Tổng quan nghiên cứu

Ngành du lịch hiện là một trong những ngành kinh tế dịch vụ phát triển nhanh nhất và có phạm vi rộng lớn trên toàn cầu. Theo báo cáo của Hội đồng Du lịch và Lữ hành thế giới (WTTC), năm 2015, ngành du lịch đã tạo ra hàng triệu việc làm và đóng góp hàng nghìn tỷ USD vào GDP toàn cầu. Tại Việt Nam, du lịch ngày càng được chú trọng phát triển, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế với tốc độ tăng trưởng khá cao. Thành phố Quy Nhơn, với lợi thế về tài nguyên biển, di tích lịch sử - văn hóa độc đáo như Tháp Đôi, Đình Cẩm Thượng, Ghềnh Ráng - đồi Thi Nhân, cùng các giá trị văn hóa phi vật thể như hội đánh bài chòi, võ cổ truyền, sở hữu tiềm năng phát triển du lịch bền vững dựa trên sản phẩm du lịch đặc thù giàu bản sắc.

Tuy nhiên, quản lý nhà nước về du lịch tại Quy Nhơn còn nhiều hạn chế như thiếu tầm nhìn tổng thể, sản phẩm du lịch đơn điệu, hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ, nhân lực du lịch yếu kém, năng lực xúc tiến quảng bá còn hạn chế và tổ chức bộ máy quản lý chưa ổn định. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cách mạng công nghiệp 4.0, lưu lượng khách du lịch tăng mạnh, đặc biệt là khách quốc tế, đặt ra yêu cầu cấp thiết về đổi mới quản lý nhà nước nhằm phát triển du lịch bền vững, góp phần đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của thành phố.

Mục tiêu nghiên cứu là làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý nhà nước về du lịch tại Quy Nhơn, đánh giá thực trạng, chỉ ra hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về du lịch trong điều kiện hội nhập quốc tế. Phạm vi nghiên cứu tập trung trên địa bàn thành phố Quy Nhơn, giai đoạn từ năm 2017 đến nay, với định hướng phát triển sau đại dịch Covid-19.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản lý kinh tế và quản lý nhà nước, kết hợp các mô hình quản lý du lịch trong nước và quốc tế. Hai lý thuyết trọng tâm gồm:

  • Lý thuyết quản lý nhà nước về kinh tế: Nhấn mạnh vai trò của Nhà nước trong việc hoạch định chính sách, tổ chức, điều tiết và giám sát hoạt động du lịch nhằm đảm bảo phát triển bền vững và ổn định kinh tế xã hội.

  • Lý thuyết phát triển du lịch bền vững: Tập trung vào việc khai thác tài nguyên du lịch một cách hợp lý, bảo vệ môi trường và phát huy giá trị văn hóa, đồng thời đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của du khách trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Các khái niệm chính bao gồm: quản lý nhà nước về du lịch, hội nhập quốc tế, sản phẩm du lịch đặc thù, phát triển bền vững, và các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về du lịch.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu được thu thập từ các báo cáo chính thức của thành phố Quy Nhơn, các văn bản pháp luật liên quan, số liệu thống kê kinh tế - xã hội giai đoạn 2017-2022, cùng các khảo sát thực tế tại địa phương. Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm các cán bộ quản lý nhà nước, doanh nghiệp du lịch và khách du lịch trên địa bàn.

Phương pháp phân tích kết hợp định tính và định lượng, sử dụng phương pháp diễn dịch để xây dựng khung lý thuyết và phương pháp quy nạp dựa trên dữ liệu thực tiễn để rút ra kết luận. Phân tích số liệu thống kê nhằm đánh giá thực trạng và hiệu quả quản lý nhà nước về du lịch. Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm 2017 đến năm 2023, bao gồm giai đoạn khảo sát, thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tiềm năng du lịch phong phú: Quy Nhơn sở hữu bờ biển dài 42 km, nhiều di tích lịch sử - văn hóa và tài nguyên thiên nhiên đa dạng. Giá trị sản xuất ngành nông, lâm, thủy sản tăng bình quân 4,3%/năm, công nghiệp tăng 12%/năm, góp phần tạo nền tảng phát triển du lịch.

