Thực Trạng Giao Tiếp Của Điều Dưỡng Với Người Bệnh Tại Bệnh Viện Quân Dân Y Tỉnh Vĩnh Long

• Tác giả: Đặng Văn Ngoan
• Người hướng dẫn: TS. Dương Minh Đức
• Trường học: Trường Đại Học Y Tế Công Cộng
• Chuyên ngành: Chuyên Ngành Tổ Chức Quản Lý Y Tế
• Đề tài: Thực Trạng Giao Tiếp Của Điều Dưỡng Với Người Bệnh Tại Bệnh Viện Quân Dân Y Tỉnh Vĩnh Long
• Loại tài liệu: Luận Văn Chuyên Khoa II
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

• MỤC LỤC
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• ĐẶT VẤN ĐỀ
• 1. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
• 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Một số khái niệm chính
• 2.1.1. Khái niệm Giao tiếp và Ứng xử
• 2.1.2. Thực hành giao tiếp và ứng xử của điều dưỡng
• 2.1.3. Giao tiếp trong y tế
• 2.1.4. Các quy định liên quan đến giao tiếp và ứng xử của nhân viên y tế với người bệnh
• 2.1.5. Công cụ đánh giá thực hành giao tiếp của nhân viên y tế
• 2.1.5.1. Bộ công cụ đánh giá giao tiếp của Điều dưỡng với người bệnh trên thế giới
• 2.1.5.2. Bộ công cụ đánh giá giao tiếp dựa trên Quy tắc ứng xử của cán bộ, viên chức trong các đơn vị sự nghiệp y tế
• 2.1.6. Thực hành giao tiếp của Điều dưỡng với người bệnh trên thế giới và tại Việt Nam
• 2.1.6.1. Thực hành giao tiếp của Điều dưỡng với người bệnh trên thế giới
• 2.1.6.2. Thực hành giao tiếp của Điều dưỡng với người bệnh tại Việt Nam
• 2.1.7. Một số yếu tố ảnh hưởng đến giao tiếp của nhân viên y tế với người bệnh
• 2.1.7.1. Môi trường giao tiếp
• 2.1.7.2. Đặc điểm của điều dưỡng
• 2.1.7.3. Đối tượng tham gia giao tiếp
• 2.1.7.4. Công tác quản lý và điều hành
• 2.2. Giới thiệu về địa điểm nghiên cứu
• 2.3. Khung lý thuyết nghiên cứu
• 2.4. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu
• 2.4.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.4.1.1. Phần định lượng
• 2.4.1.2. Phần định tính
• 2.4.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.4.3. Thiết kế nghiên cứu
• 2.4.4. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu
• 2.4.4.1. Cỡ mẫu cho điều tra định lượng
• 2.4.4.2. Cỡ mẫu cho phương pháp định tính
• 2.4.5. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.4.5.1. Công cụ thu thập số liệu
• 2.4.5.2. Điều tra viên và giám sát viên
• 2.4.5.3. Cách thức thu thập dữ liệu
• 2.4.6. Các biến số, chỉ số nghiên cứu
• 2.4.6.1. Các biến số của điều tra định lượng
• 2.4.6.2. Các chủ đề nghiên cứu cho điều tra định tính
• 2.4.7. Phương pháp phân tích số liệu
• 2.5. Vấn đề đạo đức nghiên cứu
• 2.6. Thông tin về đối tượng nghiên cứu tại BVQDY tỉnh Vĩnh Long
• 3. THỰC TRẠNG GIAO TIẾP CỦA ĐIỀU DƯỠNG VỚI NGƯỜI BỆNH TẠI BVQDY
• 3.1. Kết quả giao tiếp của Điều dưỡng với người bệnh giai đoạn tại các phòng khám
• 3.2. Kết quả giao tiếp của Điều dưỡng với người bệnh giai đoạn tiếp nhận người bệnh vào khoa
• 3.3. Kết quả giao tiếp của Điều dưỡng với người bệnh trong các phiên trực
• 3.4. Kết quả giao tiếp của Điều dưỡng với người bệnh khi dùng thuốc cho người bệnh
• 3.5. Kết quả giao tiếp của Điều dưỡng với người bệnh khi người bệnh làm tiểu phẫu và thủ thuật
• 3.6. Kết quả giao tiếp của Điều dưỡng với người bệnh khi người bệnh ra viện
• 4. MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN THỰC HÀNH GIAO TIẾP CỦA ĐIỀU DƯỠNG
• 4.1. Quy định quản lý
• 4.2. Môi trường giao tiếp
• 4.3. Đặc điểm nhân viên y tế
• 5. THỰC TRẠNG THỰC HÀNH GIAO TIẾP CỦA NHÂN VIÊN Y TẾ TẠI BVQDY VĨNH LONG
• 6. ĐIỂM MẠNH VÀ HẠN CHẾ CỦA NGHIÊN CỨU
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 3: BIÊN BẢN HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN CHUYÊN KHOA II TỔ CHỨC QUẢN LÝ Y TẾ
• PHỤ LỤC 4: BIÊN BẢN GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA SAU BẢO VỆ LUẬN VĂN

