Quản Lý Hoạt Động Giáo Dục Đạo Đức Cho Học Sinh Ở Các Trường Trung Học Cơ Sở Huyện Hoài Đức, Hà Nội

Giáo dục đạo đức THCS Hoài Đức không chỉ trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản về đạo đức, mà còn giúp các em hình thành các giá trị sống tốt đẹp, biết yêu thương, chia sẻ và có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội. Hoạt động này góp phần xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển nhân cách của học sinh, giúp các em trở thành những công dân có ích cho xã hội sau này. Theo tài liệu nghiên cứu, giáo dục đạo đức "góp phần hình thành nhận thức, cảm xúc và hành vi đúng chuẩn mực, mang tính nhân văn và văn hóa cao."

Mục tiêu chính của quản lý giáo dục đạo đức THCS là tạo ra một môi trường giáo dục đạo đức toàn diện, đồng bộ, có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Thông qua đó, rèn luyện đạo đức học sinh THCS, góp phần hình thành những phẩm chất tốt đẹp, như yêu nước, nhân ái, trung thực, trách nhiệm. Chương trình giáo dục phổ thông hình thành và phát triển cho học sinh những phẩm chất chủ yếu sau: yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm.

Sự phát triển của mạng xã hội mang đến nhiều tiện ích, song cũng tiềm ẩn những nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực đến đạo đức của học sinh. Các em dễ dàng tiếp cận với những thông tin sai lệch, bạo lực, đồi trụy, dẫn đến những hành vi lệch lạc, sai trái. Cần có những biện pháp giáo dục, định hướng để học sinh sử dụng mạng xã hội một cách lành mạnh, có trách nhiệm. "Một số lượng đáng kể thanh niên và học sinh có lối sống thực dụng, thiếu ước mơ và hoài bão, lập thân, lập nghiệp; những tiêu cực trong thi cử, bằng cấp, chạy theo thành tích."

Vai trò của gia đình trong giáo dục đạo đức là vô cùng quan trọng. Cha mẹ là những người thầy đầu tiên của con cái, có ảnh hưởng sâu sắc đến sự hình thành nhân cách của trẻ. Tuy nhiên, nhiều gia đình hiện nay chưa thực sự quan tâm đến việc giáo dục đạo đức cho con cái, mải mê với công việc, bỏ bê con cái, hoặc nuông chiều quá mức. Các t rường trung học cơ sở huyện Hoài Đức, Hà Nội cũng đang đứng trước những thách thức về giáo dục đạo đức cho học sinh.

Sự phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong công tác giáo dục đạo đức còn hạn chế. Nhiều phụ huynh chưa chủ động liên hệ với nhà trường để nắm bắt tình hình học tập, rèn luyện của con em mình, hoặc chưa phối hợp chặt chẽ với giáo viên trong việc giáo dục, uốn nắn những hành vi sai lệch của trẻ. C ác trường trung học cơ sở huyện Hoài Đức, Hà Nội những năm vừa qua g iáo dục đạo đức học sinh chưa được tiến hành thường xuyên liên tục, chưa được thực hiện ở mọi nơi, mọi lúc.

Nội dung giáo dục cần được cập nhật, bổ sung những kiến thức mới về đạo đức, pháp luật, văn hóa, xã hội, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của học sinh THCS. Phương pháp giáo dục cần đổi mới theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, tạo cơ hội cho các em được tham gia vào các hoạt động thực tiễn, trải nghiệm, rèn luyện kỹ năng sống. "Giáo viên lên lớp còn nặng dạy k iến thức, chưa chú trọng đến vấn đề dạy người, môn giáo dục công dân nhiều giáo viên và học sinh còn coi là “môn phụ’’, nặng lí luận thiếu sự đầu tư nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên."

Nhà trường cần chủ động liên hệ với gia đình để trao đổi thông tin, phối hợp giáo dục học sinh. Tổ chức các buổi họp phụ huynh, các hoạt động ngoại khóa, văn nghệ, thể thao để gắn kết giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Phát huy vai trò của các tổ chức đoàn thể, cộng đồng trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh. Cần tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình, các cấp uỷ Đảng chính quyền, các ban ngành hữu quan, các tổ chức chính trị xã hội và quần chúng nhân dân.

