Tăng Trưởng Kinh Tế với Công Bằng Xã Hội trong Nền Kinh Tế Thị Trường Định Hướng Xã Hội Chủ Nghĩa ở Việt Nam

• Trường học: Trường Đại học Y Hà Nội
• Chuyên ngành: Kinh tế
• Đề tài: Tăng Trưởng Kinh Tế và Công Bằng Xã Hội ở Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận án Tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hồ Chí Minh

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
• 1.1. Tổng quan các nghiên cứu nước ngoài về mối quan hệ giữa TTKT với CBXH
• 1.2. Các nghiên cứu định tính
• 1.3. Các nghiên cứu định lượng
• 1.4. Tổng quan các nghiên cứu trong nước về mối quan hệ giữa TTKT với CBXH
• 1.5. Các nghiên cứu định tính
• 1.6. Các nghiên cứu định lượng
• 1.7. Các nghiên cứu về TTKT với CBXH trong nền KTTT định hướng XHCN
• 1.8. Những đóng góp về mặt lý luận và thực tiễn
• 1.9. Khoảng trống nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VỚI CÔNG BẰNG XÃ HỘI
• 2.1. Tăng trưởng kinh tế
• 2.1.1. Khái niệm TTKT
• 2.1.2. Tính hai mặt của TTKT
• 2.1.3. Các thước đo TTKT
• 2.2. Công bằng xã hội
• 2.2.1. Khái niệm CBXH
• 2.2.2. Phân biệt CBXH và bình đẳng xã hội
• 2.2.3. Vấn đề công bằng và bình đẳng về cơ hội
• 2.2.4. Đánh giá mối quan hệ giữa TTKT với CBXH
• 2.2.4.1. Hệ số GINI
• 2.2.4.2. Hệ số giãn cách thu nhập
• 2.2.4.3. Tiêu chuẩn “40” của Word Bank
• 2.2.4.4. Tăng trưởng bao trùm
• 2.2.4.5. Đo lường tăng trưởng bao trùm
• 2.3. Các lý thuyết, quan điểm, tư tưởng về mối quan hệ giữa TTKT và CBXH
• 2.3.1. Tư tưởng của chủ nghĩa Mác – Lênin
• 2.3.2. Giả thuyết Kuznets
• 2.3.3. Quan điểm của Lewis trong mô hình lao động thặng dư
• 2.3.4. Quan điểm của Todaro
• 2.3.5. Tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh
• 2.3.6. TTKT với CBXH theo quan điểm của Đảng Cộng Sản Việt Nam
• 2.4. Kinh nghiệm giải quyết mối quan hệ giữa TTKT với CBXH ở một số quốc gia và bài học cho Việt Nam
• 2.4.1. Mô hình của Brazil
• 2.4.2. Mô hình của Hàn Quốc
• 2.4.3. Mô hình của Trung Quốc
• 2.4.4. Bài học rút ra cho Việt Nam
• 2.5. Tổng hợp một số nghiên cứu định lượng và đề xuất các biến nghiên cứu cho luận án
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN
• 3.1. Cơ sở phương pháp luận nghiên cứu
• 3.2. Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến
• 3.3. Nguyên lý về sự phát triển
• 3.4. Các phương pháp cụ thể
• 3.4.1. Phương pháp nghiên cứu định tính
• 3.4.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng
• 3.5. Nguồn dữ liệu thực hiện luận án
• 3.6. Qui trình thực hiện luận án
• 4. CHƯƠNG 4: THỰC TRẠNG GẮN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VỚI CÔNG BẰNG XÃ HỘI TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM
• 4.1. Thực trạng TTKT
• 4.2. Thực trạng TTKT gắn với CBXH
• 4.3. Những thành tựu đạt được
• 4.4. Hạn chế của TTKT gắn với CBXH
• 4.5. Mô hình ước lượng mối quan hệ giữa TTKT và CBXH ở Việt Nam
• 4.5.1. Xác định mô hình ước lượng mối quan hệ giữa TTKT và CBXH
• 4.5.2. Các kết quả chính
• 4.6. Đánh giá chung về thực trạng gắn TTKT với CBXH trong nền KTTT định hướng ở Việt Nam – Những vấn đề đặt ra
• 4.7. Mối quan hệ giữa TTKT với CBXH thông qua một số tiêu chí
• 4.8. Những vấn đề đặt ra trong giải quyết mối quan hệ giữa TTKT với CBXH ở Việt Nam
• 5. CHƯƠNG 5: GIẢI PHÁP GẮN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VỚI CÔNG BẰNG XÃ HỘI TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM TỪ NAY ĐẾN 2030
• 5.1. Mục tiêu, quan điểm gắn TTKT với CBXH ở Việt Nam hiện nay
• 5.2. Hệ thống giải pháp nhằm gắn TTKT với CBXH trong nền KTTT định hướng XHCN Việt Nam từ nay đến năm 2030
• 5.2.1. Nhóm giải pháp thúc đẩy TTKT mang tính đột phá
• 5.2.2. Nhóm giải pháp gắn TTKT với CBXH
• 5.2.3. Nhóm giải pháp về phát huy vai trò của Nhà nước trong việc gắn TTKT với CBXH
• 5.2.4. Nhóm giải pháp nâng cao vai trò của Đảng và các tổ chức xã hội trong việc thực hiện CBXH
• KẾT LUẬN CHUNG
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

