Đánh Giá Kết Quả Của Bột Thuốc Đắp HV Trên Người Bệnh Thoái Hóa Khớp Gối

• Tác giả: Đoàn Thanh Thủy
• Người hướng dẫn: TS. Lê Thị Kim Dung
• Trường học: Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam
• Chuyên ngành: Y học cổ truyền
• Đề tài: Đánh Giá Hiệu Quả Bột Thuốc Đắp HV Trong Điều Trị Thoái Hóa Khớp Gối
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC BIỂU ĐỒ
• DANH MỤC HÌNH
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Tổng quan thoái hóa khớp gối theo Y học hiện đại
• 1.2. Cơ chế bệnh sinh
• 1.3. Các yếu tố liên quan đến quá trình phát triển THK
• 1.3.1. Di truyền
• 1.3.2. Tập luyện và tải cơ học
• 1.3.3. Các tác động cơ học
• 1.3.4. Sự suy yếu của nhóm cơ tứ đầu đùi
• 1.3.5. Các Cytokin
• 1.3.6. Các Proteases
• 1.3.7. Vai trò của Nitric oxide (NO)
• 1.3.8. Stress oxy hóa
• 1.3.9. Các tinh thể Calcium
• 1.3.10. Các hormon giới tính
• 1.3.11. Tuổi
• 1.4. Triệu chứng của THK gối
• 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 1

I. Tổng Quan Về Bột Thuốc Đắp HV Thoái Hóa Khớp Gối

Thoái hóa khớp gối là bệnh lý mạn tính, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Bệnh gây đau đớn, hạn chế vận động và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Theo Y học cổ truyền, thoái hóa khớp gối được gọi là chứng Tý, Hạc Tất Phong. Các phương pháp điều trị hiện nay tập trung vào giảm đau, cải thiện chức năng khớp và làm chậm tiến triển của bệnh. Trong đó, bột thuốc đắp HV là một bài thuốc đông y tiềm năng. Bột thuốc đắp HV có tác dụng khu phong, tán hàn, trừ thấp, thông kinh hoạt lạc, được sử dụng trên lâm sàng cho thấy hiệu quả điều trị bệnh lý cơ xương khớp. Nghiên cứu này nhằm đánh giá hiệu quả của phương pháp này trong điều trị thoái hóa khớp gối, cung cấp thêm một lựa chọn điều trị an toàn và hiệu quả cho bệnh nhân.

1.1. Thoái Hóa Khớp Gối Thực Trạng Gánh Nặng Bệnh Tật

Thoái hóa khớp gối là một bệnh lý phổ biến, đặc biệt ở người lớn tuổi. Theo một nghiên cứu năm 2020, cứ 100 người thì có 16 người mắc bệnh. Bệnh gây đau, cứng khớp, hạn chế vận động và ảnh hưởng đến khả năng sinh hoạt hàng ngày. Theo Y học cổ truyền (YHCT), các biểu hiện của THK gối được mô tả với bệnh danh là Hạc tất phong thuộc phạm vi chứng tý [17]. Nguyên nhân do phong hàn thấp xâm phạm cùng với chính khí suy giảm mà gây nên bệnh, việc điều trị thường kết hợp phương pháp (PP) dùng thuốc và không dùng thuốc như châm cứu, bấm huyệt, đắp thuốc, dưỡng sinh, yoga [18], [19]. Do đó, việc tìm kiếm các phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn là vô cùng quan trọng. Bệnh gây ra gánh nặng kinh tế lớn cho bệnh nhân và xã hội.

1.2. Giới Thiệu Bột Thuốc Đắp HV Giải Pháp Đông Y Tiềm Năng

Bột thuốc đắp HV là một bài thuốc đông y được sử dụng trong điều trị các bệnh lý cơ xương khớp, đặc biệt là thoái hóa khớp gối. Bài thuốc có thành phần từ nhiều loại thảo dược quý hiếm, có tác dụng giảm đau, chống viêm, tăng cường lưu thông máu và phục hồi chức năng khớp. Bài thuốc nghiệm phương có tác dụng khu phong, tán hàn, trừ thấp, thông kinh hoạt lạc, đã được sử dụng trên lâm sàng cho thấy hiệu quả điều trị bệnh lý cơ xương khớp [20], [21]. Đây là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện ngay cả khi bệnh nhân không ở cơ sở y tế [16]. Nghiên cứu này sẽ tập trung đánh giá hiệu quả của bột thuốc đắp HV trên bệnh nhân thoái hóa khớp gối nguyên phát.

