Cạnh Tranh Giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ: Động Lực Xây Dựng Trật Tự Ở Ấn Độ - Thái Bình Dương

• Tác giả: Lai-Ha Chan
• Trường học: University of Technology Sydney
• Chuyên ngành: Social and Political Sciences
• Đề tài: Cạnh Tranh Giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ: Động Lực Xây Dựng Trật Tự Ở Ấn Độ - Thái Bình Dương
• Loại tài liệu: edited volume
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Sydney

• 1. Introduction: The Competitive Dynamics of Order-Building in the Indo-Pacific
• 2. Can China Create a Stable Illiberal Regional Order through the BRI? A Study of China-Myanmar Economic Corridor
• 3. Competing Sino-US AUKUS Narratives: The Intended and Unintended Outcomes of ‘Naming and Shaming’
• 4. Australia and New Zealand in the Indo-Pacific: How and Why the Pacific Islands Look to Authoritarian China?
• 5. India and the US-China Great Power Rivalry: Navigating between the BRI and the FOIP
• 6. Regional Order-Building in the Indo-Pacific: Japan as a Geopolitical Alternative
• 7. Trapped into an Existential Cage: Korea’s Hedging between China and the US
• 8. Ideology and Market Linkages: Taiwan and the Preservation of the US-led Hegemonic Order through Soft Power and Geoeconomics
• 9. Decentred? ASEAN’s Struggle to Accommodate Great Power Competition
• 10. A ‘Weak(ened)’ Quad in the Indo-Pacific: What Do Its Strategic Narratives Tell Us?

I. Tổng Quan Về Cạnh Tranh Giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ

Cạnh tranh giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ đã trở thành một chủ đề nóng bỏng trong chính trị quốc tế. Hai cường quốc này không chỉ cạnh tranh về kinh tế mà còn về ảnh hưởng địa chính trị tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương. Sự phát triển của Trật tự thế giới đang diễn ra nhanh chóng, với các chiến lược như Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc và Chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và mở (FOIP) của Hoa Kỳ. Sự cạnh tranh này không chỉ ảnh hưởng đến hai nước mà còn tác động đến các quốc gia khác trong khu vực.

1.1. Động Lực Cạnh Tranh Địa Chính Trị

Cạnh tranh địa chính trị giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ chủ yếu xoay quanh việc kiểm soát các tuyến đường thương mại và an ninh khu vực. Quan hệ Trung Quốc - Hoa Kỳ đang trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết, với các cuộc xung đột về thương mại và công nghệ.

1.2. Tác Động Đến Các Quốc Gia Trong Khu Vực

Các quốc gia như Ấn Độ, Nhật Bản và Australia đang tìm cách điều chỉnh chính sách đối ngoại của mình để thích ứng với sự thay đổi trong Trật tự thế giới. Họ phải cân nhắc giữa việc hợp tác với Trung Quốc và Hoa Kỳ để bảo vệ lợi ích quốc gia.

II. Vấn Đề An Ninh Khu Vực Trong Cạnh Tranh Giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ

An ninh khu vực là một trong những vấn đề quan trọng nhất trong cuộc cạnh tranh này. Sự gia tăng sức mạnh quân sự của Trung Quốc đã khiến Hoa Kỳ và các đồng minh lo ngại về khả năng kiểm soát các vùng biển chiến lược. An ninh khu vực không chỉ liên quan đến quân sự mà còn đến các vấn đề như an ninh năng lượng và an ninh mạng.

2.1. Sự Tăng Cường Quân Sự Của Trung Quốc

Trung Quốc đã đầu tư mạnh mẽ vào quân sự, đặc biệt là trong việc hiện đại hóa hải quân. Điều này đã tạo ra mối lo ngại cho các quốc gia láng giềng và Hoa Kỳ, dẫn đến việc tăng cường hiện diện quân sự của Hoa Kỳ tại khu vực.

2.2. Các Chiến Lược Đối Phó Của Hoa Kỳ

Hoa Kỳ đã triển khai nhiều chiến lược để đối phó với sự gia tăng của Trung Quốc, bao gồm việc củng cố các liên minh với Nhật Bản, Hàn Quốc và Australia. Hợp tác quốc tế trong lĩnh vực an ninh là một phần quan trọng trong chiến lược này.

III. Phương Pháp Xây Dựng Trật Tự Ở Ấn Độ Thái Bình Dương

Cả Trung Quốc và Hoa Kỳ đều có những phương pháp riêng để xây dựng trật tự ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương. Trung Quốc thông qua BRI, trong khi Hoa Kỳ sử dụng FOIP để thúc đẩy các giá trị dân chủ và tự do thương mại. Sự khác biệt trong phương pháp này tạo ra những thách thức lớn cho các quốc gia trong khu vực.

3.1. Sáng Kiến Vành Đai và Con Đường BRI

BRI của Trung Quốc nhằm mục đích kết nối các quốc gia thông qua cơ sở hạ tầng và đầu tư. Tuy nhiên, nó cũng bị chỉ trích vì tạo ra nợ nần cho các quốc gia tham gia và làm gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực.

3.2. Chiến Lược Ấn Độ Thái Bình Dương Tự Do và Mở FOIP

FOIP của Hoa Kỳ tập trung vào việc bảo vệ tự do hàng hải và thúc đẩy các giá trị dân chủ. Chiến lược này cũng nhằm mục đích tạo ra một liên minh mạnh mẽ giữa các quốc gia trong khu vực để đối phó với sự bành trướng của Trung Quốc.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn và Kết Quả Nghiên Cứu

Các nghiên cứu về cạnh tranh địa chính trị giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ đã chỉ ra rằng sự tương tác giữa hai cường quốc này có thể dẫn đến những thay đổi lớn trong chính sách đối ngoại của các quốc gia khác. Các kết quả nghiên cứu cho thấy rằng các quốc gia nhỏ hơn đang tìm cách cân bằng giữa hai cường quốc để bảo vệ lợi ích của mình.

4.1. Nghiên Cứu Về Tác Động Kinh Tế

Nghiên cứu cho thấy rằng sự cạnh tranh giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ đã ảnh hưởng đến tác động kinh tế của các quốc gia trong khu vực, đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại và đầu tư.

4.2. Các Chiến Lược Đối Phó Của Các Quốc Gia Nhỏ

Các quốc gia nhỏ hơn như Việt Nam và Philippines đã áp dụng các chiến lược khác nhau để đối phó với sự cạnh tranh này, bao gồm việc tăng cường hợp tác với Hoa Kỳ và các quốc gia đồng minh.

V. Kết Luận và Tương Lai Của Cạnh Tranh Giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ

Cạnh tranh giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ sẽ tiếp tục định hình trật tự thế giới trong tương lai. Các quốc gia trong khu vực cần phải chuẩn bị cho những thay đổi trong chính sách và chiến lược của hai cường quốc này. Tương lai của khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương sẽ phụ thuộc vào khả năng của các quốc gia trong việc điều chỉnh và thích ứng với những thay đổi này.

5.1. Dự Đoán Về Tương Lai Cạnh Tranh

Dự đoán cho thấy rằng sự cạnh tranh này có thể dẫn đến những thay đổi lớn trong cấu trúc quyền lực toàn cầu, với khả năng gia tăng xung đột nếu không có các biện pháp hòa bình.

5.2. Vai Trò Của Các Quốc Gia Nhỏ

Các quốc gia nhỏ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì ổn định khu vực. Họ cần phải tìm cách hợp tác và điều chỉnh chính sách để bảo vệ lợi ích của mình trong bối cảnh cạnh tranh này.