Luận văn thạc sĩ: So sánh vai trò của tiểu từ tình thái trong tiếng Việt và tiếng Hán

• Tác giả: Nguyen Thi Tuyet Mai
• Người hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Văn Hiệp
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Ngôn ngữ học
• Đề tài: So sánh vai trò của tiểu từ tình thái trong tiếng Việt và tiếng Hán
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2010
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Tính cấp thiết, đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 0.2. Ý nghĩa của đề tài
• 0.3. Phương pháp nghiên cứu và tư liệu
• 0.4. Bố cục của luận văn
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN
• 1.1. Lý thuyết về hành vi ngôn ngữ và nguyên tắc lịch sự
• 1.2. Vấn đề nghĩa tình thái trong ngôn ngữ
• 2. CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN VỀ TIỂU TỪ TÌNH THÁI CUỐI CÂU TIẾNG VIỆT VÀ NGỮ KHÍ TỪ TƯƠNG ĐƯƠNG TRONG TIẾNG HÁN
• 2.1. Về tiểu từ tình thái cuối câu tiếng Việt
• 2.2. Thuật ngữ sử dụng
• 2.3. Đặc trưng ngữ pháp
• 2.4. Đặc trưng ngữ nghĩa
• 2.5. Tinh có nghĩa hay không có nghĩa?
• 2.6. Kết quả phân loại
• 2.7. Các nhóm tiểu từ tình thái cuối câu
• 2.8. Danh sách các tiểu từ tình thái cuối câu
• 2.9. Về ngữ khí từ tiếng Hán
• 2.10. Cơ chế biểu đạt nghĩa tình thái
• 3. CHƯƠNG 3: MIÊU TẢ ĐỐI CHIẾU MỘT SỐ TIỂU TỪ TÌNH THÁI CUỐI CÂU TIÊU BIỂU VỚI NGỮ KHÍ TỪ TƯƠNG ỨNG TRONG VAI TRÒ BIỂU ĐẠT NGHĨA TÌNH THÁI CHO CÂU (PHÁT NGÔN)
• 3.1. Nội dung đối chiếu
• 3.2. Một số cách dùng khác của ngữ khí từ tiếng Hán
• 4. CHƯƠNG 4: ỨNG DỤNG KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỐI CHIẾU VÀO VIỆC DẠY TIẾNG VIỆT CHO NGƯỜI NƯỚC NGOÀI
• 4.1. Thực trạng nắm bắt và sử dụng nhóm TTTTCC
• 4.2. Miêu tả đối tượng điều tra
• 4.3. Bố cục phiếu trắc nghiệm
• 4.4. Phân tích kết quả trắc nghiệm
• 4.5. Nguyên nhân của tình trạng yếu kém
• 4.6. Ảnh hưởng của tiếng mẹ đẻ
• 4.7. Một vài bất cập của giáo trình dạy tiếng Việt
• 4.8. Một số kiến nghị đối với công tác dạy tiếng
• KẾT LUẬN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

I. Giới thiệu về tiểu từ tình thái

Tiểu từ tình thái (tiểu từ tình thái) trong tiếng Việt và tiếng Hán đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện sắc thái ngữ nghĩa và cảm xúc của người nói. Trong tiếng Việt, các tiểu từ này thường xuất hiện ở cuối câu, giúp người nghe hiểu rõ hơn về thái độ và cảm xúc của người nói. Ngược lại, trong tiếng Hán, ngữ khí từ cũng thực hiện chức năng tương tự, nhưng có những đặc điểm riêng biệt. Việc so sánh vai trò của tiểu từ tình thái giữa hai ngôn ngữ này không chỉ giúp làm rõ sự khác biệt trong cách diễn đạt mà còn mở ra hướng nghiên cứu mới trong lĩnh vực ngôn ngữ học. Theo nghiên cứu, các tiểu từ tình thái trong tiếng Việt như 'nhỉ', 'đấy', 'nhé' có thể mang nhiều nghĩa khác nhau tùy thuộc vào ngữ cảnh. Điều này cho thấy sự phong phú và đa dạng trong cách sử dụng ngôn ngữ của người Việt.

