I. Tính cấp thiết của đề tài
Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng phát triển, việc thực thi quy định lao động trong các hiệp định thương mại tự do (FTA) trở nên cấp thiết. Sự gia tăng số lượng doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, kéo theo nhu cầu sử dụng lao động tăng cao. Tuy nhiên, không phải tất cả doanh nghiệp đều tuân thủ tốt các quy định của pháp luật lao động. Nhiều doanh nghiệp vẫn chưa đảm bảo quyền lợi cho người lao động, dẫn đến việc bảo vệ quyền lợi của họ trở thành một yếu tố quan trọng cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp và nền kinh tế. Việt Nam đã nhận thức được tầm quan trọng này và đã đưa lao động vào nội dung của một số FTA thế hệ mới. Việc thực thi các quy định này đòi hỏi nỗ lực lớn từ phía Việt Nam trong việc cải cách thể chế pháp luật và nâng cao hiểu biết của doanh nghiệp về quy định lao động.
II. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Nghiên cứu về quy định lao động trong các FTA đã được nhiều học giả trong và ngoài nước quan tâm. Các công trình nghiên cứu đã phân tích lịch sử hình thành và nội dung của các quy định này, tuy nhiên, vấn đề thực thi các quy định trong bối cảnh Việt Nam vẫn chưa được đề cập đầy đủ. Các nghiên cứu trong nước chủ yếu tập trung vào tác động của các cam kết về lao động trong TPP và AEC, nhưng thiếu đi những phân tích từ góc độ doanh nghiệp. Đề tài này sẽ góp phần làm rõ những khoảng trống trong nghiên cứu hiện tại và cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về thực thi quy định lao động trong các FTA thế hệ mới.
III. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích của nghiên cứu là tổng hợp và làm rõ cơ sở lý thuyết về quy định lao động trong các FTA thế hệ mới, phân tích nội hàm của các quy định này và đánh giá những thuận lợi, thách thức trong việc thực thi. Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm làm rõ các vấn đề lý thuyết liên quan đến FTA, giới thiệu tổng quan về các FTA mà Việt Nam tham gia, và đề xuất giải pháp để đảm bảo thực thi các quy định này. Việc thực hiện các nhiệm vụ này sẽ giúp nâng cao nhận thức về quyền lợi người lao động và cải thiện môi trường kinh doanh tại Việt Nam.
IV. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các quy định lao động trong một số FTA thế hệ mới mà Việt Nam là thành viên. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào ba hiệp định chính: Hiệp định CPTPP, Hiệp định EVFTA và các cam kết trong khuôn khổ ASEAN. Việc giới hạn phạm vi nghiên cứu sẽ giúp phân tích sâu sắc và đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong việc thực thi các quy định này. Điều này cũng cho phép đánh giá tác động của các FTA đến quyền lợi người lao động và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
V. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng làm nền tảng, kết hợp với các phương pháp thống kê, tổng hợp, phân tích và so sánh luật học. Phương pháp này giúp làm nổi bật nội hàm của các quy định lao động trong các FTA thế hệ mới, chỉ ra những hạn chế và bất cập trong việc thực thi. Qua đó, đề xuất các phương hướng giải quyết nhằm hoàn thiện các quy định về lao động trong quá trình hội nhập. Việc áp dụng các phương pháp này sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về thực trạng và giải pháp cho việc thực thi quy định lao động.
VI. Một số đóng góp của đề tài
Đề tài đã làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận về FTA thế hệ mới và các quy định lao động đi kèm. Luận văn phân tích vị trí, vai trò của các quy định này trong FTA, đồng thời đánh giá tổng quát về quy định lao động trong các FTA mà Việt Nam tham gia. Đề tài cũng chỉ ra những thuận lợi và thách thức trong việc thực thi các quy định này, từ đó đưa ra quan điểm và định hướng về việc đảm bảo thực thi các quy định lao động. Những giải pháp được đề xuất sẽ là một trong những quan điểm hữu ích cho việc cải thiện môi trường lao động tại Việt Nam.