Xây dựng văn hóa học đường lành mạnh, thân thiện, tạo điều kiện cho học sinh phát triển toàn diện. Tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao, các câu lạc bộ, đội, nhóm để học sinh có cơ hội giao lưu, học hỏi, phát triển năng khiếu. Thực hiện tốt công tác tư vấn tâm lý học đường để giúp học sinh giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong cuộc sống. Việc tôn trọng con người phải bắt đầu từ ý thức tôn trọng trẻ em, bởi trẻ em cũng như những cây non trong vườn ươm; “Để cây có lớn một cách lành mạnh, nhất thiết phải được quan tâm, chăm sóc, tưới bón, tỉa tót…”.

Sử dụng nhiều phương pháp đánh giá đạo đức học sinh THCS khác nhau như quan sát hành vi trong các hoạt động hàng ngày, phỏng vấn trực tiếp để hiểu rõ suy nghĩ và cảm xúc của học sinh, và sử dụng phiếu khảo sát để thu thập ý kiến từ học sinh, giáo viên và phụ huynh. Dữ liệu thu thập được sẽ giúp có cái nhìn toàn diện và chính xác về tình hình đạo đức của học sinh. Mục đích để thực hiện mục tiêu giáo dục đạo đức cho học sinh nói chung và học sinh trung học cơ sở nói riêng thì quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh là nhiệm vụ cần thiết.

Giáo viên chủ nhiệm đóng vai trò then chốt trong việc theo dõi và đánh giá đạo đức học sinh. Giáo viên chủ nhiệm là người gần gũi nhất với học sinh, hiểu rõ hoàn cảnh gia đình, tính cách và những thay đổi trong hành vi của học sinh. Thông qua các hoạt động trên lớp, các buổi trò chuyện riêng, giáo viên chủ nhiệm có thể nắm bắt được tình hình đạo đức của học sinh và đưa ra những nhận xét, đánh giá khách quan, chính xác.

Mô hình giáo dục đạo đức cần bao gồm các yếu tố chính như mục tiêu giáo dục rõ ràng, nội dung giáo dục phù hợp, phương pháp giáo dục sáng tạo, đội ngũ giáo viên tận tâm, cơ sở vật chất đầy đủ, và sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Các yếu tố này cần được phối hợp hài hòa, đồng bộ để tạo ra một môi trường giáo dục đạo đức toàn diện, hiệu quả. Để hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh nói chung và học sinh trung học cơ sở nói riêng thì quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh là nhiệm vụ cần thiết.

Hoạt động ngoại khóa đóng vai trò quan trọng trong mô hình giáo dục đạo đức, giúp học sinh có cơ hội trải nghiệm thực tế, rèn luyện kỹ năng sống, phát triển năng khiếu và hình thành những giá trị sống tốt đẹp. Các hoạt động ngoại khóa cần được tổ chức đa dạng, phong phú, phù hợp với sở thích, năng lực của học sinh, tạo điều kiện cho các em được tham gia một cách tích cực, chủ động. Thêm vào đó, sự du nhập văn hoá phẩm đồi truỵ thông qua các phương tiện như p him ảnh, games, mạng Internet… làm ảnh hưởng đến những quan điểm về tình bạn, tình yêu trong lứa tuổi thanh thiếu niên và học sinh, nhất là các em chưa được trang bị và thiếu kiến thức về vấn đề này.

Sử dụng các phần mềm, ứng dụng giáo dục đạo đức trực tuyến để tạo ra những bài học sinh động, hấp dẫn, thu hút học sinh. Xây dựng hệ thống quản lý học tập trực tuyến để giáo viên có thể theo dõi, đánh giá quá trình học tập, rèn luyện của học sinh một cách dễ dàng, hiệu quả. Tạo ra các diễn đàn trực tuyến để học sinh có thể trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau về các vấn đề đạo đức. Giáo viên lên lớp còn nặng dạy k iến thức, chưa chú trọng đến vấn đề dạy người, môn giáo dục công dân nhiều giáo viên và học sinh còn coi là “môn phụ’’, nặng lí luận thiếu sự đầu tư nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên.

Tổ chức các khóa tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên, giúp giáo viên cập nhật kiến thức mới, nâng cao kỹ năng sư phạm, đặc biệt là kỹ năng giáo dục đạo đức. Tạo điều kiện cho giáo viên được tham gia các hoạt động giao lưu, học hỏi kinh nghiệm với các đồng nghiệp trong và ngoài huyện. Có chính sách đãi ngộ thỏa đáng để khuyến khích giáo viên gắn bó với nghề, tận tâm với công việc. Vẫn tồn tại một bộ phận học sinh thường xuyên có biểu hiện vi phạm về đạo đức, có lối sống hưởng thụ, vướng vào các tệ nạn xã hội và vi phạm pháp luật, xúc phạm tới nhân cách nhà giáo.