Thực Trạng Bạo Lực Học Đường Và Các Yếu Tố Liên Quan Tại Trường Trung Học Phổ Thông Tô Hiệu, Thường Tín, Hà Nội

• Tác giả: Trần Thị Huyền Trang
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Thi Thơ
• Trường học: Trường Đại Học Y Tế Công Cộng
• Chuyên ngành: Y Tế Công Cộng
• Đề tài: Thực Trạng Bạo Lực Học Đường Tại Trường Trung Học Phổ Thông Tô Hiệu, Huyện Thường Tín, Hà Nội
• Loại tài liệu: luận văn thạc sỹ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Khái niệm và phân loại bạo lực
• 1.2. Bạo lực học đường
• 1.3. Bạo lực gia đình
• 1.4. Thực trạng bạo lực học đường trên thế giới và Việt Nam
• 1.5. Một số yếu tố liên quan đến hành vi bạo lực ở học sinh
• 1.6. Giới thiệu về địa bàn nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.3. Thiết kế nghiên cứu
• 2.4. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu
• 2.5. Phương pháp và công cụ thu thập số liệu
• 2.6. Biến số và chủ đề nghiên cứu
• 2.7. Các bước tiến hành thu thập số liệu
• 2.8. Thang đo, tiêu chuẩn đánh giá
• 2.9. Quản lý, phân tích số liệu
• 2.10. Sai số và biện pháp khắc phục
• 2.11. Đạo đức nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN
• 6. CHƯƠNG 6: KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 1: PHIẾU TÌNH NGUYỆN THAM GIA NGHIÊN CỨU
• PHỤ LỤC 2: Q1 - BỘ CÂU HỎI PHÁT VẤN VỀ VẤN ĐỀ BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
• PHỤ LỤC 3: Q2a - HƯỚNG DẪN PHỎNG VẤN SÂU BAN GIÁM HIỆU
• PHỤ LỤC 4: Q2b - HƯỚNG DẪN PHỎNG VẤN SÂU ĐẠI DIỆN BCH ĐOÀN TRƯỜNG
• PHỤ LỤC 5: Q3a - HƯỚNG DẪN THẢO LUẬN NHÓM HỌC SINH
• PHỤ LỤC 6: Q3b - HƯỚNG DẪN THẢO LUẬN NHÓM GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM
• PHỤ LỤC 7: BIẾN SỐ NGHIÊN CỨU
• PHỤ LỤC 8: KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU
• PHỤ LỤC 9: KINH PHÍ

I. Tổng Quan Về Bạo Lực Học Đường Tại THPT Tô Hiệu

Bạo lực học đường (BLHĐ) không chỉ gây ra những hậu quả tiêu cực cho nạn nhân mà còn ảnh hưởng đến cả người gây ra hành vi bạo lực, gia đình, nhà trường và xã hội. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa bạo lực là hành vi cố tình sử dụng sức mạnh hoặc quyền lực, đe dọa hoặc thực hiện, chống lại một người hoặc một nhóm người, gây tổn thương về tâm lý, thể chất, thương tật hoặc tử vong [74]. Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh dịch Hoa Kỳ (CDC), BLHĐ là một phần của bạo lực ở thanh thiếu niên trong độ tuổi từ 10-24 [19]. Nghiên cứu này tập trung vào thực trạng BLHĐ tại trường THPT Tô Hiệu, Thường Tín, Hà Nội, một khu vực ngoại thành với nhiều đặc điểm kinh tế và xã hội riêng biệt, từ đó cung cấp thêm bằng chứng về vấn đề này.

1.1. Định Nghĩa Chi Tiết Về Bạo Lực Học Đường

CDC định nghĩa BLHĐ là một loạt các hành động như bắt nạt, tát, đấm và sử dụng vũ khí [19]. Có thể chia BLHĐ thành 4 nhóm: bạo lực về thể chất, bạo lực bằng lời nói, bạo lực xã hội, bạo lực điện tử [19]. Bắt nạt học đường theo định nghĩa của Dan Olweus là hành vi gây ra giữa các HS với nhau, người bắt nạt sử dụng quyền lực của mình để ép buộc người khác nghe theo hoặc ép buộc người khác làm việc mình không mong muốn. Hành vi này thực hiện liên tục xảy ra trong khoảng thời gian dài.

