Tổng quan nghiên cứu

Hoạt động đào tạo tại các trường Trung cấp Phật học khu vực miền Tây Nam Bộ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho Giáo hội Phật giáo Việt Nam và xã hội. Từ năm 2017 đến 2022, các trường Trung cấp Phật học như Vĩnh Long, Tiền Giang và Long An đã đào tạo hàng nghìn tăng ni sinh, với số lượng học viên tăng từ 2.532 lên 3.069 người, thể hiện sự phát triển ổn định của hệ thống đào tạo. Tuy nhiên, quản lý hoạt động đào tạo tại các trường này còn tồn tại nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục và hiệu quả đào tạo.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý hoạt động đào tạo tại các trường Trung cấp Phật học khu vực miền Tây Nam Bộ, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng nhu cầu xã hội và thị trường lao động. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào ba trường chính tại miền Tây Nam Bộ, khảo sát từ năm 2017 đến 2022, với đối tượng là cán bộ quản lý, giảng viên và học sinh tại các trường này.

Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc hoàn thiện công tác quản lý giáo dục tại các trường Trung cấp Phật học, góp phần nâng cao hiệu quả đào tạo, phát triển đội ngũ giảng viên và cải thiện cơ sở vật chất, từ đó cung cấp nguồn nhân lực có trình độ và phẩm chất phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cách mạng công nghiệp 4.0.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu vận dụng mô hình CIPO (Context-Input-Process-Output) do UNESCO đề xuất, bao quát toàn bộ các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động đào tạo. Mô hình này gồm bốn thành phần chính:

  • Bối cảnh (Context): Các yếu tố chính trị, kinh tế, xã hội, luật pháp, tiến bộ khoa học công nghệ và hội nhập quốc tế tác động đến quá trình đào tạo.
  • Đầu vào (Input): Bao gồm tuyển sinh, đội ngũ giảng viên, chương trình đào tạo, tài chính, cơ sở vật chất và thiết bị dạy học.
  • Quá trình (Process): Hoạt động dạy học, học tập, kiểm tra đánh giá và quản lý tổ chức quá trình đào tạo.
  • Đầu ra (Output): Chất lượng người học tốt nghiệp, khả năng đáp ứng nhu cầu xã hội và thị trường lao động.

Ngoài ra, nghiên cứu còn dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục, quản lý nhà trường và quản lý hoạt động đào tạo, nhấn mạnh các chức năng quản lý như hoạch định, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra nhằm đảm bảo hiệu quả hoạt động đào tạo.

Các khái niệm chính bao gồm: quản lý hoạt động đào tạo, quản lý yếu tố đầu vào, quá trình và đầu ra, cũng như các yếu tố bối cảnh tác động đến quản lý giáo dục.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn:

  • Nguồn dữ liệu: Thu thập số liệu từ khảo sát 150 cán bộ quản lý, giảng viên và học sinh tại ba trường Trung cấp Phật học khu vực miền Tây Nam Bộ (Vĩnh Long, Tiền Giang, Long An) trong giai đoạn 2017-2022. Dữ liệu bao gồm bảng hỏi, phỏng vấn sâu và tài liệu chính thức từ Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

  • Phương pháp phân tích: Sử dụng thống kê mô tả (tỷ lệ phần trăm, điểm trung bình, xếp hạng) để đánh giá thực trạng quản lý hoạt động đào tạo. Phân tích định tính qua phỏng vấn chuyên gia nhằm làm rõ các vấn đề và đề xuất giải pháp.

  • Timeline nghiên cứu: Quá trình khảo sát và thu thập dữ liệu diễn ra trong năm 2022, xử lý và phân tích dữ liệu trong đầu năm 2023, hoàn thiện đề xuất biện pháp quản lý trong quý II năm 2023.

Phương pháp lấy mẫu ngẫu nhiên thuận tiện được áp dụng nhằm đảm bảo tính đại diện cho các đối tượng khảo sát trong phạm vi nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng quản lý yếu tố đầu vào:

    • Số lượng giảng viên và cán bộ quản lý đáp ứng cơ bản nhu cầu đào tạo với tổng số 18 hiệu trưởng, phó hiệu trưởng và 96 cán bộ quản lý, 46 giảng viên cho hơn 3.000 tăng ni sinh năm học 2021-2022.
    • Tuy nhiên, chỉ khoảng 30% giảng viên có trình độ thạc sĩ trở lên, phần lớn còn lại có trình độ đại học hoặc cao đẳng, trong đó 67,1% giảng viên có thâm niên dưới 5 năm, cho thấy đội ngũ còn trẻ và thiếu kinh nghiệm.
    • Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học còn hạn chế, mỗi trường chỉ có khoảng 10 máy tính, thiếu phòng học thực hành chuyên biệt.