I. Tổng Quan Đánh Giá Giao Tiếp Điều Dưỡng Tại Vĩnh Long 55

Giao tiếp hiệu quả là yếu tố then chốt đánh giá chất lượng dịch vụ y tế, tác động trực tiếp đến sự hài lòng của người bệnh. Nghiên cứu này tập trung đánh giá giao tiếp điều dưỡng tại Bệnh viện Quân Dân Y tỉnh Vĩnh Long, một cơ sở y tế công lập hạng III, nơi chịu áp lực cạnh tranh từ các bệnh viện tư nhân và yêu cầu ngày càng cao từ người bệnh. Mục tiêu là xác định thực trạng giao tiếp điều dưỡng viên với người bệnh và các yếu tố ảnh hưởng, từ đó đưa ra giải pháp can thiệp phù hợp. Tầm quan trọng của kỹ năng giao tiếp điều dưỡng không chỉ nằm ở chuyên môn mà còn ở khả năng ứng xử khéo léo, tế nhị, phù hợp với từng hoàn cảnh và đối tượng bệnh nhân. Việc cải thiện chất lượng giao tiếp điều dưỡng góp phần nâng cao hình ảnh bệnh viện và củng cố niềm tin của cộng đồng.

1.1. Vai Trò Quan Trọng Của Giao Tiếp Trong Ngành Y Tế

Trong ngành y tế, giao tiếp hiệu quả đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm của người bệnh. Theo nghiên cứu, ngoài sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật và lòng nhân ái, giao tiếp là yếu tố quan trọng thứ ba, làm tăng kết quả điều trị. Giao tiếp giúp thu thập, chia sẻ thông tin, đáp ứng nhu cầu thể chất, tinh thần và xã hội của người bệnh, đồng thời tạo dựng niềm tin và sự hợp tác giữa điều dưỡng và người bệnh. Điều dưỡng viên là người tiếp xúc nhiều nhất với người bệnh, do đó kỹ năng giao tiếp tốt là yếu tố không thể thiếu.

1.2. Bối Cảnh Nghiên Cứu Tại Bệnh Viện Quân Dân Y Vĩnh Long

Bệnh viện Quân Dân Y tỉnh Vĩnh Long là đơn vị y tế công lập hạng III, nơi tiếp nhận số lượng lớn người bệnh đến khám và điều trị hàng tháng. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt và yêu cầu ngày càng cao từ người bệnh, việc đánh giá chất lượng bệnh viện và nâng cao sự hài lòng của người bệnh trở nên cấp thiết. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm khảo sát và đánh giá thực trạng giao tiếp của điều dưỡng với người bệnh tại bệnh viện, từ đó xác định các vấn đề tồn tại và đề xuất giải pháp cải thiện.