Tóm tắt

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Tăng Trưởng Kinh Tế Việt Nam CBXH

Mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế (TTKT) và công bằng xã hội (CBXH) là một chủ đề được quan tâm rộng rãi trên toàn cầu. Các nghiên cứu tìm cách trả lời câu hỏi liệu có mâu thuẫn giữa TTKT và CBXH, hoặc liệu một quốc gia có phải đánh đổi giữa hai mục tiêu này hay không. Nhiều tác giả đánh giá mức độ công bằng thông qua việc xem xét mức độ bất bình đẳng và tác động của bất bình đẳng đến TTKT. Câu hỏi đặt ra là liệu TTKT có tự động mang lại CBXH hay không. Các nghiên cứu lý thuyết và thực nghiệm về mối quan hệ này rất phong phú và đa dạng cả trong và ngoài nước. Nghiên cứu độc lập về tăng trưởng kinh tế Việt Nam và CBXH là cần thiết để đưa ra các chính sách phù hợp.

1.1. Nghiên Cứu Nước Ngoài Về Tăng Trưởng Kinh Tế và CBXH

Các nghiên cứu nước ngoài tập trung vào việc phân tích tác động của bất bình đẳng thu nhập đến tăng trưởng. Một số nghiên cứu cho rằng bất bình đẳng có thể thúc đẩy tăng trưởng, trong khi những nghiên cứu khác lại chỉ ra tác động tiêu cực. Các mô hình kinh tế khác nhau được sử dụng để đánh giá mối quan hệ này, và kết quả thường phụ thuộc vào giả định và dữ liệu được sử dụng. Cần xem xét kinh nghiệm quốc tế để áp dụng vào bối cảnh phát triển kinh tế Việt Nam.

1.2. Nghiên Cứu Trong Nước Về Tăng Trưởng Kinh Tế và CBXH

Các nghiên cứu trong nước tập trung vào việc đánh giá thực trạng TTKT và CBXH ở Việt Nam, cũng như các chính sách nhằm giảm bất bình đẳng. Các nghiên cứu này thường sử dụng dữ liệu thống kê để phân tích xu hướng và tác động của các chính sách. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tranh luận về hiệu quả của các chính sách hiện tại và cần có những nghiên cứu sâu hơn để đưa ra các giải pháp hiệu quả hơn. Phân tích chính sách kinh tế Việt Nam là rất quan trọng.

II. Cơ Sở Lý Luận Tăng Trưởng Kinh Tế và Công Bằng Xã Hội

TTKT là sự tăng lên về quy mô sản lượng của một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định. CBXH là sự đảm bảo rằng mọi người đều có cơ hội tiếp cận các nguồn lực và dịch vụ cơ bản, và không ai bị bỏ lại phía sau. Mối quan hệ giữa TTKT và CBXH là phức tạp và có nhiều tranh luận. Một số người cho rằng TTKT là điều kiện tiên quyết để đạt được CBXH, trong khi những người khác lại cho rằng CBXH có thể thúc đẩy TTKT. Cần có một cách tiếp cận toàn diện để giải quyết mối quan hệ này. Tăng trưởng bao trùm Việt Nam là mục tiêu quan trọng.