  2. Thực trạng quản lý quá trình đào tạo:

    • Hoạt động giảng dạy được tổ chức theo kế hoạch, tuy nhiên phương pháp dạy học còn mang tính truyền thống, chưa áp dụng rộng rãi các phương pháp tích cực và công nghệ thông tin.
    • Việc kiểm tra, đánh giá học sinh được thực hiện theo quy định, nhưng chưa đồng bộ và chưa hoàn toàn theo chuẩn năng lực đầu ra.
    • Nhận thức của cán bộ quản lý và giảng viên về vai trò của hoạt động đào tạo rất cao với điểm trung bình 4,27/5, trong khi sinh viên cũng đánh giá cần thiết với điểm 3,77/5.

  3. Thực trạng quản lý yếu tố đầu ra:

    • Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp có việc làm phù hợp ngành nghề đạt khoảng 70% theo báo cáo của các trường, tuy nhiên việc tư vấn và giới thiệu việc làm còn hạn chế.
    • Công tác thu thập phản hồi từ học sinh tốt nghiệp chưa được thực hiện thường xuyên và hệ thống.

  4. Ảnh hưởng của các yếu tố bối cảnh:

    • Các chính sách của Nhà nước như Nghị quyết 29-NQ/TW và Luật Giáo dục nghề nghiệp tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho đổi mới quản lý đào tạo.
    • Tuy nhiên, sự chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch hóa sang kinh tế thị trường và tác động của cách mạng công nghiệp 4.0 đặt ra nhiều thách thức về đổi mới nội dung, phương pháp đào tạo và quản lý.

Thảo luận kết quả

Kết quả khảo sát cho thấy quản lý hoạt động đào tạo tại các trường Trung cấp Phật học khu vực miền Tây Nam Bộ đã đạt được những thành tựu nhất định về quy mô và chất lượng đào tạo, thể hiện qua sự tăng trưởng số lượng học viên và duy trì tỷ lệ học lực, hạnh kiểm tốt. Tuy nhiên, hạn chế về đội ngũ giảng viên trẻ, thiếu kinh nghiệm và trình độ chuyên môn chưa đồng đều ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy và quản lý đào tạo.

Việc áp dụng mô hình CIPO giúp nhận diện rõ các yếu tố đầu vào, quá trình và đầu ra cũng như bối cảnh tác động, từ đó làm cơ sở cho việc đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp. So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, việc quản lý đào tạo tại các trường Trung cấp Phật học còn thiếu sự đổi mới trong phương pháp giảng dạy và kiểm tra đánh giá, chưa tận dụng hiệu quả công nghệ thông tin và chưa có hệ thống thu thập phản hồi học viên tốt nghiệp.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ giảng viên theo trình độ, biểu đồ phân bố điểm nhận thức của cán bộ quản lý và sinh viên về vai trò đào tạo, cũng như bảng thống kê tỷ lệ học sinh tốt nghiệp có việc làm phù hợp theo từng năm học.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên:

    • Tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm cho giảng viên trong vòng 1-2 năm tới.
    • Khuyến khích giảng viên trẻ tích cực tham gia nghiên cứu khoa học và phát triển kỹ năng quản lý giáo dục.
    • Chủ thể thực hiện: Ban Giám hiệu các trường phối hợp với các cơ sở đào tạo đại học, học viện Phật giáo.

  2. Cải tiến chương trình đào tạo và phương pháp giảng dạy:

    • Đổi mới chương trình đào tạo theo mô hình năng lực, tích hợp lý thuyết với thực hành, cập nhật theo nhu cầu thị trường lao động.
    • Áp dụng phương pháp dạy học tích cực, sử dụng công nghệ thông tin và các thiết bị dạy học hiện đại trong 1-3 năm tới.
    • Chủ thể thực hiện: Phòng Quản lý đào tạo, tổ bộ môn và giảng viên.

  3. Tăng cường quản lý quá trình kiểm tra, đánh giá:

    • Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá theo chuẩn năng lực đầu ra, đảm bảo tính khách quan, công bằng và minh bạch.
    • Triển khai hệ thống đánh giá liên tục và phản hồi kịp thời cho người học.
    • Chủ thể thực hiện: Ban Kiểm tra, Ban Giám hiệu.

