Tỷ Lệ Nhiễm Một Số Loài Giun Sán Phổ Biến Ở Lâm Đồng Năm 2022

• Tác giả: Nguyễn Huỳnh Tố Như
• Người hướng dẫn: PGS. Lê Thành Đồng
• Trường học: Đại Học Y Dược Thành Phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Y Học Dự Phòng
• Đề tài: Tỷ Lệ Nhiễm Một Số Loài Giun Sán Phổ Biến Ở Ngoại Cảnh Và Các Yếu Tố Liên Quan Tại Vùng Trồng Rau Tỉnh Lâm Đồng Năm 2022
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Thành Phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG I: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU
• 1.1. Một số khái niệm được sử dụng trong nghiên cứu
• 1.2. Một số loài giun, sán thường gặp có chu trình phát triển ở môi trường
• 1.3. Nguồn lây truyền bệnh giun, sán từ môi trường
• 1.4. Tình hình nhiễm giun, sán truyền qua đất
• 1.5. Đặc điểm nơi thực hiện nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu
• 2.3. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.4. Chọn mẫu và cỡ mẫu của nghiên cứu
• 2.5. Các biến số trong nghiên cứu
• 2.6. Phương pháp và công cụ đo lường, thu thập số liệu
• 2.7. Kế hoạch thực hiện
• 2.8. Phương pháp xử lý số liệu
• 2.9. Đạo đức trong nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ
• 3.1. Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Tỉ lệ nhiễm một số loài giun, sán phổ biến trên ngoại cảnh
• 3.3. Kiến thức của người dân về một số loại giun, sán phổ biến
• 3.4. Thực hành của người dân về vệ sinh môi trường phòng chống giun sán
• 3.5. Mối liên quan giữa kiến thức và thực hành vệ sinh môi trường phòng chống giun, sán của người dân
• 3.6. Một số yếu tố liên quan đến tình trạng nhiễm giun, sán trên rau ăn sống
• 3.7. Một số yếu tố liên quan đến tình trạng nhiễm giun, sán trên phân động vật
• 3.8. Một số yếu tố liên quan đến tình trạng nhiễm giun, sán ở ngoại cảnh
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm của đối tượng tham gia nghiên cứu
• 4.2. Thực trạng nhiễm một số loài giun, sán phổ biến ở ngoại cảnh
• 4.3. Kiến thức và thực hành về vệ sinh môi trường phòng chống giun, sán của người dân
• 4.4. Một số yếu tố liên quan đến tình trạng nhiễm giun, sán ở ngoại cảnh
• 4.5. Những điểm mạnh và hạn chế của nghiên cứu
• 4.6. Tính mới và ứng dụng của đề tài
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Thực Trạng Tỷ Lệ Nhiễm Giun Sán Tại Lâm Đồng Năm 2022

Tình trạng nhiễm giun sán vẫn là một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng quan tâm, đặc biệt ở các khu vực nông thôn và vùng trồng rau. Nghiên cứu năm 2022 tại Lâm Đồng cho thấy cần đánh giá chi tiết hơn về tỷ lệ nhiễm giun sán và các yếu tố liên quan. Việc hiểu rõ thực trạng giúp đưa ra các biện pháp can thiệp hiệu quả. Theo thống kê, năm 2020 có hơn 1,5 tỉ người nhiễm giun sán trên toàn cầu, chiếm 24% dân số thế giới. Tình trạng này phổ biến ở vùng Cận Sahara, châu Mỹ, Trung Quốc, Đông Á, nơi điều kiện vệ sinh còn hạn chế. Tái sử dụng nước thải cũng làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm ký sinh trùng đường ruột. Nước thải ở các vùng lưu hành bệnh ước tính chứa hơn 3000 trứng giun, sán/lít nước. Nghiên cứu này tập trung khảo sát tỷ lệ nhiễm giun sán tại các vùng trồng rau ở Lâm Đồng, nơi người dân thường xuyên tiếp xúc với đất và nước ô nhiễm.

