Luận văn thạc sĩ về cải cách thủ tục hành chính theo mô hình một cửa tại thị xã Điện Bàn, Quảng Nam

• Trường học: Trường Đại Học
• Chuyên ngành: Chính Sách Công
• Đề tài: Thực Hiện Chính Sách Cải Cách Thủ Tục Hành Chính Theo Mô Hình Một Cửa Ở Thị Xã Điện Bàn, Tỉnh Quảng Nam
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Điện Bàn

• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO MÔ HÌNH MỘT CỬA
• 1.1. Ý nghĩa của việc cải cách TTHC theo mô hình một cửa
• 1.2. Khát quát về cải cách thủ tục hành chính
• 1.2.1. Quan niệm cải cách thủ tục hành chính
• 1.2.2. Sự cần thiết phải cải cách thủ tục hành chính
• 1.3. Chính sách cải cách thủ tục hành chính theo mô hình một cửa
• 1.3.1. Chính sách cải cách thủ tục hành chính
• 1.3.2. Khái niệm mô hình một cửa
• 1.3.3. Các nguyên tắc thực hiện
• 1.3.4. Chủ thể và phạm vi áp dụng
• 1.3.5. Quy trình thực hiện chính sách cải cách TTHC theo mô hình một cửa
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO MÔ HÌNH MỘT CỬA TẠI THỊ XÃ ĐIỆN BÀN, TỈNH QUẢNG NAM
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH TTHC THEO MÔ HÌNH MỘT CỬA Ở THỊ XÃ ĐIỆN BÀN, TỈNH QUẢNG NAM

I. Tính cấp thiết của việc cải cách thủ tục hành chính

Việc cải cách thủ tục hành chính (CCHC) là một yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh hiện nay. Đảng và Nhà nước đã xác định CCHC là một trong những giải pháp quan trọng nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy hành chính. Mô hình một cửa đã được triển khai tại nhiều địa phương, trong đó có thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Mô hình này không chỉ giúp giảm thiểu tình trạng đi lại nhiều lần của người dân mà còn nâng cao trách nhiệm và thái độ phục vụ của cán bộ công chức (CBCC). Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế trong việc thực hiện TTHC, như sự thiếu đồng bộ trong phối hợp giữa các cơ quan, tình trạng hồ sơ giải quyết trễ hẹn và thái độ phục vụ chưa đạt yêu cầu. Những vấn đề này cần được nghiên cứu và giải quyết để nâng cao chất lượng dịch vụ công.

1.1. Mục tiêu của cải cách thủ tục hành chính

Mục tiêu chính của việc cải cách thủ tục hành chính là tạo ra một môi trường hành chính thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Cải cách nhằm giảm bớt các thủ tục rườm rà, phức tạp, đồng thời nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm của các cơ quan hành chính. Việc thực hiện mô hình một cửa giúp người dân dễ dàng tiếp cận các dịch vụ công, từ đó tạo dựng niềm tin vào chính quyền. Đặc biệt, việc công khai hóa các TTHC và thời gian giải quyết sẽ hạn chế tình trạng tham nhũng, cửa quyền, đồng thời khuyến khích sự tham gia của người dân trong quá trình giám sát hoạt động của các cơ quan nhà nước.

II. Thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại thị xã Điện Bàn

Thị xã Điện Bàn đã triển khai mô hình một cửa từ năm 2015 và đạt được nhiều kết quả tích cực. 100% đơn vị hành chính cấp huyện và xã đã áp dụng mô hình này. Việc thực hiện TTHC theo mô hình một cửa đã giúp giảm thiểu tình trạng người dân phải đi lại nhiều lần, đồng thời nâng cao trách nhiệm của CBCC. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số vấn đề như sự thiếu đồng bộ trong phối hợp giữa các cơ quan, tình trạng hồ sơ giải quyết trễ hẹn và thái độ phục vụ chưa đạt yêu cầu. Những vấn đề này cần được nghiên cứu và giải quyết để nâng cao chất lượng dịch vụ công.

2.1. Kết quả đạt được

Việc thực hiện mô hình một cửa tại thị xã Điện Bàn đã mang lại nhiều kết quả tích cực. Người dân không còn phải đi lại nhiều lần để giải quyết công việc, mà có thể thực hiện tại một đầu mối. Điều này không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn giảm bớt áp lực cho người dân. CBCC cũng đã nâng cao trách nhiệm và thái độ phục vụ, tạo dựng niềm tin vào chính quyền. Tuy nhiên, cần tiếp tục cải thiện để đảm bảo mọi người dân đều được phục vụ tốt nhất.