  2. Hạ tầng du lịch được cải thiện nhưng chưa đồng bộ: Thành phố đã đầu tư nhiều dự án lớn phục vụ du lịch, số lượng cơ sở lưu trú tăng nhanh, tuy nhiên kết cấu hạ tầng kỹ thuật vẫn còn hạn chế, chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu phát triển du lịch quốc tế.

  3. Quản lý nhà nước còn nhiều hạn chế: Bộ máy quản lý chưa ổn định, năng lực cán bộ quản lý chưa đáp ứng yêu cầu, chính sách phát triển du lịch chưa đồng bộ và thiếu tầm nhìn chiến lược tổng thể. Việc kiểm tra, kiểm soát hoạt động du lịch chưa hiệu quả, dẫn đến hiện tượng "tour 0 đồng", chặt chém khách, ô nhiễm môi trường và suy thoái giá trị văn hóa.

  4. Ảnh hưởng tích cực của hội nhập quốc tế: Hội nhập giúp mở rộng thị trường khách quốc tế, thúc đẩy đa dạng hóa sản phẩm du lịch và nâng cao chất lượng dịch vụ. Tuy nhiên, cũng đặt ra thách thức về cạnh tranh quốc tế, yêu cầu nâng cao năng lực quản lý và thích ứng với các tiêu chuẩn quốc tế.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những hạn chế trong quản lý nhà nước về du lịch tại Quy Nhơn chủ yếu do thiếu sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan quản lý, hạn chế về nguồn nhân lực chất lượng cao và chưa có chiến lược phát triển dài hạn phù hợp với xu hướng hội nhập. So sánh với các địa phương phát triển du lịch trong khu vực, Quy Nhơn cần tăng cường đầu tư hạ tầng, nâng cao năng lực quản lý và phát triển sản phẩm du lịch đặc thù.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng giá trị sản xuất ngành công nghiệp và dịch vụ du lịch giai đoạn 2017-2022, bảng đánh giá năng lực quản lý nhà nước và biểu đồ phân bổ nguồn lực đầu tư hạ tầng du lịch. Kết quả nghiên cứu nhấn mạnh vai trò quan trọng của quản lý nhà nước trong việc tạo môi trường pháp lý, chính sách ổn định và thúc đẩy phát triển du lịch bền vững trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về du lịch: Tăng cường ổn định tổ chức, nâng cao năng lực cán bộ quản lý thông qua đào tạo chuyên sâu, xây dựng đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý hiện đại. Thời gian thực hiện: 2 năm; Chủ thể: UBND thành phố, Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch.

  2. Đẩy mạnh đầu tư phát triển hạ tầng du lịch đồng bộ: Ưu tiên phát triển cơ sở lưu trú, giao thông, dịch vụ hỗ trợ du lịch, đảm bảo đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của khách quốc tế. Thời gian: 3-5 năm; Chủ thể: Ban Quản lý Khu kinh tế Nhơn Hội, các nhà đầu tư.

  3. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm trong hoạt động du lịch: Xây dựng hệ thống giám sát hiệu quả, xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực như "tour 0 đồng", chặt chém, ô nhiễm môi trường. Thời gian: liên tục; Chủ thể: Công an thành phố, Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch.

  4. Phát triển sản phẩm du lịch đặc thù, đa dạng hóa loại hình du lịch: Kết hợp du lịch biển, lịch sử - văn hóa, sinh thái, nâng cao trải nghiệm khách du lịch, thu hút khách có gu thưởng thức tinh tế. Thời gian: 3 năm; Chủ thể: Doanh nghiệp du lịch, Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch.

  5. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật và chính sách du lịch: Nâng cao nhận thức cộng đồng, doanh nghiệp và cán bộ quản lý về vai trò của quản lý nhà nước và trách nhiệm trong phát triển du lịch bền vững. Thời gian: liên tục; Chủ thể: UBND thành phố, các tổ chức xã hội.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cơ quan quản lý nhà nước về du lịch: Giúp nâng cao hiệu quả quản lý, hoạch định chính sách phù hợp với bối cảnh hội nhập quốc tế và phát triển bền vững.

