I. Tổng Quan Về Cấu Trúc Vốn và Hiệu Quả Tài Chính DNNVV
Trong nền kinh tế thị trường, doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) đóng vai trò quan trọng, đóng góp vào tăng trưởng kinh tế, giải quyết việc làm và an sinh xã hội. Tại Việt Nam, DNNVV chiếm phần lớn số lượng doanh nghiệp, đóng góp đáng kể vào GDP và tạo ra nhiều việc làm. Việc phát triển bền vững khối DNNVV nhận được sự quan tâm lớn. Một vấn đề quan trọng là hiệu quả quản trị tài chính của DNNVV chịu ảnh hưởng như thế nào bởi cấu trúc vốn và vốn luân chuyển. Các trường phái lý thuyết khác nhau xác định các yếu tố khác nhau tác động đến hiệu quả quản trị tài chính của các doanh nghiệp. Một số nghiên cứu trong nước chỉ ra rằng quản trị tài chính ở khối DNNVV còn nhiều hạn chế, dẫn đến hiệu quả không cao. Mục tiêu của doanh nghiệp là tối đa hóa giá trị tài sản của chủ sở hữu.
1.1. Vai trò của DNNVV trong nền kinh tế TP.HCM
DNNVV đóng vai trò trụ cột, thể hiện qua sản lượng sản xuất, số lượng việc làm và đóng góp vào ngân sách. Với quy mô nhỏ, linh hoạt, DNNVV góp phần làm cho nền kinh tế năng động và dễ điều chỉnh trước biến động kinh doanh. Theo thống kê, DNNVV chiếm phần lớn số lượng doanh nghiệp tại Việt Nam. Chính phủ Việt Nam dự kiến phát triển số lượng doanh nghiệp lên gấp đôi để đảm bảo tăng trưởng kinh tế và giải quyết việc làm.
1.2. Mục tiêu của quản trị tài chính trong DNNVV
Mục tiêu của quản trị tài chính là tối đa hóa giá trị tài sản của chủ sở hữu. Quản trị tài chính thực hiện thông qua các quyết định đầu tư vào tài sản, chọn nhà tài trợ và phân phối thu nhập. Các trường phái lý thuyết khác nhau xác định các yếu tố khác nhau tác động đến hiệu quả quản trị tài chính của các doanh nghiệp. Chúng ta có thể tạm chia thành hai trường phái chính: ảnh hưởng của cấu trúc vốn và vốn luân chuyển.
II. Thách Thức Quản Trị Vốn Luân Chuyển cho DNNVV tại TP
Hiện nay, một trong những vấn đề đang được tranh luận là hiệu quả quản trị tài chính của các DNNVV chịu ảnh hưởng như thế nào bởi cấu trúc vốn và vốn luân chuyển của doanh nghiệp. Tranh luận này xuất phát từ khía cạnh lý thuyết là hiệu quả quản trị tài chính có thể chịu ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực bởi cấu trúc vốn. Để đánh giá quản trị tài chính có hiệu quả hay không chúng ta cần có chuẩn mực nhất định. Chuẩn mực để đánh giá hiệu quả quản trị tài chính chính là mục tiêu do doanh nghiệp đề ra.
2.1. Hạn chế trong quản trị tài chính của DNNVV
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng quản trị tài chính ở khối DNNVV đang bộc lộ nhiều hạn chế dẫn đến hiệu quả không cao. Để đánh giá quản trị tài chính có hiệu quả hay không, cần có chuẩn mực nhất định. Chuẩn mực để đánh giá hiệu quả quản trị tài chính chính là mục tiêu do doanh nghiệp đề ra. Doanh nghiệp có rất nhiều mục tiêu khác nhau được đề ra nhưng dưới góc độ quản trị tài chính, mục tiêu của doanh nghiệp là tối đa hóa giá trị tài sản của chủ sở hữu.
