Luận Văn Thạc Sĩ: Ảnh Hưởng Khai Thác Đá Trắng Đến Chất Lượng Nước Sinh Hoạt Tại Xã Tân Lĩnh, Huyện Lục Yên

• Tác giả: Vũ Linh Phương
• Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Minh Cảnh
• Trường học: Đại học Nông Lâm - Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Khoa học môi trường
• Đề tài: Đánh giá ảnh hưởng hoạt động khai thác đá trắng của nhà máy khai thác và chế biến đá Marble tới chất lượng nước sinh hoạt tại xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái
• Loại tài liệu: Khóa luận tốt nghiệp đại học
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Mục đích, yêu cầu
• 1.1.1. Mục đích của đề tài
• 1.1.2. Mục tiêu của đề tài
• 1.1.3. Ý nghĩa của đề tài
• 1.1.3.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học
• 1.1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Cơ sở khoa học về đề tài
• 2.1.1. Một số khái niệm về tài nguyên nước
• 2.1.2. Khái niệm về ô nhiễm nước
• 2.1.3. Cơ sở pháp lý
• 2.2. Tình hình nghiên cứu ở trong và ngoài nước
• 2.2.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới
• 2.2.1.1. Hoạt động khai thác đá trên thế giới
• 2.2.1.2. Ô nhiễm môi trường do hoạt động khai thác đá trên thế giới
• 3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
• 3.2. Nội dung nghiên cứu
• 3.3. Phương pháp nghiên cứu
• 3.3.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu, thông tin thứ cấp
• 3.3.2. Phương pháp phỏng vấn người dân về hiện trạng môi trường nước
• 3.3.3. Phương pháp khảo sát thực địa
• 3.3.4. Phương pháp tổng hợp so sánh và dự báo dựa trên số liệu thu thập được
• 3.3.5. Phương pháp lấy mẫu và phân tích trong phòng thí nghiệm
• 3.3.6. Phương pháp xử lý số liệu
• 4. PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Điều kiện tự nhiên của xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái
• 4.1.1. Vị trí địa lý
• 4.1.2. Điều kiện khí tượng thủy văn
• 4.1.3. Các nguồn tài nguyên
• 4.2. Điều kiện kinh tế- xã hội của xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái
• 4.2.1. Thực trạng phát triển các ngành
• 4.2.2. Dân số, lao động và việc làm
• 4.2.3. Cơ sở hạ tầng
• 4.3. Đôi nét về nhà máy khai thác và chế biến đá Marble
• 4.3.1. Vị trí địa lý
• 4.3.2. Phương pháp khai thác
• 4.4. Hiện trạng chất lượng môi trường nước tại khu vực nghiên cứu
• 4.4.1. Chất lượng môi trường nước mặt tại nhà máy khai thác và chế biến đá Marble
• 4.4.2. Chất lượng môi trường nước ngầm tại nhà máy khai thác và chế biến đá Marble
• 4.4.3. Chất lượng môi trường nước thải của nhà máy chế biến và khai thác đá Marble
• 4.4.4. Đánh giá chất lượng môi trường nước qua các năm của nhà máy khai thác và chế biến đá Marble
• 4.4.5. Diễn biến chất lượng môi trường nước mặt của nhà máy khai thác và chế biến đá Marble từ năm 2011-2014
• 4.4.6. Diễn biến chất lượng môi trường nước ngầm của nhà máy khai thác và chế biến đá Marble từ năm 2011-2014
• 4.4.7. Diễn biến chất lượng môi trường nước thải của nhà máy khai thác và chế biến đá Marble từ năm 2011-2014
• 4.5. Tình hình sử dụng nguồn nước của người dân xung quanh nhà máy khai thác và chế biến đá Marble
• 4.6. Đánh giá ảnh hưởng của hoạt động khai thác đá tới môi trường sống của người dân tại xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái
• 4.7. Đề xuất giải pháp
• 4.7.1. Giải pháp về thể chế, chính sách
• 4.7.2. Giải pháp quản lý
• 4.7.3. Giải pháp công nghệ kỹ thuật
• 4.7.4. Giải pháp tuyên truyền giáo dục
• 5. PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Khai thác đá trắng và tác động môi trường

Khai thác đá trắng là hoạt động kinh tế quan trọng tại Tân Lĩnh, Lục Yên, đóng góp lớn vào phát triển kinh tế địa phương. Tuy nhiên, hoạt động này cũng gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường, đặc biệt là chất lượng nước sinh hoạt. Quá trình khai thác, chế biến đá tạo ra bụi, chất thải rắn và nước thải, làm ô nhiễm nguồn nước mặt và nước ngầm. Các chất độc hại như kim loại nặng (Fe, Mn) và chất rắn lơ lửng (TSS) được phát hiện trong nước, vượt quá tiêu chuẩn cho phép. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân và hệ sinh thái khu vực.

