Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước: Vấn đề kinh tế xã hội tại Thanh Hóa

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

1.1. Những công trình đã công bố liên quan đến nội dung luận án

1.2. Các công trình nghiên cứu về CPH DNNN nói chung

1.3. Các công trình nghiên cứu về những vấn đề kinh tế-xã hội nảy sinh trong quá trình CPH và hậu CPH DNNN

1.4. Các công trình nghiên cứu quá trình CPH DNNN trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa

1.5. Kết quả nghiên cứu của các công trình đã công bố và những vấn đề đặt ra cần được nghiên cứu tiếp

1.6. Những kết quả chủ yếu của các công trình nghiên cứu trên

1.7. Một số vấn đề đặt ra cần được nghiên cứu tiếp

2. CHƯƠNG 2: CÁC VẤN ĐỀ KINH TẾ - XÃ HỘI NẢY SINH TRONG QUÁ TRÌNH CỔ PHẦN HÓA DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

2.1. Khái lược chung về cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước

2.2. Doanh nghiệp nhà nước và vai trò của chúng trong nền kinh tế thị trường

2.3. Những hạn chế của các DNNN và nguyên nhân của chúng

2.4. Thực chất của CPH doanh nghiệp nhà nước

2.5. Cổ phần hóa DNNN – giải pháp cơ bản nhằm khắc phục những yếu kém của khu vực DNNN và nâng cao hiệu quả chung của nền kinh tế

2.6. Các vấn đề kinh tế - xã hội nảy sinh trong quá trình cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước

2.7. Xung đột lợi ích – cội nguồn sâu sa của các vấn đề kinh tế-xã hội nảy sinh trong quá trình CPH DNNN

2.8. Các vấn đề kinh tế-xã hội cụ thể thường nảy sinh trong quá trình CPH DNNN

2.9. Những yếu tố ảnh hưởng đến các vấn đề kinh tế- xã hội nảy sinh trong quá trình CPH DNNN

2.10. Môi trường cạnh tranh và khung pháp lý điều tiết hoạt động chung của các doanh nghiệp

2.11. Khuôn khổ pháp lý và tính minh bạch của tiến trình cổ phần hóa các DNNN

2.12. Những biện pháp hỗ trợ của nhà nước đối với các doanh nghiệp trong quá trình cổ phần hóa

2.13. Các thiết chế hỗ trợ quá trình CPH DNNN

2.14. Đội ngũ cán bộ làm công tác CPH

2.15. Nhận thức xã hội về quá trình CPH DNNN

2.16. Thực tiễn giải quyết những vấn đề kinh tế- xã hội nảy sinh trong quá trình này ở một số địa phương và bài học kinh nghiệm cho Thanh Hóa

2.16.1. Thực tiễn giải quyết những vấn đề kinh tế- xã hội nảy sinh trong quá trình này ở một số địa phương

2.16.2. Một số bài học kinh nghiệm rút ra cho tỉnh Thanh Hóa

3. CHƯƠNG 3: TIẾN TRÌNH CỔ PHẦN HÓA VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ KINH TẾ - XÃ HỘI ĐẶT RA TỪ QUÁ TRÌNH CỔ PHẦN HÓA CÁC DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC Ở TỈNH THANH HÓA

3.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội và DNNN của Thanh Hóa ảnh hưởng đến quá trình CPH DNNN

