Vai Trò Của Nhà Nước Đối Với Phát Triển Doanh Nghiệp Vừa Và Nhỏ Của Việt Nam

Hiện nay, số lượng DNNVV tại Việt Nam ngày càng tăng, tuy nhiên, chất lượng và hiệu quả hoạt động còn hạn chế. Nhiều DNNVV vẫn hoạt động với công nghệ lạc hậu, năng lực quản lý yếu kém và khả năng tiếp cận thị trường còn hạn chế. Điều này ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững của DNNVV. Cần có những đánh giá khách quan và toàn diện về thực trạng DNNVV để có những giải pháp hỗ trợ phù hợp. Theo số liệu thống kê, DNNVV đóng góp 6,4% vào ngân sách nhà nước thông qua nộp thuế.

DNNVV không chỉ đóng góp vào tăng trưởng kinh tế mà còn có vai trò quan trọng trong giải quyết các vấn đề xã hội như tạo việc làm, giảm nghèo và phát triển kinh tế vùng. DNNVV có khả năng huy động các nguồn lực trong dân, tạo ra sự đa dạng trong sản xuất và dịch vụ, đồng thời thúc đẩy cạnh tranh và đổi mới sáng tạo. Việc phát triển DNNVV là một trong những ưu tiên hàng đầu của chính phủ Việt Nam. DNNVV có ý nghĩa then chốt trong quá trình giải quyết các vấn đề xã hội như xóa đói giảm nghèo, tạo việc làm, phát triển đồng đều giữa các khu vực trong cả nước.

Tiếp cận vốn là một trong những khó khăn lớn nhất của DNNVV. Nhà nước cần có các chính sách hỗ trợ tài chính cho DNNVV, như cho vay ưu đãi, bảo lãnh tín dụng, hỗ trợ lãi suất và thành lập các quỹ đầu tư mạo hiểm. Đồng thời, cần khuyến khích các tổ chức tín dụng mở rộng cho vay đối với DNNVV và đơn giản hóa thủ tục vay vốn. Thị trường cung ứng vốn cho các doanh nghiệp chủ yếu là thị trường không chính thức, các doanh nghiệp phải đi vay với lãi suất cao, ít được tiếp cận với nguồn vốn ngân hàng và các tổ chức tài chính.

Nâng cao năng lực công nghệ và đổi mới sáng tạo là yếu tố then chốt để DNNVV nâng cao năng lực cạnh tranh. Nhà nước cần có các chính sách hỗ trợ kỹ thuật cho DNNVV, như hỗ trợ chuyển giao công nghệ, đào tạo kỹ năng, xây dựng các trung tâm nghiên cứu và phát triển và khuyến khích hợp tác giữa DNNVV với các trường đại học, viện nghiên cứu. Trình độ trang bị kỹ thuật và công nghệ yếu, còn lạc hậu là một trong những hạn chế của DNNVV.

Mở rộng thị trường là yếu tố quan trọng để DNNVV phát triển. Nhà nước cần có các chính sách xúc tiến thương mại cho DNNVV, như tổ chức các hội chợ triển lãm, hỗ trợ tham gia các chương trình xúc tiến thương mại quốc gia, xây dựng thương hiệu và quảng bá sản phẩm. Đồng thời, cần tạo điều kiện cho DNNVV tiếp cận thông tin thị trường và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Thủ tục hành chính rườm rà, phức tạp là một trong những rào cản lớn đối với DNNVV. Nhà nước cần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa các thủ tục đăng ký kinh doanh, cấp phép đầu tư, kê khai thuế và hải quan. Cần áp dụng công nghệ thông tin vào giải quyết thủ tục hành chính và xây dựng chính phủ điện tử để giảm chi phí và thời gian cho DNNVV. Đơn giản hóa các thủ tục hành chính đối với các DNNVV là một trong những giải pháp cơ bản nhằm phát huy vai trò của Nhà nước.

Năng lực quản lý nhà nước đối với DNNVV còn hạn chế, đặc biệt là ở cấp địa phương. Nhà nước cần nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về DNNVV, tăng cường phối hợp giữa các bộ, ngành và địa phương trong việc xây dựng và thực thi chính sách. Đồng thời, cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quyền và lợi ích hợp pháp của DNNVV.

Nhật Bản có mô hình phát triển DNNVV dựa trên sự hợp tác chặt chẽ giữa các doanh nghiệp lớn và nhỏ, sự hỗ trợ mạnh mẽ của chính phủ và sự chú trọng vào đổi mới công nghệ. Chính phủ Nhật Bản đã có nhiều chính sách hỗ trợ DNNVV, như cho vay ưu đãi, bảo lãnh tín dụng, hỗ trợ nghiên cứu và phát triển và xúc tiến thương mại. Đồng thời, Nhật Bản cũng có hệ thống các tổ chức hỗ trợ DNNVV rất hiệu quả.

Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm của các quốc gia thành công trong phát triển DNNVV về việc xây dựng chính sách hỗ trợ DNNVV toàn diện, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng cường hợp tác giữa các doanh nghiệp. Đồng thời, cần chú trọng đến việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nâng cao năng lực quản lý và xây dựng thương hiệu cho DNNVV. Cần có những chính sách đúng đắn định hướng cho chiến lược phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật liên quan đến DNNVV, đảm bảo tính minh bạch, ổn định và dễ thực thi. Cần xây dựng các chính sách hỗ trợ DNNVV toàn diện, bao gồm các biện pháp về tài chính, tín dụng, thuế, đất đai, công nghệ, thông tin, đào tạo nguồn nhân lực và xúc tiến thương mại. Đồng thời, cần đơn giản hóa thủ tục hành chính và giảm chi phí tuân thủ cho DNNVV.

Cần nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về DNNVV, tăng cường phối hợp giữa các bộ, ngành và địa phương trong việc xây dựng và thực thi chính sách. Đồng thời, cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quyền và lợi ích hợp pháp của DNNVV.

Chuyển đổi số là xu hướng tất yếu để DNNVV nâng cao năng lực cạnh tranh và thích ứng với bối cảnh mới. Nhà nước cần có các chính sách hỗ trợ chuyển đổi số cho DNNVV, như hỗ trợ ứng dụng công nghệ thông tin, đào tạo kỹ năng số, xây dựng hạ tầng số và khuyến khích hợp tác giữa DNNVV với các doanh nghiệp công nghệ.

Phát triển bền vững là yêu cầu cấp thiết để DNNVV đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Nhà nước cần có các chính sách khuyến khích DNNVV áp dụng các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị (ESG), sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, và tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường.