I. Tổng Quan Đánh Giá Tác Động Ý Kiến Sinh Viên Tại UTT
Ngày nay, giáo dục và đào tạo luôn được xem là ưu tiên hàng đầu. Giáo dục đại học đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao. Đánh giá chất lượng đào tạo trong các trường đại học luôn là mối quan tâm hàng đầu. Việc cải tiến và nâng cao chất lượng giáo dục luôn được ưu tiên đầu tư. Chất lượng đào tạo cao hay thấp là kết quả tác động của nhiều yếu tố khách quan và chủ quan tồn tại trong hệ thống giáo dục. Để cải tiến chất lượng giáo dục đại học, việc đánh giá chất lượng giảng dạy của đội ngũ giảng viên là vô cùng quan trọng. Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII cũng xác định: “Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục…”.
1.1. Vai Trò Phản Hồi Của Sinh Viên Trong Giáo Dục Đại Học
Trong bối cảnh giáo dục thế giới và Việt Nam thay đổi từng ngày, việc đánh giá chất lượng đào tạo trong các cơ sở giáo dục đại học là vô cùng quan trọng. Một trong những yếu tố quan trọng tác động tới sự cải tiến chất lượng giáo dục là phải đánh giá được chất lượng của hoạt động giảng dạy của đội ngũ giảng viên. Việc đánh giá hoạt động giảng dạy của người dạy có thể thực hiện qua nhiều phương thức khác nhau như người dạy tự đánh giá, đồng nghiệp đánh giá, kết quả học tập của người học, người học đánh giá. Trong đó việc lấy ý kiến sinh viên về hoạt động giảng dạy rất được các cơ sở giáo dục đại học ngày càng quan tâm.
1.2. Chính Sách Giáo Dục Về Đánh Giá Giảng Dạy Tại Việt Nam
Trong bộ tiêu chuẩn tự đánh giá chất lượng trường đại học của Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng quy định “người học được tham gia đánh giá chất lượng giảng dạy của giảng viên sau khi kết thúc môn học”. Nhằm giúp cho các cơ sở giáo dục có phương hướng trong việc triển khai việc đánh giá này, ngày 20/2/2008 Bộ giáo dục và Đào tạo đã có công văn số 1276/BGDĐT-NGCB về việc hướng dẫn tổ chức lấy ý kiến phản hồi từ người học về hoạt động giảng dạy của giảng viên.
II. Vấn Đề Thiếu Hiệu Quả Lấy Ý Kiến Phản Hồi Sinh Viên
Từ khi có công văn hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cùng với việc các trường từng bước chuyển đổi từ đào tạo niên chế sang đào tạo tín chỉ, coi người học là trung tâm thì việc đánh giá hoạt động giảng dạy ngày càng được nhiều trường triển khai. Trường Đại học Lao động - Xã hội cũng đã từng bước triển khai công tác này. Tuy nhiên, vẫn có nhiều ý kiến trái chiều về hiệu quả của công tác này. Nhiều cán bộ quản lý, giảng viên cho rằng công việc này không có hiệu quả, gây tốn kém, lãng phí và chỉ mang tính chất đối phó với các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
2.1. Thực Trạng Lấy Ý Kiến Sinh Viên Tại Đại Học Lao Động Xã Hội
Từ việc tiến hành thí điểm lấy ý kiến phản hồi ở một số giảng viên, một số môn học trong năm đầu tiên triển khai (2010) đến việc triển khai định kỳ trên tất cả các học phần được giảng dạy (từ năm 2013). Mặc dù đã triển khai một thời gian, nhưng vẫn có nhiều ý kiến sinh viên trái chiều về hiệu quả của công tác này. Nhiều cán bộ quản lý, giảng viên cho rằng công việc này không có hiệu quả, gây tốn kém, lãng phí và chỉ mang tính chất đối phó với các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
2.2. Tính Chủ Quan Trong Đánh Giá Hiệu Quả Phản Hồi
Tuy nhiên, những ý kiến này chỉ mang tính chủ quan, chưa dựa trên những căn cứ khoa học nào. Từ thực tiễn đó, cùng với yêu cầu có cơ sở khoa học để giải đáp những vấn đề còn khúc mắc, những thắc mắc của nhiều cán bộ, giảng viên trong trường, cùng với mong muốn của Ban Giám hiệu nhà trường về những hiệu quả cũng như những tác động của ý kiến sinh viên phản hồi đến hoạt động giảng dạy của giảng viên, đề tài “Đánh giá tác động của ý kiến sinh viên phản hồi đến hoạt động giảng dạy của giảng viên tại trường đại học Lao động – Xã hội” được chọn để nghiên cứu.
