I. Ảnh hưởng của ngập úng đến sinh trưởng cây hương nhu trắng
Ngập úng là yếu tố môi trường gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh trưởng của cây hương nhu trắng (Ocimum gratissimum). Nghiên cứu chỉ ra rằng, thời gian ngập úng càng kéo dài, tốc độ sinh trưởng của cây càng giảm. Cụ thể, chiều cao và đường kính thân cây bị ảnh hưởng đáng kể. Sinh trưởng của cây chậm lại do hệ rễ bị tổn thương, làm giảm khả năng hấp thụ nước và chất dinh dưỡng. Điều này dẫn đến tỷ lệ chết cây tăng cao, đặc biệt trong điều kiện ngập úng kéo dài.
1.1. Ảnh hưởng đến chiều cao và đường kính thân
Ngập úng làm giảm đáng kể chiều cao và đường kính thân của cây hương nhu trắng. Thí nghiệm cho thấy, sau 15 ngày ngập úng, chiều cao cây giảm trung bình 20% so với cây đối chứng. Đường kính thân cũng giảm do quá trình phân chia tế bào bị ức chế. Điều này chứng tỏ sinh trưởng của cây bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong điều kiện ngập úng.
1.2. Ảnh hưởng đến hệ rễ
Hệ rễ của cây hương nhu trắng bị tổn thương nghiêm trọng khi bị ngập úng. Chiều dài và thể tích rễ giảm đáng kể, làm giảm khả năng hấp thụ nước và chất dinh dưỡng. Điều này dẫn đến cây bị suy yếu và dễ chết trong điều kiện ngập úng kéo dài.
II. Ảnh hưởng của ngập úng đến sinh lý cây hương nhu trắng
Ngập úng không chỉ ảnh hưởng đến sinh trưởng mà còn tác động mạnh mẽ đến sinh lý của cây hương nhu trắng. Quá trình quang hợp bị ức chế, dẫn đến giảm hiệu suất huỳnh quang diệp lục và chỉ số SPAD. Ngoài ra, ngập úng còn làm tăng độ rò rỉ ion trong lá, gây mất cân bằng nội môi và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của cây.
2.1. Ảnh hưởng đến quang hợp
Ngập úng làm giảm hiệu suất quang hợp của cây hương nhu trắng. Chỉ số SPAD và hiệu suất huỳnh quang diệp lục giảm đáng kể, chứng tỏ quá trình quang hợp bị ức chế. Điều này dẫn đến giảm tích lũy chất khô và ảnh hưởng đến năng suất cây trồng.
2.2. Ảnh hưởng đến cân bằng ion
Ngập úng làm tăng độ rò rỉ ion trong lá cây hương nhu trắng, gây mất cân bằng nội môi. Điều này ảnh hưởng đến các quá trình sinh lý khác như hấp thụ dinh dưỡng và trao đổi chất, làm cây suy yếu và dễ bị tổn thương.
III. Thích nghi của cây hương nhu trắng trong điều kiện ngập úng
Mặc dù cây hương nhu trắng có khả năng chịu úng kém, nhưng vẫn có một số cơ chế thích nghi để tồn tại trong điều kiện ngập úng ngắn hạn. Cây có thể phục hồi một phần sau khi ngập úng kết thúc, nhưng khả năng phục hồi phụ thuộc vào thời gian và mức độ ngập úng.
3.1. Phục hồi sau ngập úng
Sau khi ngập úng kết thúc, cây hương nhu trắng có thể phục hồi một phần về sinh trưởng và sinh lý. Tuy nhiên, khả năng phục hồi không hoàn toàn và phụ thuộc vào thời gian ngập úng. Cây có thể tăng tích lũy sinh khối nhưng vẫn thấp hơn so với cây không bị ngập úng.
3.2. Cơ chế thích nghi
Cây có thể kích hoạt một số cơ chế thích nghi như tăng cường hoạt động của các enzyme chống oxy hóa để giảm thiểu tổn thương do ngập úng. Tuy nhiên, hiệu quả của các cơ chế này còn hạn chế trong điều kiện ngập úng kéo dài.
