Chiến Lược Nguồn Cung Của Công Ty Điện Tử Samsung Việt Nam Và Đề Xuất Cho Các Nhà Cung Cấp Việt Nam

• Tác giả: Chu Văn Lượng
• Người hướng dẫn: PGS, TS Trần Sĩ Lâm
• Trường học: Đại học Ngoại thương
• Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
• Đề tài: Chiến Lược Nguồn Cung Của Công Ty Điện Tử Samsung Việt Nam: Đề Xuất Cho Các Nhà Cung Cấp Việt Nam
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG
• 1.1. Tổng quan về chuỗi cung ứng và chiến lược nguồn cung
• 1.1.1. Chuỗi cung ứng
• 1.1.2. Quản trị chuỗi cung ứng
• 1.1.3. Chiến lược nguồn cung
• 1.2. Các hoạt động quan trọng trong chiến lược nguồn cung
• 1.2.1. Đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp
• 1.2.2. Quản lý chất lượng nhà cung cấp
• 1.2.3. Quản lý và phát triển nhà cung cấp
• 2. CHƯƠNG 2: CHIẾN LƯỢC NGUỒN CUNG CỦA CÔNG TY ĐIỆN TỬ SAMSUNG VIỆT NAM
• 2.1. Tổng quan về công ty điện tử Samsung Việt Nam
• 2.1.1. Tổng quan về tập đoàn Samsung
• 2.1.2. Tổng quan về Công ty điện tử Samsung Việt Nam
• 2.2. Tổng quan về chuỗi cung ứng của công ty điện tử Samsung Việt Nam
• 2.2.1. Mô hình chuỗi cung ứng của công ty điện tử Samsung Việt Nam
• 2.2.2. Chiến lược quản lý chuỗi cung ứng
• 2.2.3. Chiến lược nguồn cung của công ty Điện tử Samsung Việt Nam
• 2.2.3.1. Các yêu cầu dành cho nhà cung cấp
• 2.2.3.2. Bộ quy tắc ứng xử giành cho nhà cung cấp của Samsung
• 2.2.3.3. Quy trình lựa chọn nhà cung cấp
• 2.2.3.4. Hoạt động nhà cung cấp
• 2.2.3.5. Môi trường làm việc nhà cung cấp
• 2.3. Hoạt động hỗ trợ nhà cung cấp từ công ty điện tử Samsung Việt Nam
• 2.3.1. Triển lãm hội trợ
• 2.3.2. Chương trình tư vấn cải tiến
• 2.3.3. Hợp tác đào tạo chuyên gia
• 2.4. Cơ hội và thách thức cho các nhà cung cấp Việt Nam khi tham gia vào chuỗi cung ứng của công ty Điện tử Samsung Việt Nam
• 2.4.1. Thách thức
• 3. CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP CHO CÁC NHÀ CUNG CẤP VIỆT NAM THAM GIA VÀO CHUỖI CUNG ỨNG CỦA CÔNG TY ĐIỆN TỬ SAMSUNG VIỆT NAM
• 3.1. Tổng quan về các nhà cung cấp Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng của công ty Điện tử Samsung Việt Nam
• 3.1.1. Tổng quan về tình hình phát triển của ngành công nghiệp phụ trợ ngành Điện tử Việt Nam
• 3.1.2. Tổng quan về tình hình tham gia chuỗi cung ứng của công ty Điện tử Samsung Việt Nam của các nhà cung cấp Việt Nam
• 3.2. Đánh giá khả năng tham gia chuỗi cung ứng của công ty Điện tử Samsung Việt Nam của các nhà cung cấp Việt Nam
• 3.3. Giải pháp thúc đẩy cho các nhà cung cấp Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng của công ty Điện tử Samsung Việt Nam
• 3.3.1. Xây dựng ma trận SWOT
• 3.3.2. Giải pháp đề xuất cho các nhà cung cấp Việt Nam
• 3.3.3. Giả pháp đề xuất giải pháp cho cơ quan nhà nước
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Chuỗi Cung Ứng Chiến Lược Nguồn Cung

Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu khốc liệt, các doanh nghiệp cần tập trung vào chuỗi cung ứng để nâng cao năng lực cạnh tranh và tối đa hóa lợi nhuận. Chuỗi cung ứng không chỉ bao gồm các hoạt động nội bộ mà còn liên quan đến nhà cung cấp và khách hàng. Mục tiêu cuối cùng là đáp ứng nhu cầu của khách hàng một cách hiệu quả. Theo Sunil Chopra và Pete Meindl, chuỗi cung ứng bao gồm mọi công đoạn liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến việc đáp ứng nhu cầu khách hàng. Điều này đòi hỏi sự quan tâm sâu sắc đến dòng dịch chuyển nguyên vật liệu, thiết kế sản phẩm, dịch vụ của nhà cung cấp, vận chuyển, bảo quản và mong đợi của người tiêu dùng. Do đó, việc quản lý và tối ưu hóa chuỗi cung ứng trở nên vô cùng quan trọng.