III. Phương Pháp Khảo Sát Đánh Giá Tác Động Phản Hồi UTT
Nghiên cứu này nhằm đánh giá tác động của ý kiến sinh viên phản hồi đến một số khía cạnh trong hoạt động giảng dạy của giảng viên tại trường đại học Lao động – Xã hội. Từ kết quả của nghiên cứu, tác giả đưa ra một số kiến nghị cho giảng viên, cán bộ quản lý của Nhà trường nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy. Nghiên cứu tập trung vào việc đánh giá tác động của ý kiến sinh viên phản hồi đến hoạt động giảng dạy của giảng viên tại trường Đại học Lao động – Xã hội.
3.1. Phạm Vi Nghiên Cứu Giảng Dạy Tại Đại Học Lao Động Xã Hội
Hoạt động giảng dạy của giảng viên bao gồm rất nhiều những khía cạnh khác nhau, trong khuôn khổ của nghiên cứu này chỉ tập trung đánh giá tác động của ý kiến sinh viên phản hồi đến một số vấn đề trong hoạt động giảng dạy của giảng viên, bao gồm: Nội dung, tài liệu giảng dạy; Sử dụng phương tiện hỗ trợ giảng dạy; Phương pháp giảng dạy của giảng viên; Trách nhiệm của giảng viên đối với sinh viên; Kiểm tra đánh giá của giảng viên.
3.2. Phương Pháp Nghiên Cứu Định Lượng Và Định Tính
Nghiên cứu này sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng kết hợp với nghiên cứu định tính. Tác giả tiến hành khảo sát sinh viên và giảng viên để đánh giá về tác động của ý kiến sinh viên phản hồi đến hoạt động giảng dạy của giảng viên. Đồng thời phỏng vấn giảng viên để giải thích thêm kết quả nghiên cứu định lượng. Ngoài ra, còn tổng hợp, so sánh số liệu thứ cấp của Nhà trường đã thực hiện khảo sát sinh viên về hoạt động giảng dạy của giảng viên qua các đợt khảo sát từ năm học 2013 – 2014 đến năm học 2015 – 2016 để đưa ra kết luận.
IV. Phân Tích Ý Kiến Sinh Viên Ảnh Hưởng Đến Giảng Viên UTT
Tác giả tiến hành thu thập tài liệu từ nhiều nguồn khác nhau: các bài báo, các đề tài nghiên cứu và các tài liệu khác có liên quan. Từ các nguồn tài liệu này sẽ tiến hành phân tích, tổng hợp lý thuyết, hệ thống và khái quát hóa lý thuyết từ đó xây dựng cơ sở lý thuyết cho đề tài. Phương pháp điều tra ở nghiên cứu này kết hợp giữa điều tra bằng bảng hỏi kết hợp với phỏng vấn sâu.
4.1. Thu Thập Và Phân Tích Dữ Liệu Khảo Sát
Tác giả tiến hành thu thập tài liệu từ nhiều nguồn khác nhau: các bài báo, các đề tài nghiên cứu và các tài liệu khác có liên quan. Từ các nguồn tài liệu này sẽ tiến hành phân tích, tổng hợp lý thuyết, hệ thống và khái quát hóa lý thuyết từ đó xây dựng cơ sở lý thuyết cho đề tài.
4.2. Bảng Hỏi Và Phỏng Vấn Sâu Giảng Viên UTT
Bảng hỏi được xây dựng theo mô hình nghiên cứu để tiến hành lấy ý kiến của giảng viên, sinh viên về sự những thay đổi trong hoạt động giảng dạy của giảng viên. Kết hợp với tiến hành phỏng vấn sâu một số giảng viên để giải thích thêm kết quả thu được từ nghiên cứu định lượng. Từ những kết quả thu được, sẽ dùng để trả lời cho các câu hỏi nghiên cứu được đề tài đặt ra.