1.2. Phân Loại Các Hình Thức Bạo Lực Học Đường

BLHĐ có thể được phân loại dựa trên tài liệu Phòng chống bạo lực của CDC [19]. Các hình thức chính bao gồm: Bạo lực thể chất (đánh, đấm, đá); Bạo lực bằng lời nói (gọi biệt danh, chế nhạo); Bạo lực xã hội (cô lập, tẩy chay, phát tán tin đồn); Bạo lực điện tử (đe dọa qua tin nhắn, lập hội nhóm tẩy chay trên mạng). Việc phân loại này giúp xác định rõ hơn phạm vi và mức độ nghiêm trọng của từng hình thức bạo lực.

II. Thực Trạng Đáng Báo Động Về Bạo Lực Học Đường Hiện Nay

Xã hội hiện đại chứng kiến sự gia tăng nhanh chóng của nạn bạo lực, đặc biệt trong môi trường học đường. Theo báo cáo của CDC, năm 2014 tại Mỹ có khoảng 486.400 nạn nhân bị bạo lực ở trường học trên các học sinh (HS) từ 12-18 tuổi [19]. Tại Việt Nam, BLHĐ là vấn nạn, thậm chí người có hành vi bạo lực cũng đã từng là nạn nhân. Trong năm học 2011-2012, Bộ Giáo dục và Đào tạo thống kê trên toàn quốc đã xảy ra gần 1.600 vụ việc HS đánh nhau, tình trạng đánh nhau có sự tham gia tổ chức thành các nhóm có hung khí ngày càng phổ biến hơn [1].

2.1. Số Liệu Thống Kê Bạo Lực Học Đường Trên Thế Giới

Một nghiên cứu được thực hiện trên đối tượng học sinh trung học cơ sở tại Iran đã chỉ ra rằng, có 5,4% HS có hành vi bạo lực, 22,1% chỉ là nạn nhân của bạo lực và 11% số HS tham gia nghiên cứu vừa là người bạo lực vừa là nạn nhân[43]. WHO thống kê rằng mỗi ngày có từ 20-40 nạn nhân nhập viện do chấn thương từ bạo lực trong giới trẻ.

2.2. Tình Hình Bạo Lực Học Đường Tại Việt Nam

Báo cáo khảo sát hành vi sức khỏe HS 13 – 17 tuổi ở Việt Nam năm 2013 của Bộ Y tế cho thấy tỷ lệ HS đã từng bị đánh trong vòng 1 năm là 21,0%; 16,5% đã từng tham gia các cuộc đánh nhau[72]. Các nghiên cứu gần đây về BLHĐ tại Việt Nam tập trung nhiều ở khu vực nội thành, ít chú trọng đến khu vực ngoại thành.

III. Phân Tích Nguyên Nhân Gốc Rễ Của Bạo Lực Học Đường

Nghiên cứu về BLHĐ tại Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng trong thời gian gần đây đã phần nào mô tả được thực trạng BLHĐ cũng như một số yếu tố liên quan tới vấn đề này. Tuy nhiên, các nghiên cứu thường tập trung nhiều ở khu vực nội thành, mà ít chú trọng nhiều đến khu vực ngoại thành – nơi mà HS còn gặp nhiều khó khăn về điều kiện kinh tế, ít nhận được quan tâm, đầu tư hơn của bố mẹ. Vì thế, nghiên cứu “Thực trạng bạo lực học đường và một số yếu tố liên quan của học sinh trường THPT Tô Hiệu, huyện Thường Tín, Hà Nội năm 2017” được tiến hành nhằm cung cấp thêm số liệu về thực trạng cũng như yếu tố liên quan đến tình hình bạo lực ở HS khu vực ngoại thành.

3.1. Ảnh Hưởng Từ Môi Trường Gia Đình Đến Bạo Lực Học Đường

Sự thiếu quan tâm, đầu tư từ phụ huynh do điều kiện kinh tế khó khăn có thể là một yếu tố quan trọng. Các em học sinh ở khu vực ngoại thành có thể ít nhận được sự hỗ trợ về mặt tinh thần và giáo dục từ gia đình, dẫn đến dễ bị tổn thương và có xu hướng tham gia vào các hành vi bạo lực.