2.1. Khái Niệm và Thước Đo Tăng Trưởng Kinh Tế

TTKT thường được đo bằng tốc độ tăng trưởng GDP hoặc GDP bình quân đầu người. Tuy nhiên, các thước đo này không phản ánh đầy đủ chất lượng của tăng trưởng, chẳng hạn như tác động đến môi trường hoặc phân phối thu nhập. Cần có các thước đo toàn diện hơn để đánh giá TTKT một cách chính xác. Đánh giá tăng trưởng kinh tế Việt Nam cần dựa trên nhiều chỉ số.

2.2. Khái Niệm và Đánh Giá Công Bằng Xã Hội

CBXH là một khái niệm phức tạp và có nhiều cách hiểu khác nhau. Một số người tập trung vào bình đẳng về cơ hội, trong khi những người khác lại tập trung vào bình đẳng về kết quả. Các thước đo CBXH bao gồm hệ số GINI, tỷ lệ nghèo đói và chỉ số phát triển con người (HDI). Cần có các thước đo phù hợp để đánh giá CBXH ở Việt Nam. Chỉ số GINI Việt Nam cần được theo dõi sát sao.

2.3. Các Lý Thuyết Về Mối Quan Hệ Giữa TTKT và CBXH

Có nhiều lý thuyết khác nhau về mối quan hệ giữa TTKT và CBXH. Giả thuyết Kuznets cho rằng bất bình đẳng sẽ tăng lên trong giai đoạn đầu của TTKT, nhưng sau đó sẽ giảm xuống. Tuy nhiên, giả thuyết này không phải lúc nào cũng đúng. Các lý thuyết khác tập trung vào vai trò của chính phủ trong việc điều tiết thị trường và đảm bảo CBXH. Cần xem xét các lý thuyết này để xây dựng các chính sách phù hợp. Tư tưởng Hồ Chí Minh về công bằng xã hội Việt Nam cần được quán triệt.

III. Thực Trạng Tăng Trưởng Kinh Tế Gắn Với CBXH Ở Việt Nam

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể trong TTKT. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức trong việc đảm bảo CBXH. Bất bình đẳng thu nhập đang gia tăng, và nhiều người vẫn còn sống trong nghèo đói. Cần có những nỗ lực lớn hơn để giải quyết những thách thức này. Bất bình đẳng thu nhập Việt Nam là một vấn đề nhức nhối.

3.1. Thành Tựu và Hạn Chế Của Tăng Trưởng Kinh Tế Việt Nam

TTKT của Việt Nam đã giúp giảm nghèo đói và cải thiện mức sống của người dân. Tuy nhiên, tăng trưởng vẫn còn phụ thuộc nhiều vào các yếu tố bên ngoài, và chưa thực sự bền vững. Cần có những cải cách để nâng cao chất lượng tăng trưởng. Tác động của tăng trưởng kinh tế đến xã hội cần được đánh giá kỹ lưỡng.

3.2. Thực Trạng Bất Bình Đẳng và Nghèo Đói Ở Việt Nam

Bất bình đẳng thu nhập đang gia tăng ở Việt Nam, đặc biệt là giữa khu vực thành thị và nông thôn. Nhiều người vẫn còn sống trong nghèo đói, và dễ bị tổn thương trước các cú sốc kinh tế. Cần có những chính sách đặc biệt để hỗ trợ những người nghèo nhất. Nghèo đói và bất bình đẳng là những thách thức lớn.

3.3. Đánh Giá Mối Quan Hệ Giữa TTKT và CBXH Ở Việt Nam

Mối quan hệ giữa TTKT và CBXH ở Việt Nam là phức tạp và có nhiều khía cạnh. TTKT đã góp phần cải thiện CBXH, nhưng vẫn còn nhiều việc phải làm để đảm bảo rằng mọi người đều được hưởng lợi từ tăng trưởng. Cần có một cách tiếp cận toàn diện để giải quyết mối quan hệ này. Phân tích tăng trưởng kinh tế và công bằng xã hội là rất quan trọng.

