Xây Dựng và Phát Triển Nông Thôn Mới Huyện Phú Lương, Tỉnh Thái Nguyên

Nông thôn là vùng (khu vực) hành chính bên ngoài thành thị, đối lập với thành phố, thị xã. Đây là vùng sinh sống của cư dân, chủ yếu là nông dân, tham gia vào các hoạt động kinh tế, văn hóa - xã hội và môi trường. Nông thôn có đặc điểm khác biệt so với thành thị về cư dân, điều kiện tự nhiên, môi trường sinh thái, quan hệ họ tộc và gia đình, di sản văn hoá. Nông thôn quản lý một lượng tài nguyên thiên nhiên to lớn, phong phú và đa dạng, bao gồm các tài nguyên đất, nước, khí hậu, rừng, sông suối, ao hồ, khoáng sản, hệ động thực vật gồm tự nhiên và do con người tạo ra.

Chương trình xây dựng nông thôn mới hướng đến mục tiêu xây dựng làng xã văn minh, sạch đẹp, hạ tầng hiện đại; sản xuất phát triển bền vững theo hướng kinh tế hàng hoá; đời sống vật chất và tinh thần của dân nông thôn ngày càng được nâng cao; bản sắc văn hoá dân tộc được giữ gìn và phát triển; xã hội nông thôn an ninh tốt, quản lý dân chủ. Chương trình này có ý nghĩa quan trọng trong việc ổn định kinh tế - xã hội đất nước, đặc biệt khi Việt Nam vẫn là một nước nông nghiệp với phần lớn dân cư sinh sống ở nông thôn.

Mặc dù đã có những cải thiện, thu nhập của người dân nông thôn Phú Lương vẫn còn thấp so với mặt bằng chung của tỉnh và cả nước. Điều này gây khó khăn cho việc huy động nguồn lực từ cộng đồng để xây dựng nông thôn mới. Cần có các giải pháp đồng bộ để nâng cao thu nhập cho người dân, bao gồm phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, tạo việc làm phi nông nghiệp và hỗ trợ đào tạo nghề.

Hệ thống giao thông, thủy lợi, điện, trường học, cơ sở vật chất văn hóa ở nhiều xã thuộc huyện Phú Lương còn thiếu và chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển. Điều này ảnh hưởng đến đời sống của người dân và cản trở quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Cần ưu tiên đầu tư xây dựng và nâng cấp hạ tầng, đặc biệt là ở các xã vùng sâu, vùng xa.

Tỷ lệ lao động nông nghiệp ở Phú Lương còn cao, trong khi lao động trong các ngành công nghiệp và dịch vụ còn hạn chế. Quá trình chuyển dịch cơ cấu lao động diễn ra chậm và thiếu bền vững, do thiếu việc làm phi nông nghiệp và kỹ năng nghề phù hợp. Cần có chính sách hỗ trợ đào tạo nghề và tạo việc làm mới cho lao động nông thôn.

Cần có chính sách hỗ trợ vốn, kỹ thuật, giống cây trồng, vật nuôi cho các hộ nông dân để phát triển sản xuất. Khuyến khích phát triển các hình thức tổ chức sản xuất hợp tác, liên kết theo chuỗi giá trị, từ sản xuất đến tiêu thụ. Ưu tiên phát triển các sản phẩm nông nghiệp có lợi thế cạnh tranh của địa phương, như chè, cây ăn quả, chăn nuôi gia súc, gia cầm.

Phát triển các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, du lịch nông thôn để tạo việc làm mới cho lao động nông thôn. Khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào khu vực nông thôn, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận với các cơ hội việc làm. Hỗ trợ đào tạo nghề và nâng cao kỹ năng cho lao động nông thôn để đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.

Khuyến khích ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, như sử dụng giống mới, kỹ thuật canh tác tiên tiến, công nghệ bảo quản và chế biến nông sản. Xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ để nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm.

Đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất trường học, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên. Đổi mới phương pháp dạy và học, tăng cường giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng nghề cho học sinh. Mở rộng các hình thức đào tạo nghề, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.

Đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất trạm y tế xã, nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ y tế. Tăng cường công tác phòng bệnh, khám chữa bệnh cho người dân. Thực hiện tốt các chương trình y tế quốc gia, như tiêm chủng mở rộng, phòng chống suy dinh dưỡng.

Khôi phục và phát triển các lễ hội truyền thống, các làng nghề truyền thống. Xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao, vui chơi giải trí phục vụ nhu cầu của người dân. Tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Ưu tiên bố trí vốn ngân sách nhà nước cho các công trình hạ tầng thiết yếu, như giao thông, thủy lợi, điện, trường học, trạm y tế. Xây dựng cơ chế phân bổ vốn hợp lý, đảm bảo công bằng, minh bạch. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn ngân sách nhà nước.

Tạo môi trường đầu tư thuận lợi, hấp dẫn cho các doanh nghiệp. Hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận với các nguồn vốn tín dụng ưu đãi. Khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào các chuỗi giá trị nông sản.

Tuyên truyền, vận động người dân tham gia đóng góp công sức, tiền của để xây dựng nông thôn mới. Xây dựng cơ chế để người dân tham gia vào quá trình lập kế hoạch, thực hiện và giám sát các dự án xây dựng nông thôn mới.

Mục tiêu tổng quát là xây dựng Phú Lương trở thành huyện nông thôn mới nâng cao, có kinh tế phát triển bền vững, xã hội văn minh, môi trường xanh, sạch, đẹp. Mục tiêu cụ thể là nâng cao thu nhập bình quân đầu người, giảm tỷ lệ hộ nghèo, nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, văn hóa.

Tiếp tục đẩy mạnh phát triển kinh tế nông nghiệp hàng hóa, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất. Phát triển các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, du lịch nông thôn. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đầu tư xây dựng hạ tầng kinh tế - xã hội. Bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, bảo vệ môi trường.

Chính quyền địa phương đóng vai trò định hướng, quản lý, điều hành quá trình xây dựng nông thôn mới. Cộng đồng đóng vai trò chủ thể, tham gia tích cực vào quá trình lập kế hoạch, thực hiện và giám sát các dự án xây dựng nông thôn mới.