Quản Lý Ngân Sách Cấp Xã Tại Huyện Nam Trà My, Tỉnh Quảng Nam

Chính quyền cấp xã trực tiếp thực hiện nhiệm vụ quản lý hành chính nhà nước về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng ở cơ sở. Thông qua thu ngân sách, chính quyền kiểm tra, kiểm soát hoạt động sản xuất, kinh doanh, chống hành vi phi pháp, trốn thuế. Chi ngân sách được bố trí để tăng cường hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền, giữ vững trật tự, quản lý kinh tế, văn hóa, thực hiện chính sách xã hội. Ngân sách cấp xã là công cụ tài chính chủ yếu để chính quyền thực hiện nhiệm vụ kinh tế-xã hội, đảm bảo nguồn vốn phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh-quốc phòng.

Ngân sách cấp xã là một cấp ngân sách trong hệ thống NSNN, mang đầy đủ đặc điểm của NSNN và đặc điểm riêng. Nó được phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi theo quy định pháp luật, được quản lý và điều hành theo dự toán và chế độ, tiêu chuẩn, định mức. Ngân sách xã là quỹ tiền tệ của chính quyền cấp cơ sở, hoạt động thu và chi. Nó vừa là một cấp ngân sách, vừa là một đơn vị dự toán đặc biệt (không có đơn vị dự toán trực thuộc).

Quản lý ngân sách xã giúp giải quyết hài hòa quan hệ lợi ích giữa nhà nước và nhân dân, chú trọng lợi ích của nhân dân trên cơ sở đáp ứng mục tiêu của nhà nước. Nó thúc đẩy công nghiệp hóa-hiện đại hóa, rút ngắn khoảng cách giữa thành thị và nông thôn, đảm bảo nguồn tài chính cho đầu tư cơ sở hạ tầng, giải quyết nhiệm vụ trọng yếu của chính quyền cấp xã, bảo đảm cân đối tích cực, không bội chi ngân sách. Quản lý ngân sách thể hiện bản chất pháp luật của nhà nước, thu đúng, thu đủ, tránh thất thu, chi đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức.

Quản lý ngân sách cấp xã là sự tác động của bộ máy nhà nước cấp xã vào quá trình hoạt động của ngân sách. Mô hình quản lý cần linh hoạt, thích ứng với từng giai đoạn phát triển. Nó là sự quản lý kết hợp giữa yếu tố con người và yếu tố tài chính. Quản lý tốt con người giúp quản lý nguồn thu, chi hiệu quả, đúng Luật NSNN. Quản lý ngân sách là sự tổng hòa các biện pháp hành chính, tổ chức, kinh tế và luật pháp, cần có sự kết hợp đồng bộ giữa các biện pháp.

Quản lý ngân sách cấp xã phải đảm bảo đạt được các mục tiêu ổn định kinh tế, chính trị khu vực nông thôn, thực hiện công nghiệp hoá nông nghiệp nông thôn, xoá dần khoảng cách thành thị và nông thôn theo đường lối của Đảng. Cụ thể như sau: Xây dựng và hoàn thiện một hệ thống cơ chế, chính sách phù hợp với điều kiện cụ thể của từng vùng, miền tạo điều kiện cho ngân sách xã ngày càng lớn mạnh đủ để thể hiện vai trò của mình trong quản lý.

Nguồn thu ngân sách xã Nam Trà My chủ yếu đến từ các khoản hỗ trợ từ ngân sách nhà nước cấp trên. Các nguồn thu từ hoạt động kinh tế địa phương còn rất hạn chế do quy mô kinh tế nhỏ, sản xuất nông nghiệp là chủ yếu, ít có các doanh nghiệp lớn đóng trên địa bàn. Điều này tạo ra sự phụ thuộc lớn vào ngân sách nhà nước, giảm tính chủ động của chính quyền địa phương trong việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Cơ sở hạ tầng yếu kém, đặc biệt là giao thông, ảnh hưởng lớn đến khả năng phát triển kinh tế và thu hút đầu tư. Việc vận chuyển hàng hóa, tiếp cận thị trường gặp nhiều khó khăn, làm giảm sức cạnh tranh của các sản phẩm địa phương. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tạo ra nguồn thu cho ngân sách xã. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng yếu kém cũng gây khó khăn cho việc triển khai các hoạt động kinh tế - xã hội, làm giảm hiệu quả sử dụng ngân sách.

Trình độ chuyên môn và kinh nghiệm của cán bộ quản lý ngân sách xã còn hạn chế, đặc biệt là trong việc áp dụng các phương pháp quản lý hiện đại, công nghệ thông tin vào công tác quản lý. Điều này dẫn đến việc lập kế hoạch ngân sách chưa sát với thực tế, việc thực hiện và kiểm soát ngân sách còn nhiều bất cập, gây thất thoát và lãng phí.

Để tăng cường nguồn thu, cần tập trung vào phát triển các ngành kinh tế có tiềm năng của địa phương, như du lịch cộng đồng, sản xuất nông nghiệp đặc sản. Cần có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển, tạo ra nhiều việc làm và tăng thu ngân sách. Đồng thời, cần tăng cường công tác quản lý thuế, chống thất thu, đảm bảo thu đúng, thu đủ các khoản thuế và phí theo quy định.

Cần có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý ngân sách một cách bài bản, có hệ thống. Nội dung đào tạo cần tập trung vào các kiến thức về luật ngân sách nhà nước, quy trình lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát ngân sách, kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin trong quản lý ngân sách. Đồng thời, cần tạo điều kiện cho cán bộ tham gia các khóa đào tạo, hội thảo chuyên ngành để nâng cao trình độ chuyên môn và kinh nghiệm.

Cần có quy trình lập kế hoạch ngân sách khoa học, dựa trên các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Việc phân bổ ngân sách cần ưu tiên cho các lĩnh vực trọng điểm, như giáo dục, y tế, cơ sở hạ tầng. Đồng thời, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc sử dụng ngân sách, đảm bảo sử dụng đúng mục đích, tiết kiệm và hiệu quả.

CNTT giúp tự động hóa các quy trình lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát ngân sách. Các phần mềm quản lý ngân sách giúp theo dõi thu chi một cách chính xác, giảm thiểu sai sót do tính toán thủ công. CNTT giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho việc quản lý ngân sách, giải phóng cán bộ khỏi các công việc lặp đi lặp lại, tập trung vào các công việc phân tích và ra quyết định.

CNTT giúp công khai thông tin ngân sách một cách dễ dàng và nhanh chóng. Các trang web của chính quyền địa phương có thể đăng tải thông tin về kế hoạch ngân sách, tình hình thực hiện ngân sách, các dự án đầu tư công. Điều này giúp người dân tiếp cận thông tin một cách thuận tiện, tăng cường sự giám sát của người dân đối với hoạt động quản lý ngân sách.

Quản lý ngân sách xã hiệu quả là yếu tố then chốt để đảm bảo sự phát triển bền vững của địa phương. Ngân sách là nguồn lực quan trọng để thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống của người dân. Việc quản lý ngân sách tốt giúp sử dụng nguồn lực một cách hiệu quả, tránh lãng phí và thất thoát.

Trong tương lai, cần tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách để quản lý ngân sách xã ngày càng hiệu quả hơn. Cần tăng cường phân cấp, trao quyền tự chủ cho chính quyền địa phương trong việc quản lý ngân sách. Đồng thời, cần tăng cường sự tham gia của người dân vào quá trình quản lý ngân sách, đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.