Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu, môi trường kinh doanh ngày càng mở rộng nhưng cũng đầy thách thức, đặc biệt đối với các doanh nghiệp ngành dược phẩm và thiết bị y tế. Công ty Cổ phần Dược phẩm và Thiết bị Y tế An Phú, với gần 13 năm hoạt động, đã phát triển mạnh mẽ về quy mô và nguồn nhân lực, trở thành một trong những doanh nghiệp phân phối thiết bị y tế uy tín tại Việt Nam. Tuy nhiên, từ năm 2018 đến 2020, hoạt động kinh doanh của công ty có sự biến động rõ rệt, với doanh thu năm 2019 tăng 14,16% so với năm 2018 nhưng giảm 14,91% vào năm 2020 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Lợi nhuận sau thuế cũng giảm 34,71% trong năm 2020 so với năm trước đó. Trước tình hình cạnh tranh ngày càng gay gắt và biến động của thị trường, việc xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp là cấp thiết để công ty duy trì và phát triển bền vững.

Mục tiêu nghiên cứu là xây dựng chiến lược kinh doanh cho Công ty An Phú trong giai đoạn 2021-2025, với tầm nhìn đến năm 2030, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và tối ưu hóa hiệu quả hoạt động. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại trụ sở và các chi nhánh của công ty tại Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng, dựa trên dữ liệu thu thập trong giai đoạn 2018-2020. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp công ty thích ứng với môi trường kinh doanh biến đổi, tận dụng cơ hội từ hội nhập quốc tế và các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, đồng thời khắc phục những điểm yếu nội tại để phát triển bền vững.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị chiến lược kinh doanh tiêu biểu, bao gồm:

  • Lý thuyết chiến lược kinh doanh của Michael E. Porter với mô hình 5 áp lực cạnh tranh, giúp phân tích môi trường ngành và xác định vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp.
  • Mô hình SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) để đánh giá tổng thể các yếu tố nội bộ và bên ngoài ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
  • Ma trận QSPM (Quantitative Strategic Planning Matrix) nhằm lựa chọn chiến lược tối ưu dựa trên các yếu tố trọng số và mức độ hấp dẫn của từng chiến lược.
  • Các khái niệm chính bao gồm: tầm nhìn, sứ mạng, mục tiêu chiến lược, phân tích môi trường vĩ mô và vi mô, lợi thế cạnh tranh, và các cấp độ chiến lược (cấp doanh nghiệp, cấp kinh doanh, cấp chức năng).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng:

  • Dữ liệu thứ cấp: Thu thập từ báo cáo tài chính, báo cáo kinh doanh, tài liệu nội bộ công ty giai đoạn 2018-2020, các văn bản pháp luật liên quan đến ngành dược và thiết bị y tế, cũng như các nghiên cứu, sách báo chuyên ngành.
  • Dữ liệu sơ cấp: Khảo sát 11 chuyên gia, lãnh đạo và nhân viên chủ chốt của công ty thông qua phiếu hỏi đánh giá các yếu tố môi trường nội bộ và bên ngoài, mức độ quan trọng và trọng số của từng yếu tố.
  • Phân tích dữ liệu: Sử dụng phương pháp thống kê mô tả, so sánh số liệu qua các năm, phân tích ma trận EFE (External Factor Evaluation), IFE (Internal Factor Evaluation), SWOT và QSPM để đánh giá thực trạng và lựa chọn chiến lược phù hợp.
  • Timeline nghiên cứu: Thu thập và phân tích dữ liệu trong năm 2021, xây dựng chiến lược và đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2021-2025, với tầm nhìn đến năm 2030.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tình hình kinh doanh biến động do đại dịch Covid-19: Doanh thu thuần năm 2019 đạt 92.401 triệu đồng, tăng 14,16% so với năm 2018, nhưng giảm xuống còn 78.626 triệu đồng năm 2020, giảm 14,91%. Lợi nhuận sau thuế giảm 34,71% trong năm 2020 so với năm 2019, phản ánh tác động tiêu cực của dịch bệnh đến hoạt động kinh doanh.

