I. Quyền phủ quyết đạo luật và giải tán Hạ nghị viện
Sách chuyên khảo của Tô Văn Hòa phân tích sâu về quyền phủ quyết đạo luật và giải tán Hạ nghị viện của Quốc vương Thái Lan. Theo Hiến pháp, Quốc vương có quyền phủ quyết đạo luật đã được Nghị viện thông qua bằng cách không ký công bố trong vòng 90 ngày. Nếu Nghị viện vẫn thông qua đạo luật với tỷ lệ 2/3, Quốc vương buộc phải ký. Quyền giải tán Hạ nghị viện là đặc quyền của Quốc vương, không cần tuyên bố lý do. Điều này cho thấy sự kiểm soát mạnh mẽ của Quốc vương đối với cơ quan lập pháp, đặc biệt trong bối cảnh bế tắc chính trị.
1.1. Quyền phủ quyết đạo luật
Quyền phủ quyết đạo luật của Quốc vương Thái Lan là một công cụ hiến định quan trọng. Khi một đạo luật bị phủ quyết, Nghị viện phải xem xét lại. Nếu Nghị viện vẫn thông qua với tỷ lệ 2/3, đạo luật sẽ được công bố. Điều này phản ánh sự cân bằng quyền lực giữa Quốc vương và Nghị viện, đồng thời đảm bảo tính hợp hiến của các đạo luật.
1.2. Quyền giải tán Hạ nghị viện
Quyền giải tán Hạ nghị viện là vũ khí tối thượng của Quốc vương. Khi Hạ nghị viện bị giải tán, mọi đạo luật đã bị phủ quyết đều bị bãi bỏ. Điều này giúp Quốc vương kiểm soát cơ quan lập pháp, đặc biệt trong trường hợp bất đồng chính trị. Đây là một đặc điểm độc đáo của chính thể quân chủ lập hiến Thái Lan.
II. Quyền ký kết hiệp ước và ban lệnh ân xá
Sách chuyên khảo cũng đề cập đến quyền ký kết hiệp ước và ban lệnh ân xá của Quốc vương Thái Lan. Quốc vương có quyền ký kết các hiệp ước hòa bình, đình chiến và các hiệp ước quốc tế khác. Tuy nhiên, các hiệp ước quan trọng phải được Nghị viện phê chuẩn. Quyền ban lệnh ân xá cũng là một đặc quyền của Quốc vương, thể hiện sự khoan hồng và nhân đạo trong hệ thống pháp luật Thái Lan.
2.1. Quyền ký kết hiệp ước
Quốc vương Thái Lan có quyền ký kết các hiệp ước quốc tế, nhưng các hiệp ước quan trọng phải được Nghị viện phê chuẩn. Điều này đảm bảo sự minh bạch và trách nhiệm trong việc thực hiện các cam kết quốc tế, đồng thời phản ánh sự hợp tác giữa Quốc vương và Nghị viện trong lĩnh vực đối ngoại.
2.2. Quyền ban lệnh ân xá
Quyền ban lệnh ân xá là một đặc quyền của Quốc vương, thể hiện sự khoan hồng và nhân đạo. Điều này không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng cho hệ thống tư pháp mà còn tạo cơ hội cho những người phạm tội được tái hòa nhập xã hội.
III. Cơ quan lập pháp của Campuchia và Thái Lan
Sách chuyên khảo so sánh cơ quan lập pháp của Campuchia và Thái Lan. Cả hai quốc gia đều áp dụng mô hình nghị viện lưỡng viện, bao gồm Hạ nghị viện và Thượng nghị viện. Tuy nhiên, có sự khác biệt về quyền hạn và cách thức hoạt động. Ở Campuchia, Hạ nghị viện có quyền lập pháp tuyệt đối, trong khi Thượng nghị viện chỉ có vai trò kiểm tra. Ở Thái Lan, cả hai viện đều tham gia vào quá trình lập pháp, nhưng Hạ nghị viện có vai trò chủ đạo.
3.1. Cơ quan lập pháp Campuchia
Cơ quan lập pháp Campuchia bao gồm Hạ nghị viện và Thượng nghị viện. Hạ nghị viện có quyền lập pháp tuyệt đối, trong khi Thượng nghị viện chỉ có vai trò kiểm tra. Điều này phản ánh sự tập trung quyền lực vào Hạ nghị viện, đảm bảo tính hiệu quả trong việc thông qua các đạo luật.
3.2. Cơ quan lập pháp Thái Lan
Cơ quan lập pháp Thái Lan cũng bao gồm Hạ nghị viện và Thượng nghị viện. Tuy nhiên, cả hai viện đều tham gia vào quá trình lập pháp, với vai trò chủ đạo của Hạ nghị viện. Điều này tạo sự cân bằng quyền lực giữa hai viện, đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm trong hoạt động lập pháp.
