## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, tiếng Anh ngày càng trở thành công cụ thiết yếu trong giao tiếp, học thuật và công việc chuyên môn. Tại Việt Nam, nhu cầu học tiếng Anh ngày càng tăng, đặc biệt đối với sinh viên chuyên ngành tiếng Anh. Tuy nhiên, theo khảo sát với 56 sinh viên năm thứ hai chuyên ngành tiếng Anh tại Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên, khoảng 85% sinh viên nhận thức kỹ năng thuyết trình là cần thiết nhưng gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện. Vấn đề chính được nghiên cứu là làm thế nào để cải thiện kỹ năng thuyết trình nói cho sinh viên năm thứ hai chuyên ngành tiếng Anh tại khoa Ngoại ngữ của trường. Mục tiêu nghiên cứu bao gồm: khảo sát nhận thức của sinh viên và giảng viên về kỹ năng thuyết trình, xác định khó khăn trong quá trình học và dạy, đánh giá các phương pháp giảng dạy hiện tại và đề xuất giải pháp cải thiện. Nghiên cứu được thực hiện trong năm học 2008-2009 tại Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên, với phạm vi tập trung vào sinh viên năm thứ hai chuyên ngành tiếng Anh. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh, đặc biệt kỹ năng thuyết trình, góp phần chuẩn bị cho sinh viên đáp ứng yêu cầu công việc trong tương lai.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Lý thuyết giao tiếp bằng lời nói (Oral Communication):** Theo Byrne (1986), giao tiếp bằng lời nói là quá trình hai chiều giữa người nói và người nghe, bao gồm kỹ năng nói và nghe hiểu. Nunan (1989) liệt kê các đặc điểm của giao tiếp thành công như phát âm dễ hiểu, sử dụng ngữ điệu, sự lưu loát, kỹ năng quản lý tương tác và đàm phán ý nghĩa.
- **Đặc điểm thuyết trình:** Theo Jane King (2002) và Ohio Wesleyan University, thuyết trình là bài nói ngắn gọn nhằm giới thiệu và mô tả một chủ đề cụ thể, có cấu trúc rõ ràng gồm mở đầu, thân bài và kết luận.
- **Mô hình tổ chức thuyết trình:** Santry (1999) và Comfort (1995) phân chia thuyết trình thành ba phần chính: mở đầu (thu hút sự chú ý), thân bài (phát triển ý chính) và kết luận (tóm tắt và nhấn mạnh).
- **Phương pháp giảng dạy kỹ năng thuyết trình:** Underhill (1987) đề xuất mini presentations hàng ngày, sử dụng các công cụ hỗ trợ đơn giản và khuyến khích học sinh tự quản lý hoạt động. Jane King (2002) nhấn mạnh vai trò của giáo viên như người hướng dẫn, tổ chức và hỗ trợ, đồng thời tạo môi trường học tập tích cực.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu:** Nghiên cứu sử dụng dữ liệu định lượng và định tính thu thập từ 56 sinh viên năm thứ hai chuyên ngành tiếng Anh và 8 giảng viên khoa Ngoại ngữ, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên.
- **Phương pháp chọn mẫu:** Mẫu được chọn ngẫu nhiên từ 4 lớp học, đảm bảo tính đại diện cho nhóm sinh viên nghiên cứu.
- **Phương pháp phân tích:** Dữ liệu được thu thập qua bảng hỏi và phỏng vấn không chính thức, sau đó được mã hóa và phân tích thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ phần trăm các câu trả lời.
- **Timeline nghiên cứu:** Nghiên cứu được tiến hành trong học kỳ thứ tư năm học 2008-2009, bao gồm giai đoạn thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Nhận thức về tầm quan trọng của kỹ năng thuyết trình:** 85% sinh viên cho rằng kỹ năng thuyết trình rất cần thiết, 73% cho biết kỹ năng này giúp chuẩn bị cho công việc tương lai, 44% coi đây là cách đánh giá khả năng nói của bản thân.
- **Khó khăn trong học thuyết trình:** 100% sinh viên cho rằng kỹ năng thuyết trình khó nhưng thú vị. 64% gặp khó khăn do thiếu tự tin khi trình bày, 52% gặp khó khăn trong việc sử dụng ngôn ngữ cơ thể, 82% khó khăn trong việc phát triển ý chính hỗ trợ.
- **Phương pháp giảng dạy hiện tại:** 62% sinh viên cho biết giáo viên ít hỗ trợ sau khi giao đề tài, 54% giáo viên không khuyến khích thuyết trình, 79% sinh viên đánh giá phương pháp giảng dạy hiện tại là không hiệu quả.
- **Đề xuất từ sinh viên:** 100% sinh viên mong muốn được cung cấp thêm tài liệu đọc, mẫu ngôn ngữ thuyết trình, video mẫu và được luyện tập nhiều hơn. Họ cũng đề nghị phòng học được trang bị tốt hơn và tổ chức các câu lạc bộ tiếng Anh.

