Tổng quan nghiên cứu

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (BR-VT) là một trong những địa phương có tốc độ phát triển kinh tế năng động tại Việt Nam, với sự gia tăng đáng kể số lượng doanh nghiệp (DN) mới thành lập trong những năm gần đây. Theo ước tính, có khoảng 4.000 DN mới thành lập trong vòng 5 năm trở lại đây trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, các DN này thường phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc duy trì và phát triển hoạt động kinh doanh, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt và môi trường kinh doanh biến động. Vấn đề nghiên cứu tập trung vào việc đánh giá ảnh hưởng của các yếu tố cá nhân và yếu tố môi trường đến kết quả hoạt động của các DN mới thành lập tại BR-VT nhằm giúp các chủ DN hiểu rõ hơn về các nhân tố quyết định thành công và tồn tại của DN.

Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là xác định các thành phần cấu thành yếu tố cá nhân và môi trường, đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố này đến kết quả hoạt động của DN mới thành lập, đồng thời đề xuất các hàm ý quản trị nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của DN. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các DN mới thành lập tại tỉnh BR-VT trong khoảng thời gian từ 1 đến dưới 5 năm, không phân biệt ngành nghề và loại hình DN. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp thông tin cho các nhà hoạch định chính sách, các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp và các chủ DN nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của hệ sinh thái DN tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai nhóm lý thuyết chính: lý thuyết về yếu tố cá nhân và lý thuyết về môi trường kinh doanh ảnh hưởng đến kết quả hoạt động của DN mới thành lập.

  1. Lý thuyết về yếu tố cá nhân tập trung vào các đặc điểm và động lực của chủ DN, bao gồm hai thành phần chính: lý do cá nhân (mong muốn thành công, tăng trưởng cá nhân, đạt được mục tiêu cuộc sống, danh tiếng xã hội) và lý do kinh tế (đáp ứng nhu cầu kinh tế, mong muốn thu nhập cao hơn, đảm bảo công việc). Các nghiên cứu của Gartner (1985), Ardichvili (2003) và McClelland (1961) được sử dụng làm cơ sở để xây dựng thang đo.

  2. Lý thuyết về môi trường kinh doanh bao gồm các yếu tố bên ngoài tác động đến DN như sự tiếp cận các nguồn lực tài chính, các chính sách hỗ trợ của chính phủ, hỗ trợ từ các tổ chức khởi nghiệp và hỗ trợ tiếp cận thị trường. Các nghiên cứu của Grimaldi và Grvai (2005), Radas và Bozic (2009), Gartner (1985) và các tác giả khác được tham khảo để xây dựng mô hình nghiên cứu.

Ba khái niệm chính trong mô hình nghiên cứu gồm: yếu tố cá nhân, yếu tố môi trường và kết quả hoạt động của DN. Mô hình nghiên cứu đề xuất 6 biến độc lập và 1 biến phụ thuộc, trong đó biến phụ thuộc là kết quả hoạt động của DN mới thành lập.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng.

  • Nguồn dữ liệu: Dữ liệu được thu thập từ khảo sát 170 DN mới thành lập tại tỉnh BR-VT, với mẫu được chọn theo phương pháp phân tầng phi xác suất nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm DN theo lĩnh vực kinh doanh, loại hình và quy mô.

  • Phương pháp phân tích: Dữ liệu được xử lý và phân tích bằng phần mềm SPSS 20. Các bước phân tích bao gồm kiểm định độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc thang đo, phân tích tương quan và phân tích hồi quy bội để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến kết quả hoạt động của DN.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 12/2018 đến tháng 11/2019, bao gồm giai đoạn nghiên cứu sơ bộ định tính qua thảo luận nhóm với 10 lãnh đạo DN, sau đó tiến hành khảo sát định lượng và phân tích dữ liệu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Ảnh hưởng của lý do cá nhân đến kết quả hoạt động DN: Kết quả phân tích cho thấy lý do cá nhân có tác động tích cực đến kết quả hoạt động của DN mới thành lập với hệ số hồi quy chuẩn hóa β = 0,189, có ý nghĩa thống kê ở mức 95%. Điều này cho thấy các chủ DN có mong muốn thành công, tăng trưởng cá nhân và danh tiếng xã hội sẽ có xu hướng đạt được kết quả kinh doanh tốt hơn.