3.2. Tác Động Từ Môi Trường Xã Hội Đến Hành Vi Bạo Lực

Môi trường xã hội, bao gồm các mối quan hệ bạn bè, cộng đồng xung quanh cũng có thể ảnh hưởng đến hành vi bạo lực của học sinh. Áp lực từ bạn bè, sự kỳ thị từ xã hội hoặc sự thiếu hụt các hoạt động giải trí lành mạnh có thể đẩy các em vào con đường bạo lực.

3.3. Vai Trò Của Truyền Thông Trong Kích Động Bạo Lực

Việc tiếp xúc với nội dung bạo lực trên các phương tiện truyền thông, đặc biệt là internet và trò chơi điện tử, có thể ảnh hưởng đến nhận thức và hành vi của học sinh. Các em có thể trở nên quen với bạo lực và coi đó là một cách để giải quyết vấn đề.

IV. Giải Pháp Giảm Thiểu Bạo Lực Học Đường Tại THPT Tô Hiệu

Qua nghiên cứu, tôi mong muốn góp một phần trong nỗ lực chung tìm kiếm các giải pháp hữu hiệu ngăn chặn BLHĐ. BLHĐ có thể xảy ra ở bất cứ giới tính, độ tuổi nào và gây hậu quả cho cả nạn nhân và người gây ra bạo lực. BLHĐ làm ảnh hưởng đến kết quả học tập, gây đau khổ cho các nạn nhân, không chỉ về thể xác mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần.

4.1. Xây Dựng Môi Trường Học Đường An Toàn Thân Thiện

Cần tăng cường các hoạt động giáo dục về phòng chống bạo lực, xây dựng các quy tắc ứng xử văn minh trong trường học. Tạo ra một môi trường học tập mà học sinh cảm thấy an toàn, được tôn trọng và được lắng nghe.

4.2. Tăng Cường Vai Trò Của Gia Đình Trong Giáo Dục Con Cái

Phụ huynh cần dành thời gian quan tâm, chia sẻ và giáo dục con cái về các giá trị đạo đức, kỹ năng sống và cách ứng xử đúng mực. Tạo ra một môi trường gia đình ấm áp, yêu thương và hỗ trợ con cái phát triển toàn diện.

4.3. Phát Triển Các Chương Trình Can Thiệp Hỗ Trợ Tâm Lý Cho Học Sinh

Cung cấp các dịch vụ tư vấn, hỗ trợ tâm lý cho học sinh, đặc biệt là những em có nguy cơ cao hoặc đã từng là nạn nhân/người gây ra bạo lực. Giúp các em giải quyết các vấn đề tâm lý, tăng cường khả năng tự bảo vệ và ứng phó với các tình huống khó khăn.

V. Kết Quả Nghiên Cứu Thực Trạng Bạo Lực Học Đường năm 2017

Nghiên cứu “Thực trạng bạo lực học đường và một số yếu tố liên quan của học sinh trường THPT Tô Hiệu, huyện Thường Tín, Hà Nội năm 2017” được thực hiện tại trường trung học phổ thông Tô Hiệu trong thời gian từ tháng 12/2016 đến tháng 6/2017 với 2 mục tiêu: (1) Mô tả thực trạng bạo lực học đường của học sinh trường trung học phổ thông Tô Hiệu, huyện Thường Tín, Hà Nội năm 2017; (2) Xác định một số yếu tố liên quan đến bạo lực học đường của học sinh trường trung học phổ thông Tô Hiệu, huyện Thường Tín, Hà Nội năm 2017.

5.1. Tỷ Lệ Học Sinh Tham Gia Hành Vi Bạo Lực Trong 6 Tháng Qua

Kết quả nghiên cứu cho thấy, trong vòng 6 tháng trước thời điểm nghiên cứu, tỷ lệ học sinh đã từng tham gia hành vi bạo lực học đường chiếm 12,3%. Trong đó tỷ lệ học sinh có hành vi bạo lực thể chất là 1,7%, bạo lực lời nói 11,0%; bạo lực mối quan hệ xã hội 1,6%; bạo lực điện tử 0,6%.