2.2. Những hạn chế còn tồn tại

Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả, nhưng việc thực hiện TTHC theo mô hình một cửa tại thị xã Điện Bàn vẫn còn một số hạn chế. Sự phối hợp giữa các cơ quan trong bộ máy nhà nước chưa thực sự đồng bộ, dẫn đến tình trạng hồ sơ giải quyết trễ hẹn. Một bộ phận CBCC vẫn còn thiếu linh hoạt trong xử lý công việc, gây khó khăn cho người dân. Những vấn đề này cần được khắc phục để nâng cao hiệu quả của mô hình một cửa.

III. Giải pháp nâng cao hiệu quả cải cách thủ tục hành chính

Để nâng cao hiệu quả của việc cải cách thủ tục hành chính tại thị xã Điện Bàn, cần thực hiện một số giải pháp cụ thể. Đầu tiên, cần tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cho CBCC về kỹ năng nghiệp vụ và thái độ phục vụ. Thứ hai, cần cải thiện sự phối hợp giữa các cơ quan trong bộ máy nhà nước để đảm bảo tính đồng bộ trong giải quyết TTHC. Cuối cùng, cần tiếp tục công khai hóa các TTHC và thời gian giải quyết để người dân có thể giám sát và tham gia vào quá trình cải cách.

3.1. Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ công chức

Đào tạo và bồi dưỡng cho CBCC là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả của việc cải cách thủ tục hành chính. Cần tổ chức các khóa đào tạo về kỹ năng nghiệp vụ, thái độ phục vụ và quy trình giải quyết TTHC. Điều này sẽ giúp CBCC nâng cao năng lực, từ đó phục vụ người dân tốt hơn. Việc nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC sẽ góp phần tạo dựng niềm tin vào chính quyền và cải thiện chất lượng dịch vụ công.

3.2. Cải thiện sự phối hợp giữa các cơ quan

Cải thiện sự phối hợp giữa các cơ quan trong bộ máy nhà nước là một yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả của mô hình một cửa. Cần thiết lập các cơ chế phối hợp rõ ràng, đồng thời tổ chức các cuộc họp định kỳ giữa các cơ quan để đánh giá tình hình và tìm ra giải pháp khắc phục những tồn tại. Sự đồng bộ trong phối hợp sẽ giúp giảm thiểu tình trạng hồ sơ giải quyết trễ hẹn và nâng cao chất lượng dịch vụ công.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, cải cách thủ tục hành chính (TTHC) được xác định là khâu đột phá nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Tỉnh Quảng Nam, đặc biệt là thị xã Điện Bàn, đã triển khai mô hình một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết TTHC từ năm 2015 đến 2019, với 100% đơn vị hành chính cấp huyện, xã áp dụng mô hình này. Qua đó, số lượng hồ sơ tiếp nhận và giải quyết tăng dần, tỷ lệ giải quyết đúng hạn đạt trên 95%, góp phần giảm phiền hà cho người dân và doanh nghiệp, nâng cao năng lực phục vụ của cán bộ công chức (CBCC).

Mục tiêu nghiên cứu tập trung phân tích thực trạng thực hiện chính sách cải cách TTHC theo mô hình một cửa tại thị xã Điện Bàn, đánh giá kết quả đạt được, tồn tại hạn chế và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả trong giai đoạn tiếp theo. Phạm vi nghiên cứu bao gồm Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ hành chính của thị xã trong giai đoạn 2015-2019. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thiện chính sách cải cách hành chính, góp phần xây dựng nền hành chính hiện đại, minh bạch và phục vụ nhân dân tốt hơn.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình về cải cách hành chính và cải cách TTHC, trong đó có:

• Lý thuyết cải cách hành chính: Nhấn mạnh vai trò của cải cách TTHC trong nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, giảm phiền hà, tham nhũng và tăng cường mối quan hệ giữa Nhà nước và công dân.
• Mô hình một cửa, một cửa liên thông: Là cơ chế giải quyết công việc tại một đầu mối duy nhất, giúp đơn giản hóa quy trình, tăng tính minh bạch và thuận tiện cho tổ chức, cá nhân.
• Khái niệm về TTHC: Là tập hợp các bước, thủ tục do cơ quan nhà nước quy định để giải quyết công việc của tổ chức, cá nhân, đảm bảo quyền lợi hợp pháp và hiệu quả quản lý.