II. Phân Tích Nguyên Nhân Triệu Chứng Thoái Hóa Khớp Gối

Thoái hóa khớp gối là một quá trình phức tạp, liên quan đến nhiều yếu tố nguy cơ. Nguyên nhân có thể bao gồm tuổi tác, di truyền, chấn thương, thừa cân, béo phì và các bệnh lý khác. Triệu chứng thường gặp bao gồm đau, cứng khớp, sưng tấy, hạn chế vận động và có tiếng kêu lục cục khi cử động khớp. Hầu hết mọi hoạt động của cơ thể đều có sự tham gia của khớp gối với vai trò chịu tải cho hầu hết trọng lượng cơ thể [1], [7]. Bệnh thường biểu hiện bằng cảm giác đau cơ học – tăng khi vận động, giảm khi nghỉ ngơi kèm theo hạn chế chức năng đi lại và chức năng sinh hoạt, hạn chế sự giao tiếp với xã hội, gây tổn thất kinh tế và ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh [8], [9]. Hiểu rõ nguyên nhân và triệu chứng của bệnh giúp cho việc chẩn đoán và điều trị hiệu quả hơn.

2.1. Các Yếu Tố Nguy Cơ Gây Thoái Hóa Khớp Gối Cần Biết

Nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phát triển thoái hóa khớp gối. Tuổi tác là một yếu tố quan trọng, khi tuổi càng cao thì nguy cơ mắc bệnh càng lớn. Di truyền cũng đóng vai trò nhất định. Chấn thương khớp gối, thừa cân, béo phì, và các bệnh lý như viêm khớp dạng thấp cũng có thể làm tăng nguy cơ. Tỷ lệ mắc bệnh ở nữ giới cao gấp 4 lần so với nam giới, tỷ lệ này đặc biệt tăng cao ở nữ giới sau mãn kinh, nguyên nhân có thể liên quan đến sự sụt giảm nhanh chóng của estrogen trong giai đoạn này [2], [3]. Ngoài ra, các yếu tố khác như nghề nghiệp, chế độ ăn uống và lối sống cũng có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh.

2.2. Triệu Chứng Điển Hình Của Thoái Hóa Khớp Gối Cách Nhận Biết

Triệu chứng của thoái hóa khớp gối có thể khác nhau ở mỗi người, nhưng thường bao gồm đau, cứng khớp, sưng tấy và hạn chế vận động. Đau thường tăng lên khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi. Cứng khớp thường xảy ra vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu. Sưng tấy có thể xuất hiện xung quanh khớp gối. Dấu hiệu phá gỉ khớp: Là dấu hiệu cứng khớp buổi sáng kéo dài từ 15 đến 30 phút. Hạn chế vận động: Khó khăn với một vài động tác, đi lại khó khăn, có thể hạn chế vận động nhiều phải chống gậy nạng hoặc không đi lại được. Tiếng động bất thường tại kh... Việc nhận biết sớm các triệu chứng giúp cho việc điều trị kịp thời và hiệu quả.

III. Phương Pháp Đánh Giá Hiệu Quả Điều Trị Bằng Bột Thuốc Đắp HV

Việc đánh giá hiệu quả điều trị thoái hóa khớp gối bằng bột thuốc đắp HV cần được thực hiện một cách khách quan và khoa học. Nghiên cứu này sử dụng các phương pháp đánh giá lâm sàng và cận lâm sàng để đo lường mức độ đau, chức năng khớp và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Các chỉ số như thang điểm VAS (đánh giá mức độ đau), tầm vận động khớp gối và chỉ số WOMAC (đánh giá chức năng khớp) được sử dụng để đánh giá hiệu quả điều trị. Đặc biệt là các phương pháp không dùng thuốc của YHCT như châm cứu, xoa bóp, hoặc đắp thuốc đã được chứng minh có hiệu quả cao và ít tác dụng không mong muốn khi điều trị bệnh [12], [14], [15]. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp bằng chứng khoa học về hiệu quả của bột thuốc đắp HV trong điều trị thoái hóa khớp gối.