1.1. Định Nghĩa Chi Tiết Về Chuỗi Cung Ứng Hiện Đại

Có nhiều định nghĩa về chuỗi cung ứng, nhưng điểm chung là sự liên kết giữa các công ty để đưa sản phẩm hoặc dịch vụ ra thị trường. Theo Lambert, Stock và Elleam, chuỗi cung ứng là sự liên kết với các công ty nhằm đưa sản phẩm hay dịch vụ vào thị trường. Ganesham, Ran và Terry P.Harrison định nghĩa chuỗi cung ứng là một mạng lưới các lựa chọn sản xuất và phân phối nhằm thực hiện các chức năng thu mua nguyên liệu, chuyển đổi nguyên liệu thành bán thành phẩm và thành phẩm, và phân phối chúng cho khách hàng. Trong luận văn này, chuỗi cung ứng được hiểu là bao gồm tất cả các doanh nghiệp tham gia, một cách trực tiếp hay gián tiếp, trong việc đáp ứng nhu cầu khách hàng, thể hiện sự dịch chuyển nguyên vật liệu xuyên suốt quá trình từ nhà cung cấp ban đầu đến khách hàng cuối cùng.

1.2. Các Đặc Điểm Nổi Bật Của Chuỗi Cung Ứng

Chuỗi cung ứng không chỉ là các hoạt động liên kết bên ngoài của các doanh nghiệp, mà còn bao gồm các hoạt động bên trong mỗi tổ chức. Ví dụ, với các doanh nghiệp sản xuất như Vinamilk, chuỗi cung ứng không chỉ bao gồm việc công ty sản xuất lượng sữa tươi, nhập nguyên vật liệu từ các nhà cung cấp, mà còn bao gồm quá trình công ty nghiên cứu sản phẩm mới, phù hợp với thị hiếu và nhu cầu người tiêu dùng, quá trình sản xuất, quá trình truyền thông, marketing để sản phẩm được người tiêu dùng biết tới trước hoặc trong khi sản phẩm được đưa ra thị trường. Ngoài ra còn là hoạt động phân phối, chăm sóc khách hàng cũng là một trong số các hoạt động nằm trong chuỗi cung ứng.

1.3. Dòng Luân Chuyển Trong Chuỗi Cung Ứng Hiệu Quả

Chuỗi cung ứng luôn hàm chứa tính năng động và nó liên quan đến dòng thông tin nhất định về sản phẩm và tài chính giữa các giai đoạn khác nhau. Trong mô hình chuỗi cung ứng điển hình, nếu chia nhỏ các quá trình của chuỗi cung ứng, có thể nhận thấy rằng chuỗi cung ứng là một chuỗi luân chuyển sản phẩm hoặc các yếu tố cấu thành sản phẩm với các thông tin nhất định về sản phẩm cũng như giá thành. Từ nguyên vật liệu, sản phẩm, giá từ các nhà phân phối, đại lý, giá khi sản phẩm tới tay khách hàng cuối cùng. Dòng sản phẩm và dịch vụ bắt đầu từ nguồn nguyên liệu đầu vào, trải qua các nhà cung cấp sản xuất sản phẩm trung gian, tiếp đến là nhà sản xuất trực tiếp, tại đây nguồn nguyên liệu sẽ được sản xuất thành phẩm, và thông qua hệ thống nhà bán buôn, đại lý và nhà bán lẻ sẽ đến tới người tiêu dùng cuối.

II. Quản Trị Chuỗi Cung Ứng Yếu Tố Thành Công Cốt Lõi

Quản trị chuỗi cung ứng (Supply Chain Management - SCM) là sự phối hợp chiến lược và có hệ thống các chức năng kinh doanh truyền thống và các chiến thuật giữa các chức năng này trong phạm vi một công ty cụ thể và giữa các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng, nhằm mục đích cải thiện hiệu suất dài hạn của các công ty riêng lẻ và toàn bộ chuỗi cung ứng. Quản trị chuỗi cung ứng bao gồm tất cả các hoạt động quản lý dòng chảy và sự chuyển đổi hàng hóa từ giai đoạn nguyên liệu thô đến tay người tiêu dùng cuối cùng, cũng như các dòng thông tin liên quan. Mục tiêu là tối ưu hóa hiệu quả và hiệu suất của toàn bộ chuỗi cung ứng, từ đó mang lại lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.