Các khái niệm chính bao gồm: cải cách TTHC, mô hình một cửa, một cửa liên thông, hiệu quả công vụ, sự hài lòng của người dân, minh bạch hành chính.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp luận chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kết hợp phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể gồm:

• Phân tích, tổng hợp: Hệ thống hóa cơ sở lý luận, pháp lý và thực tiễn về cải cách TTHC.
• So sánh: Đối chiếu kết quả thực hiện tại thị xã Điện Bàn với các địa phương khác như Đà Nẵng, Quảng Ninh, Tam Kỳ.
• Nghiên cứu thực tiễn: Thu thập số liệu từ Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ hành chính thị xã Điện Bàn giai đoạn 2015-2019.
• Thống kê: Phân tích số liệu hồ sơ tiếp nhận, tỷ lệ giải quyết đúng hạn, khảo sát ý kiến CBCC và người dân.
• Khảo sát xã hội học: Thu thập ý kiến 10 công chức và 100 người dân về quy trình, thái độ phục vụ và mức độ hài lòng.

Cỡ mẫu khảo sát gồm 10 công chức làm việc tại Bộ phận TN&TKQ và 100 cá nhân, tổ chức đến giao dịch. Phương pháp chọn mẫu là phiếu điều tra xã hội học có cấu trúc. Thời gian nghiên cứu tập trung từ năm 2015 đến 2019.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng số lượng hồ sơ và tỷ lệ giải quyết đúng hạn cao: Tổng số hồ sơ tiếp nhận tăng từ 39.263 năm 2015 lên 47.565 năm 2019. Tỷ lệ giải quyết đúng hạn duy trì trên 94%, năm 2017 đạt 96,8%, năm 2019 đạt 96,1%. Tỷ lệ hồ sơ trễ hẹn giảm từ 4,4% xuống còn 3,9%.

2. Nguyên nhân trễ hẹn chủ yếu do khách quan: Khoảng 75% hồ sơ trễ hẹn do phức tạp, cần xác minh; 25% do hồ sơ chưa đầy đủ. Tuy nhiên, khảo sát ý kiến công chức cho thấy 40% nguyên nhân trễ hẹn là do chủ quan như lãnh đạo đi công tác, bổ sung hồ sơ chậm, trình độ công chức hạn chế.

3. Đánh giá thái độ phục vụ của CBCC tích cực: 82% người dân đánh giá công chức vui vẻ, nhiệt tình; 86% cho rằng được hướng dẫn tận tình, chu đáo. Tuy nhiên, vẫn còn 13% cảm thấy thái độ thờ ơ và 5% gắt gỏng.

4. Mức độ hài lòng của người dân tăng dần: Từ 84,14% năm 2015 lên 89,14% năm 2019. Khảo sát năm 2020 cho thấy 81% người dân hài lòng hoặc rất hài lòng với dịch vụ tại Bộ phận TN&TKQ.

Thảo luận kết quả

Việc áp dụng mô hình một cửa, một cửa liên thông tại thị xã Điện Bàn đã góp phần nâng cao hiệu quả giải quyết TTHC, giảm phiền hà cho người dân và doanh nghiệp. Số liệu tăng trưởng hồ sơ và tỷ lệ giải quyết đúng hạn phản ánh sự cải thiện rõ rệt trong năng lực quản lý và phục vụ công vụ. Kết quả khảo sát thái độ phục vụ và mức độ hài lòng cho thấy sự chuyển biến tích cực trong nhận thức và trách nhiệm của CBCC.

Tuy nhiên, tồn tại như sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các phòng ban, hồ sơ phức tạp, thái độ phục vụ chưa đồng đều, và hạn chế trong ứng dụng công nghệ thông tin vẫn ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ. So sánh với các địa phương như Đà Nẵng và Quảng Ninh, Điện Bàn còn thiếu đồng bộ trong hệ thống thông tin và cơ sở vật chất hiện đại. Việc áp dụng ISO 9001:2015 và phần mềm quản lý đã giúp cải thiện quy trình nhưng cần tiếp tục hoàn thiện.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng số lượng hồ sơ, tỷ lệ giải quyết đúng hạn theo năm, bảng phân tích nguyên nhân trễ hẹn và biểu đồ tròn đánh giá thái độ phục vụ của CBCC.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường phối hợp liên ngành: Thiết lập cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các phòng ban chuyên môn để giảm thiểu tình trạng hồ sơ bị trả lại, bổ sung nhiều lần. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng. Chủ thể: UBND thị xã, các phòng ban liên quan.

2. Nâng cao năng lực và kỹ năng CBCC: Tổ chức đào tạo chuyên sâu về nghiệp vụ, kỹ năng giao tiếp và ứng dụng công nghệ thông tin cho đội ngũ CBCC tại Bộ phận TN&TKQ. Mục tiêu tăng tỷ lệ hài lòng lên trên 90% trong 2 năm. Chủ thể: Phòng Nội vụ, Trung tâm đào tạo cán bộ.

3. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin: Hoàn thiện hệ thống phần mềm quản lý hồ sơ, xây dựng cơ sở dữ liệu đồng bộ, triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 rộng rãi. Thời gian: 1-2 năm. Chủ thể: UBND thị xã, Sở Thông tin và Truyền thông.

4. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát: Thiết lập hệ thống đánh giá, giám sát thường xuyên hiệu quả giải quyết TTHC, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy trình, thái độ phục vụ kém. Chủ thể: Văn phòng HĐND&UBND, Thanh tra thị xã.

5. Nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị: Đầu tư bổ sung các thiết bị hiện đại theo hướng dẫn của Bộ Nội vụ, đảm bảo môi trường làm việc chuyên nghiệp, thuận tiện cho CBCC và người dân. Thời gian: 1 năm. Chủ thể: UBND thị xã.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ công chức, viên chức hành chính: Nắm bắt quy trình, kỹ năng và thái độ phục vụ trong cải cách TTHC theo mô hình một cửa, nâng cao hiệu quả công việc.

2. Lãnh đạo các cơ quan hành chính địa phương: Tham khảo các giải pháp tổ chức, quản lý và chỉ đạo thực hiện cải cách TTHC, từ đó xây dựng kế hoạch phù hợp.

3. Nhà nghiên cứu, sinh viên ngành chính sách công, quản lý nhà nước: Tài liệu tham khảo về cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu cải cách hành chính.

4. Doanh nghiệp và người dân: Hiểu rõ quyền lợi, quy trình thực hiện TTHC, góp phần giám sát và phản ánh chất lượng dịch vụ công.

Câu hỏi thường gặp

1. Mô hình một cửa, một cửa liên thông là gì?
   Mô hình một cửa là cơ chế giải quyết công việc tại một đầu mối duy nhất, giúp tổ chức, cá nhân nộp hồ sơ và nhận kết quả nhanh chóng. Mô hình một cửa liên thông mở rộng thêm việc phối hợp giữa các phòng ban để giải quyết thủ tục liên quan một cách đồng bộ.

2. Tại sao cải cách TTHC lại quan trọng?
   Cải cách TTHC giúp giảm phiền hà, rút ngắn thời gian giải quyết công việc, tăng tính minh bạch, hạn chế tham nhũng và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, từ đó tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội.

3. Những khó khăn chính khi thực hiện mô hình một cửa tại Điện Bàn là gì?
   Khó khăn gồm sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các phòng ban, hồ sơ phức tạp cần xác minh, thái độ phục vụ chưa đồng đều, hạn chế trong ứng dụng công nghệ thông tin và thiếu trang thiết bị hiện đại.

4. Làm thế nào để nâng cao năng lực CBCC trong cải cách TTHC?
   Cần tổ chức đào tạo chuyên sâu về nghiệp vụ, kỹ năng giao tiếp, ứng dụng CNTT, đồng thời xây dựng chính sách đãi ngộ, đánh giá và khen thưởng công bằng để tạo động lực làm việc.

5. Ứng dụng công nghệ thông tin đóng vai trò thế nào trong cải cách TTHC?
   Ứng dụng CNTT giúp quản lý hồ sơ hiệu quả, giảm giấy tờ, tăng tính minh bạch, tạo điều kiện cung cấp dịch vụ công trực tuyến, rút ngắn thời gian giải quyết và nâng cao sự hài lòng của người dân.

Kết luận

• Cải cách TTHC theo mô hình một cửa tại thị xã Điện Bàn đã đạt nhiều kết quả tích cực với tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng hạn trên 95% và mức độ hài lòng người dân tăng lên gần 90%.
• Tồn tại chính gồm sự phối hợp chưa đồng bộ, hồ sơ phức tạp, thái độ phục vụ chưa đồng đều và hạn chế trong ứng dụng công nghệ thông tin.
• Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm tăng cường phối hợp liên ngành, nâng cao năng lực CBCC, đẩy mạnh ứng dụng CNTT, kiểm tra giám sát và nâng cấp cơ sở vật chất.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn quan trọng cho công tác cải cách hành chính tại địa phương, góp phần xây dựng nền hành chính hiện đại, minh bạch và phục vụ nhân dân tốt hơn.
• Khuyến nghị các cơ quan chức năng sớm triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 1-2 năm tới để nâng cao hiệu quả cải cách TTHC, tạo niềm tin và sự hài lòng cho người dân, doanh nghiệp.

Hãy hành động ngay hôm nay để góp phần xây dựng nền hành chính công minh bạch, hiệu quả và thân thiện với người dân!