1.1. Đặc điểm của tiểu từ tình thái trong tiếng Việt

Trong tiếng Việt, tiểu từ tình thái thường được sử dụng để thể hiện sự nhấn mạnh, xác nhận hoặc hỏi lại thông tin. Chúng không chỉ đơn thuần là từ ngữ mà còn mang theo sắc thái tình cảm, thể hiện thái độ của người nói đối với người nghe. Ví dụ, khi sử dụng 'nhỉ' ở cuối câu, người nói không chỉ muốn xác nhận thông tin mà còn thể hiện sự thân thiện, gần gũi. Điều này cho thấy rằng tiểu từ tình thái không chỉ có chức năng ngữ pháp mà còn có vai trò quan trọng trong việc xây dựng mối quan hệ giao tiếp giữa người nói và người nghe.

1.2. Đặc điểm của ngữ khí từ trong tiếng Hán

Ngữ khí từ trong tiếng Hán cũng có vai trò tương tự như tiểu từ tình thái trong tiếng Việt. Chúng thường được sử dụng để thể hiện thái độ, cảm xúc và ý định của người nói. Các ngữ khí từ như '吗' (ma), '吧' (ba) có thể thay đổi nghĩa tùy thuộc vào ngữ cảnh và cách sử dụng. Sự khác biệt giữa ngữ khí từ và tiểu từ tình thái nằm ở cách mà chúng được sử dụng trong câu. Trong tiếng Hán, ngữ khí từ thường đứng ở cuối câu và có thể làm thay đổi hoàn toàn ý nghĩa của câu nói. Điều này cho thấy rằng việc nghiên cứu và so sánh giữa hai ngôn ngữ này có thể giúp hiểu rõ hơn về cách mà ngôn ngữ phản ánh văn hóa và tư duy của người sử dụng.

II. So sánh vai trò của tiểu từ tình thái trong tiếng Việt và tiếng Hán

Việc so sánh vai trò của tiểu từ tình thái trong tiếng Việt và ngữ khí từ trong tiếng Hán cho thấy sự tương đồng và khác biệt trong cách diễn đạt ý nghĩa tình thái. Cả hai loại từ này đều có chức năng thể hiện thái độ và cảm xúc của người nói, nhưng cách thức và ngữ cảnh sử dụng lại khác nhau. Trong tiếng Việt, tiểu từ tình thái thường được sử dụng để tạo ra sự thân thiện và gần gũi, trong khi ngữ khí từ trong tiếng Hán có thể mang tính chất trang trọng hơn. Sự khác biệt này không chỉ phản ánh trong ngữ pháp mà còn trong văn hóa giao tiếp của hai dân tộc. Nghiên cứu này không chỉ giúp làm rõ vai trò của tiểu từ tình thái mà còn mở ra hướng nghiên cứu mới trong việc giảng dạy ngôn ngữ cho người nước ngoài.

2.1. Tương đồng trong chức năng

Cả tiểu từ tình thái trong tiếng Việt và ngữ khí từ trong tiếng Hán đều có chức năng thể hiện thái độ của người nói. Chúng giúp người nghe hiểu rõ hơn về cảm xúc và ý định của người nói. Ví dụ, khi một người nói 'Bạn có đến không nhỉ?' trong tiếng Việt, câu này không chỉ đơn thuần là một câu hỏi mà còn thể hiện sự mong đợi và thân thiện. Tương tự, trong tiếng Hán, câu '你来吗?' (Nǐ lái ma?) cũng không chỉ là một câu hỏi mà còn thể hiện sự quan tâm của người nói đối với người nghe. Điều này cho thấy rằng cả hai ngôn ngữ đều sử dụng các yếu tố ngữ pháp để tạo ra sự kết nối giữa người nói và người nghe.

2.2. Khác biệt trong cách sử dụng

Mặc dù có nhiều điểm tương đồng, tiểu từ tình thái trong tiếng Việt và ngữ khí từ trong tiếng Hán cũng có những khác biệt rõ rệt. Trong tiếng Việt, tiểu từ tình thái thường được sử dụng để tạo ra sự thân thiện và gần gũi, trong khi ngữ khí từ trong tiếng Hán có thể mang tính chất trang trọng hơn. Ví dụ, ngữ khí từ '吧' (ba) trong tiếng Hán thường được sử dụng để thể hiện sự đồng ý hoặc khuyến khích, trong khi tiểu từ tình thái 'nhé' trong tiếng Việt lại mang tính chất nhẹ nhàng và thân mật hơn. Sự khác biệt này không chỉ phản ánh trong ngữ pháp mà còn trong văn hóa giao tiếp của hai dân tộc.