2.1. Mục Tiêu Của Quản Trị Chuỗi Cung Ứng Hiệu Quả

Mục tiêu chính của quản trị chuỗi cung ứng là tăng cường lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp bằng cách tối ưu hóa chi phí, cải thiện dịch vụ khách hàng và tăng cường khả năng đáp ứng nhu cầu thị trường. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận trong doanh nghiệp và các đối tác trong chuỗi cung ứng. Quản trị chuỗi cung ứng hiệu quả giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro, tăng cường tính linh hoạt và cải thiện khả năng đổi mới.

2.2. Các Hoạt Động Chính Trong Quản Trị Chuỗi Cung Ứng

Quản trị chuỗi cung ứng bao gồm nhiều hoạt động khác nhau, từ lập kế hoạch và dự báo nhu cầu, quản lý tồn kho, mua sắm, sản xuất, vận chuyển, phân phối đến dịch vụ khách hàng. Mỗi hoạt động đều đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chuỗi cung ứng hoạt động trơn tru và hiệu quả. Việc tích hợp và đồng bộ hóa các hoạt động này là yếu tố then chốt để đạt được mục tiêu của quản trị chuỗi cung ứng.

2.3. Vai Trò Của Công Nghệ Trong Quản Trị Chuỗi Cung Ứng

Công nghệ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong quản trị chuỗi cung ứng. Các hệ thống thông tin, phần mềm quản trị chuỗi cung ứng, Internet of Things (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI) và big data giúp doanh nghiệp thu thập, phân tích và chia sẻ thông tin một cách nhanh chóng và chính xác. Điều này giúp cải thiện khả năng dự báo nhu cầu, quản lý tồn kho, tối ưu hóa vận chuyển và tăng cường khả năng ra quyết định.

III. Chiến Lược Nguồn Cung Bí Quyết Xây Dựng Lợi Thế Cạnh Tranh

Chiến lược nguồn cung là một phần quan trọng của quản trị chuỗi cung ứng, tập trung vào việc xác định và quản lý các nguồn cung cấp nguyên vật liệu, sản phẩm và dịch vụ cần thiết cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Chiến lược nguồn cung hiệu quả giúp doanh nghiệp đảm bảo nguồn cung ổn định, chất lượng cao với chi phí hợp lý, từ đó tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Theo Robert M. Handfield, chiến lược nguồn cung bao gồm các quyết định về việc lựa chọn nhà cung cấp, đàm phán hợp đồng, quản lý mối quan hệ với nhà cung cấp và đánh giá hiệu suất của nhà cung cấp.

3.1. Các Hoạt Động Quan Trọng Trong Chiến Lược Nguồn Cung

Chiến lược nguồn cung bao gồm nhiều hoạt động quan trọng, từ đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp, quản lý chất lượng nhà cung cấp đến quản lý và phát triển nhà cung cấp. Mỗi hoạt động đều đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo nguồn cung ổn định, chất lượng cao và chi phí hợp lý. Việc tích hợp và đồng bộ hóa các hoạt động này là yếu tố then chốt để đạt được mục tiêu của chiến lược nguồn cung.

3.2. Đánh Giá Và Lựa Chọn Nhà Cung Cấp Tiềm Năng

Đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp là một trong những hoạt động quan trọng nhất trong chiến lược nguồn cung. Doanh nghiệp cần xác định các tiêu chí đánh giá nhà cung cấp, chẳng hạn như chất lượng sản phẩm, giá cả, thời gian giao hàng, khả năng đáp ứng nhu cầu và uy tín. Sau đó, doanh nghiệp cần thu thập thông tin về các nhà cung cấp tiềm năng, đánh giá và so sánh họ dựa trên các tiêu chí đã xác định. Cuối cùng, doanh nghiệp sẽ lựa chọn nhà cung cấp phù hợp nhất với nhu cầu của mình.