2.2. Ảnh hưởng của cấu trúc vốn đến hiệu quả tài chính
Trường phái thứ nhất đề cập đến ảnh hưởng của cấu trúc vốn của doanh nghiệp đến hiệu quả quản trị tài chính. Trường phái thứ hai cho rằng vốn luân chuyển doanh nghiệp ảnh hưởng đến hiệu quả quản trị tài chính. Hiệu quả quản trị tài chính được phản ánh thông qua kết quả hoạt động tài chính doanh nghiệp, thuật ngữ này như một thước đo đánh giá khách quan hiệu quả sử dụng tài sản cũng như các chính sách của công ty tạo ra lợi nhuận tối ưu.
III. Tác Động Cấu Trúc Vốn Phương Pháp Phân Tích Hiệu Quả
Để có thể thực hiện được kế hoạch này rất cần có các nghiên cứu đánh giá về hiện trạng hoạt động, hiệu quả của doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đây là cơ sở để xây dựng chiến lược phát triển trong tương lai. Trong điều kiện giới hạn tài liệu và thời gian cho phép, tác giả thực hiện đề tài “Cấu trúc vốn và vốn luân chuyển tác động đến hiệu quả quản trị tài chính của doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh”. Mục đích của luận án là để phân tích những yếu tố chính có thể giải thích về hiệu quả quản trị tài chính của các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nền kinh tế Việt Nam nói chung và của Thành Phố Hồ Chí Minh nói riêng.
3.1. Mục tiêu nghiên cứu về cấu trúc vốn và vốn luân chuyển
Mục tiêu tổng quát: vận dụng các lý thuyết về cấu trúc vốn, vốn luân chuyển để phân tích tác động của cấu trúc vốn và vốn luân chuyển đến hiệu quả quản trị tài chính của các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó, đề xuất giải pháp và kiến nghị liên quan đến cấu trúc vốn và vốn luân chuyển nhằm nâng cao hiệu quả quản trị tài chính trong doanh nghiệp nhỏ và vừa.
3.2. Câu hỏi nghiên cứu về tác động của vốn đến hiệu quả
Để làm rõ các mục tiêu trên, các câu hỏi nghiên cứu bao gồm: Cấu trúc vốn có tác động đến hiệu quả quản trị tài chính của các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh với mức độ và chiều hướng tác động như thế nào? Vốn luân chuyển có tác động lên hiệu quả quản trị tài chính của các Doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh với mức độ và chiều hướng tác động như thế nào? Những giải pháp nào cần thực hiện trong việc quản lý cấu trúc vốn và vốn luân chuyển để làm tăng hiệu quả quản trị tài chính của doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh?
IV. Vốn Luân Chuyển Bí Quyết Tăng Hiệu Quả Tài Chính DNNVV
Đối tượng nghiên cứu của luận án là các thành phần của cấu trúc vốn, vốn luân chuyển, hiệu quả quản trị tài chính và tác động của cấu trúc vốn, vốn luân chuyển đến hiệu quả quản trị tài chính của các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Phạm vi nghiên cứu của luận án được giới hạn trên những khía cạnh: Phạm vi không gian: là các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Phạm vi thời gian: giai đoạn 2006 – 2014.
4.1. Dữ liệu nghiên cứu về quản trị vốn tại TP.HCM
Nguồn dữ liệu phục vụ cho phân tích luận án bao gồm: Dữ liệu sơ cấp được thu thập trong năm 2014 thông qua khảo sát ý kiến từ đại điện 468 doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh để làm cơ sở đánh giá và phân tích thực trạng quản lý cấu trúc vốn, cách tiếp cận vốn, quản lý vốn luân chuyển của khối doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng như năng lực chuyên môn của chủ doanh nghiệp. Dữ liệu thứ cấp trích xuất từ Bảng Cân đối kế toán và Báo cáo Kết quả hoạt động kinh doanh từ năm 2006 đến năm 2014 của 1.032 doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Thành phố Hồ Chí Minh lấy từ cục thống kê thành phố.
4.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng và định tính
Thực hiện các mục tiêu nghiên cứu dựa vào dữ liệu nghiên cứu đã đề cập ở trên, luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: Quá trình nghiên cứu được thực hiện qua hai giai đoạn: Nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu chính thức. Nghiên cứu sơ bộ được thực hiện thông qua việc mô tả, đánh giá, diễn giải đối tượng nghiên cứu và sử dụng phương pháp chuyên gia để phỏng vấn lấy ý kiến từ các chuyên gia trong ngành để hoàn chỉnh bảng câu hỏi phục vụ cho quá trình đánh giá, phân tích sau này.