3.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội

3.1.2. Đặc điểm DNNN của Thanh Hóa trước cổ phần hóa

3.2. Tình hình, kết quả thực hiện CPH DNNN ở Thanh Hóa

3.2.1. Các giai đoạn triển khai thực hiện cổ phần hóa các DNNN

3.2.2. Một số kết quả và nhận xét chung

3.3. Những vấn đề kinh tế - xã hội nảy sinh trong quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước ở Thanh Hóa

3.3.1. Tâm lý chần chừ, e ngại, ngăn trở tiến trình CPH

3.3.2. Vấn đề xác định giá trị các doanh nghiệp Nhà nước để cổ phần hoá

3.3.3. Việc đánh giá và xử lý nợ của các DN cổ phần hóa

3.3.4. Vấn đề sắp xếp lại lực lượng lao động và giải quyết lao động “dôi dư” trong các DNCPH

3.3.5. Vấn đề chuyển đổi cấu trúc sở hữu và quan hệ giữa các nhóm cổ đông

3.3.6. Vấn đề quản lý nhà nước và sự phân biệt đối xử đối với DN sau CPH (so với DNNN)

3.3.7. Một số yếu tố ảnh hưởng đến các vấn đề kinh tế - xã hội nảy sinh trong quá trình cổ phần hóa DNNN ở Thanh Hóa

3.4. Cơ chế, chính sách về CPH DNNN

3.4.1. Công tác quản lý nhà nước về CPH DNNN trên địa bàn tỉnh chưa theo kịp với yêu cầu

3.4.2. Các thiết chế hỗ trợ tiến trình CPH DNNN còn kém phát triển

3.4.3. Nhận thức xã hội và công tác tuyên truyền về CPH còn hạn chế

4. CHƯƠNG 4: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT CÁC VẤN ĐỀ KINH TẾ - XÃ HỘI NẢY SINH TRONG QUÁ TRÌNH CỔ PHẦN HÓA DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC Ở TỈNH THANH HÓA

4.1. Quan điểm giải quyết các vấn đề kinh tế- xã hội nảy sinh trong quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước ở Thanh Hóa những năm tới

4.2. Bối cảnh của cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước ở Thanh Hóa những năm tới

4.3. Quan điểm giải quyết các vấn đề kinh tế - xã hội nảy sinh trong quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước ở Thanh Hóa

4.4. Một số giải pháp nhằm hạn chế và giải quyết các vấn đề kinh tế- xã hội nảy sinh trong quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước ở Thanh Hóa những năm tới

4.4.1. Đổi mới phương pháp định giá đi đôi với nâng cao kỹ năng và đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ cán bộ định giá tài sản doanh nghiệp

4.4.2. Minh bạch hóa vấn đề tài chính và quyền sở hữu của Nhà nước trong doanh nghiệp sau CPH

4.4.3. Phân định rõ và tách bạch chức năng quản lý Nhà nước với chức năng chủ sở hữu Nhà nước tại các CTCP

4.4.4. Hoàn thiện môi trường kinh doanh, đảm bảo tính bình đẳng trong đối xử giữa các loại hình doanh nghiệp, bảo vệ quyền lợi của người lao động trong các doanh nghiệp sau CPH

4.4.5. Tăng cường vai trò và trách nhiệm của các cấp chính quyền địa phương và nâng cao vai trò của Ban đổi mới doanh nghiệp nhà nước trong quá trình CPH DNNN

4.4.6. Một số kiến nghị với Nhà nước và bộ/ ngành hữu quan

DANH MỤC NHỮNG CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Tổng quan về cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước

Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước (cổ phần hóa) là một trong những giải pháp quan trọng nhằm cải cách và nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực doanh nghiệp nhà nước (doanh nghiệp nhà nước). Quá trình này không chỉ đơn thuần là chuyển đổi hình thức sở hữu mà còn liên quan đến việc cải cách quản lý, nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo ra môi trường kinh doanh bình đẳng. Tại Thanh Hóa, việc thực hiện cổ phần hóa đã diễn ra từ những năm 1990 và đã đạt được một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề kinh tế - xã hội (kinh tế xã hội) nảy sinh trong quá trình này, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của tỉnh. Theo nghiên cứu, những vấn đề này bao gồm xung đột lợi ích giữa các nhóm cổ đông, sự thiếu minh bạch trong quản lý tài sản nhà nước và những khó khăn trong việc xác định giá trị doanh nghiệp trước khi cổ phần hóa. Những yếu tố này đã tạo ra những thách thức lớn cho quá trình cổ phần hóa và cần được giải quyết kịp thời.

