Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, việc bồi dưỡng lý luận chính trị (LLCT) cho cán bộ, đảng viên giữ vai trò then chốt trong sự nghiệp cách mạng và xây dựng Đảng bộ vững mạnh. Theo ước tính, đội ngũ cán bộ các cấp cần được trang bị phẩm chất, năng lực và uy tín ngang tầm nhiệm vụ, đặc biệt trong giai đoạn đổi mới hiện nay. Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị (BDCT) thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, là một trong những đơn vị trọng điểm thực hiện công tác này, với nhiệm vụ nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng và trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, đảng viên và quần chúng trên địa bàn.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc khảo sát thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng LLCT tại Trung tâm BDCT thành phố Việt Trì từ năm 2015 đến nay, nhằm đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp, nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng. Nghiên cứu có phạm vi khảo sát gồm cán bộ quản lý, giảng viên và học viên tại Trung tâm, với tổng số 215 người tham gia khảo sát. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc góp phần hoàn thiện công tác quản lý, nâng cao chất lượng bồi dưỡng LLCT, từ đó củng cố bản lĩnh chính trị và năng lực công tác của đội ngũ cán bộ, đảng viên, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Việt Trì.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục và quản lý hoạt động bồi dưỡng LLCT, trong đó:

  • Lý thuyết quản lý giáo dục: Nhấn mạnh vai trò của việc lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra trong quản lý hoạt động bồi dưỡng nhằm đạt được mục tiêu đề ra.
  • Lý thuyết bồi dưỡng LLCT: Xác định bồi dưỡng LLCT là quá trình cập nhật, bổ sung kiến thức, kỹ năng và thái độ nhằm nâng cao năng lực chính trị, tư tưởng và chuyên môn cho cán bộ, đảng viên.
  • Khái niệm quản lý hoạt động bồi dưỡng LLCT: Là quá trình tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý đến đối tượng bồi dưỡng nhằm đảm bảo chất lượng, hiệu quả công tác bồi dưỡng.

Các khái niệm chính bao gồm: lý luận chính trị, bồi dưỡng lý luận chính trị, quản lý hoạt động bồi dưỡng, mục tiêu bồi dưỡng, phương pháp và hình thức bồi dưỡng, quản lý học viên và giảng viên, quản lý cơ sở vật chất và thiết bị dạy học.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp các phương pháp lý thuyết và thực tiễn:

  • Phương pháp lý thuyết: Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa các tài liệu, nghiên cứu trước đây về quản lý hoạt động bồi dưỡng LLCT.
  • Phương pháp thực tiễn:
    • Điều tra bằng phiếu hỏi: Thu thập ý kiến của 215 đối tượng gồm 35 cán bộ quản lý, giảng viên và 180 học viên tại Trung tâm BDCT thành phố Việt Trì.
    • Quan sát: Theo dõi thái độ, ý thức học tập của học viên trong quá trình giảng dạy.
    • Phỏng vấn chuyên sâu: Trao đổi với cán bộ quản lý và giảng viên để làm rõ các vấn đề quản lý.
    • Nghiên cứu hồ sơ, tài liệu: Phân tích các văn bản quản lý, kế hoạch bồi dưỡng, báo cáo tổng kết.
  • Phương pháp hỗ trợ: Sử dụng thống kê mô tả để xử lý số liệu khảo sát, đảm bảo tính chính xác và khách quan.

Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 12 năm 2019 đến tháng 2 năm 2020, tập trung vào khảo sát thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng LLCT tại Trung tâm BDCT thành phố Việt Trì.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng mục tiêu và kế hoạch bồi dưỡng LLCT

    • Khoảng 90% học viên xác định mục tiêu nâng cao trình độ LLCT là quan trọng nhất.
    • Tỷ lệ học viên đánh giá kế hoạch bồi dưỡng đáp ứng mục tiêu và thực tế của Trung tâm đạt trên 80%.
    • Tuy nhiên, khoảng 12-16% học viên chưa thực sự nâng cao thái độ, trách nhiệm đối với hoạt động bồi dưỡng.