1.1. Tổng Quan Về Nghiên Cứu Năm 2022 Về Giun Sán

Nghiên cứu năm 2022 tập trung vào việc xác định tỷ lệ nhiễm giun sán phổ biến ở ngoại cảnh tại các vùng trồng rau trọng điểm của tỉnh Lâm Đồng. Mục tiêu là đánh giá thực trạng nhiễm bệnh, từ đó tìm ra các yếu tố liên quan và đề xuất giải pháp can thiệp. Theo Viện Sốt rét - KST - CT TP. HCM năm 2012, tỉ lệ mẫu đất nhiễm giun móc là 1,5%, tỉ lệ mẫu rau nhiễm giun sán chung là 81,8%, và tỉ lệ mẫu nước nhiễm chung các loại giun là 18,7% ở các tỉnh khu vực biên giới Việt Nam – Campuchia. Nghiên cứu cũng khảo sát kiến thức và thực hành vệ sinh của người dân địa phương, nhằm tìm hiểu mối liên hệ giữa nhận thức và hành vi phòng bệnh.

1.2. Các Loại Giun Sán Thường Gặp Tại Lâm Đồng

Nghiên cứu tập trung vào các loại giun sán phổ biến có chu trình phát triển ở môi trường, bao gồm giun đũa, giun tóc, giun móc/mỏ, giun lươn, và các loại sán dây. Các loại này có khả năng lây nhiễm cao qua đường tiêu hóa hoặc tiếp xúc trực tiếp với đất ô nhiễm. Theo nghiên cứu của Nguyễn Huỳnh Tố Như, các yếu tố ngoại cảnh như đất, nước, rau, phân động vật có thể chứa mầm bệnh và gây ra tình hình nhiễm giun sán cho người dân, đặc biệt là những người trực tiếp canh tác và tiêu thụ rau sống.

II. Thách Thức Vấn Đề Phòng Chống Giun Sán Ở Lâm Đồng

Mặc dù Lâm Đồng là vùng chuyên canh rau lớn, việc kiểm soát tỷ lệ nhiễm giun sán vẫn đối mặt nhiều thách thức. Tập quán canh tác, vệ sinh môi trường chưa đảm bảo, và kiến thức hạn chế của người dân là những yếu tố cản trở. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng Lâm Đồng. Theo điều tra của các Viện Sốt rét - KST - CT và các tỉnh, thành năm 2013-2017, tỉ lệ nhiễm giun trên cả nước ở mức cao. Vì vậy, việc triển khai các biện pháp phòng chống giun sán hiệu quả là vô cùng quan trọng. Bệnh giun sán truyền qua đất chủ yếu là do phơi nhiễm với nước, đất hoặc thực phẩm bị ô nhiễm phân.

2.1. Ảnh Hưởng Của Vệ Sinh Môi Trường Đến Nhiễm Giun Sán

Vệ sinh môi trường kém, đặc biệt là quản lý chất thải và sử dụng nguồn nước ô nhiễm, tạo điều kiện thuận lợi cho giun sán phát triển và lây lan. Phân bón từ phân tươi chưa qua xử lý cũng là nguồn lây nhiễm tiềm ẩn. Theo nghiên cứu của Viện sốt rét - KST - CT TP. HCM năm 2012 tại các tỉnh khu vực biên giới Việt Nam – Campuchia cho thấy tỉ lệ mẫu đất nhiễm giun móc là 1,5%. Tỉ lệ mẫu rau nhiễm giun sán chung là 81,8%. Do đó, cải thiện vệ sinh môi trường là một trong những giải pháp quan trọng để giảm tỷ lệ nhiễm giun sán.

2.2. Vai Trò Của Vệ Sinh An Toàn Thực Phẩm Trong Phòng Ngừa

Vệ sinh an toàn thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa nhiễm giun sán. Rau sống và các loại thực phẩm tươi sống cần được rửa sạch kỹ lưỡng trước khi sử dụng. Cần tuyên truyền và hướng dẫn người dân về các biện pháp vệ sinh an toàn thực phẩm để bảo vệ sức khỏe. Một trong những yếu tố làm lây nhiễm ký sinh trùng trên thực phẩm là tập quán, phương thức canh tác, mà đất và nước trồng rau là một trong những nhân tố quan trọng.