II. Thách Thức Thực Trạng Giao Tiếp Điều Dưỡng Hiện Nay 58

Mặc dù Bộ Y tế đã ban hành nhiều văn bản quy định về giao tiếp ứng xử của nhân viên y tế, thực tế tại nhiều cơ sở y tế vẫn còn tồn tại những hạn chế. Thái độ cáu gắt, thiếu ân cần, thân thiện của điều dưỡng viên vẫn còn phổ biến, gây bức xúc trong dư luận. Nghiên cứu trước đây tại Bệnh viện đa khoa Vĩnh Long cho thấy giao tiếp của điều dưỡng còn thiếu lịch sự và ít sử dụng các cụm từ giao tiếp chuẩn mực. Tương tự, tại Bệnh viện đa khoa khu vực Ninh Hòa, giao tiếp kém nhất ở giai đoạn đón tiếp người bệnh tại bàn khám. Những yếu tố như thâm niên công tác, khối lượng công việc, cá tính của nhân viên y tế, sự hỗ trợ của đồng nghiệp, cơ sở vật chất và quy định của bệnh viện đều ảnh hưởng đến thực hành giao tiếp.

2.1. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Thực Hành Giao Tiếp Của Điều Dưỡng

Nghiên cứu cho thấy nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến thực hành giao tiếp của điều dưỡng. Điều này bao gồm thâm niên công tác, khối lượng công việc, cá tính của từng điều dưỡng viên, sự hỗ trợ từ đồng nghiệp, cơ sở vật chất và các quy định của bệnh viện. Các yếu tố này có thể tác động đến tâm lý người bệnh và khả năng giao tiếp hiệu quả với người bệnh, ảnh hưởng đến trải nghiệm và sự hài lòng của người bệnh.

2.2. Hậu Quả Của Giao Tiếp Kém Hiệu Quả Trong Ngành Y Tế

Giao tiếp kém hiệu quả giữa điều dưỡng và người bệnh có thể dẫn đến nhiều hậu quả tiêu cực. Điều này bao gồm sự hài lòng của người bệnh giảm, niềm tin vào dịch vụ y tế suy giảm, tăng nguy cơ sai sót y khoa, kéo dài thời gian điều trị và tăng chi phí y tế. Ngoài ra, giao tiếp không tốt có thể gây ra căng thẳng, mệt mỏi và giảm hiệu suất làm việc của điều dưỡng.

III. Phương Pháp Đánh Giá Thực Trạng Giao Tiếp Điều Dưỡng 52

Nghiên cứu sử dụng thiết kế cắt ngang mô tả kết hợp định lượng và định tính để đánh giá thực trạng giao tiếp điều dưỡng tại Bệnh viện Quân Dân Y tỉnh Vĩnh Long. Phương pháp định lượng thực hiện thông qua quan sát trực tiếp các cuộc giao tiếp giữa điều dưỡng và người bệnh tại các giai đoạn khác nhau (phòng khám, tiếp nhận, phiên trực, dùng thuốc, tiểu phẫu, ra viện) dựa trên bảng kiểm xây dựng từ Quy tắc ứng xử và Hướng dẫn giao tiếp ứng xử của cán bộ y tế. Phương pháp định tính sử dụng phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm với lãnh đạo bệnh viện, điều dưỡng và người bệnh để thu thập thông tin chi tiết về trải nghiệm và nhận thức.

3.1. Thu Thập Dữ Liệu Định Lượng Quan Sát Giao Tiếp Thực Tế

Trong phần định lượng của nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã tiến hành quan sát trực tiếp các cuộc giao tiếp giữa điều dưỡng và người bệnh tại các giai đoạn khác nhau. Bảng kiểm được sử dụng để đánh giá các khía cạnh quan trọng của giao tiếp, bao gồm lời chào, lắng nghe, tư vấn, hướng dẫn, trả lời câu hỏi và sử dụng ngôn ngữ không lời. Dữ liệu thu thập được sử dụng để xác định tỷ lệ giao tiếp đạt chuẩn và các kỹ năng cần cải thiện.