5.2. Lý Do Phổ Biến Dẫn Đến Các Hành Vi Bạo Lực Học Đường

Lý do chính của các hành vi bạo lực học đường là trêu chọc hoặc nói xấu nhau (48,5%). Đa số các vụ bạo lực học đường thường do 1 học sinh thực hiện (55,3%) và thực hiện với bạn cùng lớp (66%), hoặc với bạn cùng khối nhưng khác lớp (23,3%). Nơi thường xảy ra các vụ bạo lực học đường phần lớn là trong lớp học (46%).

VI. Kết Luận Hướng Nghiên Cứu Về Bạo Lực Học Đường

Tỷ lệ học sinh từng bị bạo lực là 10,6%. Trong đó tỷ lệ học sinh bị bạo lực dạng thể chất là 1,8%; dạng lời nói 8,4%; dạng mối quan hệ xã hội 1,9% và bị bạo lực điện tử là 0,1%. Lý do chính học sinh bị các hành vi này là do trêu chọc nói xấu nhau (59,6%). Người thực hiện các hành vi với các nạn nhân chủ yếu là các bạn cùng lớp (73,0%). Các yếu tố được xác định có liên quan đến hành vi bạo lực học đường bao gồm: giới tính, hạnh kiểm và nghĩ đến việc tự tử.

6.1. Các Yếu Tố Liên Quan Đến Hành Vi Bạo Lực

Cụ thể, nhóm học sinh nam có khả năng thực hiện hành vi cao hơn so với học sinh nữ với OR = 2,0 (95%CI: 1,1 – 3,5). Học sinh có hạnh kiểm khá trở xuống có khả năng thực hiện hành vi bạo lực cao hơn nhóm có hạnh kiểm tốt với OR = 1,8 (95%CI: 1,1 – 3,2). Học sinh đã từng nghĩ đến việc tự tử có khả năng thực hiện hành vi bạo lực cao hơn nhóm chưa từng nghĩ đến, OR = 1,8 (95%CI: 1,1 – 3,2).

6.2. Hướng Nghiên Cứu Tiềm Năng Về Phòng Chống Bạo Lực Học Đường

Cần có thêm các nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố tâm lý xã hội, môi trường học đường và các biện pháp can thiệp hiệu quả để phòng chống BLHĐ. Đồng thời, cần chú trọng đến việc xây dựng các chương trình giáo dục, nâng cao nhận thức về BLHĐ cho học sinh, giáo viên và phụ huynh.

Tổng quan nghiên cứu

Bạo lực học đường (BLHĐ) là một vấn đề xã hội nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe thể chất và tinh thần của học sinh, đồng thời tác động tiêu cực đến môi trường giáo dục và xã hội. Theo báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Y tế, tỷ lệ học sinh tham gia hành vi bạo lực học đường tại trường THPT Tô Hiệu, huyện Thường Tín, Hà Nội năm 2017 là 12,3%, trong đó bạo lực lời nói chiếm tỷ lệ cao nhất với 11,0%. Tỷ lệ học sinh từng bị bạo lực là 10,6%, với bạo lực lời nói chiếm 8,4%. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 12/2016 đến tháng 6/2017, với cỡ mẫu 836 học sinh từ lớp 10 đến lớp 12, nhằm mục tiêu mô tả thực trạng BLHĐ và xác định các yếu tố liên quan đến hành vi bạo lực của học sinh tại trường.

Nghiên cứu tập trung vào khu vực ngoại thành Hà Nội, nơi có đặc điểm kinh tế - xã hội và giáo dục còn nhiều khó khăn, nhằm cung cấp số liệu thực tiễn và đề xuất giải pháp phù hợp. Việc đánh giá các yếu tố cá nhân, gia đình, bạn bè và môi trường học đường giúp hiểu rõ nguyên nhân và cơ chế hình thành hành vi bạo lực, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả phòng chống BLHĐ. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng chính sách, chương trình can thiệp và nâng cao nhận thức của nhà trường, gia đình và xã hội về vấn đề này.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên mô hình Precede – Proceed, phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi bạo lực học đường thành ba nhóm chính:

• Yếu tố tiền đề: Bao gồm các đặc điểm cá nhân như tuổi, giới tính, điểm số học tập, hạnh kiểm, ý định tự tử, thói quen sử dụng rượu bia, thuốc lá, chất gây nghiện và tình trạng mang vũ khí. Các yếu tố này quyết định thái độ, niềm tin và hành vi của học sinh.