1.1. Tác động đến tài nguyên nước

Hoạt động khai thác đá trắng tại Tân Lĩnh đã làm suy giảm tài nguyên nước khu vực. Nước mặt và nước ngầm bị ô nhiễm do các chất thải từ quá trình khai thác và chế biến đá. Các chỉ tiêu như COD, BOD5, TSS và kim loại nặng (Fe, Mn) trong nước vượt ngưỡng cho phép, gây nguy hiểm cho sức khỏe người dân. Nghiên cứu cho thấy, nồng độ Fe trong nước mặt đạt 0.5 mg/l, cao hơn tiêu chuẩn QCVN 08:2008/BTNMT. Điều này đòi hỏi các biện pháp quản lý và bảo vệ nguồn nước hiệu quả.

1.2. Ô nhiễm môi trường nước

Ô nhiễm nước do khai thác đá trắng là vấn đề nghiêm trọng tại Tân Lĩnh. Các chất thải từ quá trình khai thác, chế biến đá làm thay đổi thành phần hóa học của nước, gây hại cho sinh vật và con người. Nghiên cứu chỉ ra rằng, nồng độ TSS trong nước thải đạt 150 mg/l, vượt quá tiêu chuẩn QCVN 40:2011/BTNMT. Điều này làm giảm chất lượng nước sinh hoạt, ảnh hưởng đến đời sống người dân. Cần có các giải pháp công nghệ và quản lý để giảm thiểu tác động này.

II. Chất lượng nước sinh hoạt tại Tân Lĩnh

Chất lượng nước sinh hoạt tại Tân Lĩnh đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi hoạt động khai thác đá trắng. Các nguồn nước mặt và nước ngầm bị ô nhiễm do chất thải từ nhà máy khai thác và chế biến đá. Nghiên cứu cho thấy, nồng độ Mn trong nước ngầm đạt 0.3 mg/l, cao hơn tiêu chuẩn QCVN 09:2008/BTNMT. Điều này gây nguy cơ cho sức khỏe người dân, đặc biệt là các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa và thần kinh. Cần có các biện pháp xử lý nước hiệu quả để đảm bảo chất lượng nước sinh hoạt.

2.1. Phân tích chất lượng nước

Phân tích chất lượng nước tại Tân Lĩnh cho thấy, các chỉ tiêu hóa học và sinh hóa trong nước mặt và nước ngầm đều vượt ngưỡng cho phép. Nồng độ COD trong nước mặt đạt 50 mg/l, cao hơn tiêu chuẩn QCVN 08:2008/BTNMT. Điều này cho thấy mức độ ô nhiễm hữu cơ cao, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân. Cần có các biện pháp giám sát và xử lý nước thải từ nhà máy khai thác đá để giảm thiểu tác động này.

2.2. Giải pháp bảo vệ nguồn nước

Để bảo vệ nguồn nước tại Tân Lĩnh, cần áp dụng các giải pháp quản lý và công nghệ hiệu quả. Các biện pháp như xây dựng hệ thống xử lý nước thải, quản lý chặt chẽ hoạt động khai thác đá và tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng là cần thiết. Nghiên cứu đề xuất việc sử dụng công nghệ lọc nước tiên tiến để loại bỏ các chất độc hại, đảm bảo chất lượng nước sinh hoạt cho người dân.

III. Quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường

Quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường là yếu tố then chốt để giảm thiểu tác động của khai thác đá trắng tại Tân Lĩnh, Lục Yên. Cần có các chính sách và quy định chặt chẽ để kiểm soát hoạt động khai thác, đảm bảo phát triển bền vững. Nghiên cứu đề xuất việc áp dụng các công nghệ khai thác thân thiện với môi trường, giảm thiểu chất thải và ô nhiễm. Đồng thời, cần tăng cường giám sát và đánh giá tác động môi trường định kỳ để kịp thời điều chỉnh các biện pháp quản lý.

3.1. Giải pháp quản lý

Các giải pháp quản lý cần được áp dụng để giảm thiểu tác động của khai thác đá trắng đến môi trường. Cần xây dựng các quy định chặt chẽ về khai thác và xử lý chất thải, đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường. Nghiên cứu đề xuất việc thành lập các cơ quan giám sát độc lập để kiểm tra và đánh giá hoạt động khai thác, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả.

3.2. Giáo dục và nâng cao nhận thức

Giáo dục và nâng cao nhận thức cộng đồng là yếu tố quan trọng trong bảo vệ môi trường. Cần tổ chức các chương trình tuyên truyền, hướng dẫn người dân về tác động của ô nhiễm nước và cách sử dụng nước an toàn. Nghiên cứu đề xuất việc phối hợp giữa chính quyền địa phương, nhà máy khai thác đá và cộng đồng để thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường hiệu quả.