III. Phương Pháp Xác Định Tỷ Lệ Nhiễm Giun Sán Năm 2022

Nghiên cứu năm 2022 sử dụng phương pháp khảo sát cắt ngang, kết hợp xét nghiệm mẫu ngoại cảnh và phỏng vấn người dân. Mẫu đất, nước, rau, phân động vật được thu thập và phân tích để xác định sự hiện diện của trứng và ấu trùng giun sán. Thông tin về kiến thức, thực hành vệ sinh của người dân được thu thập thông qua phỏng vấn. Việc sử dụng kết hợp các phương pháp giúp có cái nhìn toàn diện về tình hình nhiễm giun sán và các yếu tố liên quan.

3.1. Thu Thập Mẫu Ngoại Cảnh Quy Trình Xét Nghiệm

Mẫu ngoại cảnh (đất, nước, rau, phân động vật) được thu thập ngẫu nhiên tại các hộ gia đình và khu vực canh tác rau. Quy trình xét nghiệm được thực hiện theo tiêu chuẩn của ngành y tế, đảm bảo độ chính xác và tin cậy của kết quả. Các kỹ thuật xét nghiệm giun, sán ở ngoại cảnh được thực hiện theo quy trình chuẩn để đảm bảo tính chính xác của kết quả.

3.2. Phỏng Vấn Người Dân Về Kiến Thức Thực Hành

Phỏng vấn được thực hiện trực tiếp với người dân để thu thập thông tin về kiến thức về giun sán, cách phòng bệnh, và thói quen vệ sinh cá nhân. Các câu hỏi được thiết kế để đánh giá mức độ hiểu biết và hành vi thực tế của người dân trong việc phòng chống giun sán. Phiếu đồng thuận tham gia nghiên cứu được sử dụng để đảm bảo quyền lợi của người tham gia.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu Tỷ Lệ Nhiễm Giun Sán Ở Lâm Đồng

Kết quả nghiên cứu năm 2022 cho thấy tỷ lệ nhiễm giun sán ở ngoại cảnh tại Lâm Đồng vẫn còn cao, đặc biệt là trong mẫu đất và rau. Các yếu tố liên quan bao gồm vệ sinh môi trường kém, tập quán canh tác không đảm bảo, và kiến thức hạn chế của người dân. Tỉ lệ nhiễm một số loài giun sán phổ biến trên ngoại cảnh là một trong những kết quả quan trọng của nghiên cứu. Việc xác định các yếu tố liên quan giúp xây dựng các biện pháp can thiệp phù hợp.

4.1. Phân Tích Chi Tiết Mức Độ Nhiễm Giun Sán Trên Rau

Phân tích cho thấy rau là một trong những nguồn lây nhiễm giun sán chính. Các loại rau ăn sống có nguy cơ cao hơn so với rau đã qua chế biến. Cần tăng cường kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm đối với rau trước khi đưa ra thị trường. Mối liên quan giữa nhiễm giun sán ở vật nuôi và nhiễm giun sán ở rau cần được xem xét kỹ lưỡng để có biện pháp kiểm soát hiệu quả.

4.2. Tình Hình Nhiễm Giun Sán Trong Đất Nước

Đất và nước cũng là nguồn chứa giun sán quan trọng. Phân bón từ phân tươi và nước tưới ô nhiễm là những yếu tố chính gây ô nhiễm. Cần khuyến khích người dân sử dụng phân bón đã qua xử lý và nguồn nước sạch để giảm nguy cơ lây nhiễm. Kiến thức vệ sinh môi trường phòng chống bệnh giun sán và tình trạng nhiễm giun sán ở ngoại cảnh có mối liên hệ mật thiết với nhau.