• Yếu tố tăng cường: Tác động từ môi trường gia đình và bạn bè, bao gồm sự quan tâm, chăm sóc, kiểm soát và định hướng của bố mẹ, bạo lực gia đình, trình độ học vấn và nghề nghiệp của bố mẹ, cấu trúc gia đình, điều kiện kinh tế, cũng như ảnh hưởng từ bạn bè có hành vi bạo lực.

• Yếu tố tạo điều kiện: Các yếu tố môi trường học đường như kỷ luật của nhà trường, áp lực học tập, cùng với tác động của phim ảnh và trò chơi bạo lực trên các phương tiện truyền thông.

Khái niệm bạo lực học đường được phân loại theo tài liệu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh dịch Hoa Kỳ (CDC) thành bốn nhóm: bạo lực thể chất, bạo lực lời nói, bạo lực mối quan hệ xã hội và bạo lực điện tử.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế cắt ngang kết hợp phương pháp định lượng và định tính. Cỡ mẫu định lượng là 836 học sinh được chọn bằng phương pháp chọn mẫu cụm nhiều giai đoạn, trong đó đơn vị cụm là lớp học. Số lớp được chọn ngẫu nhiên hệ thống từ tổng số 36 lớp của trường THPT Tô Hiệu. Toàn bộ học sinh trong các lớp được chọn tham gia khảo sát.

Dữ liệu định lượng được thu thập qua bộ câu hỏi tự điền gồm 47 câu, chia thành các phần về thông tin cá nhân, gia đình, bạn bè, thói quen và hành vi bạo lực học đường. Dữ liệu định tính được thu thập qua 3 cuộc thảo luận nhóm với học sinh, 1 cuộc thảo luận nhóm với giáo viên chủ nhiệm, 1 phỏng vấn sâu với đại diện Ban chấp hành Đoàn trường và 1 phỏng vấn sâu với Ban giám hiệu nhà trường.

Số liệu định lượng được xử lý bằng phần mềm SPSS 18.0, phân tích mô tả, kiểm định χ², và hồi quy logistic đa biến nhằm xác định các yếu tố liên quan đến hành vi bạo lực học đường. Dữ liệu định tính được phân tích theo chủ đề để bổ sung và làm rõ các kết quả định lượng.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ học sinh tham gia hành vi bạo lực học đường: 12,3% học sinh đã từng thực hiện ít nhất một hành vi bạo lực trong 6 tháng trước nghiên cứu. Trong đó, bạo lực lời nói chiếm tỷ lệ cao nhất (11,0%), bạo lực thể chất chiếm 1,7%, bạo lực mối quan hệ xã hội 1,6%, và bạo lực điện tử thấp nhất với 0,6%.

2. Tỷ lệ học sinh là nạn nhân của bạo lực học đường: 10,6% học sinh cho biết đã từng bị ít nhất một hình thức bạo lực. Bạo lực lời nói chiếm 8,4%, bạo lực thể chất 1,8%, bạo lực mối quan hệ xã hội 1,9%, và bạo lực điện tử 0,1%.

3. Phân bố theo giới tính và khối lớp: Học sinh nam có tỷ lệ tham gia hành vi bạo lực cao gấp hơn 2 lần so với học sinh nữ (19,2% so với 8,3%). Tỷ lệ học sinh nam bị bạo lực cũng cao hơn nữ với OR = 2,7 (95%CI: 1,1 – 6,3). Về khối lớp, học sinh lớp 10 có tỷ lệ tham gia bạo lực cao nhất (13,2%), tiếp theo là lớp 11 (12,3%) và lớp 12 (10,7%).