3.3. Quản Lý Chất Lượng Nhà Cung Cấp Để Đảm Bảo Uy Tín

Quản lý chất lượng nhà cung cấp là một hoạt động quan trọng khác trong chiến lược nguồn cung. Doanh nghiệp cần thiết lập các tiêu chuẩn chất lượng cho các sản phẩm và dịch vụ mà nhà cung cấp cung cấp. Sau đó, doanh nghiệp cần theo dõi và đánh giá chất lượng của các sản phẩm và dịch vụ này. Nếu chất lượng không đạt yêu cầu, doanh nghiệp cần làm việc với nhà cung cấp để cải thiện chất lượng.

IV. Samsung Việt Nam Chiến Lược Nguồn Cung Cơ Hội

Samsung Việt Nam, với vai trò là một trong những tập đoàn điện tử hàng đầu thế giới, có chiến lược nguồn cung đặc biệt quan trọng. Việc hiểu rõ chiến lược nguồn cung Samsung Việt Nam mang lại cơ hội lớn cho các nhà cung cấp Việt Nam. Samsung không chỉ tìm kiếm các nhà cung cấp đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng mà còn chú trọng đến khả năng phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội. Chiến lược nguồn cung của Samsung tập trung vào việc xây dựng mối quan hệ đối tác lâu dài với các nhà cung cấp, hỗ trợ họ nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường.

4.1. Yêu Cầu Của Samsung Đối Với Nhà Cung Cấp Việt Nam

Samsung đặt ra nhiều yêu cầu khắt khe đối với các nhà cung cấp, bao gồm chất lượng sản phẩm, giá cả cạnh tranh, thời gian giao hàng đúng hẹn, khả năng đáp ứng nhu cầu linh hoạt và tuân thủ các tiêu chuẩn về môi trường và xã hội. Các nhà cung cấp cần chứng minh khả năng đáp ứng các yêu cầu này thông qua các chứng nhận chất lượng, quy trình sản xuất tiên tiến và hệ thống quản lý hiệu quả. Ngoài ra, Samsung cũng đánh giá cao các nhà cung cấp có khả năng đổi mới và phát triển sản phẩm mới.

4.2. Hỗ Trợ Từ Samsung Cho Nhà Cung Cấp Nội Địa

Samsung Việt Nam có nhiều chương trình hỗ trợ các nhà cung cấp nội địa, bao gồm đào tạo kỹ thuật, tư vấn quản lý, hỗ trợ tài chính và kết nối với các đối tác quốc tế. Các chương trình này giúp các nhà cung cấp nâng cao năng lực sản xuất, cải thiện chất lượng sản phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Samsung cũng tổ chức các hội thảo, triển lãm để giới thiệu các nhà cung cấp Việt Nam với các đối tác tiềm năng.

4.3. Thách Thức Cho Nhà Cung Cấp Việt Nam

Mặc dù có nhiều cơ hội, các nhà cung cấp Việt Nam cũng đối mặt với nhiều thách thức khi tham gia vào chuỗi cung ứng của Samsung. Các thách thức này bao gồm năng lực sản xuất còn hạn chế, chất lượng sản phẩm chưa ổn định, chi phí sản xuất cao và thiếu kinh nghiệm trong quản lý chuỗi cung ứng toàn cầu. Để vượt qua các thách thức này, các nhà cung cấp cần đầu tư vào công nghệ, nâng cao trình độ quản lý và xây dựng mối quan hệ đối tác chiến lược với các doanh nghiệp khác.

V. Giải Pháp Cho Nhà Cung Cấp Việt Nam Nâng Cao Năng Lực

Để thành công trong việc tham gia vào chuỗi cung ứng Samsung Việt Nam, các nhà cung cấp Việt Nam cần tập trung vào việc nâng cao năng lực cạnh tranh. Điều này bao gồm cải thiện chất lượng sản phẩm, giảm chi phí sản xuất, tăng cường khả năng đáp ứng nhu cầu linh hoạt và xây dựng mối quan hệ đối tác chiến lược với các doanh nghiệp khác. Các nhà cung cấp cũng cần chủ động tìm hiểu về chiến lược nguồn cung của Samsung và các yêu cầu cụ thể đối với nhà cung cấp.

5.1. Đầu Tư Vào Công Nghệ Và Đổi Mới Sáng Tạo

Đầu tư vào công nghệ và đổi mới sáng tạo là yếu tố then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh của các nhà cung cấp Việt Nam. Các nhà cung cấp cần áp dụng các công nghệ sản xuất tiên tiến, tự động hóa quy trình sản xuất và đầu tư vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới. Điều này giúp cải thiện chất lượng sản phẩm, giảm chi phí sản xuất và tăng cường khả năng đáp ứng nhu cầu thị trường.