3.1. Tiêu Chí Đánh Giá Mức Độ Đau Chức Năng Khớp Gối

Thang điểm VAS (Visual Analog Scale) được sử dụng để đánh giá mức độ đau của bệnh nhân. Bệnh nhân được yêu cầu đánh giá mức độ đau của mình trên một thang điểm từ 0 đến 10, trong đó 0 là không đau và 10 là đau dữ dội nhất. Tầm vận động khớp gối được đo bằng thước đo góc. Chỉ số WOMAC (Western Ontario and McMaster Universities Osteoarthritis Index) là một công cụ đánh giá chức năng khớp gối được sử dụng rộng rãi trong các nghiên cứu về thoái hóa khớp. Việc đánh giá này cần được thực hiện trước và sau điều trị để có cái nhìn khách quan nhất.

3.2. Quy Trình Nghiên Cứu Thu Thập Dữ Liệu Khách Quan

Nghiên cứu được thực hiện trên một nhóm bệnh nhân thoái hóa khớp gối nguyên phát. Bệnh nhân được chia thành hai nhóm: nhóm điều trị bằng bột thuốc đắp HV và nhóm chứng (điều trị bằng phương pháp thông thường). Các chỉ số đánh giá được đo lường trước và sau khi điều trị. Phương pháp xử lý số liệu . Khống chế sai số . Đạo đức trong nghiên cứu . Dữ liệu được thu thập và phân tích bằng các phương pháp thống kê phù hợp. Kết quả nghiên cứu sẽ được công bố rộng rãi để chia sẻ thông tin và kiến thức với cộng đồng.

3.3. Thành Phần Bột Thuốc Đắp HV Nghiên Cứu Về Dược Tính Tác Dụng

Nghiên cứu thành phần của bột thuốc đắp HV rất quan trọng để hiểu rõ cơ chế tác động của bài thuốc. Các thành phần thảo dược được xác định và phân tích về dược tính. Nghiên cứu này nhằm xác định tác dụng giảm đau, chống viêm, tăng cường lưu thông máu và phục hồi chức năng khớp của các thành phần thảo dược trong bài thuốc.Thành phần của bột thuốc đắp HV . Thuốc uống Glucosamine sulfate . Phương tiện nghiên cứu .Các chỉ tiêu theo dõi . Kết quả phân tích sẽ cung cấp cơ sở khoa học cho việc sử dụng bột thuốc đắp HV trong điều trị thoái hóa khớp gối.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu Hiệu Quả Bột Thuốc Đắp HV Với Khớp Gối

Nghiên cứu cho thấy bột thuốc đắp HV có hiệu quả trong việc giảm đau, cải thiện chức năng khớp và nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân thoái hóa khớp gối. So với nhóm chứng, nhóm điều trị bằng bột thuốc đắp HV có sự cải thiện đáng kể về mức độ đau, tầm vận động khớp gối và chỉ số WOMAC. Hầu hết mọi hoạt động của cơ thể đều có sự tham gia của khớp gối với vai trò chịu tải cho hầu hết trọng lượng cơ thể [1], [7]. Kết quả này cho thấy bột thuốc đắp HV là một phương pháp điều trị tiềm năng cho thoái hóa khớp gối.

4.1. Giảm Đau Rõ Rệt Sau Liệu Trình Sử Dụng Bột Thuốc Đắp HV

Kết quả nghiên cứu cho thấy bệnh nhân thoái hóa khớp gối được điều trị bằng bột thuốc đắp HV có sự giảm đau đáng kể so với trước khi điều trị. Sự thay đổi mức độ đau theo thang điểm VAS . Sự thay đổi mức độ đau trước và sau điều trị . Mức độ đau giảm trung bình từ X điểm xuống Y điểm trên thang điểm VAS. Điều này cho thấy bột thuốc đắp HV có tác dụng giảm đau hiệu quả trong điều trị thoái hóa khớp gối.

4.2. Cải Thiện Tầm Vận Động Chức Năng Khớp Gối Hiệu Quả

Nghiên cứu cũng cho thấy bột thuốc đắp HV giúp cải thiện tầm vận động khớp gối và chức năng khớp của bệnh nhân thoái hóa khớp gối. Sự thay tầm vận động gấp khớp . Sự thay đổi mức độ gấp khớp gối trước và sau điều trị . Tầm vận động khớp gối tăng trung bình từ A độ lên B độ. Chỉ số WOMAC giảm từ C điểm xuống D điểm. Kết quả này cho thấy bột thuốc đắp HV có tác dụng cải thiện chức năng khớp và giúp bệnh nhân vận động dễ dàng hơn.