  4. Phát triển cơ sở vật chất và thiết bị dạy học:

    • Đầu tư nâng cấp phòng học thực hành, mua sắm thiết bị hiện đại phù hợp với đặc thù đào tạo Phật học trong 2-4 năm tới.
    • Tăng cường liên kết với các cơ sở sử dụng lao động để tận dụng thiết bị thực hành.
    • Chủ thể thực hiện: Ban Quản lý cơ sở vật chất, Ban Giám hiệu.

  5. Tăng cường công tác tư vấn, giới thiệu việc làm và thu thập phản hồi:

    • Xây dựng hệ thống tư vấn nghề nghiệp và giới thiệu việc làm cho học sinh tốt nghiệp.
    • Thiết lập cơ chế thu thập, xử lý thông tin phản hồi từ học viên sau tốt nghiệp để điều chỉnh chương trình đào tạo.
    • Chủ thể thực hiện: Phòng Công tác học sinh, Ban Giám hiệu.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ quản lý giáo dục tại các trường Trung cấp Phật học:

    • Giúp hiểu rõ thực trạng và các giải pháp quản lý hoạt động đào tạo, từ đó nâng cao hiệu quả công tác quản lý.

  2. Giảng viên và nhân viên đào tạo:

    • Cung cấp kiến thức về đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá và phát triển chương trình đào tạo theo năng lực.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Quản lý giáo dục:

    • Là tài liệu tham khảo quý giá về quản lý giáo dục trong bối cảnh đặc thù của các trường Trung cấp Phật học.

  4. Các cơ quan quản lý giáo dục và chính sách:

    • Hỗ trợ xây dựng chính sách, quy định phù hợp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo nghề nghiệp và giáo dục Phật học.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản lý hoạt động đào tạo tại các trường Trung cấp Phật học có điểm gì đặc biệt?
    Quản lý tại các trường này phải kết hợp giữa yếu tố giáo dục truyền thống Phật học và yêu cầu hiện đại về đào tạo nghề nghiệp, đảm bảo vừa giữ gìn giá trị văn hóa vừa đáp ứng nhu cầu xã hội.

  2. Đội ngũ giảng viên hiện nay có đáp ứng được yêu cầu đào tạo không?
    Đội ngũ giảng viên còn trẻ, nhiều người có trình độ đại học và cao đẳng, chỉ khoảng 30% có trình độ thạc sĩ trở lên, do đó cần tăng cường đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao chất lượng giảng dạy.

  3. Phương pháp giảng dạy hiện tại có được đổi mới không?
    Phương pháp giảng dạy chủ yếu vẫn mang tính truyền thống, chưa áp dụng rộng rãi các phương pháp tích cực và công nghệ thông tin, cần đổi mới để nâng cao hiệu quả đào tạo.

  4. Làm thế nào để nâng cao chất lượng đầu ra của học sinh?
    Cần quản lý chặt chẽ từ đầu vào, đổi mới chương trình đào tạo theo năng lực, cải tiến phương pháp giảng dạy và kiểm tra đánh giá, đồng thời tăng cường tư vấn và giới thiệu việc làm cho học sinh tốt nghiệp.

  5. Các yếu tố bối cảnh ảnh hưởng như thế nào đến quản lý đào tạo?
    Các yếu tố như chính sách pháp luật, chuyển đổi kinh tế thị trường, tiến bộ khoa học công nghệ và hội nhập quốc tế tạo ra cả cơ hội và thách thức, đòi hỏi các trường phải đổi mới quản lý và đào tạo để thích ứng.

Kết luận

  • Quản lý hoạt động đào tạo tại các trường Trung cấp Phật học khu vực miền Tây Nam Bộ đã đạt được những kết quả tích cực về quy mô và chất lượng đào tạo, nhưng còn nhiều hạn chế về đội ngũ giảng viên, phương pháp giảng dạy và cơ sở vật chất.
  • Mô hình CIPO được vận dụng hiệu quả để phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đào tạo, làm cơ sở đề xuất các biện pháp cải tiến.
  • Các biện pháp đề xuất tập trung vào nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, đổi mới chương trình và phương pháp đào tạo, cải tiến công tác kiểm tra đánh giá, phát triển cơ sở vật chất và tăng cường tư vấn việc làm.
  • Nghiên cứu có thể được áp dụng làm tài liệu tham khảo cho các trường Trung cấp Phật học và các cơ quan quản lý giáo dục trong việc nâng cao hiệu quả quản lý đào tạo.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các biện pháp đề xuất trong vòng 1-3 năm tới, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng khảo sát để hoàn thiện công tác quản lý giáo dục.

Hành động ngay: Các trường Trung cấp Phật học cần xây dựng kế hoạch cụ thể để thực hiện các giải pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững trong thời kỳ mới.