  2. Thực trạng chương trình bồi dưỡng LLCT

    • Các chương trình cơ bản như LLCT cơ bản, nghiệp vụ công tác Đảng, chuyên đề bồi dưỡng cho Mặt trận Tổ quốc được duy trì với tỷ lệ hài lòng trên 70%.
    • Một số chương trình như bồi dưỡng sơ cấp LLCT và các chuyên đề nghiệp vụ ít được tổ chức hoặc không mở lớp, gây hạn chế trong việc cập nhật kiến thức cho cán bộ.

  3. Phương pháp và hình thức tổ chức bồi dưỡng

    • Phương pháp thuyết trình được sử dụng phổ biến, chiếm khoảng 40-45% sự hài lòng của học viên.
    • Các hình thức tương tác như thảo luận, hỏi đáp, thuyết trình của học viên chiếm tỷ lệ thấp hơn, khoảng 36-41%.
    • Thời lượng dành cho nghiên cứu thực tế còn hạn chế, chỉ khoảng 39% học viên đánh giá tích cực.

  4. Quản lý học viên và giảng viên

    • Đội ngũ giảng viên có trình độ chuyên môn tốt, với 60% có nghiệp vụ sư phạm ở mức khá, tốt.
    • Tuy nhiên, ý thức tự giác học tập của một bộ phận học viên chưa cao, còn mang tính hình thức, ảnh hưởng đến hiệu quả bồi dưỡng.

Thảo luận kết quả

Kết quả khảo sát cho thấy Trung tâm BDCT thành phố Việt Trì đã thực hiện tốt công tác xây dựng kế hoạch và tổ chức các chương trình bồi dưỡng LLCT cơ bản, góp phần nâng cao nhận thức và trình độ cho cán bộ, đảng viên. Tuy nhiên, việc tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên đề và sơ cấp LLCT còn hạn chế, ảnh hưởng đến việc cập nhật kiến thức chuyên sâu và kỹ năng thực tiễn.

Phương pháp giảng dạy chủ yếu dựa vào thuyết trình truyền thống, chưa phát huy tối đa tính chủ động, sáng tạo của học viên. Điều này phù hợp với nhận định của nhiều nghiên cứu trước đây về sự cần thiết đổi mới phương pháp giảng dạy LLCT nhằm nâng cao hiệu quả học tập.

Ý thức học tập của học viên còn chưa đồng đều, một phần do động cơ học tập chưa rõ ràng và công tác quản lý học viên chưa thực sự chặt chẽ. Việc này cần được cải thiện thông qua các biện pháp quản lý và động viên phù hợp.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ đánh giá mức độ hài lòng của học viên về các mục tiêu, chương trình và phương pháp bồi dưỡng, giúp minh họa rõ nét các điểm mạnh và hạn chế hiện tại.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Đổi mới phương pháp giảng dạy

    • Áp dụng phương pháp dạy học tích cực như thảo luận nhóm, nghiên cứu tình huống, học tập trải nghiệm để tăng cường sự tham gia của học viên.
    • Mục tiêu: Tăng tỷ lệ học viên tham gia thảo luận và nghiên cứu thực tế lên trên 60% trong vòng 2 năm.
    • Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc Trung tâm phối hợp với giảng viên.

  2. Tăng cường tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên đề và sơ cấp LLCT

    • Lập kế hoạch mở lớp định kỳ, ưu tiên các chuyên đề cập nhật kiến thức mới và nghiệp vụ công tác Đảng.
    • Mục tiêu: Mở ít nhất 3 lớp chuyên đề và 1 lớp sơ cấp LLCT mỗi năm.
    • Chủ thể thực hiện: Trung tâm BDCT phối hợp với Ban Tuyên giáo Thành ủy.

  3. Nâng cao công tác quản lý học viên

    • Xây dựng quy chế quản lý học viên chặt chẽ, tăng cường kiểm tra, đánh giá và động viên học viên có thái độ học tập tích cực.
    • Mục tiêu: Giảm tỷ lệ học viên vi phạm nội quy xuống dưới 5% trong 1 năm.
    • Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc Trung tâm, cán bộ quản lý lớp.