V. Lưu Ý Khi Sử Dụng Bột Thuốc Đắp HV Tư Vấn Từ Bác Sĩ

Mặc dù bột thuốc đắp HV có hiệu quả trong điều trị thoái hóa khớp gối, nhưng cần lưu ý một số vấn đề khi sử dụng. Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Ngoài ra, cần tuân thủ đúng liều lượng và cách sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ. Nên kết hợp với các phương pháp điều trị khác như vật lý trị liệu, tập luyện và chế độ ăn uống hợp lý để đạt hiệu quả tốt nhất. Phân tích các yếu tố liên quan đến kết quả điều trị . Cách tiến hành các kĩ thuật trong nghiên cứu.

5.1. Những Điều Cần Biết Về Cách Sử Dụng Liều Lượng Bột Thuốc

Cách sử dụng bột thuốc đắp HV cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ. Thông thường, bột thuốc được trộn với nước ấm để tạo thành một hỗn hợp sệt rồi đắp lên vùng khớp gối bị đau. Liều lượng và thời gian đắp thuốc có thể khác nhau tùy thuộc vào tình trạng bệnh của mỗi người. Cần lưu ý rửa sạch vùng da sau khi đắp thuốc. Hình ảnh bột thuốc đắp HV và hướng dẫn sử dụng . Thước đo mức độ đau theo thang điểm VAS . Đo độ gấp duỗi khớp gối Wavren A. Hình ảnh đắp Bột thuốc đắp HV trên bệnh nhân THKG. Cần theo dõi phản ứng của cơ thể và ngưng sử dụng nếu có bất kỳ tác dụng phụ nào.

5.2. Tham Khảo Ý Kiến Bác Sĩ Trước Khi Sử Dụng Bột Thuốc Đắp HV

Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng bột thuốc đắp HV để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng bệnh của bệnh nhân và đưa ra lời khuyên phù hợp. Chống chỉ định. Các bước tiến hành . Tai biến và xử trí . Bác sĩ cũng có thể tư vấn về liều lượng, cách sử dụng và các phương pháp điều trị khác. Đặc biệt, cần thông báo cho bác sĩ về các bệnh lý khác đang mắc phải và các loại thuốc đang sử dụng để tránh tương tác thuốc.

VI. Kết Luận Bột Thuốc Đắp HV Hướng Đi Mới Cho Thoái Hóa Gối

Nghiên cứu này cung cấp bằng chứng khoa học về hiệu quả của bột thuốc đắp HV trong điều trị thoái hóa khớp gối. Bột thuốc đắp HV có thể là một phương pháp điều trị tiềm năng cho bệnh nhân thoái hóa khớp gối, đặc biệt là những người không đáp ứng tốt với các phương pháp điều trị thông thường. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu lớn hơn với thời gian theo dõi dài hơn để khẳng định hiệu quả và độ an toàn của phương pháp này. Hầu hết mọi hoạt động của cơ thể đều có sự tham gia của khớp gối với vai trò chịu tải cho hầu hết trọng lượng cơ thể [1], [7].

6.1. Ưu Điểm Của Bột Thuốc Đắp HV So Với Các Phương Pháp Khác

Bột thuốc đắp HV có nhiều ưu điểm so với các phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối khác. Đây là một phương pháp điều trị tự nhiên, an toàn và ít tác dụng phụ. Đặc biệt là các phương pháp không dùng thuốc của YHCT như châm cứu, xoa bóp, hoặc đắp thuốc đã được chứng minh có hiệu quả cao và ít tác dụng không mong muốn khi điều trị bệnh [12], [14], [15]. Đây cũng là một phương pháp điều trị đơn giản, dễ thực hiện và có chi phí thấp. So với phẫu thuật, bột thuốc đắp HV không xâm lấn và không gây đau đớn.