3.2. Thu Thập Dữ Liệu Định Tính Phỏng Vấn và Thảo Luận Nhóm

Để hiểu sâu hơn về thực trạng giao tiếp, nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính thông qua phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm. Các cuộc phỏng vấn sâu được thực hiện với lãnh đạo bệnh viện, điều dưỡng viên và người bệnh để thu thập thông tin về quan điểm, trải nghiệm và nhận thức của họ về giao tiếp trong bệnh viện. Thảo luận nhóm được sử dụng để khám phá các chủ đề liên quan đến giao tiếp và tìm kiếm giải pháp cải thiện.

IV. Kết Quả Đánh Giá Chi Tiết Giao Tiếp Điều Dưỡng 53

Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ thực hành giao tiếp đạt chuẩn ở tất cả các giai đoạn là 75,6%. Tỷ lệ này dao động từ 70,7% (giai đoạn ra viện) đến 82,9% (giai đoạn tại phòng khám). Các kỹ năng điều dưỡng cần cải thiện bao gồm giới thiệu bản thân, hướng dẫn và tư vấn, trả lời đầy đủ câu hỏi của người bệnh, sử dụng ngôn ngữ đúng (đủ chủ ngữ, vị ngữ) và ngôn ngữ không lời (nụ cười, nét mặt). Các yếu tố ảnh hưởng đến giao tiếp bao gồm yếu tố cá nhân của điều dưỡng, môi trường giao tiếp (địa điểm, thời gian, số lượng người bệnh) và quy định quản lý.

4.1. Phân Tích Chi Tiết Kết Quả Giao Tiếp Theo Từng Giai Đoạn

Nghiên cứu đã tiến hành phân tích chi tiết kết quả giao tiếp theo từng giai đoạn để xác định các điểm mạnh và điểm yếu. Kết quả cho thấy giao tiếp tại phòng khám đạt tỷ lệ cao nhất, trong khi giao tiếp khi ra viện cần được cải thiện. Các kỹ năng như chào hỏi, lắng nghe, tư vấn và hướng dẫn cần được tăng cường để nâng cao chất lượng giao tiếp.

4.2. Nhận Diện Các Kỹ Năng Giao Tiếp Cần Được Cải Thiện

Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng một số kỹ năng giao tiếp cần được cải thiện để nâng cao chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của người bệnh. Các kỹ năng này bao gồm giới thiệu bản thân và chức danh, hướng dẫn và tư vấn cho người bệnh, trả lời đầy đủ câu hỏi, sử dụng ngôn ngữ phù hợp và giao tiếp không lời hiệu quả.

V. Giải Pháp Cải Thiện Giao Tiếp Điều Dưỡng Tại Vĩnh Long 60

Để cải thiện giao tiếp của điều dưỡng tại Bệnh viện Quân Dân Y tỉnh Vĩnh Long, cần tăng cường đào tạo về kỹ năng giao tiếp ứng xử, bao gồm chào hỏi, lắng nghe, tư vấn, hướng dẫn, trả lời câu hỏi và sử dụng ngôn ngữ không lời. Bệnh viện cần xây dựng cơ chế giám sát đánh giá liên quan đến quy định về giao tiếp ứng xử, đồng thời xây dựng kế hoạch dài hạn và ngắn hạn để phát triển văn hóa giao tiếp trong bệnh viện. Điều này bao gồm việc tạo môi trường làm việc hỗ trợ, khuyến khích giao tiếp cởi mở, xây dựng các quy trình giao tiếp chuẩn và đánh giá định kỳ sự hài lòng của người bệnh.

