I. Thực hiện Luật Hôn Nhân và Gia Đình 2014
Luật Hôn Nhân và Gia Đình 2014 đã đưa ra nhiều quy định mới nhằm điều chỉnh các vấn đề liên quan đến hôn nhân và gia đình. Kỷ yếu hội thảo khoa học này tập trung phân tích việc thực hiện các quy định này trong thực tiễn. Một trong những vấn đề nổi bật là việc xác định căn cứ ly hôn và giao con cho ai nuôi khi vợ chồng ly hôn. Luật Hôn Nhân và Gia Đình 2014 đã cụ thể hóa các căn cứ ly hôn, đặc biệt là trong trường hợp ly hôn theo yêu cầu của một bên. Điều này giúp Tòa án có cơ sở pháp lý rõ ràng hơn khi giải quyết các vụ án ly hôn.
1.1. Căn cứ ly hôn theo Luật Hôn Nhân và Gia Đình 2014
Luật Hôn Nhân và Gia Đình 2014 quy định các căn cứ ly hôn khác nhau tùy thuộc vào tình huống cụ thể. Trong trường hợp thuận tình ly hôn, Tòa án sẽ công nhận nếu cả hai bên thỏa thuận về việc chia tài sản và nuôi dưỡng con cái. Tuy nhiên, trong trường hợp ly hôn theo yêu cầu của một bên, Luật Hôn Nhân và Gia Đình 2014 yêu cầu Tòa án xem xét các yếu tố như hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền và nghĩa vụ vợ chồng. Việc xác định căn cứ ly hôn trong trường hợp này thường gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là khi đánh giá liệu hôn nhân đã rơi vào tình trạng trầm trọng hay chưa.
1.2. Thực tiễn áp dụng căn cứ ly hôn
Trong thực tiễn, việc áp dụng các căn cứ ly hôn theo Luật Hôn Nhân và Gia Đình 2014 vẫn còn nhiều tranh cãi. Một số vụ án cho thấy sự không thống nhất trong quan điểm của các thẩm phán. Ví dụ, có trường hợp Tòa án cấp sơ thẩm bác đơn ly hôn, nhưng Tòa án cấp phúc thẩm lại chấp nhận yêu cầu ly hôn. Điều này phản ánh sự phức tạp trong việc đánh giá các yếu tố như tình trạng hôn nhân và mục đích hôn nhân có đạt được hay không. Kỷ yếu hội thảo khoa học nhấn mạnh cần có hướng dẫn cụ thể hơn để đảm bảo tính thống nhất trong việc áp dụng pháp luật.
II. Giao con cho ai nuôi khi vợ chồng ly hôn
Luật Hôn Nhân và Gia Đình 2014 cũng đưa ra các quy định chi tiết về việc giao con cho ai nuôi khi vợ chồng ly hôn. Mục tiêu chính của các quy định này là đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho con cái. Kỷ yếu hội thảo khoa học phân tích các nguyên tắc và thực tiễn áp dụng trong việc xác định người trực tiếp nuôi con. Theo đó, việc giao con cho ai nuôi trước hết dựa trên sự thỏa thuận của vợ chồng. Nếu không thỏa thuận được, Tòa án sẽ quyết định dựa trên các yếu tố như khả năng chăm sóc, điều kiện sống và nguyện vọng của con.
2.1. Nguyên tắc giao con cho mẹ nuôi
Theo Luật Hôn Nhân và Gia Đình 2014, nếu con dưới 36 tháng tuổi, nguyên tắc mặc định là con sẽ được giao cho mẹ trực tiếp nuôi. Tuy nhiên, nguyên tắc này có thể bị phá vỡ nếu có chứng cứ cho thấy người mẹ không đủ điều kiện để chăm sóc con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con. Kỷ yếu hội thảo khoa học chỉ ra rằng việc đánh giá điều kiện của người mẹ cần được thực hiện một cách khách quan và công bằng.
2.2. Xem xét nguyện vọng của con
Một điểm mới trong Luật Hôn Nhân và Gia Đình 2014 là việc xem xét nguyện vọng của con khi quyết định giao con cho ai nuôi. Nếu con từ đủ 7 tuổi trở lên, Tòa án phải xem xét nguyện vọng của con trong việc lựa chọn sống với cha hay mẹ. Tuy nhiên, kỷ yếu hội thảo khoa học cũng lưu ý rằng việc này cần được thực hiện một cách cẩn trọng để tránh gây áp lực tâm lý cho trẻ. Các yếu tố khác như điều kiện kinh tế, phẩm chất đạo đức và thời gian chăm sóc cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng.