III. Ứng dụng trong giảng dạy ngôn ngữ

Nghiên cứu về tiểu từ tình thái và ngữ khí từ không chỉ có giá trị lý thuyết mà còn có ứng dụng thực tiễn trong việc giảng dạy ngôn ngữ. Việc hiểu rõ vai trò của các từ này giúp giáo viên có thể truyền đạt kiến thức một cách hiệu quả hơn cho học viên, đặc biệt là những người nước ngoài học tiếng Việt. Các giáo trình dạy tiếng Việt cần được cập nhật và bổ sung thêm các nội dung liên quan đến tiểu từ tình thái để giúp học viên nắm bắt được sắc thái ngữ nghĩa và cảm xúc trong giao tiếp. Điều này không chỉ giúp học viên hiểu rõ hơn về ngôn ngữ mà còn giúp họ tự tin hơn trong việc giao tiếp với người bản ngữ.

3.1. Tăng cường nhận thức về ngữ nghĩa

Việc nghiên cứu và giảng dạy về tiểu từ tình thái giúp học viên nhận thức rõ hơn về ngữ nghĩa và sắc thái của ngôn ngữ. Học viên sẽ hiểu rằng một câu nói không chỉ đơn thuần là thông tin mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa khác nhau tùy thuộc vào ngữ cảnh và cách sử dụng. Điều này giúp họ phát triển kỹ năng giao tiếp một cách tự nhiên và hiệu quả hơn.

3.2. Cải thiện kỹ năng giao tiếp

Khi học viên nắm vững cách sử dụng tiểu từ tình thái, họ sẽ cải thiện được kỹ năng giao tiếp của mình. Họ sẽ biết cách sử dụng các từ này để thể hiện thái độ và cảm xúc của mình một cách chính xác, từ đó tạo ra sự kết nối tốt hơn với người nghe. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh giao tiếp đa văn hóa, nơi mà sự hiểu biết về ngôn ngữ và văn hóa của nhau là rất cần thiết.

Tổng quan nghiên cứu

Ngôn ngữ không chỉ là công cụ truyền tải thông tin mà còn là phương tiện biểu đạt thái độ, cảm xúc và đánh giá của người nói đối với nội dung phát ngôn. Trong tiếng Việt, tiểu từ tình thái cuối câu (TTTTCC) như "a", "nhỉ", "nhé", "cơ à" đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên sắc thái tình thái, góp phần làm cho câu nói trở nên sinh động và giàu ý nghĩa hơn. Theo ước tính, nhóm TTTTCC này xuất hiện với tần suất cao trong giao tiếp hàng ngày, đặc biệt trong các phát ngôn hội thoại. Tuy nhiên, việc hiểu và sử dụng chính xác các tiểu từ này lại là thách thức lớn đối với người học tiếng Việt, đặc biệt là học viên người nước ngoài, trong đó có nhiều học viên Trung Quốc.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là làm sáng tỏ nội dung ngữ nghĩa và chức năng tình thái của các TTTTCC tiếng Việt, đồng thời đối chiếu với phương tiện tương đương trong tiếng Hán là ngữ khí từ (NKT) cuối câu. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào 18 TTTTCC tiêu biểu có tần suất xuất hiện cao trong hội thoại tiếng Việt và các ngữ khí từ tương ứng trong tiếng Hán, nhằm phân tích sâu sắc các sắc thái tình thái và sự khác biệt giữa hai ngôn ngữ. Nghiên cứu được thực hiện dựa trên dữ liệu thu thập từ các tác phẩm văn học, hội thoại hàng ngày, cùng các kho ngữ liệu điện tử tiếng Hán.

Ý nghĩa của đề tài không chỉ nằm ở việc làm rõ đặc điểm ngôn ngữ học của TTTTCC tiếng Việt mà còn góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy tiếng Việt cho người nước ngoài, đặc biệt trong bối cảnh giao lưu văn hóa và kinh tế Việt - Trung ngày càng phát triển. Kết quả nghiên cứu cũng cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc biên soạn giáo trình, cải tiến phương pháp dạy học, giúp học viên nắm bắt sắc thái tình thái một cách chính xác và tự nhiên hơn.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên lý thuyết hành vi ngôn ngữ của John Austin và Searle, nhấn mạnh vai trò của phát ngôn trong giao tiếp như một hành động có ý nghĩa xã hội, chịu ảnh hưởng bởi ngữ cảnh và thái độ người nói. Lý thuyết này giúp giải thích cách các TTTTCC và ngữ khí từ biểu thị các sắc thái tình thái khác nhau trong câu nói.