5.1. Tăng Cường Đào Tạo Và Nâng Cao Nhận Thức Về Giao Tiếp

Một trong những giải pháp quan trọng nhất để cải thiện giao tiếp là tăng cường đào tạo và nâng cao nhận thức cho điều dưỡng. Các khóa đào tạo nên tập trung vào các kỹ năng giao tiếp cơ bản và nâng cao, bao gồm chào hỏi, lắng nghe, tư vấn, hướng dẫn, trả lời câu hỏi và sử dụng ngôn ngữ không lời. Ngoài ra, cần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của giao tiếp trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của người bệnh.

5.2. Xây Dựng Cơ Chế Giám Sát Và Đánh Giá Giao Tiếp Hiệu Quả

Bệnh viện cần xây dựng cơ chế giám sát và đánh giá liên quan đến quy định về giao tiếp ứng xử. Điều này có thể bao gồm việc sử dụng bảng kiểm quan sát, phỏng vấn người bệnh và thu thập phản hồi từ đồng nghiệp. Kết quả đánh giá được sử dụng để xác định các vấn đề tồn tại và đề xuất giải pháp cải thiện. Ngoài ra, cần xây dựng hệ thống khen thưởng và kỷ luật để khuyến khích giao tiếp tốt và xử lý các trường hợp giao tiếp không phù hợp.

VI. Kết Luận Tầm Quan Trọng Của Giao Tiếp Điều Dưỡng 49

Nghiên cứu đã làm rõ thực trạng giao tiếp của điều dưỡng tại Bệnh viện Quân Dân Y tỉnh Vĩnh Long và xác định các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng giao tiếp. Kết quả này cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng các giải pháp can thiệp nhằm nâng cao kỹ năng giao tiếp và cải thiện sự hài lòng của người bệnh. Đầu tư vào giao tiếp điều dưỡng không chỉ nâng cao chất lượng dịch vụ mà còn góp phần xây dựng hình ảnh bệnh viện thân thiện, chuyên nghiệp và đáng tin cậy.

6.1. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Giao Tiếp Trong Ngành Y Tế

Trong tương lai, cần có thêm nhiều nghiên cứu về giao tiếp trong ngành y tế để hiểu sâu hơn về các yếu tố ảnh hưởng và tìm kiếm giải pháp hiệu quả. Các nghiên cứu nên tập trung vào các chủ đề như văn hóa giao tiếp trong bệnh viện, tác động của công nghệ đến giao tiếp, và giao tiếp với các nhóm người bệnh đặc biệt (ví dụ: trẻ em, người cao tuổi, người khuyết tật).

6.2. Khuyến Nghị Cho Các Cơ Sở Y Tế Về Cải Thiện Giao Tiếp

Các cơ sở y tế nên xem xét giao tiếp là một yếu tố quan trọng trong việc đánh giá chất lượng dịch vụ. Cần xây dựng các quy trình giao tiếp chuẩn, đào tạo nhân viên về kỹ năng giao tiếp, và thu thập phản hồi từ người bệnh để cải thiện liên tục. Đầu tư vào giao tiếp không chỉ nâng cao sự hài lòng của người bệnh mà còn tạo ra môi trường làm việc tích cực và chuyên nghiệp.

Tổng quan nghiên cứu

Giao tiếp hiệu quả giữa điều dưỡng và người bệnh là yếu tố then chốt trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và sự hài lòng của người bệnh. Tại Bệnh viện Quân Dân Y tỉnh Vĩnh Long (BVQDY), nơi phục vụ khoảng 500-600 lượt khám mỗi tháng, thực trạng giao tiếp của điều dưỡng với người bệnh chưa được đánh giá toàn diện. Nghiên cứu được thực hiện trong năm 2021 nhằm mô tả thực trạng giao tiếp của điều dưỡng với người bệnh tại BVQDY và phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến giao tiếp này. Qua đó, đề xuất các giải pháp nâng cao kỹ năng giao tiếp, góp phần cải thiện trải nghiệm người bệnh và hiệu quả chăm sóc sức khỏe.