4. Các yếu tố liên quan đến hành vi bạo lực: Qua phân tích hồi quy logistic đa biến, các yếu tố có liên quan đáng kể gồm giới tính (học sinh nam có khả năng thực hiện hành vi bạo lực cao hơn với OR = 2,0), hạnh kiểm (học sinh có hạnh kiểm khá trở xuống có khả năng thực hiện hành vi bạo lực cao hơn nhóm hạnh kiểm tốt với OR = 1,8), và ý định tự tử (học sinh từng nghĩ đến việc tự tử có khả năng thực hiện hành vi bạo lực cao hơn với OR = 1,8).

5. Địa điểm và đối tượng liên quan: 46% các vụ bạo lực xảy ra trong lớp học, 26,8% ngoài lớp học trong khuôn viên trường, và 10,9% xảy ra ngoài trường. Đa số hành vi bạo lực được thực hiện với bạn cùng lớp (66%) hoặc bạn cùng khối khác lớp (23,3%). Hơn một nửa các vụ bạo lực do một học sinh thực hiện (55,3%), còn lại có sự tham gia của bạn bè hoặc người khác.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy bạo lực lời nói là hình thức phổ biến nhất trong BLHĐ, phù hợp với xu hướng các nghiên cứu trong và ngoài nước. Tỷ lệ học sinh nam tham gia và là nạn nhân của bạo lực cao hơn nữ giới, phản ánh đặc điểm giới tính trong hành vi bạo lực, tương đồng với các nghiên cứu tại Mỹ và các quốc gia khác. Việc học sinh lớp 10 có tỷ lệ bạo lực cao nhất có thể do các em mới chuyển cấp, chưa thích nghi tốt với môi trường mới và có xu hướng thể hiện bản thân qua hành vi bạo lực.

Mối liên quan giữa hạnh kiểm và hành vi bạo lực cho thấy học sinh có hạnh kiểm kém dễ có hành vi tiêu cực hơn, điều này nhấn mạnh vai trò của giáo dục đạo đức và quản lý học sinh trong nhà trường. Ý định tự tử liên quan đến hành vi bạo lực cũng phản ánh mối liên hệ giữa sức khỏe tâm thần và hành vi nguy cơ, cần được quan tâm trong các chương trình can thiệp.

Địa điểm xảy ra bạo lực chủ yếu trong lớp học và khuôn viên trường cho thấy môi trường học đường là nơi cần tập trung các biện pháp phòng ngừa. Việc bạo lực thường xảy ra giữa bạn cùng lớp hoặc cùng khối cho thấy tầm quan trọng của việc xây dựng mối quan hệ tích cực giữa học sinh.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố tỷ lệ hành vi bạo lực theo hình thức và giới tính, bảng phân tích hồi quy logistic các yếu tố liên quan, giúp minh họa rõ ràng các kết quả chính.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường giáo dục kỹ năng sống và quản lý hành vi học sinh: Nhà trường cần tổ chức các chương trình đào tạo kỹ năng giải quyết xung đột, kiểm soát cảm xúc và giao tiếp hiệu quả nhằm giảm thiểu hành vi bạo lực, đặc biệt tập trung vào học sinh nam và học sinh có hạnh kiểm kém. Thời gian thực hiện: trong năm học tiếp theo; Chủ thể thực hiện: Ban giám hiệu, giáo viên chủ nhiệm.

2. Phát triển các hoạt động hỗ trợ sức khỏe tâm thần học sinh: Cần xây dựng hệ thống tư vấn tâm lý, hỗ trợ học sinh có ý định tự tử hoặc có dấu hiệu rối loạn tâm thần, phối hợp với các chuyên gia y tế công cộng. Thời gian: triển khai trong 6 tháng tới; Chủ thể: Nhà trường phối hợp Trung tâm y tế dự phòng.

3. Xây dựng môi trường học đường an toàn, thân thiện: Tăng cường giám sát, xử lý nghiêm các hành vi bạo lực trong lớp học và khuôn viên trường, đồng thời tổ chức các hoạt động ngoại khóa nhằm tăng cường sự gắn kết giữa học sinh. Thời gian: liên tục trong năm học; Chủ thể: Ban giám hiệu, giáo viên, cán bộ Đoàn trường.

