Quản Lý Nhà Nước Về An Toàn Thực Phẩm Từ Thực Tiễn Quận Sơn Trà, Thành Phố Đà Nẵng

Thực phẩm là nhu cầu thiết yếu, là yếu tố quan trọng cho sự tồn tại và phát triển của nhân loại. Theo Luật An toàn thực phẩm năm 2010, thực phẩm là sản phẩm con người ăn, uống dưới dạng tươi sống hoặc đã qua sơ chế, chế biến, bảo quản. An toàn thực phẩm là việc bảo đảm để thực phẩm không gây hại đến sức khỏe, tính mạng con người. Vệ sinh an toàn thực phẩm là tất cả các điều kiện, biện pháp cần thiết từ khâu sản xuất đến sử dụng, đảm bảo thực phẩm sạch sẽ, an toàn, không gây hại cho người tiêu dùng. Theo định nghĩa của Tổ chức Nông - Lương thế giới (FAO) và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thì “An toàn thực phẩm là việc bảo đảm thực phẩm không gây hại cho sức khỏe, tính mạng người sử dụng, bảo đảm thực phẩm không bị hỏng, không chứa các tác nhân vật lý, hóa học, sinh học hoặc tạp chất quá giới hạn cho phép, không phải là sản phẩm của động vật, thực vật bị bệnh có thể gây hại cho sức khỏe người sử dụng”.

Quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm là hoạt động của các cơ quan nhà nước, sử dụng quyền lực nhà nước tác động lên các đối tượng liên quan đến việc đảm bảo an toàn thực phẩm, nhằm đảm bảo thực phẩm sạch sẽ, an toàn, không gây hại cho sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng. Quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm bao gồm hoạch định và ban hành các văn bản, chính sách, chiến lược, kế hoạch liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm và tổ chức thực thi các văn bản này, bao gồm giáo dục tuyên truyền, thanh tra, xử lý vi phạm, và phối hợp liên ngành. Trách nhiệm trên hết của hoạt động quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm là việc triển khai các văn bản quy phạm pháp luật cũng như hướng dẫn các quy định về quản lý thực phẩm an toàn và bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

Quận Sơn Trà là trung tâm du lịch, dịch vụ, có nhiều điểm tham quan, nhà hàng, khách sạn, dịch vụ ẩm thực. Điều này tạo áp lực lớn lên công tác quản lý an toàn thực phẩm. Tình hình an toàn thực phẩm trên địa bàn quận còn nhiều bất cập, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe người dân và du khách. Cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả để nâng cao chất lượng an toàn thực phẩm trên địa bàn quận.

Hoạt động quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm trên địa bàn quận Sơn Trà đã đạt được một số kết quả nhất định, như tăng cường kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế, như thiếu nguồn lực, nhân lực, trang thiết bị. Công tác tuyên truyền, giáo dục về an toàn thực phẩm chưa thực sự hiệu quả. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, sự tham gia của cộng đồng để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm.

Cần tăng cường tần suất và phạm vi kiểm tra, thanh tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm trên địa bàn quận. Cần tập trung vào các cơ sở có nguy cơ cao, như nhà hàng, quán ăn, chợ, siêu thị. Cần sử dụng các phương tiện, thiết bị hiện đại để kiểm tra chất lượng thực phẩm. Cần xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, công khai thông tin về các cơ sở vi phạm để người dân biết và lựa chọn.

Cần tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ quản lý an toàn thực phẩm. Cần trang bị cho cán bộ những kiến thức mới nhất về an toàn thực phẩm, các quy định của pháp luật, các kỹ năng kiểm tra, thanh tra. Cần tạo điều kiện cho cán bộ tham gia các hội thảo, diễn đàn về an toàn thực phẩm để học hỏi kinh nghiệm.

Cần xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc thực phẩm hiệu quả, giúp người tiêu dùng biết được thông tin về nguồn gốc, xuất xứ, quy trình sản xuất của thực phẩm. Cần khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng các tiêu chuẩn HACCP, ISO 22000 để đảm bảo chất lượng an toàn thực phẩm. Cần tăng cường kiểm soát chất lượng thực phẩm từ khâu sản xuất đến tiêu thụ.

Chợ đầu mối là nơi tập trung lượng lớn thực phẩm từ nhiều nguồn khác nhau. Cần xây dựng mô hình quản lý an toàn thực phẩm hiệu quả tại chợ đầu mối, đảm bảo thực phẩm được kiểm soát chặt chẽ về chất lượng, nguồn gốc. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa ban quản lý chợ, các cơ quan chức năng và các tiểu thương để thực hiện mô hình này.

Nhà hàng là nơi phục vụ lượng lớn khách du lịch và người dân địa phương. Cần tăng cường kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm tại các nhà hàng, đảm bảo thực phẩm được chế biến, bảo quản đúng quy trình, không gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng. Cần có các biện pháp xử lý nghiêm các nhà hàng vi phạm quy định về an toàn thực phẩm.

Ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain vào quản lý an toàn thực phẩm giúp tăng cường khả năng truy xuất nguồn gốc, kiểm soát chất lượng và minh bạch thông tin. Các hệ thống giám sát thông minh có thể phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn và cảnh báo cho cơ quan chức năng và người tiêu dùng.

Tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực an toàn thực phẩm giúp Đà Nẵng tiếp cận các tiêu chuẩn, quy trình và công nghệ tiên tiến. Việc trao đổi kinh nghiệm và chuyên gia với các quốc gia có nền công nghiệp thực phẩm phát triển giúp nâng cao năng lực quản lý và kiểm soát an toàn thực phẩm.