5.2. Xây Dựng Hệ Thống Quản Lý Chất Lượng Tiên Tiến

Xây dựng hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến là một yêu cầu bắt buộc đối với các nhà cung cấp muốn tham gia vào chuỗi cung ứng của Samsung. Các nhà cung cấp cần áp dụng các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế, chẳng hạn như ISO 9001, và xây dựng quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt. Điều này giúp đảm bảo chất lượng sản phẩm ổn định và đáp ứng các yêu cầu khắt khe của Samsung.

5.3. Tăng Cường Hợp Tác Với Các Doanh Nghiệp Khác

Tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp khác là một cách hiệu quả để nâng cao năng lực cạnh tranh của các nhà cung cấp Việt Nam. Các nhà cung cấp có thể hợp tác với các doanh nghiệp trong và ngoài nước để chia sẻ kinh nghiệm, công nghệ và nguồn lực. Điều này giúp các nhà cung cấp tiếp cận các thị trường mới, nâng cao trình độ quản lý và tăng cường khả năng đổi mới.

VI. Tương Lai Chiến Lược Nguồn Cung Phát Triển Bền Vững

Trong tương lai, chiến lược nguồn cung sẽ ngày càng tập trung vào phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội. Các doanh nghiệp sẽ không chỉ tìm kiếm các nhà cung cấp có giá cả cạnh tranh và chất lượng sản phẩm tốt mà còn chú trọng đến các yếu tố môi trường, xã hội và quản trị (ESG). Samsung cũng đang thúc đẩy các nhà cung cấp của mình áp dụng các tiêu chuẩn ESG và thực hiện các hoạt động bảo vệ môi trường và cộng đồng.

6.1. Ưu Tiên Các Tiêu Chí ESG Trong Lựa Chọn Nhà Cung Cấp

Các tiêu chí ESG sẽ ngày càng trở nên quan trọng trong quá trình lựa chọn nhà cung cấp. Các doanh nghiệp sẽ ưu tiên các nhà cung cấp có cam kết bảo vệ môi trường, đảm bảo quyền lợi của người lao động và thực hiện quản trị minh bạch. Điều này đòi hỏi các nhà cung cấp phải thay đổi tư duy và hành động để đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường.

6.2. Ứng Dụng Công Nghệ Để Quản Lý Chuỗi Cung Ứng Xanh

Công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý chuỗi cung ứng xanh. Các hệ thống thông tin, IoT, AI và big data giúp doanh nghiệp theo dõi và quản lý các hoạt động sản xuất, vận chuyển và tiêu thụ một cách hiệu quả. Điều này giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và tăng cường tính bền vững của chuỗi cung ứng.

6.3. Hợp Tác Để Xây Dựng Chuỗi Cung Ứng Bền Vững

Hợp tác là yếu tố then chốt để xây dựng chuỗi cung ứng bền vững. Các doanh nghiệp cần hợp tác với các nhà cung cấp, khách hàng và các tổ chức khác để chia sẻ kinh nghiệm, công nghệ và nguồn lực. Điều này giúp tạo ra một hệ sinh thái chuỗi cung ứng bền vững, mang lại lợi ích cho tất cả các bên liên quan.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp điện tử, chuỗi cung ứng đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Công ty Điện tử Samsung Việt Nam, với vai trò là một trong những nhà sản xuất điện tử hàng đầu thế giới, đã xây dựng và phát triển chuỗi cung ứng phức tạp nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường toàn cầu. Tính đến năm 2019, Samsung Việt Nam đã đầu tư hơn 17,3 tỷ USD, sở hữu 8 nhà máy và một trung tâm nghiên cứu phát triển, tạo nên một hệ sinh thái sản xuất và cung ứng quy mô lớn. Tuy nhiên, số lượng nhà cung cấp nội địa tham gia trực tiếp vào chuỗi cung ứng của Samsung Việt Nam vẫn còn hạn chế, chỉ khoảng dưới 40 nhà cung cấp cấp 1, chủ yếu cung cấp các linh kiện đơn giản với hàm lượng công nghệ thấp.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích chiến lược nguồn cung của công ty Điện tử Samsung Việt Nam trong giai đoạn 2009-2019, từ đó đề xuất các giải pháp thúc đẩy sự tham gia của các nhà cung cấp Việt Nam vào chuỗi cung ứng này. Nghiên cứu tập trung vào việc đánh giá thực trạng, cơ hội và thách thức đối với các nhà cung cấp nội địa, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt của Samsung. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam phát triển công nghiệp hỗ trợ, tăng tỷ lệ nội địa hóa và góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế quốc gia.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị chuỗi cung ứng và chiến lược nguồn cung, trong đó có:

• Lý thuyết chuỗi cung ứng: Định nghĩa chuỗi cung ứng là mạng lưới các doanh nghiệp tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào quá trình cung cấp sản phẩm đến khách hàng cuối cùng, bao gồm nhà cung cấp, nhà sản xuất, nhà phân phối và khách hàng. Chuỗi cung ứng được xem là một hệ thống động với các dòng sản phẩm, thông tin và tài chính liên tục luân chuyển.

• Mô hình SCOR (Supply Chain Operations Reference): Phân chia chuỗi cung ứng thành bốn nhóm hoạt động chính gồm lập kế hoạch, tìm kiếm nguồn cung, sản xuất và phân phối. Mô hình này giúp phân tích và tối ưu hóa các hoạt động trong chuỗi cung ứng.

• Chiến lược nguồn cung: Là quá trình xác định, lựa chọn nhà cung cấp, hình thức hợp đồng, phương pháp đo lường hiệu suất và các thỏa thuận về giá cả, chất lượng, giao hàng. Chiến lược này bao gồm các bước từ xây dựng đội ngũ, nghiên cứu thị trường, phát triển chiến lược, đàm phán hợp đồng đến quản lý mối quan hệ với nhà cung cấp.

• Quản lý chất lượng nhà cung cấp: Áp dụng các tiêu chuẩn quản lý chất lượng toàn diện (TQM), Six Sigma và các tiêu chuẩn ISO 9000, ISO 14000 nhằm đảm bảo nhà cung cấp đáp ứng hoặc vượt quá yêu cầu về chất lượng, hiệu suất và cải tiến liên tục.

• Phát triển nhà cung cấp: Hoạt động nâng cao năng lực và hiệu suất của nhà cung cấp thông qua đào tạo, cải tiến quy trình, chia sẻ công nghệ và hợp tác chiến lược nhằm đáp ứng các yêu cầu ngắn hạn và dài hạn của doanh nghiệp mua hàng.

Các khái niệm chính bao gồm chuỗi cung ứng, quản trị chuỗi cung ứng, chiến lược nguồn cung, đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp, quản lý chất lượng nhà cung cấp, phát triển nhà cung cấp.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp kết hợp thu thập dữ liệu thứ cấp và phân tích định tính, định lượng:

• Nguồn dữ liệu: Thu thập từ các báo cáo tài chính, tài liệu nội bộ của công ty Samsung Việt Nam, các nghiên cứu học thuật trong và ngoài nước, các bài báo, sách chuyên ngành về chuỗi cung ứng và quản trị nguồn cung.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng phân tích SWOT để đánh giá cơ hội và thách thức của các nhà cung cấp Việt Nam trong chuỗi cung ứng Samsung; áp dụng mô hình SCOR để phân tích các hoạt động chuỗi cung ứng; sử dụng phiếu điểm lựa chọn nhà cung cấp (Supplier Scorecard) để đánh giá hiệu suất; so sánh số liệu về số lượng nhà cung cấp, tỷ lệ nội địa hóa và doanh thu.

• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Nghiên cứu tập trung vào các nhà cung cấp cấp 1 của Samsung Việt Nam, với khoảng dưới 40 nhà cung cấp nội địa được khảo sát và phân tích. Lựa chọn mẫu dựa trên tiêu chí năng lực cung ứng, mức độ tham gia chuỗi cung ứng và khả năng phát triển.

• Timeline nghiên cứu: Phân tích dữ liệu và thực trạng trong giai đoạn 2009-2019, đánh giá các chiến lược và hoạt động hỗ trợ nhà cung cấp trong khoảng thời gian này.

Phương pháp nghiên cứu kết hợp giúp đảm bảo tính toàn diện, khách quan và khả năng áp dụng thực tiễn của các giải pháp đề xuất.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Chiến lược nguồn cung của Samsung Việt Nam được xây dựng bài bản và toàn diện: Công ty áp dụng quy trình lựa chọn nhà cung cấp nghiêm ngặt, bao gồm đánh giá năng lực, quản lý chất lượng và phát triển nhà cung cấp. Bộ quy tắc ứng xử dành cho nhà cung cấp và các chương trình hỗ trợ như triển lãm hội trợ, tư vấn cải tiến, hợp tác đào tạo chuyên gia được triển khai hiệu quả.