Nghiên cứu sử dụng thiết kế cắt ngang mô tả kết hợp phương pháp định lượng và định tính, quan sát 246 tình huống giao tiếp trong 6 giai đoạn khác nhau của quá trình chăm sóc người bệnh. Tỷ lệ thực hành giao tiếp đạt trung bình 75,6%, với mức dao động từ 70,7% (giai đoạn ra viện) đến 82,9% (giai đoạn tại phòng khám ngoại trú). Nghiên cứu cũng xác định các yếu tố ảnh hưởng như đặc điểm cá nhân điều dưỡng, môi trường giao tiếp và quy định quản lý. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng chính sách đào tạo và quản lý nhằm nâng cao chất lượng giao tiếp tại BVQDY và các cơ sở y tế tương tự.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình về giao tiếp trong y tế, bao gồm:

• Lý thuyết giao tiếp con người: Giao tiếp là quá trình trao đổi thông tin, cảm xúc giữa các cá nhân nhằm đạt mục đích chung. Giao tiếp trong y tế bao gồm giao tiếp bằng lời và không lời, ảnh hưởng bởi đặc điểm cá nhân, môi trường và văn hóa tổ chức.
• Mô hình thực hành giao tiếp của điều dưỡng: Bộ Y tế Việt Nam quy định 5 kỹ năng giao tiếp chính của điều dưỡng gồm kỹ năng nói và nghe, đặt câu hỏi và phản hồi, giao tiếp không lời, hỏi bệnh và cung cấp thông tin.
• Khái niệm văn hóa giao tiếp, ứng xử trong y tế: Văn hóa giao tiếp là tập hợp các hành vi ứng xử phù hợp, mang lại sự hài lòng cho các bên tham gia, được điều chỉnh bởi quy định pháp luật và chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp.

Các khái niệm chính được sử dụng trong nghiên cứu gồm: giao tiếp bằng lời, giao tiếp không lời, kỹ năng giao tiếp của điều dưỡng, môi trường giao tiếp, và quy định quản lý về giao tiếp ứng xử trong y tế.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế cắt ngang mô tả kết hợp phương pháp định lượng và định tính.

• Nguồn dữ liệu:

  • Định lượng: Quan sát trực tiếp 246 cuộc giao tiếp của 17 điều dưỡng với người bệnh tại BVQDY trong 6 giai đoạn giao tiếp (phòng khám, tiếp nhận vào khoa, phiên trực, dùng thuốc, làm thủ thuật, ra viện).
  • Định tính: Phỏng vấn sâu 5 cán bộ, điều dưỡng và tổ chức 4 nhóm thảo luận với 28 người bệnh.

• Cỡ mẫu và chọn mẫu:

  • Cỡ mẫu định lượng được tính dựa trên tỷ lệ giao tiếp tốt ước tính 60%, sai số 15%, với 41 cuộc giao tiếp cho mỗi giai đoạn, tổng 246 cuộc.
  • Chọn mẫu định tính theo phương pháp chủ đích nhằm thu thập thông tin sâu sắc về thực trạng và giải pháp.

• Phương pháp phân tích:

  • Dữ liệu định lượng được nhập và xử lý bằng phần mềm Epidata và Stata 12, sử dụng tần suất và phần trăm để mô tả.
  • Dữ liệu định tính được ghi âm, chuyển văn bản và phân tích theo chủ đề.

• Timeline nghiên cứu: Thực hiện từ tháng 1 đến tháng 12 năm 2021 tại BVQDY tỉnh Vĩnh Long.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ thực hành giao tiếp đạt trung bình 75,6% trong 6 giai đoạn giao tiếp, với mức cao nhất tại phòng khám ngoại trú (82,9%) và thấp nhất khi người bệnh ra viện (70,7%).