  2. Doanh nghiệp du lịch và nhà đầu tư: Cung cấp thông tin về tiềm năng, thách thức và định hướng phát triển sản phẩm du lịch tại Quy Nhơn, hỗ trợ quyết định đầu tư và kinh doanh.

  3. Nhà nghiên cứu và học viên ngành quản lý kinh tế, du lịch: Là tài liệu tham khảo chuyên sâu về quản lý nhà nước trong lĩnh vực du lịch, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

  4. Cộng đồng địa phương và các tổ chức xã hội: Nâng cao nhận thức về vai trò của du lịch trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo tồn văn hóa và môi trường, đồng thời tham gia tích cực vào quá trình phát triển du lịch bền vững.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản lý nhà nước về du lịch là gì?
    Quản lý nhà nước về du lịch là hoạt động có chủ đích của các cơ quan nhà nước nhằm định hướng, tổ chức, điều tiết và giám sát các hoạt động du lịch theo mục tiêu phát triển bền vững và phù hợp với chính sách quốc gia.

  2. Tại sao quản lý nhà nước về du lịch tại Quy Nhơn còn nhiều hạn chế?
    Nguyên nhân chính là do tổ chức bộ máy chưa ổn định, năng lực cán bộ quản lý còn hạn chế, chính sách phát triển chưa đồng bộ và thiếu tầm nhìn chiến lược tổng thể, cùng với hạ tầng kỹ thuật chưa đáp ứng đủ nhu cầu phát triển.

  3. Hội nhập quốc tế ảnh hưởng thế nào đến du lịch Quy Nhơn?
    Hội nhập quốc tế mở rộng thị trường khách quốc tế, thúc đẩy đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao chất lượng dịch vụ, đồng thời tạo áp lực cạnh tranh và yêu cầu nâng cao năng lực quản lý, thích ứng với tiêu chuẩn quốc tế.

  4. Giải pháp nào giúp phát triển du lịch bền vững tại Quy Nhơn?
    Hoàn thiện tổ chức quản lý, đầu tư hạ tầng đồng bộ, phát triển sản phẩm du lịch đặc thù, tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động du lịch và nâng cao nhận thức cộng đồng là những giải pháp thiết thực.

  5. Làm thế nào để nâng cao năng lực quản lý nhà nước về du lịch?
    Thông qua đào tạo chuyên sâu, bồi dưỡng kỹ năng quản lý hiện đại, xây dựng đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn cao và áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý, đồng thời tăng cường phối hợp liên ngành và liên vùng.

Kết luận

  • Quản lý nhà nước về du lịch tại Quy Nhơn đóng vai trò then chốt trong phát triển ngành du lịch bền vững trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
  • Thành phố sở hữu tiềm năng du lịch phong phú với tài nguyên biển, di tích lịch sử và văn hóa đặc sắc, tạo lợi thế cạnh tranh.
  • Hạ tầng du lịch được cải thiện nhưng còn nhiều hạn chế, năng lực quản lý và tổ chức bộ máy cần được nâng cao.
  • Hội nhập quốc tế vừa tạo cơ hội mở rộng thị trường, vừa đặt ra thách thức về cạnh tranh và yêu cầu quản lý hiện đại.
  • Các giải pháp đề xuất tập trung vào hoàn thiện tổ chức quản lý, đầu tư hạ tầng, phát triển sản phẩm đặc thù, kiểm soát hoạt động du lịch và nâng cao nhận thức cộng đồng.

Next steps: Triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 2-5 năm, đồng thời tiếp tục nghiên cứu đánh giá hiệu quả quản lý nhà nước về du lịch tại Quy Nhơn.

Call to action: Các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và cộng đồng địa phương cần phối hợp chặt chẽ để xây dựng môi trường du lịch phát triển bền vững, góp phần nâng cao vị thế du lịch Quy Nhơn trên bản đồ quốc tế.