Luận án tiến sĩ: Sự chuyển đổi từ ngôn ngữ văn học sang ngôn ngữ điện ảnh qua các tác phẩm cụ thể

• Tác giả: Nguyễn Thị Nân
• Trường học: Đại học Sư phạm Hà Nội
• Chuyên ngành: Ngôn ngữ học
• Đề tài: Chuyển Đổi Ngôn Ngữ Văn Học Sang Điện Ảnh Qua Các Tác Phẩm Tiêu Biểu
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Lí do chọn đề tài
• 0.2. Mục đích nghiên cứu
• 0.3. Đối tượng nghiên cứu
• 0.4. Phạm vi nghiên cứu và nguồn ngữ liệu
• 0.5. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.6. Phương pháp nghiên cứu
• 0.7. Đóng góp mới của luận án
• 0.8. Cấu trúc của luận án
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÍ THUYẾT CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
• 1.1.1. Tình hình nghiên cứu về sự chuyển đổi ngôn ngữ trên thế giới
• 1.1.2. Tình hình nghiên cứu về chuyển đổi ngôn ngữ ở Việt Nam
• 1.2. CƠ SỞ LÍ THUYẾT CỦA ĐỀ TÀI
• 1.2.1. Lí thuyết về tín hiệu và việc xác định nội hàm các khái niệm „ngôn ngữ‟, „ngôn ngữ nghệ thuật‟
• 1.2.2. Lí thuyết về ngôn ngữ văn học và ngôn ngữ điện ảnh
• 1.2.3. Lí thuyết về biểu tượng, ngôn ngữ đối thoại trong văn học và phim ảnh
• 1.2.4. Lí thuyết về chuyển đổi ngôn ngữ
• 2. CHƯƠNG 2: SỰ CHUYỂN ĐỔI TỪ BIỂU TƯỢNG TRONG VĂN BẢN TRUYỆN KỂ VĂN HỌC SANG PHIM TRUYỆN ĐIỆN ẢNH
• 2.1. NGHIÊN CỨU TỔNG QUAN VỀ SỰ CHUYỂN ĐỔI BIỂU TƯỢNG TỪ VĂN BẢN TRUYỆN KỂ VĂN HỌC SANG PHIM TRUYỆN ĐIỆN ẢNH
• 2.2. MÔ TẢ XU HƯỚNG CHUYỂN ĐỔI TỪ BIỂU TƯỢNG NGÔN TỪ TRONG VĂN BẢN TRUYỆN KỂ VĂN HỌC SANG BIỂU TƯỢNG HÌNH ẢNH TRONG PHIM TRUYỆN ĐIỆN ẢNH
• 2.2.1. Chuyển đổi từ biểu tượng trong văn học sang biểu tượng trong phim ảnh xét từ phương diện biểu đạt (tín hiệu biểu thị)
• 2.2.2. Những hướng chuyển đổi từ biểu tượng trong văn học sang phim ảnh xét ở phương diện cái được biểu đạt (phương diện ý nghĩa)
• 2.3. LÍ DO VÀ NGUYÊN XU HƯỚNG CHUYỂN ĐỔI BIỂU TƯỢNG TỪ VĂN BẢN TRUYỆN KỂ VĂN HỌC SANG PHIM TRUYỆN ĐIỆN ẢNH
• 2.3.1. Những chi phối từ sự bất tương đồng ở mã ngôn ngữ
• 2.3.2. Những chi phối từ sự bất tương đồng ở thông điệp của văn bản truyện kể văn học nguồn và thông điệp của phim truyện điện ảnh chuyển thể
• 2.3.3. Những chi phối từ sự bất tương đồng ở chủ thể sáng tạo
• 3. CHƯƠNG 3: SỰ CHUYỂN ĐỔI TỪ NGÔN NGỮ ĐỐI THOẠI TRONG VĂN BẢN TRUYỆN KỂ VĂN HỌC SANG NGÔN NGỮ ĐỐI THOẠI TRONG PHIM TRUYỆN ĐIỆN ẢNH
• 3.1. NGHIÊN CỨU TỔNG QUAN VỀ LỜI ĐỐI THOẠI TRONG VĂN BẢN TRUYỆN KỂ VĂN HỌC NGUỒN VÀ PHIM TRUYỆN ĐIỆN ẢNH CHUYỂN THỂ
• 3.2. CÁC KẾT QUẢ THỐNG KÊ VÀ ĐỐI ỨNG VỀ SỐ LƯỢNG LỜI ĐỐI THOẠI TRONG VĂN BẢN TRUYỆN KỂ VĂN HỌC NGUỒN VÀ PHIM TRUYỆN ĐIỆN ẢNH CHUYỂN THỂ
• 3.2.1. Những kết quả thống kê - đối ứng tổng số lời đối thoại trong văn bản truyện kể văn học nguồn và phim truyện điện ảnh chuyển thể tương ứng
• 3.2.2. Những biến đổi về số lượng lời đối thoại khi văn học chuyển thể sang phim ảnh
• 3.3. MIÊU TẢ XU HƯỚNG CHUYỂN ĐỔI TỪ LỜI ĐỐI THOẠI TRONG VĂN BẢN TRUYỆN KỂ VĂN HỌC SANG LỜI ĐỐI THOẠI TRONG PHIM TRUYỆN ĐIỆN ẢNH
• 3.3.1. Chuyển nguyên vẹn lời đối thoại trong văn học nguồn sang phim chuyển thể
• 3.3.2. Chuyển lời đối thoại từ văn học sang phim nhưng có biến đổi
• 3.4. MỘT SỐ KIẾN GIẢI VỀ XU HƯỚNG CHUYỂN ĐỔI, BIẾN ĐỔI LỜI ĐỐI THOẠI
• 3.4.1. Những chi phối từ sự bất tương đồng ở nhân vật và ngữ cảnh giao tiếp
• 3.4.2. Những chi phối từ sự bất tương đồng về mã ngôn ngữ
• DANH MỤC CÁC CÔN TRÌNH KHOA HỌC CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Chuyển đổi ngôn ngữ văn học sang điện ảnh