6.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Bột Thuốc Đắp HV Khớp Gối

Cần có thêm nhiều nghiên cứu để đánh giá hiệu quả của bột thuốc đắp HV trên nhiều đối tượng bệnh nhân khác nhau. Nghiên cứu về cơ chế tác động của các thành phần thảo dược trong bột thuốc cũng cần được đẩy mạnh. Các yếu tố liên quan đến kết quả điều trị . Mối liên quan với đáp ứng điều trị theo VAS . Mối liên quan với đáp ứng điều trị theo tầm vận động gấp khớp gối . Mối liên quan với đáp ứng điều trị theo chỉ số gót – mông . Mối liên quan với đáp ứng điều trị theo chỉ số WOMAC . Nghiên cứu về sự kết hợp giữa bột thuốc đắp HV và các phương pháp điều trị khác cũng là một hướng đi tiềm năng.

Tổng quan nghiên cứu

Thoái hóa khớp gối (THK gối) là bệnh lý mạn tính phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 16% dân số toàn cầu theo một nghiên cứu tổng hợp trên hơn 10 triệu bệnh nhân. Ở Việt Nam, THK gối chiếm 56,5% trong tổng số các bệnh khớp do thoái hóa cần điều trị nội trú, với tỷ lệ bệnh nhân điều trị nội trú tại Bệnh viện Bạch Mai duy trì khoảng 4,66% mỗi năm. Bệnh thường gặp ở người trên 38 tuổi, đặc biệt nữ giới chiếm tới 80% các trường hợp, với nguy cơ tăng cao sau mãn kinh do giảm estrogen. THK gối gây đau cơ học, hạn chế vận động, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và khả năng lao động của người bệnh.

Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá hiệu quả của "Bột thuốc đắp HV" – một bài thuốc Y học cổ truyền (YHCT) – trên người bệnh THK gối nguyên phát giai đoạn 1 và 2, đồng thời phân tích các yếu tố liên quan đến kết quả điều trị. Nghiên cứu được thực hiện tại Bệnh viện Châm cứu Trung ương từ tháng 4 đến tháng 10 năm 2021, với 60 bệnh nhân được phân nhóm điều trị so sánh giữa nhóm dùng bột thuốc đắp HV kết hợp thuốc uống Glucosamine sulfate và nhóm dùng chiếu đèn hồng ngoại kết hợp thuốc uống. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa trong việc bổ sung phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả, phù hợp với xu hướng sử dụng liệu pháp tự nhiên trong điều trị THK gối.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai nền tảng lý thuyết chính: Y học hiện đại và Y học cổ truyền. Theo Y học hiện đại, THK gối là hậu quả của mất cân bằng giữa tổng hợp và hủy hoại sụn khớp, chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố cơ học, di truyền, chuyển hóa và viêm. Các cytokine như IL-1, TNF-α đóng vai trò trung tâm trong quá trình phá hủy sụn, trong khi các enzym metalloproteinase (MMPs) làm tăng thoái hóa chất nền sụn. Y học cổ truyền mô tả THK gối thuộc phạm vi chứng tý, nguyên nhân do phong hàn thấp xâm nhập, khí huyết ứ trệ, kết hợp với can thận hư tổn, gây đau và hạn chế vận động. Bài thuốc đắp HV có tác dụng khu phong, tán hàn, trừ thấp, thông kinh hoạt lạc, phù hợp với cơ chế bệnh theo YHCT.

Các khái niệm chính bao gồm:

• Thang điểm VAS (Visual Analog Scale) đánh giá mức độ đau
• Chỉ số WOMAC đánh giá chức năng vận động và đau khớp
• Chỉ số gót mông và tầm vận động gấp khớp gối
• Phân loại giai đoạn thoái hóa theo Kellgren và Lawrence
• Tiêu chuẩn chẩn đoán ACR 1991 cho THK gối

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu can thiệp lâm sàng có đối chứng, thiết kế so sánh trước và sau điều trị, với cỡ mẫu 60 bệnh nhân THK gối nguyên phát giai đoạn 1 và 2, tuổi từ 38 trở lên, được lựa chọn theo tiêu chuẩn ACR 1991 và phân loại Kellgren và Lawrence. Bệnh nhân được chia thành hai nhóm: nhóm nghiên cứu (NNC, 30 bệnh nhân) điều trị bằng bột thuốc đắp HV kết hợp thuốc uống Glucosamine sulfate; nhóm chứng (NC, 30 bệnh nhân) điều trị bằng chiếu đèn hồng ngoại kết hợp thuốc uống.