V. So Sánh Đánh Giá Ý Kiến Sinh Viên Trong Và Ngoài Nước
Tại các nước phát triển việc lấy ý kiến phản hồi của sinh viên (LÝKPHSV) về hoạt động giảng dạy (HĐGD) của giảng viên đã ra đời từ rất lâu và không còn là một vấn đề mới. Tuy nhiên tại Việt Nam, vấn đề này lại là vấn đề khá mới. Hình thức này từ lâu đã được sử dụng phổ biến tại các nền giáo dục tiên tiến như Mỹ, nhiều nước Châu Âu, Úc, Nhật… Nó ra đời và phát triển trải qua nhiều giai đoạn khác nhau.
5.1. Lịch Sử Phát Triển Đánh Giá Giảng Viên Trên Thế Giới
Thời kỳ Trung Cổ, các trường đại học ở Châu Âu dựa vào sinh viên để kiểm tra việc giảng dạy của giảng viên (GV). Hiệu trưởng chỉ định một hội đồng sinh viên có nhiệm vụ ghi chép những thay đổi của giảng viên so với quy định trong quá trình giảng dạy. Nếu giảng viên vi phạm sẽ bị kỷ luật. Từ những năm 1970, ngày càng có nhiều trường đại học và cao đẳng sử dụng các bảng đánh giá chuẩn. Hầu hết các trường đại học ở Châu Âu và Hoa Kỳ đã sử dụng 3 phương pháp đánh giá hiệu quả giảng dạy: đồng nghiệp đánh giá, chủ nhiệm khoa đánh giá và sinh viên đánh giá, trong đó các thông tin thu được từ bảng đánh giá của sinh viên được công nhận là quan trọng nhất.
5.2. Nghiên Cứu Về Ảnh Hưởng Ý Kiến Sinh Viên Trong Giáo Dục
Marsh từ năm 1982 đã tiến hành một nghiên cứu với 1364 lớp học để tìm hiểu xem khi sinh viên đánh giá giảng viên, liệu nhận xét của sinh viên gắn liền chủ yếu với bản thân môn học hay với giảng viên dạy môn học đó, tác giả đã kết luận: sinh viên đánh giá giảng viên gắn liền chủ yếu với bản thân giảng viên chứ không phải với môn học được khảo sát. Murray (1997) đã chỉ ra rằng chất lượng giảng dạy của giảng viên được cải thiện sau khi có hoạt động sinh viên đánh giá giảng viên.
VI. Kết Luận Giá Trị Của Ý Kiến Sinh Viên Trong Cải Cách UTT
Trên thế giới, việc lấy ý kiến phản hồi của sinh viên về HĐGD của GV không phải là vấn đề mới, hoạt động này đã được thực hiện phổ biến và đã có những nghiên cứu đánh giá về tầm quan trọng cũng như những ý nghĩa mà hoạt động này mang lại. Những nghiên cứu này đã cho thấy ý kiến phản hồi của sinh viên là một nguồn thông tin hết sức bổ ích và cần thiết cho việc nâng cao chất lượng giảng dạy của giảng viên. Cần thiết phải có những chính sách và phương pháp phù hợp.
6.1. Ý Nghĩa Phản Hồi Trong Nâng Cao Chất Lượng Giảng Dạy
Trên thế giới việc lấy ý kiến phản hồi của sinh viên về HĐGD của GV không phải là vấn đề mới, hoạt động này đã được thực hiện phổ biến và đã có những nghiên cứu đánh giá về tầm quan trọng cũng như những ý nghĩa mà hoạt động này mang lại.
6.2. Kiến Nghị Để Tối Ưu Hóa Ý Kiến Sinh Viên Tại UTT
Dựa trên những phân tích và kết quả nghiên cứu, các kiến nghị cần tập trung vào việc xây dựng quy trình thu thập ý kiến phản hồi khoa học và hiệu quả. Điều này bao gồm việc thiết kế bảng khảo sát chất lượng, đảm bảo tính bảo mật và khách quan của thông tin, đồng thời tạo điều kiện để giảng viên tiếp thu và áp dụng những phản hồi này vào thực tế giảng dạy.