  2. Ảnh hưởng của lý do kinh tế: Lý do kinh tế cũng có tác động tích cực và đáng kể đến kết quả hoạt động DN với β = 0,189, phản ánh rằng các yếu tố như đáp ứng nhu cầu kinh tế, mong muốn thu nhập cao hơn và đảm bảo công việc là động lực quan trọng thúc đẩy hoạt động kinh doanh hiệu quả.

  3. Ảnh hưởng của sự tiếp cận các nguồn lực tài chính: Đây là yếu tố môi trường có tác động mạnh mẽ đến kết quả hoạt động DN với hệ số β = 0,280. Các DN có khả năng tiếp cận vốn vay ngân hàng, quỹ khởi nghiệp và các nguồn tài chính khác dễ dàng sẽ có hiệu quả hoạt động cao hơn.

  4. Ảnh hưởng của các chính sách hỗ trợ của chính phủ: Các chính sách như thủ tục đăng ký DN đơn giản, hỗ trợ tài chính, thuế và đào tạo có tác động tích cực với β = 0,227 đến kết quả hoạt động của DN mới thành lập.

  5. Ảnh hưởng của hỗ trợ tiếp cận thị trường: Đây là yếu tố có tác động mạnh nhất trong nhóm môi trường với β = 0,288, cho thấy việc tiếp cận thông tin thị trường, nhu cầu khách hàng và kênh phân phối là rất quan trọng đối với sự thành công của DN.

  6. Hỗ trợ từ các tổ chức khởi nghiệp: Mặc dù được khảo sát, yếu tố này không có tác động đáng kể đến kết quả hoạt động DN trong nghiên cứu này.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trước đây cho thấy yếu tố môi trường, đặc biệt là sự tiếp cận thị trường và nguồn lực tài chính, đóng vai trò quyết định trong thành công của DN mới thành lập. Yếu tố cá nhân tuy có ảnh hưởng nhưng mức độ thấp hơn so với các yếu tố môi trường, phản ánh thực tế rằng dù chủ DN có năng lực và động lực cao, nhưng nếu không có môi trường hỗ trợ thuận lợi thì kết quả hoạt động khó đạt hiệu quả tối ưu.

Biểu đồ hồi quy bội minh họa mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố, trong đó hỗ trợ tiếp cận thị trường và nguồn lực tài chính chiếm tỷ trọng lớn nhất. Bảng phân tích tương quan cũng cho thấy mối quan hệ tích cực giữa các biến độc lập và kết quả hoạt động DN.

So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, kết quả này củng cố quan điểm rằng chính sách hỗ trợ và môi trường kinh doanh thuận lợi là yếu tố then chốt để thúc đẩy sự phát triển bền vững của DN mới thành lập. Đồng thời, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các tổ chức khởi nghiệp cần nâng cao chất lượng và khả năng tiếp cận để phát huy vai trò hỗ trợ DN.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường hỗ trợ tiếp cận thị trường cho DN mới thành lập: Các cơ quan quản lý và tổ chức hỗ trợ cần xây dựng các chương trình cung cấp thông tin thị trường, hỗ trợ kết nối kênh phân phối hiện đại, tổ chức các hội chợ, triển lãm nhằm giúp DN mở rộng thị trường trong vòng 1-2 năm tới.

  2. Cải thiện khả năng tiếp cận nguồn lực tài chính: Ngân hàng và các quỹ hỗ trợ cần đơn giản hóa thủ tục vay vốn, tăng cường các chương trình tín dụng ưu đãi dành cho DN mới thành lập, đồng thời phát triển các kênh tài chính phi truyền thống trong 2-3 năm tới nhằm giảm bớt rào cản tài chính.

  3. Hoàn thiện và công khai các chính sách hỗ trợ của chính phủ: UBND tỉnh và các sở ngành cần rà soát, điều chỉnh các chính sách hỗ trợ DN, đảm bảo tính minh bạch, dễ tiếp cận và thực thi hiệu quả, đồng thời tăng cường truyền thông chính sách đến DN trong vòng 1 năm.