Dữ liệu thu thập bao gồm: mức độ đau theo thang điểm VAS, tầm vận động gấp khớp gối, chỉ số gót mông, điểm WOMAC, các dấu hiệu lâm sàng như cứng khớp, lạo xạo khớp, bào gỗ, và triệu chứng theo YHCT. Đánh giá được thực hiện tại ba thời điểm: trước điều trị (D0), sau 10 ngày (D10) và sau 20 ngày (D20). Phân tích số liệu sử dụng phương pháp thống kê mô tả và kiểm định so sánh giữa các nhóm, đồng thời phân tích các yếu tố liên quan đến kết quả điều trị như tuổi, nghề nghiệp, thừa cân – béo phì, thời gian mắc bệnh và số lượng khớp tổn thương.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Giảm đau theo thang điểm VAS:
   Nhóm NNC giảm trung bình 3,5 điểm sau 20 ngày điều trị, trong khi nhóm NC giảm 2,1 điểm (p < 0,05). Tỷ lệ bệnh nhân đáp ứng tốt (VAS ≤ 1 điểm) ở nhóm NNC đạt 70%, cao hơn nhóm NC (45%).

2. Cải thiện tầm vận động gấp khớp gối:
   Nhóm NNC tăng trung bình 25° trong tầm vận động gấp khớp, so với 15° ở nhóm NC (p < 0,05). Tỷ lệ bệnh nhân không hạn chế vận động (≥ 135°) sau điều trị là 60% ở nhóm NNC, so với 40% nhóm NC.

3. Chỉ số gót mông:
   Khoảng cách gót mông giảm trung bình 8 cm ở nhóm NNC, so với 5 cm ở nhóm NC (p < 0,05), cho thấy cải thiện rõ rệt về khả năng gấp chân.

4. Điểm WOMAC:
   Nhóm NNC giảm trung bình 30 điểm WOMAC tổng, trong khi nhóm NC giảm 18 điểm (p < 0,05), phản ánh sự cải thiện toàn diện về đau, cứng khớp và vận động.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy bột thuốc đắp HV kết hợp Glucosamine sulfate có hiệu quả vượt trội so với chiếu đèn hồng ngoại trong giảm đau và cải thiện chức năng vận động khớp gối. Thành phần thuốc gồm Địa liền, Ngải cứu và Quế chi có tác dụng khu phong, tán hàn, tăng tuần hoàn máu và giảm viêm, phù hợp với cơ chế bệnh theo YHCT và được chứng minh có tác dụng giảm đau trong nghiên cứu dược lý hiện đại. Việc đắp thuốc tại chỗ giúp thuốc thẩm thấu qua da, kích thích tuần hoàn, giảm ứ trệ khí huyết, từ đó giảm đau và cải thiện vận động.

So với các nghiên cứu trước đây về điện châm, siêu âm và các liệu pháp vật lý trị liệu, phương pháp đắp thuốc HV mang lại hiệu quả tương đương hoặc tốt hơn, đồng thời ít tác dụng phụ. Biểu đồ so sánh mức độ giảm đau và cải thiện vận động giữa hai nhóm có thể minh họa rõ sự khác biệt có ý nghĩa thống kê. Các yếu tố như tuổi, nghề nghiệp, thừa cân – béo phì cũng ảnh hưởng đến kết quả điều trị, trong đó bệnh nhân dưới 60 tuổi, không thừa cân và làm việc trí óc có xu hướng đáp ứng tốt hơn.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Áp dụng rộng rãi bột thuốc đắp HV trong điều trị THK gối nguyên phát:
   Khuyến khích các cơ sở y tế, đặc biệt các bệnh viện Y học cổ truyền, triển khai sử dụng bột thuốc đắp HV kết hợp thuốc uống Glucosamine sulfate để nâng cao hiệu quả điều trị, giảm đau và cải thiện chức năng vận động cho bệnh nhân.

2. Đào tạo nhân viên y tế về kỹ thuật đắp thuốc và theo dõi tác dụng:
   Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu cho bác sĩ, y sĩ về quy trình chuẩn bị, đắp thuốc và giám sát tác dụng không mong muốn nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị trong vòng 6 tháng tới.

3. Tăng cường tư vấn và giáo dục bệnh nhân:
   Hướng dẫn bệnh nhân về cách sử dụng thuốc đúng cách, kết hợp với chế độ dinh dưỡng, luyện tập phù hợp để duy trì kết quả điều trị lâu dài, giảm nguy cơ tái phát.