Chuyển đổi ngôn ngữ từ văn học sang điện ảnh là quá trình biến đổi từ ngôn từ nghệ thuật sang hình ảnh và âm thanh. Tác phẩm tiêu biểu như 'Thương nhớ đồng quê' của Nguyễn Huy Thiệp đã được chuyển thể thành phim bởi đạo diễn Đặng Nhật Minh. Quá trình này không chỉ đơn thuần là dịch chuyển nội dung mà còn là sự tái tạo nghệ thuật, đòi hỏi sự sáng tạo và thấu hiểu sâu sắc về cả hai loại hình nghệ thuật.

1.1. Văn học chuyển thể và phim chuyển thể

Văn học chuyển thể sang phim chuyển thể là một hiện tượng phổ biến trong nghệ thuật. Các tác phẩm như 'Những người thợ xẻ' của Nguyễn Huy Thiệp đã được chuyển thể thành phim bởi đạo diễn Vương Đức. Quá trình này đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng về cách thức chuyển đổi từ ngôn ngữ văn chương sang ngôn ngữ điện ảnh, đảm bảo giữ nguyên tinh thần và thông điệp của tác phẩm gốc.

1.2. Ngôn ngữ nghệ thuật trong văn học và điện ảnh

Ngôn ngữ nghệ thuật trong văn học và điện ảnh có sự khác biệt rõ rệt. Trong khi văn học sử dụng ngôn từ để tạo nên hình ảnh trong tâm trí người đọc, điện ảnh lại dùng hình ảnh và âm thanh để kể chuyện. Sự chuyển đổi này đòi hỏi sự thấu hiểu sâu sắc về cả hai loại hình nghệ thuật, đảm bảo rằng thông điệp và cảm xúc của tác phẩm gốc được truyền tải một cách trọn vẹn.

II. Tác phẩm văn học và phim điện ảnh

Tác phẩm văn học và phim điện ảnh có mối quan hệ mật thiết, đặc biệt là trong quá trình chuyển thể. Các tác phẩm như 'Bến Không Chồng' của Dương Hướng đã được chuyển thể thành phim, mang đến một cách tiếp cận mới với câu chuyện. Quá trình này không chỉ là sự tái hiện nội dung mà còn là sự sáng tạo nghệ thuật, đòi hỏi sự thấu hiểu sâu sắc về cả hai loại hình nghệ thuật.

2.1. Chuyển thể từ sách sang phim

Chuyển thể từ sách sang phim là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng về cách thức chuyển đổi từ ngôn ngữ văn chương sang ngôn ngữ điện ảnh. Các tác phẩm như 'Mùa len trâu' của Sơn Nam đã được chuyển thể thành phim, mang đến một cách tiếp cận mới với câu chuyện. Quá trình này không chỉ là sự tái hiện nội dung mà còn là sự sáng tạo nghệ thuật, đòi hỏi sự thấu hiểu sâu sắc về cả hai loại hình nghệ thuật.

2.2. Nghệ thuật chuyển thể

Nghệ thuật chuyển thể đòi hỏi sự sáng tạo và thấu hiểu sâu sắc về cả hai loại hình nghệ thuật. Các tác phẩm như 'Một cuộc biển dâu' của Nguyễn Ngọc Tư đã được chuyển thể thành phim, mang đến một cách tiếp cận mới với câu chuyện. Quá trình này không chỉ là sự tái hiện nội dung mà còn là sự sáng tạo nghệ thuật, đòi hỏi sự thấu hiểu sâu sắc về cả hai loại hình nghệ thuật.

III. Văn học hiện đại và điện ảnh nghệ thuật

Văn học hiện đại và điện ảnh nghệ thuật có mối quan hệ mật thiết, đặc biệt là trong quá trình chuyển thể. Các tác phẩm như 'Phiên bản' của Nguyễn Việt Hà đã được chuyển thể thành phim, mang đến một cách tiếp cận mới với câu chuyện. Quá trình này không chỉ là sự tái hiện nội dung mà còn là sự sáng tạo nghệ thuật, đòi hỏi sự thấu hiểu sâu sắc về cả hai loại hình nghệ thuật.

3.1. Ngôn ngữ văn chương và phim dựa trên sách

Ngôn ngữ văn chương và phim dựa trên sách có sự khác biệt rõ rệt. Trong khi văn học sử dụng ngôn từ để tạo nên hình ảnh trong tâm trí người đọc, điện ảnh lại dùng hình ảnh và âm thanh để kể chuyện. Sự chuyển đổi này đòi hỏi sự thấu hiểu sâu sắc về cả hai loại hình nghệ thuật, đảm bảo rằng thông điệp và cảm xúc của tác phẩm gốc được truyền tải một cách trọn vẹn.

3.2. Tác phẩm văn học nổi tiếng và chuyển thể

Tác phẩm văn học nổi tiếng thường được chuyển thể thành phim, mang đến một cách tiếp cận mới với câu chuyện. Các tác phẩm như 'Hương Ga' của Nguyễn Nhật Ánh đã được chuyển thể thành phim, mang đến một cách tiếp cận mới với câu chuyện. Quá trình này không chỉ là sự tái hiện nội dung mà còn là sự sáng tạo nghệ thuật, đòi hỏi sự thấu hiểu sâu sắc về cả hai loại hình nghệ thuật.