2. Số lượng nhà cung cấp nội địa còn hạn chế: Tính đến năm 2019, chỉ có khoảng dưới 40 nhà cung cấp cấp 1 Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng Samsung, chiếm tỷ lệ nhỏ so với tổng số nhà cung cấp toàn cầu. Các nhà cung cấp nội địa chủ yếu cung cấp linh kiện đơn giản như in ấn, bao bì, vật liệu nhựa với hàm lượng công nghệ và giá trị gia tăng thấp.

3. Năng lực cung ứng của các nhà cung cấp Việt Nam còn nhiều hạn chế: Đánh giá năng lực cho thấy các nhà cung cấp nội địa chưa đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe về chất lượng, tiến độ giao hàng và chi phí của Samsung. Tỷ lệ lỗi sản phẩm và trễ giao hàng cao hơn 15% so với các nhà cung cấp quốc tế.

4. Cơ hội phát triển lớn nhờ chính sách hỗ trợ và đầu tư của Samsung: Samsung Việt Nam đã đầu tư mạnh mẽ vào các chương trình phát triển nhà cung cấp, hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo nhằm nâng cao năng lực sản xuất và quản lý chất lượng. Doanh thu của các nhà máy Samsung tại Việt Nam đạt 65,73 tỷ USD năm 2018, tăng 3,6 tỷ USD so với năm trước, tạo động lực lớn cho các nhà cung cấp nội địa phát triển.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân hạn chế số lượng và năng lực nhà cung cấp nội địa xuất phát từ nhiều yếu tố như trình độ công nghệ thấp, thiếu kinh nghiệm quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế, và khả năng tài chính hạn chế. So với các nghiên cứu trong ngành, kết quả này phù hợp với thực trạng phát triển công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam, nơi mà tỷ lệ nội địa hóa trong ngành điện tử vẫn còn thấp.

Việc Samsung áp dụng chiến lược nguồn cung nghiêm ngặt với các tiêu chí đánh giá đa chiều giúp đảm bảo chất lượng sản phẩm và tiến độ giao hàng, đồng thời tạo ra áp lực cải tiến liên tục cho các nhà cung cấp. Các chương trình hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo chuyên gia là điểm sáng giúp các nhà cung cấp Việt Nam từng bước nâng cao năng lực, phù hợp với xu hướng toàn cầu hóa và cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ nhà cung cấp nội địa so với tổng số nhà cung cấp, bảng so sánh hiệu suất giao hàng và chất lượng giữa nhà cung cấp nội địa và quốc tế, cũng như ma trận SWOT phân tích cơ hội và thách thức.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực quản lý chất lượng cho nhà cung cấp Việt Nam

   • Triển khai các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế (ISO, Six Sigma) trong vòng 12 tháng.
   • Chủ thể thực hiện: Samsung Việt Nam phối hợp với các viện đào tạo và tổ chức chuyên môn.

2. Phát triển chương trình hỗ trợ kỹ thuật và cải tiến quy trình sản xuất

   • Thiết lập các nhóm chuyên gia tư vấn cải tiến quy trình sản xuất và quản lý cho các nhà cung cấp trong 18 tháng tới.
   • Chủ thể thực hiện: Samsung Việt Nam và các đối tác công nghiệp hỗ trợ.

3. Xây dựng hệ thống đánh giá và giám sát hiệu suất nhà cung cấp định kỳ

   • Áp dụng phiếu điểm đánh giá hiệu suất nhà cung cấp hàng quý, tập trung vào chất lượng, tiến độ và chi phí.
   • Chủ thể thực hiện: Bộ phận quản lý chuỗi cung ứng Samsung Việt Nam.

4. Khuyến khích hợp tác liên kết giữa các nhà cung cấp nội địa để nâng cao quy mô và năng lực

   • Hỗ trợ thành lập các liên minh nhà cung cấp nhằm chia sẻ nguồn lực và công nghệ trong vòng 24 tháng.
   • Chủ thể thực hiện: Các hiệp hội ngành nghề, cơ quan quản lý nhà nước và Samsung Việt Nam.