  4. Nâng cao năng lực và vai trò của các tổ chức khởi nghiệp: Các tổ chức này cần mở rộng các chương trình đào tạo, tư vấn pháp lý, hỗ trợ kỹ thuật và kết nối mạng lưới DN, đồng thời tăng cường hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu để nâng cao chất lượng dịch vụ trong 2 năm tới.

  5. Phát triển chương trình đào tạo nâng cao năng lực cá nhân cho chủ DN: Tổ chức các khóa đào tạo về quản trị, kỹ năng lãnh đạo, quản lý tài chính nhằm giúp chủ DN phát huy tối đa năng lực cá nhân, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động DN trong vòng 1-2 năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Chủ doanh nghiệp mới thành lập: Giúp họ hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả hoạt động, từ đó có chiến lược phát triển phù hợp, nâng cao khả năng tồn tại và phát triển DN.

  2. Nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý nhà nước: Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng, điều chỉnh các chính sách hỗ trợ DN mới thành lập, thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

  3. Các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp và phát triển DN: Giúp các tổ chức này nhận diện các điểm mạnh, điểm yếu trong hoạt động hỗ trợ, từ đó nâng cao hiệu quả các chương trình tư vấn, đào tạo và kết nối DN.

  4. Các nhà nghiên cứu và học viên ngành quản trị kinh doanh, kinh tế: Cung cấp tài liệu tham khảo về mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và kết quả thực nghiệm liên quan đến yếu tố cá nhân, môi trường và kết quả hoạt động DN.

Câu hỏi thường gặp

  1. Yếu tố cá nhân nào ảnh hưởng mạnh nhất đến kết quả hoạt động của DN mới thành lập?
    Mong muốn thành công và tăng trưởng cá nhân là những yếu tố cá nhân quan trọng nhất, giúp chủ DN có động lực và quyết tâm phát triển DN.

  2. Tại sao hỗ trợ tiếp cận thị trường lại có tác động mạnh nhất trong nhóm yếu tố môi trường?
    Bởi vì việc tiếp cận thông tin thị trường, nhu cầu khách hàng và kênh phân phối giúp DN nhanh chóng thích nghi, mở rộng thị trường và tăng doanh thu.

  3. Các chính sách hỗ trợ của chính phủ bao gồm những nội dung gì?
    Bao gồm thủ tục đăng ký DN đơn giản, hỗ trợ tài chính, ưu đãi thuế, chương trình đào tạo và giải quyết vướng mắc kịp thời cho DN.

  4. Tại sao hỗ trợ từ các tổ chức khởi nghiệp không có tác động đáng kể trong nghiên cứu?
    Có thể do chất lượng dịch vụ chưa đồng đều, khả năng tiếp cận hạn chế hoặc DN chưa tận dụng hiệu quả các chương trình hỗ trợ này.

  5. Làm thế nào để DN mới thành lập cải thiện khả năng tiếp cận nguồn lực tài chính?
    DN nên xây dựng kế hoạch kinh doanh rõ ràng, tăng cường mối quan hệ với các tổ chức tài chính, đồng thời tận dụng các chương trình tín dụng ưu đãi và quỹ hỗ trợ khởi nghiệp.

Kết luận

  • Nghiên cứu xác định 6 yếu tố chính ảnh hưởng đến kết quả hoạt động của DN mới thành lập tại BR-VT, trong đó hỗ trợ tiếp cận thị trường và nguồn lực tài chính có tác động mạnh nhất.
  • Yếu tố cá nhân, bao gồm lý do cá nhân và lý do kinh tế, cũng đóng vai trò quan trọng nhưng mức độ ảnh hưởng thấp hơn so với các yếu tố môi trường.
  • Các chính sách hỗ trợ của chính phủ góp phần tạo môi trường thuận lợi cho DN phát triển, trong khi hỗ trợ từ các tổ chức khởi nghiệp cần được nâng cao hiệu quả.
  • Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để đề xuất các giải pháp quản trị và chính sách hỗ trợ nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của DN mới thành lập tại địa phương.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các chương trình hỗ trợ tiếp cận thị trường, cải thiện khả năng tiếp cận tài chính và nâng cao năng lực cá nhân cho chủ DN trong vòng 1-3 năm tới.

Hành động ngay hôm nay để phát triển DN mới thành lập bền vững và hiệu quả tại Bà Rịa - Vũng Tàu!