2. Các kỹ năng giao tiếp chưa tốt bao gồm giới thiệu bản thân và chức danh điều dưỡng (chỉ đạt 70,7% khi tiếp nhận người bệnh vào khoa), hướng dẫn và tư vấn người bệnh, trả lời đầy đủ câu hỏi, sử dụng ngôn ngữ đúng và giao tiếp không lời như nụ cười, nét mặt phù hợp (chỉ đạt khoảng 61-65,9% trong các giai đoạn).

3. Yếu tố cá nhân điều dưỡng như tuổi, giới tính, trình độ chuyên môn, thâm niên và tính cách ảnh hưởng đến chất lượng giao tiếp. Ví dụ, điều dưỡng trẻ tuổi và có thâm niên công tác từ 1-5 năm chiếm khoảng 41,2%, trong khi nhóm trên 50 tuổi chiếm 11,8%.

4. Môi trường giao tiếp gồm địa điểm, thời gian, số lượng người bệnh hiện có ảnh hưởng rõ rệt đến hiệu quả giao tiếp. Thời gian làm việc trên 40 giờ/tuần chiếm 94,1% điều dưỡng, gây áp lực và hạn chế thời gian giao tiếp chất lượng.

5. Quy định quản lý và đào tạo chưa được thực hiện đồng bộ và giám sát chặt chẽ, dẫn đến việc thực hành giao tiếp chưa đồng đều và thiếu sự cải tiến liên tục.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy thực hành giao tiếp của điều dưỡng tại BVQDY tương đối tốt nhưng vẫn còn nhiều hạn chế ở các kỹ năng mềm như giới thiệu bản thân, tư vấn và giao tiếp không lời. Điều này phù hợp với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, khi nhiều điều dưỡng chưa chú trọng hoặc thiếu kỹ năng giao tiếp toàn diện. Ví dụ, tỷ lệ sử dụng câu giao tiếp lịch sự và nụ cười phù hợp chỉ đạt khoảng 65-70%, thấp hơn so với tiêu chuẩn đề ra.

Môi trường làm việc với áp lực thời gian và số lượng bệnh nhân đông đúc cũng là nguyên nhân chính làm giảm chất lượng giao tiếp. Điều này tương đồng với báo cáo của ngành y tế về ảnh hưởng của quá tải công việc đến thái độ và kỹ năng giao tiếp của nhân viên y tế. Ngoài ra, đặc thù quân y với tính kỷ luật cao đôi khi làm giảm sự thân thiện, cởi mở trong giao tiếp.

Việc thiếu đồng bộ trong quy định quản lý và giám sát thực hành giao tiếp cũng là điểm yếu cần khắc phục. Các biểu đồ so sánh tỷ lệ thực hành giao tiếp theo từng giai đoạn cho thấy sự biến động rõ rệt, minh chứng cho việc cần có kế hoạch đào tạo và giám sát liên tục.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đào tạo kỹ năng giao tiếp cho điều dưỡng: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về kỹ năng giới thiệu bản thân, tư vấn, trả lời câu hỏi và giao tiếp không lời. Mục tiêu nâng tỷ lệ thực hành giao tiếp đạt trên 85% trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng Điều dưỡng phối hợp với Trung tâm đào tạo y tế.

2. Xây dựng và thực hiện cơ chế giám sát, đánh giá thường xuyên: Thiết lập bộ công cụ kiểm tra định kỳ, đánh giá thực hành giao tiếp theo 6 giai đoạn. Mục tiêu giảm tỷ lệ giao tiếp chưa đạt dưới 10% trong 6 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc BVQDY và Phòng Quản lý chất lượng.

3. Cải thiện môi trường làm việc và phân bổ nhân lực hợp lý: Giảm áp lực công việc cho điều dưỡng bằng cách tăng cường nhân sự hoặc điều chỉnh lịch làm việc, đảm bảo thời gian giao tiếp đủ cho người bệnh. Mục tiêu giảm thời gian làm việc quá tải dưới 40 giờ/tuần cho 50% điều dưỡng trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng Tổ chức - Hành chính.