  2. Môi trường kinh doanh có nhiều cơ hội và thách thức: Môi trường vĩ mô với tốc độ tăng trưởng GDP bình quân 6,8% giai đoạn 2016-2019, thu nhập bình quân đầu người tăng, và thị trường dược phẩm Việt Nam tăng trưởng 20-25%/năm tạo cơ hội lớn. Tuy nhiên, sự cạnh tranh gay gắt từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước, áp lực từ các hiệp định thương mại tự do, và biến động chi phí nguyên liệu là những thách thức đáng kể.

  3. Điểm mạnh và điểm yếu nội bộ: Công ty có hệ thống phân phối rộng khắp, đội ngũ nhân lực trẻ và kinh nghiệm, dây chuyền sản xuất hiện đại đạt chuẩn GMP, ISO 13485:2001 và ISO 9001:2008. Tuy nhiên, công ty còn hạn chế về năng lực tài chính và chưa tận dụng tối đa các cơ hội thị trường quốc tế.

  4. Chiến lược kinh doanh hiện tại chưa ổn định: Công ty cần xây dựng chiến lược tập trung vào phát triển sản phẩm mới, nâng cao năng lực tài chính, mở rộng thị trường quốc tế và tăng cường hoạt động marketing để duy trì và phát triển bền vững.

Thảo luận kết quả

Kết quả phân tích cho thấy đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến doanh thu và lợi nhuận của công ty, tương tự với xu hướng chung của ngành dược phẩm trong nước và quốc tế. Môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi với tăng trưởng GDP và thu nhập người dân tăng là cơ sở để công ty phát triển thị trường nội địa. Tuy nhiên, áp lực cạnh tranh từ các doanh nghiệp nước ngoài và yêu cầu nâng cao chất lượng sản phẩm đặt ra thách thức lớn.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành, việc công ty chú trọng phát triển công nghệ sản xuất và hệ thống phân phối là điểm mạnh nổi bật, nhưng cần cải thiện năng lực tài chính và chiến lược marketing để tận dụng tốt hơn các cơ hội thị trường. Việc áp dụng mô hình SWOT và QSPM giúp công ty lựa chọn chiến lược phù hợp, đồng thời đề xuất các giải pháp thực tiễn nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ doanh thu, lợi nhuận qua các năm, bảng ma trận SWOT và QSPM để minh họa rõ ràng các phân tích và lựa chọn chiến lược.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường hoạt động marketing và phát triển thương hiệu: Đẩy mạnh các chiến dịch quảng bá sản phẩm, nâng cao nhận diện thương hiệu An Phú Medical trên thị trường nội địa và quốc tế. Mục tiêu tăng thị phần ít nhất 10% trong vòng 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Phòng Kinh doanh và Marketing.

  2. Nâng cao năng lực tài chính: Tăng cường quản lý chi phí, tìm kiếm nguồn vốn ưu đãi từ ngân hàng và các quỹ đầu tư để mở rộng sản xuất và nghiên cứu phát triển sản phẩm mới. Mục tiêu cải thiện tỷ lệ tự chủ tài chính lên 30% vào năm 2025. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc và Phòng Kế toán.

  3. Đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển (R&D): Tập trung phát triển các sản phẩm dược phẩm và thiết bị y tế có công nghệ cao, đáp ứng nhu cầu thị trường và tiêu chuẩn quốc tế. Mục tiêu ra mắt ít nhất 5 sản phẩm mới chất lượng cao trong 5 năm tới. Chủ thể thực hiện: Phòng R&D.

  4. Mở rộng thị trường quốc tế: Tận dụng các hiệp định thương mại tự do để gia nhập thị trường khu vực và quốc tế, xây dựng mạng lưới phân phối tại các thành phố lớn. Mục tiêu tăng doanh thu xuất khẩu lên 15% trong 3 năm. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc và Phòng Kinh doanh.

