nguyên đất nông nghiệp tại tỉnh Sơn La, xác định các loại hình thoái hóa đất và nguyên nhân gây suy thoái. Các yếu tố tự nhiên như xói mòn, rửa trôi, và biến đổi khí hậu được phân tích kỹ lưỡng. Nghiên cứu cũng đề cập đến tác động của con người thông qua các hoạt động canh tác không bền vững. Kết quả cho thấy, tài nguyên đất nông nghiệp tại Sơn La đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là sự suy giảm độ phì và mất chất hữu cơ.

1.1. Nguyên nhân thoái hóa đất

Các nguyên nhân chính gây thoái hóa đất bao gồm xói mòn, rửa trôi, và sự suy giảm chất hữu cơ. Nghiên cứu chỉ ra rằng, biến đổi khí hậu và các hoạt động canh tác không bền vững là yếu tố chính dẫn đến tình trạng này. Đặc biệt, việc lạm dụng cơ giới hóa và chăn thả quá mức đã làm gia tăng tốc độ thoái hóa đất.

1.2. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất

Nghiên cứu đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp thông qua các chỉ tiêu kinh tế và môi trường. Kết quả cho thấy, việc sử dụng đất hiện tại chưa tối ưu, đặc biệt là trong việc bố trí cây trồng. Sử dụng hiệu quả đất nông nghiệp cần được cải thiện thông qua các mô hình canh tác bền vững.

II. Mô hình sử dụng đất hiệu quả

Nghiên cứu đề xuất các mô hình sử dụng đất phù hợp với điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội của tỉnh Sơn La. Các mô hình này tập trung vào việc tăng hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường. Đặc biệt, nghiên cứu nhấn mạnh vai trò của nông lâm kết hợp và các loại cây trồng xen canh trong việc cải thiện độ phì nhiêu của đất.

2.1. Mô hình nông lâm kết hợp

Mô hình nông lâm kết hợp được đề xuất như một giải pháp bền vững để cải thiện hiệu quả sử dụng đất. Nghiên cứu chỉ ra rằng, việc kết hợp cây trồng nông nghiệp với cây lâm nghiệp không chỉ giúp tăng thu nhập mà còn giảm thiểu xói mòn đất.

2.2. Đề xuất cơ cấu cây trồng

Nghiên cứu đề xuất một cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện đất đai và khí hậu của Sơn La. Các loại cây như ngô, cà phê, và cây ăn quả được khuyến nghị để tăng hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường.

III. Phát triển nông nghiệp bền vững

Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của phát triển nông nghiệp bền vững tại Sơn La. Các giải pháp được đề xuất bao gồm cải thiện quản lý tài nguyên đất, tăng cường sử dụng các mô hình canh tác bền vững, và nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường.

3.1. Quản lý tài nguyên đất

Quản lý tài nguyên đất hiệu quả là yếu tố then chốt để đảm bảo sự bền vững của nông nghiệp. Nghiên cứu đề xuất các biện pháp như bảo vệ đất khỏi xói mòn, tăng cường độ phì nhiêu, và sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên.

3.2. Chính sách đất đai

Nghiên cứu cũng đề cập đến vai trò của chính sách đất đai trong việc thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững. Các chính sách cần được điều chỉnh để khuyến khích người dân áp dụng các mô hình canh tác bền vững và bảo vệ tài nguyên đất.

Luận Án Tiến Sĩ: Đánh Giá Tài Nguyên Đất Nông Nghiệp Và Đề Xuất Mô Hình Sử Dụng Bền Vững Tại Sơn La