4.3. Liên Hệ Giữa Kiến Thức Nhiễm Giun Sán

Nghiên cứu chỉ ra rằng những người dân có kiến thức tốt hơn về giun sán và cách phòng bệnh thường có tỷ lệ nhiễm thấp hơn. Do đó, nâng cao nhận thức của người dân là một biện pháp phòng chống giun sán hiệu quả. Kiến thức vệ sinh môi trường phòng chống bệnh giun sán và tình trạng nhiễm giun sán trên rau ăn sống có mối liên hệ chặt chẽ.

V. Giải Pháp Biện Pháp Phòng Chống Giun Sán Hiệu Quả

Để giảm tỷ lệ nhiễm giun sán ở Lâm Đồng, cần triển khai đồng bộ các giải pháp từ cải thiện vệ sinh môi trường, nâng cao kiến thức cho người dân, đến kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm. Các biện pháp can thiệp cần được thực hiện một cách bền vững và có sự tham gia của cộng đồng. Điều này sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng Lâm Đồng.

5.1. Hướng Dẫn Phòng Chống Giun Sán Tại Gia Đình

Các hộ gia đình cần thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân như rửa tay thường xuyên, ăn chín uống sôi, và giữ gìn vệ sinh nhà cửa. Rau sống cần được rửa sạch kỹ lưỡng trước khi sử dụng. Cần hướng dẫn người dân cách phòng chống giun sán tại gia đình một cách hiệu quả.

5.2. Biện Pháp Can Thiệp Cộng Đồng Để Giảm Nhiễm Giun Sán

Cần xây dựng các chương trình giáo dục sức khỏe cộng đồng về giun sán và cách phòng bệnh. Cần cải thiện hệ thống xử lý chất thải và cung cấp nước sạch cho người dân. Các biện pháp can thiệp cần được thực hiện một cách liên tục và có sự tham gia của chính quyền địa phương.

VI. Triển Vọng Nghiên Cứu Về Giun Sán Ở Lâm Đồng

Nghiên cứu năm 2022 cung cấp những thông tin quan trọng về tình hình nhiễm giun sán ở Lâm Đồng. Tuy nhiên, cần có thêm các nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn về các yếu tố nguy cơ và hiệu quả của các biện pháp can thiệp. Nghiên cứu này đóng góp vào việc xây dựng các chính sách y tế địa phương hiệu quả hơn.

6.1. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Ký Sinh Trùng Đường Ruột

Các nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các biện pháp phòng chống giun sán khác nhau, hoặc tìm hiểu về sự kháng thuốc của giun sán. Nghiên cứu cũng có thể mở rộng phạm vi khảo sát đến các khu vực khác của tỉnh Lâm Đồng.

6.2. Tầm Quan Trọng Của Phòng Chống Giun Sán Với Xã Hội

Việc phòng chống giun sán không chỉ giúp cải thiện sức khỏe cộng đồng mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế xã hội. Cần đầu tư hơn nữa vào các chương trình phòng chống giun sán để đảm bảo một tương lai khỏe mạnh cho người dân Lâm Đồng.

Tổng quan nghiên cứu

Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới năm 2020, hơn 1,5 tỷ người trên toàn cầu, tương đương 24% dân số thế giới, bị nhiễm giun, sán truyền qua đất, tập trung chủ yếu ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới như Cận sa mạc Sahara, châu Mỹ, Trung Quốc và Đông Nam Á. Tại Việt Nam, tỉ lệ nhiễm giun truyền qua đất dao động từ khoảng 12% đến 65% tùy vùng, với Tây Nguyên ghi nhận khoảng 30%. Tỉnh Lâm Đồng, với điều kiện tự nhiên thuận lợi và là vùng chuyên canh rau lớn của cả nước, có nguy cơ cao về ô nhiễm mầm bệnh giun, sán trong môi trường ngoại cảnh do người dân thường xuyên tiếp xúc với đất, nước và các sản phẩm nông nghiệp. Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn từ tháng 7/2020 đến tháng 12/2022 tại hai huyện trọng điểm trồng rau của tỉnh Lâm Đồng nhằm xác định tỉ lệ nhiễm một số loài giun, sán phổ biến ở ngoại cảnh và các yếu tố liên quan. Mục tiêu cụ thể là đánh giá mức độ ô nhiễm trên đất, nước, rau ăn sống và phân động vật, đồng thời khảo sát kiến thức và thực hành phòng chống giun, sán của cộng đồng dân cư. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp dữ liệu khoa học cho các nhà hoạch định chính sách y tế địa phương, góp phần xây dựng chiến lược vệ sinh môi trường và nâng cao sức khỏe cộng đồng, đặc biệt trong bối cảnh phát triển nông nghiệp bền vững và an toàn thực phẩm.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về dịch tễ học ký sinh trùng và mô hình lây truyền bệnh giun, sán truyền qua đất. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