### Thảo luận kết quả

Khó khăn chủ yếu xuất phát từ trình độ tiếng Anh trung bình của sinh viên, đặc biệt là vốn từ vựng hạn chế và phát âm chưa chuẩn, dẫn đến thiếu tự tin khi thuyết trình. Phương pháp giảng dạy hiện tại chưa phát huy tối đa tính chủ động và sáng tạo của sinh viên, giáo viên can thiệp quá nhiều vào nội dung và cách trình bày, thiếu sử dụng các công cụ hỗ trợ như video mẫu. So với các nghiên cứu trước đây, kết quả này tương đồng với nhận định về vai trò quan trọng của môi trường học tập tích cực và phương pháp giảng dạy linh hoạt trong phát triển kỹ năng thuyết trình. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ phần trăm các khó khăn và đánh giá phương pháp giảng dạy, giúp minh họa rõ nét hơn các vấn đề tồn tại.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Tăng cường thảo luận chủ đề:** Khuyến khích giáo viên cho sinh viên lựa chọn chủ đề phù hợp, tổ chức thảo luận nhóm để phát triển ý tưởng, nâng cao sự sáng tạo và tự tin.
- **Cải thiện phương pháp phản hồi:** Giáo viên nên tập trung vào phản hồi tích cực, kết hợp phản hồi từ bạn học để tăng sự tham gia và nhận thức của sinh viên về kỹ năng thuyết trình.
- **Tổ chức thuyết trình nhóm:** Giảm áp lực cá nhân, chia sẻ công việc chuẩn bị, đồng thời phát triển kỹ năng làm việc nhóm và giao tiếp.
- **Sử dụng tài liệu mẫu và công nghệ:** Cung cấp video mẫu thuyết trình chuyên nghiệp, sử dụng các công cụ hỗ trợ trực quan như máy chiếu, bảng tương tác để sinh viên học hỏi và thực hành hiệu quả hơn.
- **Nâng cao trình độ tiếng Anh:** Sinh viên cần chủ động cải thiện vốn từ, ngữ pháp và phát âm thông qua luyện tập thường xuyên và sử dụng tài liệu đa dạng.
- **Đầu tư cơ sở vật chất:** Khoa Ngoại ngữ cần trang bị phòng học hiện đại, phòng lab tiếng Anh, tổ chức câu lạc bộ và các cuộc thi thuyết trình để tạo môi trường thực hành phong phú.
- **Đào tạo nâng cao năng lực giảng viên:** Tổ chức các khóa tập huấn về kỹ năng giảng dạy thuyết trình, cập nhật phương pháp mới nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Giảng viên tiếng Anh:** Nắm bắt các khó khăn thực tế của sinh viên, từ đó điều chỉnh phương pháp giảng dạy phù hợp, nâng cao hiệu quả đào tạo kỹ năng thuyết trình.
- **Sinh viên chuyên ngành tiếng Anh:** Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến kỹ năng thuyết trình, áp dụng các kỹ thuật và lời khuyên để cải thiện khả năng giao tiếp và tự tin khi trình bày.
- **Nhà quản lý giáo dục:** Đánh giá và xây dựng chính sách đào tạo, đầu tư cơ sở vật chất và tổ chức các hoạt động ngoại khóa nhằm nâng cao chất lượng đào tạo ngoại ngữ.
- **Nghiên cứu sinh và học giả:** Tham khảo phương pháp nghiên cứu kết hợp định lượng và định tính, cũng như các kết quả thực nghiệm về giảng dạy kỹ năng thuyết trình trong môi trường đại học Việt Nam.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao kỹ năng thuyết trình lại quan trọng đối với sinh viên tiếng Anh?**  
Kỹ năng thuyết trình giúp sinh viên nâng cao khả năng giao tiếp, tự tin thể hiện ý tưởng và chuẩn bị cho công việc chuyên môn trong tương lai, đồng thời là yêu cầu bắt buộc trong nhiều môn học.

2. **Khó khăn phổ biến nhất khi học thuyết trình là gì?**  
Thiếu tự tin, vốn từ hạn chế và phát âm chưa chuẩn là những khó khăn chính khiến sinh viên gặp trở ngại khi trình bày trước đám đông.

3. **Phương pháp giảng dạy nào hiệu quả nhất để cải thiện kỹ năng thuyết trình?**  
Phương pháp kết hợp thảo luận nhóm, phản hồi tích cực, sử dụng video mẫu và tổ chức thuyết trình nhóm được đánh giá cao trong việc nâng cao kỹ năng của sinh viên.

4. **Sinh viên có thể tự cải thiện kỹ năng thuyết trình như thế nào?**  
Sinh viên nên luyện tập thường xuyên, chuẩn bị kỹ lưỡng, học hỏi từ các bài thuyết trình mẫu, và tham gia các câu lạc bộ tiếng Anh để tăng cường thực hành.

5. **Vai trò của nhà trường trong việc hỗ trợ kỹ năng thuyết trình là gì?**  
Nhà trường cần đầu tư cơ sở vật chất, tổ chức các hoạt động ngoại khóa, đào tạo giảng viên và xây dựng chương trình học phù hợp để tạo môi trường học tập hiệu quả.

## Kết luận

- Kỹ năng thuyết trình là yếu tố thiết yếu giúp sinh viên tiếng Anh nâng cao khả năng giao tiếp và chuẩn bị cho công việc tương lai.  
- Sinh viên gặp nhiều khó khăn do trình độ tiếng Anh trung bình và thiếu tự tin khi thuyết trình.  
- Phương pháp giảng dạy hiện tại còn nhiều hạn chế, chưa phát huy tối đa sự sáng tạo và chủ động của sinh viên.  
- Cần áp dụng các kỹ thuật giảng dạy mới như thảo luận chủ đề, phản hồi tích cực, thuyết trình nhóm và sử dụng tài liệu mẫu.  
- Nhà trường và giảng viên cần phối hợp nâng cao chất lượng đào tạo, đầu tư cơ sở vật chất và tổ chức các hoạt động thực hành để cải thiện kỹ năng thuyết trình cho sinh viên.  

**Hành động tiếp theo:** Triển khai các đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy, tổ chức tập huấn cho giảng viên và xây dựng chương trình hỗ trợ sinh viên nâng cao kỹ năng thuyết trình.  
**Kêu gọi:** Các bên liên quan trong giáo dục tiếng Anh cần chung tay phát triển kỹ năng thuyết trình để đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển nghề nghiệp của sinh viên.