  5. Cải thiện quản trị nguồn nhân lực: Đào tạo nâng cao kỹ năng chuyên môn và quản lý cho đội ngũ nhân viên, xây dựng văn hóa doanh nghiệp gắn kết và sáng tạo. Mục tiêu giảm tỷ lệ nghỉ việc xuống dưới 5%/năm. Chủ thể thực hiện: Phòng Hành chính Nhân sự.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp dược phẩm: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh, áp dụng mô hình phân tích SWOT và QSPM để xây dựng chiến lược phù hợp.

  2. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị Kinh doanh, Marketing: Tham khảo phương pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng, ứng dụng thực tiễn trong ngành dược phẩm.

  3. Các chuyên gia tư vấn chiến lược và phát triển doanh nghiệp: Sử dụng kết quả nghiên cứu để tư vấn xây dựng chiến lược kinh doanh cho doanh nghiệp trong ngành y tế và dược phẩm.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Hiểu rõ các thách thức và cơ hội của doanh nghiệp dược phẩm trong bối cảnh hội nhập, từ đó xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao công ty An Phú cần xây dựng lại chiến lược kinh doanh?
    Doanh thu và lợi nhuận công ty biến động mạnh trong giai đoạn 2018-2020, đặc biệt chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và cạnh tranh ngày càng gay gắt. Chiến lược mới giúp công ty thích ứng, tận dụng cơ hội và khắc phục điểm yếu.

  2. Mô hình SWOT được áp dụng như thế nào trong nghiên cứu?
    Mô hình SWOT giúp phân tích điểm mạnh, điểm yếu nội bộ và cơ hội, thách thức bên ngoài, từ đó đề xuất các nhóm chiến lược SO, ST, WO, WT phù hợp với tình hình thực tế của công ty.

  3. Phương pháp khảo sát chuyên gia có vai trò gì?
    Khảo sát chuyên gia giúp đánh giá trọng số và mức độ quan trọng của các yếu tố môi trường, đảm bảo tính khách quan và thực tiễn trong việc xây dựng ma trận EFE, IFE và lựa chọn chiến lược.

  4. Chiến lược nào được ưu tiên lựa chọn cho công ty?
    Chiến lược tập trung phát triển sản phẩm mới, nâng cao năng lực tài chính, mở rộng thị trường quốc tế và tăng cường marketing được đánh giá là tối ưu dựa trên ma trận QSPM.

  5. Làm thế nào để công ty duy trì lợi thế cạnh tranh trong ngành dược phẩm?
    Công ty cần liên tục đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, phát triển nguồn nhân lực, đồng thời xây dựng hệ thống phân phối hiệu quả và chiến lược marketing phù hợp với xu hướng thị trường.

Kết luận

  • Công ty Cổ phần Dược phẩm và Thiết bị Y tế An Phú đã trải qua giai đoạn biến động kinh doanh do tác động của đại dịch và cạnh tranh thị trường, cần xây dựng chiến lược kinh doanh mới để phát triển bền vững.
  • Nghiên cứu áp dụng các mô hình quản trị chiến lược hiện đại như SWOT, QSPM kết hợp dữ liệu định tính và định lượng để phân tích thực trạng và đề xuất chiến lược phù hợp.
  • Chiến lược ưu tiên tập trung vào phát triển sản phẩm, nâng cao năng lực tài chính, mở rộng thị trường quốc tế và tăng cường hoạt động marketing.
  • Các giải pháp thực hiện chiến lược được đề xuất cụ thể với mục tiêu rõ ràng, timeline đến năm 2025 và tầm nhìn 2030.
  • Đề nghị công ty triển khai ngay các giải pháp, đồng thời tiếp tục theo dõi, đánh giá và điều chỉnh chiến lược phù hợp với biến động thị trường để giữ vững vị thế cạnh tranh.

Hành động tiếp theo là tổ chức các buổi đào tạo, hội thảo nội bộ để phổ biến chiến lược mới, đồng thời xây dựng kế hoạch chi tiết triển khai từng giải pháp nhằm đảm bảo hiệu quả thực thi.