I. Tính cấp thiết của đề tài
Đề tài nghiên cứu về vai trò của Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) trong giải quyết vụ án hành chính theo thủ tục sơ thẩm tại tỉnh Bắc Ninh có tính cấp thiết cao. Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu sống và làm việc theo pháp luật của người dân ngày càng tăng, dẫn đến các mâu thuẫn trong mối quan hệ giữa cơ quan nhà nước và công dân. Việc giải quyết các vụ án hành chính tại Tòa án đang trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Theo Nghị quyết số 40-NQ/TW, yêu cầu cải cách tư pháp đã được đặt ra, trong đó nhấn mạnh vai trò của VKSND trong việc bảo đảm tính công bằng và nghiêm minh của pháp luật. Luật Tổ chức VKSND và Luật Tố tụng hành chính năm 2015 đã quy định rõ ràng vai trò của VKSND trong quy trình tố tụng hành chính, cho phép VKSND tham gia tích cực hơn vào việc kiểm sát hoạt động của Tòa án. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của đương sự mà còn nâng cao trách nhiệm của Thẩm phán trong việc giải quyết vụ án. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế trong việc thực hiện vai trò này, đòi hỏi cần có những nghiên cứu sâu sắc và giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của VKSND trong lĩnh vực này.
II. Tình hình nghiên cứu đề tài
Trong những năm gần đây, đã có nhiều công trình nghiên cứu về vai trò của VKSND trong tố tụng hành chính, nhưng chủ yếu tập trung vào các khía cạnh lý thuyết và chưa có nghiên cứu hệ thống về thực tiễn tham gia của VKSND trong hoạt động xét xử sơ thẩm tại Bắc Ninh. Một số tác giả như Trần Đình Khánh và Nguyễn Thị Thể đã có những nghiên cứu về nhiệm vụ và quyền hạn của VKSND trong tố tụng hành chính. Tuy nhiên, những nghiên cứu này vẫn chưa đi sâu vào thực tiễn hoạt động của VKSND tại các địa phương cụ thể, dẫn đến việc thiếu thông tin thực tiễn cần thiết để cải thiện hoạt động của VKSND. Đề tài này không chỉ đóng góp vào lý luận mà còn có giá trị thực tiễn cao, giúp nhận diện những vướng mắc, hạn chế trong hoạt động của VKSND tại Bắc Ninh và đề xuất các giải pháp cải thiện. Điều này có thể làm cơ sở cho việc hoàn thiện các quy định pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện công tác kiểm sát án hành chính.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là vai trò của VKSND trong giải quyết các vụ án hành chính theo thủ tục sơ thẩm tại tỉnh Bắc Ninh. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến hoạt động của VKSND trong tố tụng hành chính, cũng như thực tiễn hoạt động của VKSND tại địa phương này từ năm 2015 đến nay. Luận văn sẽ khảo sát các quy trình, thủ tục và vai trò cụ thể của VKSND trong từng giai đoạn của tố tụng hành chính, từ việc tiếp nhận đơn khởi kiện, thụ lý vụ án cho đến việc tham gia phiên tòa và thực hiện các quyền yêu cầu, kiến nghị. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng sẽ xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của VKSND trong tố tụng hành chính, từ đó đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao vai trò của VKSND trong lĩnh vực này.
IV. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp luận của triết học Mác-Lênin kết hợp với các phương pháp nghiên cứu cụ thể như phương pháp phân tích và tổng hợp, phương pháp so sánh, và phương pháp thống kê. Sự kết hợp này nhằm đảm bảo nội dung nghiên cứu vừa có tính khái quát, vừa có tính cụ thể, giúp xem xét và đánh giá một cách toàn diện về vai trò của VKSND trong tố tụng hành chính. Phương pháp nghiên cứu sẽ được áp dụng để phân tích các quy định pháp luật hiện hành, khảo sát thực tiễn tại các Viện kiểm sát Nhân dân trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh, từ đó rút ra những kết luận có giá trị cho việc nâng cao hiệu quả hoạt động của VKSND trong lĩnh vực này. Việc sử dụng các phương pháp nghiên cứu đa dạng sẽ giúp luận văn đạt được mục tiêu đề ra một cách hiệu quả nhất.
V. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục tiêu của nghiên cứu là làm rõ vai trò của VKSND trong tố tụng hành chính, đặc biệt là trong giai đoạn xét xử sơ thẩm. Nghiên cứu sẽ tập trung vào việc xác định các quy định pháp luật liên quan đến sự tham gia của VKSND, cũng như phân tích thực trạng thực hiện các quy định này tại tỉnh Bắc Ninh. Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm việc khảo sát các quy định hiện hành, đánh giá thực tiễn hoạt động của VKSND trong tố tụng hành chính, và từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quy định pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện công tác kiểm sát án hành chính. Qua đó, nghiên cứu không chỉ giúp làm rõ vai trò của VKSND mà còn góp phần vào việc cải cách tư pháp, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân trong hoạt động tố tụng hành chính.
VI. Kết cấu của luận văn
Luận văn được chia thành ba chương chính. Chương I sẽ trình bày các vấn đề lý luận và pháp luật về vai trò của VKSND trong giải quyết vụ án hành chính. Chương II sẽ tập trung vào thực tiễn tham gia của VKSND trong tố tụng hành chính tại tỉnh Bắc Ninh, phân tích các hoạt động cụ thể và đánh giá kết quả thực hiện. Chương III sẽ đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao vai trò của VKSND trong giải quyết vụ án hành chính từ thực tiễn của tỉnh Bắc Ninh. Bằng cách tổ chức nội dung một cách khoa học và logic, luận văn sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về vai trò của VKSND trong tố tụng hành chính, đồng thời đưa ra những khuyến nghị thiết thực cho việc cải thiện hoạt động của cơ quan này.
