I. Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước cho sự nghiệp y tế
Chương này tập trung phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước (NSNN) cho sự nghiệp y tế. Các khái niệm cơ bản như chi NSNN, đặc điểm, và phân loại được trình bày chi tiết. Chi NSNN được định nghĩa là quá trình phân phối và sử dụng quỹ ngân sách để thực hiện các nhiệm vụ của Nhà nước, bao gồm cả lĩnh vực y tế. Đặc điểm của chi NSNN là gắn liền với các nhiệm vụ kinh tế, chính trị, xã hội, mang tính hiệu quả vĩ mô và toàn diện. Phân loại chi NSNN bao gồm chi thường xuyên, chi đầu tư phát triển, và các khoản chi khác. Chi thường xuyên là các khoản chi ổn định, không thuộc khu vực đầu tư, nhằm duy trì hoạt động của các cơ quan nhà nước, bao gồm cả lĩnh vực y tế.
1.1. Khái niệm và đặc điểm chi NSNN
Chi NSNN là quá trình Nhà nước sử dụng các nguồn lực tài chính để thực hiện các chức năng kinh tế, chính trị, xã hội. Đặc điểm của chi NSNN bao gồm tính gắn kết với nhiệm vụ quốc gia, hiệu quả vĩ mô, và tính không hoàn trả trực tiếp. Các khoản chi này thường mang tính bao cấp và đòi hỏi sự quản lý chặt chẽ để tránh lãng phí.
1.2. Phân loại chi NSNN
Chi NSNN được phân loại thành chi thường xuyên, chi đầu tư phát triển, và các khoản chi khác. Chi thường xuyên bao gồm các khoản chi ổn định để duy trì hoạt động của các cơ quan nhà nước, trong đó có y tế. Chi đầu tư phát triển tập trung vào các dự án tăng tài sản quốc gia, trong khi các khoản chi khác bao gồm viện trợ, trả nợ, và dự trữ.
II. Thực trạng quản lý chi thường xuyên NSNN cho sự nghiệp y tế tại tỉnh Cao Bằng
Chương này đánh giá thực trạng quản lý chi thường xuyên NSNN cho sự nghiệp y tế trên địa bàn tỉnh Cao Bằng. Các hoạt động chính của ngành y tế trong những năm gần đây được phân tích, cùng với tình hình chi thường xuyên NSNN cho các nhóm mục chi như chi cho con người, cơ sở vật chất, và quản lý. Công tác lập dự toán, chấp hành dự toán, và thanh tra, kiểm tra cũng được đề cập. Kết quả cho thấy, mặc dù có những tiến bộ, vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn trong việc quản lý hiệu quả các khoản chi này.
2.1. Thực trạng chi thường xuyên NSNN cho y tế
Chi thường xuyên NSNN cho y tế tại tỉnh Cao Bằng tập trung vào các nhóm mục chi như chi cho con người, cơ sở vật chất, và quản lý. Tuy nhiên, việc phân bổ ngân sách còn chưa đồng đều, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguồn lực tại một số đơn vị y tế. Các khoản chi này cũng chịu ảnh hưởng lớn từ tình hình kinh tế - xã hội của địa phương.
2.2. Quản lý chi thường xuyên NSNN
Công tác quản lý chi thường xuyên NSNN bao gồm các khâu lập dự toán, chấp hành dự toán, và thanh tra, kiểm tra. Mặc dù đã có những cải thiện, vẫn còn tồn tại nhiều kẽ hở trong quy trình quản lý, đặc biệt là trong việc kiểm soát chi tiêu và đảm bảo tính minh bạch.
III. Đề xuất giải pháp tăng cường quản lý chi thường xuyên NSNN cho y tế tại tỉnh Cao Bằng
Chương này đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường quản lý chi thường xuyên NSNN cho sự nghiệp y tế tại tỉnh Cao Bằng. Các giải pháp bao gồm cải thiện cơ cấu chi, nâng cao hiệu quả quản lý ba khâu của chu trình ngân sách, và tăng cường tự chủ tài chính cho các đơn vị y tế công lập. Đồng thời, việc nâng cao trình độ của cán bộ quản lý và cải thiện cơ chế kiểm soát cũng được nhấn mạnh.
3.1. Cải thiện cơ cấu chi
Cần điều chỉnh cơ cấu chi để đảm bảo sự phân bổ ngân sách hợp lý, tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên như chi cho con người và cơ sở vật chất. Đồng thời, cần tăng cường kiểm soát các khoản chi để tránh lãng phí và nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách.
3.2. Tăng cường tự chủ tài chính
Việc tăng cường tự chủ tài chính cho các đơn vị y tế công lập sẽ giúp giảm bớt gánh nặng ngân sách nhà nước. Các đơn vị này cần được khuyến khích tìm kiếm nguồn thu từ các hoạt động dịch vụ y tế, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu nội bộ.