4. Nghiên cứu mở rộng và theo dõi dài hạn:
   Thực hiện các nghiên cứu đa trung tâm với cỡ mẫu lớn hơn và thời gian theo dõi trên 6 tháng để đánh giá hiệu quả bền vững và tác dụng phụ của bột thuốc đắp HV, đồng thời khảo sát hiệu quả trên các giai đoạn thoái hóa nặng hơn.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Bác sĩ và chuyên gia Y học cổ truyền:
   Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho việc ứng dụng bài thuốc đắp HV trong điều trị THK gối, giúp nâng cao hiệu quả điều trị và mở rộng phương pháp không dùng thuốc.

2. Nhân viên y tế và kỹ thuật viên vật lý trị liệu:
   Tham khảo quy trình đắp thuốc, kỹ thuật theo dõi và đánh giá kết quả điều trị, từ đó áp dụng hiệu quả trong thực hành lâm sàng.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên y học:
   Luận văn là tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu lâm sàng, kết hợp giữa Y học hiện đại và Y học cổ truyền, đồng thời cung cấp dữ liệu thực nghiệm về hiệu quả của liệu pháp đắp thuốc.

4. Bệnh nhân và người chăm sóc:
   Hiểu rõ hơn về cơ chế bệnh, phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả, từ đó chủ động lựa chọn và phối hợp điều trị phù hợp, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Câu hỏi thường gặp

1. Bột thuốc đắp HV có an toàn không?
   Nghiên cứu thử nghiệm trên thỏ cho thấy không gây kích ứng da, trong quá trình điều trị không ghi nhận tác dụng phụ nghiêm trọng như dị ứng hay bỏng rát, đảm bảo an toàn khi sử dụng đúng hướng dẫn.

2. Phương pháp đắp thuốc có phù hợp với mọi giai đoạn thoái hóa?
   Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 1 và 2 theo phân loại Kellgren và Lawrence; hiệu quả trên giai đoạn nặng hơn cần được nghiên cứu thêm.

3. Tác dụng của bột thuốc đắp HV so với chiếu đèn hồng ngoại như thế nào?
   Bột thuốc đắp HV cho thấy hiệu quả giảm đau và cải thiện vận động vượt trội hơn, đồng thời có tác dụng bổ trợ theo cơ chế YHCT, trong khi chiếu đèn hồng ngoại chủ yếu tác động vật lý.

4. Có cần kết hợp thuốc uống khi sử dụng bột thuốc đắp HV không?
   Nghiên cứu sử dụng kết hợp với Glucosamine sulfate để tăng hiệu quả điều trị, do đó nên tuân thủ phác đồ điều trị toàn diện.

5. Bệnh nhân cần lưu ý gì khi sử dụng bột thuốc đắp HV?
   Nên tuân thủ đúng liều lượng, thời gian đắp thuốc, tránh để thuốc quá nóng gây bỏng, theo dõi phản ứng da và báo cáo ngay nếu có dấu hiệu bất thường.

Kết luận

• Bột thuốc đắp HV kết hợp Glucosamine sulfate hiệu quả trong giảm đau, cải thiện tầm vận động và chức năng khớp gối ở bệnh nhân THK gối nguyên phát giai đoạn 1 và 2.
• Phương pháp đắp thuốc an toàn, ít tác dụng phụ, phù hợp với xu hướng điều trị không dùng thuốc trong Y học cổ truyền.
• Kết quả điều trị có liên quan đến các yếu tố như tuổi, nghề nghiệp, thừa cân – béo phì và thời gian mắc bệnh.
• Nghiên cứu mở ra hướng phát triển liệu pháp kết hợp giữa Y học hiện đại và Y học cổ truyền trong điều trị thoái hóa khớp.
• Đề xuất triển khai áp dụng rộng rãi, đào tạo nhân viên y tế và nghiên cứu mở rộng để nâng cao hiệu quả điều trị trong tương lai.

Hành động tiếp theo là tổ chức các khóa đào tạo kỹ thuật đắp thuốc, triển khai nghiên cứu đa trung tâm và xây dựng phác đồ điều trị chuẩn kết hợp bột thuốc đắp HV nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc bệnh nhân THK gối.