1. Lý thuyết chu trình phát triển ký sinh trùng trong môi trường ngoại cảnh: Giun, sán có chu trình phát triển bắt buộc qua môi trường đất, nước hoặc thực vật trước khi xâm nhập vào vật chủ. Các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng ảnh hưởng đến khả năng tồn tại và phát triển của trứng, ấu trùng.

2. Mô hình mối quan hệ giữa kiến thức, thái độ và thực hành (KAP): Mức độ hiểu biết và thực hành vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường của cộng đồng ảnh hưởng trực tiếp đến tỉ lệ nhiễm giun, sán trong môi trường ngoại cảnh và nguy cơ lây nhiễm cho người.

Các khái niệm chính bao gồm: giun đũa, giun tóc, giun móc/mỏ, giun lươn, giun kim, giun đũa chó mèo, sán dây lợn, sán dây bò, ngoại cảnh (đất, nước, rau, phân động vật), tỉ lệ nhiễm, kiến thức và thực hành phòng chống giun, sán.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thiết kế theo phương pháp cắt ngang mô tả, tiến hành tại hai huyện Đơn Dương và Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng trong khoảng thời gian từ tháng 7/2020 đến tháng 12/2022. Cỡ mẫu gồm 401 hộ gia đình trồng rau được chọn ngẫu nhiên đơn từ danh sách hộ gia đình tại 4 xã/thị trấn trọng điểm. Các mẫu ngoại cảnh gồm đất, nước, rau ăn sống và phân động vật (chó, mèo, trâu, bò) được thu thập và xét nghiệm để xác định tỉ lệ nhiễm giun, sán.

Phương pháp thu thập dữ liệu bao gồm phỏng vấn trực tiếp người dân bằng bộ câu hỏi chuẩn gồm 23 câu về đặc điểm kinh tế xã hội, kiến thức và thực hành phòng chống giun, sán. Mẫu đất được lấy từ các vị trí thường tiếp xúc như quanh nhà vệ sinh, lối đi, vườn rau; mẫu nước lấy từ nguồn nước sinh hoạt và tưới rau; mẫu rau ăn sống thu thập tại hộ gia đình; mẫu phân động vật thu thập tại chuồng nuôi hoặc khuôn viên nhà.

Kỹ thuật xét nghiệm mẫu ngoại cảnh gồm phương pháp Đặng Văn Ngữ cho đất và rau, phương pháp ly tâm lắng cặn cho nước, phương pháp làm nổi Willis cho phân động vật. Dữ liệu được xử lý bằng phần mềm Stata 14, sử dụng thống kê mô tả, kiểm định Chi bình phương và kiểm định Fisher để xác định mối liên quan giữa các biến số với mức ý nghĩa p<0,05.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỉ lệ nhiễm giun, sán ở ngoại cảnh: Trong 401 hộ gia đình khảo sát, có 52,6% hộ có ít nhất một mẫu đất, nước, rau ăn sống hoặc phân động vật nhiễm giun, sán. Cụ thể, 63,1% mẫu rau ăn sống nhiễm ấu trùng giun móc/mỏ, 45,3% mẫu phân động vật nhiễm trứng giun móc/mỏ, 43,8% mẫu đất nhiễm trứng giun móc/mỏ. Tỉ lệ nhiễm trứng giun tóc và giun đũa chó mèo rất thấp, dưới 1%.