5. Đề xuất chính sách hỗ trợ từ cơ quan nhà nước

   • Tăng cường các chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng và đào tạo cho các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ.
   • Chủ thể thực hiện: Bộ Công Thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Các giải pháp trên nhằm mục tiêu nâng tỷ lệ nội địa hóa lên ít nhất 50% trong vòng 5 năm, giảm chi phí cung ứng và tăng cường năng lực cạnh tranh của các nhà cung cấp Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu của Samsung.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam

   • Lợi ích: Hiểu rõ yêu cầu và tiêu chuẩn của nhà cung cấp lớn như Samsung, từ đó nâng cao năng lực sản xuất và quản lý.
   • Use case: Chuẩn bị hồ sơ và chiến lược để tham gia chuỗi cung ứng Samsung.

2. Các nhà quản lý chuỗi cung ứng và mua hàng tại doanh nghiệp sản xuất

   • Lợi ích: Áp dụng mô hình quản trị chuỗi cung ứng và chiến lược nguồn cung hiệu quả, nâng cao năng suất và giảm chi phí.
   • Use case: Xây dựng quy trình lựa chọn và phát triển nhà cung cấp.

3. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp

   • Lợi ích: Định hướng chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ, thúc đẩy hợp tác doanh nghiệp và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
   • Use case: Thiết kế các chương trình hỗ trợ đào tạo, tài chính cho doanh nghiệp.

4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản trị kinh doanh, logistics, công nghiệp hỗ trợ

   • Lợi ích: Nắm bắt kiến thức thực tiễn về chiến lược nguồn cung và quản trị chuỗi cung ứng trong ngành điện tử.
   • Use case: Tham khảo để phát triển đề tài nghiên cứu hoặc luận văn chuyên sâu.

Câu hỏi thường gặp

1. Chiến lược nguồn cung là gì và tại sao quan trọng?
   Chiến lược nguồn cung là quá trình xác định và lựa chọn nhà cung cấp phù hợp, thiết lập hợp đồng và quản lý mối quan hệ nhằm đảm bảo chất lượng, chi phí và tiến độ. Nó giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh.

2. Tại sao số lượng nhà cung cấp nội địa của Samsung Việt Nam còn hạn chế?
   Do các nhà cung cấp nội địa còn yếu về công nghệ, quản lý chất lượng và quy mô sản xuất, chưa đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe của Samsung, dẫn đến tỷ lệ tham gia thấp.

3. Các nhà cung cấp Việt Nam có thể làm gì để nâng cao năng lực?
   Họ cần đầu tư vào đào tạo quản lý chất lượng, cải tiến quy trình sản xuất, áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế và hợp tác với các chuyên gia để nâng cao hiệu suất và đáp ứng yêu cầu của khách hàng lớn.

4. Samsung Việt Nam hỗ trợ nhà cung cấp như thế nào?
   Samsung tổ chức các chương trình triển lãm hội trợ, tư vấn cải tiến, đào tạo chuyên gia và hợp tác phát triển nhằm nâng cao năng lực và chất lượng của các nhà cung cấp nội địa.

5. Làm thế nào để doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu hiệu quả?
   Doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược phát triển bền vững, nâng cao năng lực sản xuất, quản lý chất lượng, đồng thời tận dụng các chính sách hỗ trợ và hợp tác với các đối tác chiến lược như Samsung.

Kết luận

• Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về chuỗi cung ứng, quản trị chuỗi cung ứng và chiến lược nguồn cung, làm rõ các khái niệm và mô hình quản lý hiện đại.
• Phân tích thực trạng chiến lược nguồn cung của công ty Điện tử Samsung Việt Nam cho thấy sự bài bản trong quản lý nhưng còn hạn chế về số lượng và năng lực nhà cung cấp nội địa.
• Đã chỉ ra các cơ hội và thách thức đối với các nhà cung cấp Việt Nam trong việc tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu của Samsung.
• Đề xuất 7 giải pháp và 2 kiến nghị nhằm nâng cao năng lực, chất lượng và tỷ lệ nội địa hóa, góp phần phát triển công nghiệp hỗ trợ Việt Nam.
• Khuyến nghị các bước tiếp theo bao gồm triển khai đào tạo, phát triển kỹ thuật, xây dựng hệ thống đánh giá và tăng cường hợp tác liên kết trong vòng 3-5 năm tới.

Để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững, các doanh nghiệp và cơ quan quản lý cần phối hợp chặt chẽ trong việc thực hiện các giải pháp đề xuất. Hành động ngay hôm nay sẽ giúp các nhà cung cấp Việt Nam tận dụng tốt cơ hội từ chuỗi cung ứng toàn cầu của Samsung và các tập đoàn đa quốc gia khác.