1.1. Vai trò của doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế

Doanh nghiệp nhà nước đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, đặc biệt là trong việc cung cấp dịch vụ công và tạo ra việc làm. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp nhà nước đã bộc lộ những yếu kém trong quản lý và hiệu quả hoạt động. Việc cổ phần hóa được xem là một giải pháp cần thiết để khắc phục những hạn chế này. Cổ phần hóa không chỉ giúp tăng cường hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp mà còn tạo ra cơ hội cho các nhà đầu tư tham gia vào quá trình phát triển kinh tế. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Thanh Hóa đang nỗ lực phát triển kinh tế bền vững và hội nhập quốc tế.

II. Các vấn đề kinh tế xã hội nảy sinh trong quá trình cổ phần hóa

Quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước tại Thanh Hóa đã dẫn đến nhiều vấn đề kinh tế - xã hội phức tạp. Một trong những vấn đề nổi bật là xung đột lợi ích giữa các nhóm cổ đông, đặc biệt là giữa cổ đông nhà nước và cổ đông tư nhân. Sự thiếu minh bạch trong quy trình cổ phần hóa đã tạo ra những nghi ngờ và lo ngại trong dư luận, ảnh hưởng đến niềm tin của người lao động và cộng đồng. Ngoài ra, việc sắp xếp lại lực lượng lao động sau cổ phần hóa cũng gặp nhiều khó khăn, dẫn đến tình trạng thất nghiệp và bất ổn xã hội. Những vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến tiến trình cổ phần hóa mà còn tác động tiêu cực đến sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

2.1. Xung đột lợi ích và sự thiếu minh bạch

Xung đột lợi ích giữa các nhóm cổ đông là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến những vấn đề kinh tế - xã hội trong quá trình cổ phần hóa. Sự thiếu minh bạch trong quy trình cổ phần hóa đã tạo ra những nghi ngờ và lo ngại trong dư luận. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến niềm tin của người lao động mà còn làm giảm hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp sau cổ phần hóa. Để giải quyết vấn đề này, cần có những biện pháp cụ thể nhằm tăng cường tính minh bạch và công khai trong quy trình cổ phần hóa, từ đó tạo ra môi trường kinh doanh công bằng và bình đẳng.

III. Giải pháp nâng cao hiệu quả cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước

Để nâng cao hiệu quả của quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước tại Thanh Hóa, cần thực hiện một số giải pháp đồng bộ. Trước hết, cần cải thiện quy trình định giá doanh nghiệp trước khi cổ phần hóa, đảm bảo tính chính xác và minh bạch. Thứ hai, cần tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các doanh nghiệp sau cổ phần hóa, đảm bảo sự bình đẳng trong đối xử giữa các loại hình doanh nghiệp. Cuối cùng, cần có các chính sách hỗ trợ cho người lao động trong quá trình chuyển đổi, nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến đời sống của họ. Những giải pháp này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả cổ phần hóa mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững tại tỉnh Thanh Hóa.

3.1. Cải cách quy trình định giá doanh nghiệp

Cải cách quy trình định giá doanh nghiệp là một trong những yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả cổ phần hóa. Việc định giá chính xác sẽ giúp đảm bảo quyền lợi cho các cổ đông và tạo ra sự công bằng trong quá trình cổ phần hóa. Cần áp dụng các phương pháp định giá hiện đại và minh bạch, đồng thời tăng cường sự tham gia của các chuyên gia độc lập trong quá trình này. Điều này sẽ giúp tăng cường niềm tin của nhà đầu tư và người lao động, từ đó thúc đẩy quá trình cổ phần hóa diễn ra thuận lợi hơn.

Những vấn đề kinh tế xã hội trong cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước ở tỉnh Thanh Hóa