IV. Giải Pháp Gắn Tăng Trưởng Kinh Tế Với CBXH Đến 2030

Để đạt được mục tiêu TTKT bền vững và CBXH, Việt Nam cần thực hiện một loạt các giải pháp. Các giải pháp này bao gồm thúc đẩy TTKT bao trùm, giảm bất bình đẳng, tăng cường an sinh xã hội và cải thiện quản trị nhà nước. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và địa phương để thực hiện các giải pháp này. Tăng trưởng kinh tế và hội nhập quốc tế cần đi đôi với CBXH.

4.1. Thúc Đẩy Tăng Trưởng Kinh Tế Bao Trùm và Bền Vững

TTKT bao trùm là TTKT mang lại lợi ích cho tất cả mọi người, không ai bị bỏ lại phía sau. Để thúc đẩy TTKT bao trùm, cần tập trung vào các ngành có tiềm năng tạo việc làm cho người nghèo, và hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Phát triển bền vững Việt Nam là mục tiêu quan trọng.

4.2. Giảm Bất Bình Đẳng Thu Nhập và Cơ Hội

Để giảm bất bình đẳng, cần có các chính sách thuế và chi tiêu công công bằng hơn, và tăng cường đầu tư vào giáo dục và y tế cho người nghèo. Cần tạo cơ hội cho mọi người tiếp cận các nguồn lực và dịch vụ cơ bản. Phân phối thu nhập Việt Nam cần công bằng hơn.

4.3. Tăng Cường An Sinh Xã Hội và Bảo Vệ Người Yếu Thế

Cần tăng cường hệ thống an sinh xã hội để bảo vệ những người dễ bị tổn thương trước các rủi ro trong cuộc sống. Cần có các chương trình hỗ trợ người nghèo, người khuyết tật và người già. An sinh xã hội Việt Nam cần được củng cố.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn Nghiên Cứu Độc Lập Về TTKT và CBXH

Nghiên cứu độc lập đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá hiệu quả của các chính sách và đề xuất các giải pháp mới. Các nghiên cứu này cần dựa trên dữ liệu tin cậy và phương pháp phân tích khoa học. Cần khuyến khích các nhà nghiên cứu độc lập tham gia vào quá trình hoạch định chính sách. Nghiên cứu độc lập về tăng trưởng kinh tế Việt Nam là rất cần thiết.

5.1. Phân Tích Số Liệu Thống Kê Về TTKT và CBXH

Số liệu thống kê là nguồn thông tin quan trọng để đánh giá TTKT và CBXH. Cần phân tích số liệu thống kê một cách cẩn thận để đưa ra các kết luận chính xác. Số liệu thống kê về tăng trưởng kinh tế và công bằng xã hội cần được công khai và minh bạch.

5.2. Đề Xuất Các Chính Sách Dựa Trên Kết Quả Nghiên Cứu

Các chính sách cần dựa trên kết quả nghiên cứu khoa học và kinh nghiệm thực tiễn. Cần có sự tham gia của các nhà nghiên cứu, các nhà hoạch định chính sách và các bên liên quan khác trong quá trình xây dựng chính sách. Chính sách kinh tế Việt Nam cần dựa trên bằng chứng.

VI. Kết Luận Tương Lai Của Tăng Trưởng Kinh Tế và CBXH

TTKT và CBXH là hai mục tiêu quan trọng và có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Để đạt được cả hai mục tiêu này, Việt Nam cần có một cách tiếp cận toàn diện và sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan. Tương lai của Việt Nam phụ thuộc vào việc chúng ta có thể giải quyết thành công mối quan hệ này hay không. Tăng trưởng kinh tế và biến đổi khí hậu là những thách thức lớn.

6.1. Tầm Quan Trọng Của Việc Duy Trì Tăng Trưởng Bền Vững

Tăng trưởng bền vững là TTKT không gây tổn hại đến môi trường và các nguồn lực tự nhiên. Cần có các chính sách để khuyến khích tăng trưởng xanh và bảo vệ môi trường. Tăng trưởng xanh Việt Nam là mục tiêu quan trọng.

6.2. Cam Kết Với Công Bằng Xã Hội và Phát Triển Toàn Diện

CBXH là một giá trị cốt lõi của xã hội Việt Nam. Cần có cam kết mạnh mẽ từ chính phủ và các bên liên quan khác để đảm bảo rằng mọi người đều được hưởng lợi từ TTKT. Phát triển toàn diện là mục tiêu cuối cùng.