Nguyên tắc lịch sự của Grice và các nhà ngôn ngữ học như B. Fraser cũng được áp dụng để phân tích mức độ lịch sự, sự giảm nhẹ áp đặt trong giao tiếp thông qua việc sử dụng các tiểu từ tình thái và ngữ khí từ. Ví dụ, tiểu từ "nhé" trong tiếng Việt thể hiện sự lịch sự, đề nghị nhẹ nhàng, trong khi "chứ" lại mang sắc thái khẳng định hoặc đối lập.

Khái niệm nghĩa tình thái được hiểu theo quan điểm ngữ pháp chức năng, tập trung vào mối quan hệ giữa người nói, nội dung phát ngôn và ngữ cảnh giao tiếp. Tình thái chủ quan được xem là "linh hồn" của phát ngôn, phản ánh thái độ, cảm xúc và đánh giá của người nói đối với sự việc được đề cập.

Ba phương tiện biểu đạt tình thái chính được nghiên cứu gồm: phương tiện ngữ pháp (đảo trật tự từ, cấu trúc câu), phương tiện ngữ âm (ngữ điệu, trọng âm) và phương tiện từ vựng (động từ tình thái, phụ từ, tiểu từ tình thái cuối câu). Trong tiếng Việt và tiếng Hán, phương tiện từ vựng, đặc biệt là TTTTCC và ngữ khí từ, giữ vai trò chủ đạo trong biểu đạt tình thái.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp thống kê để xác định tần suất xuất hiện của các TTTTCC và ngữ khí từ trong các nguồn dữ liệu phong phú, bao gồm:

• Các tác phẩm văn học Việt Nam và Trung Quốc (kịch, truyện ngắn, tiểu thuyết).
• Các cuộc hội thoại hàng ngày.
• Kho ngữ liệu điện tử tiếng Hán từ các trường đại học Bắc Kinh và Thanh Hoa.
• Trang web sina.com.

Phương pháp so sánh đối chiếu được áp dụng để phân tích sự tương đồng và khác biệt về hình thức, ngữ nghĩa và chức năng tình thái giữa TTTTCC tiếng Việt và ngữ khí từ tiếng Hán. Phương pháp trắc nghiệm được sử dụng để khảo sát thực trạng nắm bắt và sử dụng TTTTCC của học viên người nước ngoài, đặc biệt là học viên Trung Quốc.

Phân tích ngữ cảnh và phân tích cú pháp-ngữ dụng giúp làm rõ cách thức hoạt động và biến đổi sắc thái tình thái của các tiểu từ trong các tình huống giao tiếp cụ thể. Cỡ mẫu khảo sát trắc nghiệm khoảng vài chục học viên, được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện nhằm đảm bảo tính đại diện cho nhóm học viên người nước ngoài học tiếng Việt tại Việt Nam.

Timeline nghiên cứu kéo dài trong khoảng 1 năm, bao gồm giai đoạn thu thập dữ liệu, phân tích, đối chiếu và khảo sát thực tiễn.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tần suất và vai trò của TTTTCC trong tiếng Việt
   18 TTTTCC tiêu biểu như "a", "nhỉ", "nhé", "chứ", "đấy", "rồi" có tần suất xuất hiện cao trong giao tiếp hàng ngày, chiếm khoảng 70% tổng số tiểu từ tình thái cuối câu được sử dụng trong các phát ngôn hội thoại. Chúng đóng vai trò như "linh hồn" của câu, tạo nên sắc thái tình thái đa dạng và phong phú.

2. Phân loại TTTTCC theo chức năng tình thái
   TTTTCC được chia thành ba nhóm chính:

   • Nhóm 1: Tiểu từ chuyên dùng trong câu nghi vấn (ví dụ: "à", "nhỉ", "hả").
   • Nhóm 2: Tiểu từ không ổn định về kiểu hành vi, có thể dùng trong nhiều loại câu (ví dụ: "chứ", "nhé").
   • Nhóm 3: Tiểu từ thể hiện sự thúc giục hoặc quan hệ người nói - người nghe (ví dụ: "đi", "a").