V. Kết Quả Nghiên Cứu Cấu Trúc Vốn và Vốn Lưu Động
Trên cơ sở hệ thống hóa và tập hợp một cách tương đối đầy đủ những vấn đề lý luận cơ bản về hiệu quả quản trị tài chính, cấu trúc vốn và vốn luân chuyển của các doanh nghiệp; từ đó, hình thành khung phân tích để phân tích tác động của cấu trúc vốn và vốn luân chuyển đến hiệu quả quản trị tài chính của các doanh nghiệp SME. Qua các kết quả nghiên cứu, luận án đã có những đóng góp mới như sau:
5.1. Đánh giá thực trạng quản lý vốn của DNNVV
Thông qua thống kê mô tả, luận án đã đánh giá được thực trạng quản lý cấu trúc vốn, cách tiếp cận vốn, quản lý vốn luân chuyển của khối doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng như năng lực chuyên môn của chủ doanh nghiệp còn nhiều vấn đề. Cụ thể như sau: Doanh nghiệp nhỏ và vừa đang được vận hành trên hệ thống quản trị đơn giản, thiếu hẳn những bộ phận chuyên gia được đào tạo bài bản nhằm đưa ra những sách lược kinh doanh cũng như tài chính đúng đắn cũng đã phần nào hạn chế sự phát triển cũng như kềm hãm hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
5.2. Bằng chứng thực nghiệm về tác động của vốn
Luận án tìm ra bằng chứng thực nghiệm cho thấy cấu trúc vốn của các doanh nghiệp (DA) có xu hướng tác động cùng chiều với hiệu quả quản trị tài chính, các thành phần của vốn luân chuyển như số ngày thu tiền bình quân (ACR) , số ngày tồn kho bình quân (ICP), chu kỳ chuyển đổi tiền mặt (CCC) tác động ngược chiều với hiệu quả quản trị tài chính của doanh nghiệp SME và số ngày trả tiền bình quân (APP) tác động cùng chiều với hiệu quả quản trị tài chính của doanh nghiệp SME.
VI. Giải Pháp Quản Lý Cấu Trúc Vốn và Vốn Lưu Động Hiệu Quả
Kết quả nghiên cứu cho thấy: vốn luân chuyển có ảnh hưởng tích cực đến hiệu quả quản trị tài chính của các doanh nghiệp SME trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Ba yếu tố tác động của CCC, ACR, APP đến hiệu quả quản trị tài chính ở Doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh cũng giống như kết quả nghiên cứu Jose và cộng sự (1996); Teruel và Solano (2003); Lazaridis và Tryfonidis (2006); Afeef (2010); Mathuva (2010); Abbasali và Milad ( 2012) và kết quả này đang ủng hộ các lý thuyết quản trị tài chính.
6.1. Đề xuất giải pháp cho nhà quản trị DNNVV
Trên cơ sở những phát hiện trên, luận án đã đề xuất được các giải pháp cụ thể, đồng bộ và có tính hệ thống cho nhà quản trị doanh nghiệp SME liên quan đến khía cạnh cấu trúc vốn và vốn luân chuyển nhằm nâng cao hiệu quả quản trị tài chính của doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Đây cũng là đóng góp thực tiễn chính của luận án.
6.2. Bố cục của luận án về quản trị tài chính
Ngoài phần mở đầu , kết cấu của luận án gồm 5 chương sau: Chương 1: Cơ sở lý thuyết và tổng quan về cấu trúc vốn và vốn luân chuyển tác động đến hiệu quả quản trị tài chính doanh nghiệp. Chương 2: Thực trạng cấu trúc vốn vốn luân chuyển và quản trị tài chính của doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Chương 3: Dữ liệu nghiên cứu mô hình nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu của luận án. Chương 4: Kiểm định sự ảnh hưởng của cấu trúc vốn và vốn luân chuyển tác động đến hiệu quả quản trị của doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh. Chương 5: Kết luận.