2. Đặc điểm dân số xã hội: Đối tượng nghiên cứu chủ yếu là nông dân (74,8%), dân tộc K’Ho (45,4%) và Kinh (42,9%), với trình độ học vấn phổ biến từ dưới THCS đến THPT (72,8%). Nguồn nước sinh hoạt chủ yếu là nước giếng khoan (77,8%) và nước mưa (47,9%).

3. Kiến thức và thực hành phòng chống giun, sán: 48,1% người dân chưa từng nghe thông tin về phòng chống giun, sán. Trong số những người được hỏi, 35,9% nhận thông tin qua tivi, 26,4% qua báo chí và nhân viên y tế. Thực hành vệ sinh môi trường và phòng chống giun, sán còn hạn chế, ảnh hưởng đến tỉ lệ nhiễm trong môi trường.

4. Mối liên quan giữa kiến thức, thực hành và tỉ lệ nhiễm: Phân tích cho thấy nhóm có kiến thức và thực hành tốt về vệ sinh môi trường phòng chống giun, sán có tỉ lệ nhiễm giun, sán ở ngoại cảnh thấp hơn đáng kể so với nhóm còn hạn chế (p<0,05). Điều này khẳng định vai trò quan trọng của giáo dục sức khỏe trong kiểm soát bệnh.

Thảo luận kết quả

Tỉ lệ nhiễm giun, sán phổ biến ở ngoại cảnh tại vùng trồng rau tỉnh Lâm Đồng là tương đối cao, đặc biệt là trên rau ăn sống và phân động vật, phản ánh nguy cơ lây nhiễm cho người dân qua con đường ăn uống và tiếp xúc trực tiếp với môi trường. Kết quả này phù hợp với các nghiên cứu trong khu vực Nam Bộ và Tây Nguyên, nơi tỉ lệ nhiễm giun móc/mỏ cũng chiếm ưu thế.

Nguyên nhân chính được xác định là do điều kiện vệ sinh môi trường chưa được đảm bảo, tập quán sử dụng nước giếng khoan và nước mưa chưa qua xử lý, cùng với việc nuôi gia súc, chó mèo chưa tuân thủ các biện pháp vệ sinh và tẩy giun định kỳ. Ngoài ra, gần một nửa số người dân chưa được tiếp cận đầy đủ thông tin về phòng chống giun, sán, dẫn đến thực hành vệ sinh còn hạn chế.

So sánh với các nghiên cứu trước đây, tỉ lệ nhiễm giun móc/mỏ trên rau ăn sống tại Lâm Đồng (63,1%) cao hơn nhiều so với một số địa phương khác như Tây Ninh hay Đồng Tháp, cho thấy sự cần thiết của các biện pháp can thiệp cấp bách. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỉ lệ nhiễm trên từng loại mẫu (đất, nước, rau, phân) và bảng phân tích mối liên quan giữa kiến thức, thực hành với tỉ lệ nhiễm.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường tuyên truyền, giáo dục sức khỏe: Triển khai các chương trình truyền thông đa phương tiện nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về giun, sán và các biện pháp phòng chống, đặc biệt tập trung vào nhóm nông dân và người dân vùng trồng rau. Mục tiêu tăng tỉ lệ người dân biết và thực hành đúng vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường lên trên 80% trong vòng 12 tháng.

2. Cải thiện vệ sinh môi trường và xử lý nước tưới: Khuyến khích sử dụng nước sạch, nước đã qua xử lý cho sinh hoạt và tưới rau, đồng thời xây dựng hệ thống xử lý nước thải và phân bón hợp vệ sinh. Thực hiện trong vòng 2 năm với sự phối hợp của chính quyền địa phương và các tổ chức nông nghiệp.

3. Thực hiện tẩy giun định kỳ cho người và vật nuôi: Tổ chức các đợt tẩy giun định kỳ cho người dân và vật nuôi (chó, mèo, gia súc) ít nhất 2 lần/năm nhằm giảm nguồn lây nhiễm. Chủ thể thực hiện là Trung tâm Y tế huyện phối hợp với Trạm Y tế xã, hoàn thành trong 1 năm đầu.