4. Xây dựng văn hóa giao tiếp ứng xử chuyên nghiệp trong bệnh viện: Triển khai các chương trình truyền thông nội bộ, xây dựng quy tắc ứng xử cụ thể, khuyến khích thái độ thân thiện, cởi mở. Mục tiêu nâng cao sự hài lòng của người bệnh lên trên 90% trong khảo sát hàng năm. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc và các khoa phòng.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo các bệnh viện và cơ sở y tế: Để xây dựng chính sách đào tạo, giám sát và cải thiện chất lượng giao tiếp của nhân viên y tế, từ đó nâng cao sự hài lòng của người bệnh.

2. Phòng Điều dưỡng và nhân viên điều dưỡng: Nắm bắt các kỹ năng giao tiếp cần thiết, nhận diện các yếu tố ảnh hưởng và áp dụng các giải pháp nâng cao hiệu quả giao tiếp trong thực tế công việc.

3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành y tế công cộng, quản lý y tế: Tham khảo phương pháp nghiên cứu kết hợp định lượng và định tính, cũng như các khung lý thuyết về giao tiếp trong y tế.

4. Cơ quan quản lý y tế và Bộ Y tế: Làm cơ sở để xây dựng hoặc điều chỉnh các quy định, chương trình đào tạo và chính sách về giao tiếp ứng xử trong ngành y tế.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao giao tiếp của điều dưỡng với người bệnh lại quan trọng?
   Giao tiếp giúp thu thập thông tin, chia sẻ, tư vấn và tạo sự tin tưởng giữa điều dưỡng và người bệnh, từ đó nâng cao hiệu quả chăm sóc và sự hài lòng của người bệnh.

2. Các yếu tố nào ảnh hưởng đến giao tiếp của điều dưỡng?
   Bao gồm đặc điểm cá nhân (tuổi, giới tính, trình độ), môi trường làm việc (thời gian, địa điểm, số lượng bệnh nhân), và quy định quản lý, đào tạo của bệnh viện.

3. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
   Kết hợp nghiên cứu định lượng (quan sát 246 cuộc giao tiếp) và định tính (phỏng vấn sâu, thảo luận nhóm) nhằm đánh giá toàn diện thực trạng và nguyên nhân.

4. Kỹ năng giao tiếp nào điều dưỡng cần cải thiện nhất?
   Giới thiệu bản thân và chức danh, hướng dẫn và tư vấn người bệnh, trả lời đầy đủ câu hỏi, sử dụng ngôn ngữ đúng và giao tiếp không lời như nụ cười, nét mặt.

5. Làm thế nào để nâng cao thực hành giao tiếp của điều dưỡng?
   Thông qua đào tạo chuyên sâu, giám sát thường xuyên, cải thiện môi trường làm việc và xây dựng văn hóa giao tiếp ứng xử chuyên nghiệp trong bệnh viện.

Kết luận

• Thực trạng giao tiếp của điều dưỡng với người bệnh tại BVQDY đạt trung bình 75,6%, với nhiều kỹ năng còn hạn chế.
• Các yếu tố ảnh hưởng gồm đặc điểm cá nhân điều dưỡng, môi trường giao tiếp và quy định quản lý chưa đồng bộ.
• Nghiên cứu đề xuất các giải pháp đào tạo, giám sát, cải thiện môi trường làm việc và xây dựng văn hóa giao tiếp.
• Kết quả nghiên cứu có thể áp dụng cho các bệnh viện tương tự nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai đào tạo, xây dựng cơ chế giám sát và đánh giá hiệu quả trong vòng 12 tháng tới.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao kỹ năng giao tiếp của điều dưỡng, góp phần cải thiện trải nghiệm người bệnh và chất lượng chăm sóc sức khỏe tại BVQDY và các cơ sở y tế khác!