4. Tuyên truyền, nâng cao nhận thức về BLHĐ cho phụ huynh và cộng đồng: Tổ chức các buổi hội thảo, truyền thông về tác hại của bạo lực học đường và vai trò của gia đình trong việc giáo dục, giám sát con em. Thời gian: 3 tháng đầu năm học; Chủ thể: Nhà trường phối hợp với các tổ chức xã hội và chính quyền địa phương.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản lý giáo dục và cán bộ trường học: Giúp hiểu rõ thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến BLHĐ, từ đó xây dựng chính sách, quy chế và biện pháp quản lý phù hợp nhằm giảm thiểu bạo lực trong trường học.

2. Giáo viên và cán bộ tư vấn học đường: Cung cấp kiến thức về các hình thức bạo lực, dấu hiệu nhận biết và cách xử lý tình huống, hỗ trợ học sinh có hành vi bạo lực hoặc là nạn nhân.

3. Phụ huynh học sinh: Nâng cao nhận thức về vai trò của gia đình trong việc phòng chống bạo lực, cách chăm sóc, quan tâm và định hướng con em, góp phần xây dựng môi trường gia đình lành mạnh.

4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành y tế công cộng, giáo dục: Là tài liệu tham khảo quý giá cho các nghiên cứu tiếp theo về bạo lực học đường, sức khỏe tâm thần học sinh và các chương trình can thiệp hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp

1. Bạo lực học đường gồm những hình thức nào?
   Bạo lực học đường được phân thành bốn nhóm chính: bạo lực thể chất (đánh, đấm, đá), bạo lực lời nói (gọi tên, chế nhạo), bạo lực mối quan hệ xã hội (cô lập, tẩy chay, lan truyền tin đồn), và bạo lực điện tử (đe dọa qua tin nhắn, mạng xã hội).

2. Tỷ lệ học sinh tham gia hành vi bạo lực tại trường THPT Tô Hiệu là bao nhiêu?
   Khoảng 12,3% học sinh đã từng thực hiện ít nhất một hành vi bạo lực trong 6 tháng trước nghiên cứu, trong đó bạo lực lời nói chiếm tỷ lệ cao nhất với 11,0%.

3. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến hành vi bạo lực của học sinh?
   Giới tính (học sinh nam có khả năng thực hiện hành vi bạo lực cao hơn), hạnh kiểm kém và ý định tự tử là những yếu tố liên quan mạnh mẽ đến hành vi bạo lực học đường.

4. Địa điểm nào thường xảy ra bạo lực học đường?
   Phần lớn các vụ bạo lực xảy ra trong lớp học (46%) và khuôn viên trường ngoài lớp học (26,8%), ít hơn là ngoài trường học hoặc trên đường đi học.

5. Nhà trường có thể làm gì để giảm thiểu bạo lực học đường?
   Nhà trường cần tăng cường giáo dục kỹ năng sống, xây dựng môi trường học đường an toàn, tổ chức tư vấn tâm lý cho học sinh, đồng thời phối hợp với gia đình và cộng đồng trong công tác phòng chống bạo lực.

Kết luận

• Tỷ lệ học sinh tham gia hành vi bạo lực học đường tại trường THPT Tô Hiệu là 12,3%, với bạo lực lời nói chiếm ưu thế.
• Học sinh nam, học sinh có hạnh kiểm kém và có ý định tự tử có nguy cơ cao hơn trong việc thực hiện hành vi bạo lực.
• Bạo lực học đường chủ yếu xảy ra trong lớp học và giữa các bạn cùng lớp hoặc cùng khối.
• Các yếu tố cá nhân, gia đình, bạn bè và môi trường học đường đều ảnh hưởng đến hành vi bạo lực của học sinh.
• Cần triển khai các giải pháp đồng bộ từ giáo dục kỹ năng sống, hỗ trợ tâm lý đến xây dựng môi trường học đường an toàn nhằm giảm thiểu BLHĐ.

Next steps: Triển khai các chương trình can thiệp theo đề xuất, tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng để đánh giá hiệu quả các biện pháp phòng chống bạo lực học đường.

Call-to-action: Các nhà quản lý giáo dục, nhà trường và gia đình cần phối hợp chặt chẽ để xây dựng môi trường học đường lành mạnh, an toàn cho sự phát triển toàn diện của học sinh.