3. So sánh với ngữ khí từ tiếng Hán
   Ngữ khí từ tiếng Hán cũng đứng cuối câu, không ảnh hưởng đến cấu trúc ngữ pháp và nội dung mệnh đề, nhưng biểu thị sắc thái tình thái và thái độ người nói. Các ngữ khí từ như "吗", "呢", "吧" có chức năng tương tự TTTTCC tiếng Việt. Tuy nhiên, sự khác biệt về sắc thái lịch sự và mức độ áp đặt được thể hiện rõ qua từng từ, phản ánh đặc điểm văn hóa giao tiếp riêng biệt.

4. Thực trạng học và dạy TTTTCC cho người nước ngoài
   Kết quả khảo sát cho thấy khoảng 65% học viên người Trung Quốc gặp khó khăn trong việc nhận biết và sử dụng chính xác TTTTCC tiếng Việt. Nguyên nhân chủ yếu là do tính phức tạp của TTTTCC và sự thiếu hụt tài liệu, giáo trình chuyên sâu về nhóm từ này. Giáo viên thường phải giải thích bằng cảm tính, dẫn đến học viên chỉ hiểu mơ hồ, không nắm bắt được sắc thái tinh tế.

Thảo luận kết quả

Việc TTTTCC tiếng Việt có tần suất sử dụng cao và đa dạng sắc thái tình thái cho thấy vai trò không thể thiếu của chúng trong giao tiếp thực tế. So sánh với ngữ khí từ tiếng Hán giúp làm nổi bật đặc điểm riêng biệt của từng ngôn ngữ, đồng thời cung cấp cơ sở để thiết kế các bài học phù hợp cho học viên người Trung Quốc.

Khó khăn trong việc học và sử dụng TTTTCC phản ánh sự phức tạp của ngôn ngữ tình thái chủ quan, đòi hỏi người học phải hiểu sâu sắc về ngữ cảnh, thái độ người nói và nguyên tắc lịch sự. So với các nghiên cứu trước đây, luận văn đã bổ sung số liệu thống kê cụ thể và khảo sát thực tiễn, làm rõ hơn những thách thức trong giảng dạy và học tập.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tần suất sử dụng các TTTTCC và ngữ khí từ, bảng so sánh chức năng và sắc thái tình thái giữa hai ngôn ngữ, cũng như biểu đồ kết quả khảo sát mức độ hiểu biết của học viên.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Xây dựng giáo trình chuyên sâu về TTTTCC tiếng Việt
   Thiết kế các bài học tập trung vào phân tích sắc thái tình thái, cách sử dụng trong các ngữ cảnh khác nhau, kèm theo ví dụ minh họa cụ thể. Mục tiêu nâng cao tỷ lệ học viên hiểu và sử dụng đúng TTTTCC lên ít nhất 80% trong vòng 1-2 năm. Chủ thể thực hiện: các trường đại học, trung tâm đào tạo tiếng Việt cho người nước ngoài.

2. Đào tạo giáo viên về ngôn ngữ tình thái và phương pháp giảng dạy TTTTCC
   Tổ chức các khóa bồi dưỡng chuyên sâu về lý thuyết hành vi ngôn ngữ, nguyên tắc lịch sự và kỹ thuật giảng dạy tình thái. Thời gian thực hiện: 6 tháng đến 1 năm. Chủ thể: các cơ sở đào tạo giáo viên tiếng Việt.

3. Phát triển tài liệu tham khảo và công cụ hỗ trợ học tập
   Biên soạn sách, video, phần mềm tương tác giúp học viên luyện tập nhận biết và sử dụng TTTTCC trong các tình huống giao tiếp thực tế. Mục tiêu: tăng cường tính thực hành và phản hồi tức thì. Chủ thể: nhà xuất bản, các tổ chức công nghệ giáo dục.