4. Kiểm soát và giám sát chất lượng rau an toàn: Thiết lập hệ thống giám sát định kỳ tỉ lệ nhiễm giun, sán trên rau ăn sống tại các vùng trồng rau trọng điểm, áp dụng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Thời gian triển khai liên tục, báo cáo hàng năm cho cơ quan quản lý.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà hoạch định chính sách y tế công cộng: Sử dụng dữ liệu để xây dựng các chương trình phòng chống giun, sán phù hợp với đặc điểm vùng miền, nâng cao hiệu quả can thiệp.

2. Người làm công tác y tế dự phòng và kiểm soát bệnh truyền nhiễm: Áp dụng kết quả nghiên cứu để thiết kế các chiến dịch truyền thông, giám sát và xử lý môi trường nhằm giảm tỉ lệ nhiễm.

3. Nông dân và cộng đồng vùng trồng rau: Nắm bắt kiến thức về nguy cơ nhiễm giun, sán từ môi trường và thực hành các biện pháp vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường để bảo vệ sức khỏe.

4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành y học dự phòng, ký sinh trùng học: Tham khảo phương pháp nghiên cứu, kết quả và phân tích để phát triển các nghiên cứu tiếp theo về bệnh giun, sán truyền qua đất.

Câu hỏi thường gặp

1. Tỉ lệ nhiễm giun, sán ở vùng trồng rau Lâm Đồng là bao nhiêu?
   Nghiên cứu cho thấy khoảng 52,6% hộ gia đình có ít nhất một mẫu ngoại cảnh nhiễm giun, sán, với tỉ lệ nhiễm trên rau ăn sống là 63,1% và phân động vật là 45,3%.

2. Loài giun, sán nào phổ biến nhất trong môi trường ngoại cảnh tại Lâm Đồng?
   Giun móc/mỏ là loài phổ biến nhất, chiếm tỉ lệ cao trên rau ăn sống và phân động vật, trong khi các loài giun đũa, giun tóc và giun kim có tỉ lệ thấp hơn.

3. Yếu tố nào ảnh hưởng đến tỉ lệ nhiễm giun, sán trong môi trường?
   Kiến thức và thực hành vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường của người dân, nguồn nước sử dụng, cách thức nuôi và xử lý phân động vật là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tỉ lệ nhiễm.

4. Làm thế nào để giảm nguy cơ nhiễm giun, sán từ môi trường?
   Thực hiện vệ sinh cá nhân tốt, sử dụng nước sạch, xử lý phân bón đúng cách, tẩy giun định kỳ cho người và vật nuôi, đồng thời nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng chống giun, sán.

5. Nghiên cứu có thể áp dụng cho các vùng khác không?
   Phương pháp và kết quả nghiên cứu có thể tham khảo để áp dụng cho các vùng nông nghiệp có điều kiện tự nhiên và tập quán tương tự, tuy nhiên cần điều chỉnh phù hợp với đặc điểm địa phương.

Kết luận

• Tỉ lệ nhiễm giun, sán ở ngoại cảnh vùng trồng rau tỉnh Lâm Đồng năm 2022 là cao, đặc biệt trên rau ăn sống và phân động vật.
• Giun móc/mỏ là loài giun phổ biến nhất trong môi trường ngoại cảnh tại khu vực nghiên cứu.
• Kiến thức và thực hành vệ sinh phòng chống giun, sán của người dân còn hạn chế, ảnh hưởng đến tỉ lệ nhiễm.
• Các biện pháp can thiệp cần tập trung vào giáo dục sức khỏe, cải thiện vệ sinh môi trường, tẩy giun định kỳ và giám sát chất lượng rau an toàn.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học quan trọng cho việc xây dựng chính sách y tế dự phòng và nâng cao sức khỏe cộng đồng tại vùng trồng rau Lâm Đồng.

Hành động tiếp theo: Khuyến khích các cơ quan chức năng địa phương triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng để đánh giá hiệu quả can thiệp và cập nhật dữ liệu mới.