I. Chính sách khoa học và công nghệ phát triển nghiên cứu và triển khai
Chính sách khoa học và công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hoạt động nghiên cứu và triển khai (NC&TK) trong các doanh nghiệp CNTT nhỏ và vừa (SME). Các chính sách này bao gồm hỗ trợ tài chính, thuế, tín dụng và các chương trình khuyến khích đầu tư vào phát triển công nghệ. Nghị định 119/1999/NĐ-CP là một ví dụ điển hình, quy định các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, các chính sách này thường mang tính thời vụ và chưa giải quyết được gốc rễ vấn đề, dẫn đến nhận thức và hành động của doanh nghiệp đối với NC&TK chưa được cải thiện đáng kể.
1.1. Hỗ trợ tài chính và thuế
Các chính sách hỗ trợ tài chính và thuế được thiết kế để giảm bớt gánh nặng chi phí cho các SME khi đầu tư vào NC&TK. Chính sách này bao gồm việc miễn giảm thuế cho các khoản đầu tư vào nghiên cứu khoa học và hỗ trợ kinh phí cho các dự án NC&TK. Tuy nhiên, hiệu quả của các chính sách này còn hạn chế do nguồn vốn của SME thường rất hạn chế và việc tiếp cận các nguồn hỗ trợ còn nhiều rào cản.
1.2. Chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo
Chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo nhằm tạo động lực cho các SME đầu tư vào phát triển công nghệ và ứng dụng công nghệ mới. Các chương trình như Prolnno ở Đức là ví dụ điển hình, hỗ trợ kinh phí cho các SME để tăng cường khả năng cạnh tranh của sản phẩm. Tại Việt Nam, các chính sách tương tự cần được triển khai mạnh mẽ hơn để thúc đẩy sự đổi mới trong các SME CNTT.
II. Hoạt động nghiên cứu và triển khai trong doanh nghiệp CNTT nhỏ và vừa
Hoạt động nghiên cứu và triển khai (NC&TK) trong các doanh nghiệp CNTT nhỏ và vừa (SME) thường diễn ra nhỏ lẻ và chưa được đầu tư đúng mức. Các SME thường gặp khó khăn về tài chính và nhân lực, dẫn đến việc đầu tư vào NC&TK bị hạn chế. Mặc dù các SME đóng góp khoảng 25%-26% GDP của cả nước, nhưng hoạt động NC&TK vẫn chưa được chú trọng đúng mức, đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và nền kinh tế tri thức.
2.1. Khó khăn về tài chính và nhân lực
Các doanh nghiệp CNTT nhỏ và vừa thường gặp khó khăn về tài chính và nhân lực khi đầu tư vào nghiên cứu và triển khai. Nguồn vốn hạn chế và thiếu nhân lực chất lượng cao là những rào cản chính. Để khắc phục, cần đa dạng hóa các nguồn vốn và xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực CNTT dài hạn.
2.2. Đặc thù của doanh nghiệp phần mềm
Các doanh nghiệp phần mềm có đặc thù riêng trong hoạt động NC&TK. Sản phẩm phần mềm đòi hỏi sự sáng tạo và đổi mới liên tục, do đó, việc đầu tư vào NC&TK là rất quan trọng. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp phần mềm vẫn chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của hoạt động này, dẫn đến việc đầu tư chưa đúng mức.
III. Giải pháp phát triển hoạt động nghiên cứu và triển khai
Để phát triển hoạt động nghiên cứu và triển khai (NC&TK) trong các doanh nghiệp CNTT nhỏ và vừa (SME), cần có các giải pháp đồng bộ từ chính sách hỗ trợ đến nâng cao năng lực quản lý và phát triển nguồn nhân lực. Các giải pháp này bao gồm xây dựng chiến lược phát triển, tăng cường nguồn nhân lực, và cải thiện công tác quản lý trong doanh nghiệp.
3.1. Xây dựng chiến lược phát triển
Các SME cần xây dựng chiến lược phát triển rõ ràng, trong đó tập trung vào việc đầu tư vào nghiên cứu và triển khai. Chiến lược này cần được xây dựng dựa trên nhu cầu thị trường và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp, đồng thời tận dụng các chính sách hỗ trợ từ Nhà nước.
3.2. Tăng cường nguồn nhân lực
Nguồn nhân lực là yếu tố then chốt trong việc thúc đẩy hoạt động NC&TK. Các SME cần đầu tư vào đào tạo và phát triển nguồn nhân lực CNTT, đặc biệt là nhân lực phần mềm, để đáp ứng nhu cầu thực tế và nâng cao năng lực cạnh tranh.