4. Tăng cường nghiên cứu đối chiếu ngôn ngữ và văn hóa giao tiếp
   Khuyến khích các nghiên cứu sâu hơn về sự khác biệt và tương đồng giữa TTTTCC tiếng Việt và ngữ khí từ tiếng Hán, từ đó phát triển các phương pháp dạy học đa văn hóa hiệu quả. Thời gian: liên tục. Chủ thể: các viện nghiên cứu ngôn ngữ, khoa ngôn ngữ học.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giáo viên tiếng Việt cho người nước ngoài
   Giúp hiểu rõ bản chất và chức năng của TTTTCC, từ đó cải tiến phương pháp giảng dạy, giải thích sắc thái tình thái một cách chính xác và sinh động.

2. Học viên người nước ngoài học tiếng Việt, đặc biệt là người Trung Quốc
   Cung cấp kiến thức nền tảng về các tiểu từ tình thái cuối câu, giúp họ nắm bắt và sử dụng ngôn ngữ tự nhiên, phù hợp với văn hóa giao tiếp Việt Nam.

3. Nhà nghiên cứu ngôn ngữ học và dịch thuật
   Tài liệu tham khảo quý giá cho các nghiên cứu đối chiếu ngôn ngữ, phân tích tình thái và giao tiếp liên ngôn ngữ, góp phần phát triển lý thuyết ngôn ngữ học hiện đại.

4. Những người làm công tác biên soạn giáo trình và tài liệu học tập
   Hỗ trợ xây dựng giáo trình, tài liệu giảng dạy tiếng Việt có chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu thực tế của học viên đa quốc gia trong bối cảnh hội nhập.

Câu hỏi thường gặp

1. TTTTCC tiếng Việt là gì và tại sao quan trọng?
   TTTTCC là các tiểu từ xuất hiện cuối câu, biểu thị thái độ, cảm xúc và sắc thái tình thái của người nói. Chúng làm cho câu nói trở nên sinh động, giàu ý nghĩa và phù hợp với ngữ cảnh giao tiếp.

2. Sự khác biệt chính giữa TTTTCC tiếng Việt và ngữ khí từ tiếng Hán là gì?
   Cả hai đều đứng cuối câu và biểu thị tình thái, nhưng TTTTCC tiếng Việt có sự đa dạng sắc thái hơn và chịu ảnh hưởng sâu sắc của nguyên tắc lịch sự Việt Nam, trong khi ngữ khí từ tiếng Hán phản ánh đặc điểm văn hóa và giao tiếp riêng biệt của người Hoa.

3. Tại sao học viên người Trung Quốc gặp khó khăn với TTTTCC?
   Do tính phức tạp của TTTTCC, sự đa dạng sắc thái và thiếu tài liệu giảng dạy chuyên sâu, học viên thường chỉ hiểu mơ hồ, khó áp dụng chính xác trong giao tiếp thực tế.

4. Làm thế nào để cải thiện việc dạy và học TTTTCC?
   Cần xây dựng giáo trình chuyên sâu, đào tạo giáo viên, phát triển tài liệu hỗ trợ học tập và tăng cường nghiên cứu đối chiếu ngôn ngữ để nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập.

5. TTTTCC có phải là những từ không có nghĩa?
   Không. Mặc dù TTTTCC không mang nghĩa miêu tả như từ loại khác, chúng có nghĩa tình thái rõ ràng, biểu thị thái độ, cảm xúc và đánh giá của người nói, góp phần quan trọng vào hiệu quả giao tiếp.

Kết luận

• Luận văn đã làm rõ vai trò quan trọng của TTTTCC tiếng Việt trong biểu đạt sắc thái tình thái và so sánh với ngữ khí từ tiếng Hán, làm nổi bật đặc điểm riêng biệt của từng ngôn ngữ.
• Đã xác định được danh sách 18 TTTTCC tiêu biểu có tần suất sử dụng cao, phân loại theo chức năng tình thái rõ ràng.
• Khảo sát thực trạng cho thấy học viên người nước ngoài, đặc biệt là người Trung Quốc, gặp nhiều khó khăn trong việc nắm bắt và sử dụng TTTTCC.
• Đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm nâng cao chất lượng dạy và học TTTTCC, bao gồm xây dựng giáo trình, đào tạo giáo viên, phát triển tài liệu và tăng cường nghiên cứu.
• Kêu gọi các nhà nghiên cứu, giáo viên và người học cùng phối hợp để tiếp tục phát triển nghiên cứu và ứng dụng kết quả nhằm nâng cao hiệu quả giao tiếp và giảng dạy tiếng Việt trong bối cảnh hội nhập quốc tế.