  4. Đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học

    • Cập nhật thiết bị công nghệ thông tin, xây dựng thư viện điện tử phục vụ giảng dạy và nghiên cứu.
    • Mục tiêu: Hoàn thiện hệ thống thiết bị hiện đại trong vòng 3 năm.
    • Chủ thể thực hiện: UBND thành phố Việt Trì phối hợp với Trung tâm BDCT.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ quản lý Trung tâm BDCT cấp huyện

    • Lợi ích: Nắm bắt thực trạng và các giải pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng LLCT, từ đó nâng cao hiệu quả công tác tại đơn vị.
    • Use case: Xây dựng kế hoạch đào tạo, đổi mới phương pháp giảng dạy.

  2. Giảng viên lý luận chính trị

    • Lợi ích: Hiểu rõ các phương pháp giảng dạy hiệu quả, nâng cao kỹ năng truyền đạt và quản lý lớp học.
    • Use case: Áp dụng các phương pháp tích cực trong giảng dạy, tăng cường tương tác với học viên.

  3. Cán bộ, đảng viên tham gia bồi dưỡng LLCT

    • Lợi ích: Nâng cao nhận thức về vai trò của bồi dưỡng LLCT, xác định mục tiêu học tập rõ ràng.
    • Use case: Tăng cường ý thức học tập, vận dụng kiến thức vào thực tiễn công tác.

  4. Các nhà nghiên cứu và hoạch định chính sách giáo dục chính trị

    • Lợi ích: Có cơ sở khoa học để đề xuất chính sách, chương trình đào tạo phù hợp với thực tiễn địa phương.
    • Use case: Xây dựng mô hình quản lý bồi dưỡng LLCT hiệu quả, phát triển đội ngũ cán bộ.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao bồi dưỡng lý luận chính trị lại quan trọng đối với cán bộ, đảng viên?
    Bồi dưỡng LLCT giúp cán bộ, đảng viên nâng cao nhận thức chính trị, kiên định lập trường, vận dụng kiến thức vào thực tiễn công tác, góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.

  2. Phương pháp giảng dạy nào hiệu quả nhất trong bồi dưỡng LLCT hiện nay?
    Phương pháp tích cực như thảo luận nhóm, nghiên cứu tình huống, học tập trải nghiệm được đánh giá cao vì phát huy tính chủ động, sáng tạo của học viên, thay vì chỉ thuyết trình truyền thống.

  3. Làm thế nào để nâng cao ý thức học tập của học viên trong các lớp bồi dưỡng?
    Cần xây dựng quy chế quản lý chặt chẽ, tăng cường kiểm tra, đánh giá, đồng thời tạo môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự tham gia và động viên kịp thời.

  4. Các yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý hoạt động bồi dưỡng LLCT?
    Bao gồm tình hình kinh tế - xã hội, sự phát triển khoa học công nghệ, chính sách của Đảng và Nhà nước, năng lực đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý, cũng như động cơ, thái độ học tập của học viên.

  5. Trung tâm BDCT thành phố Việt Trì đã có những thành tựu gì trong công tác bồi dưỡng LLCT?
    Trung tâm đã xây dựng kế hoạch bồi dưỡng sát thực tế, duy trì các chương trình cơ bản, đầu tư cơ sở vật chất và đội ngũ giảng viên có trình độ, góp phần nâng cao trình độ LLCT cho cán bộ, đảng viên trên địa bàn.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã làm rõ thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng LLCT tại Trung tâm BDCT thành phố Việt Trì, chỉ ra những điểm mạnh và hạn chế trong công tác bồi dưỡng.
  • Đã xác định các yếu tố tác động quan trọng như phương pháp giảng dạy, chương trình bồi dưỡng, quản lý học viên và cơ sở vật chất.
  • Đề xuất các biện pháp đổi mới phương pháp giảng dạy, tăng cường tổ chức lớp chuyên đề, nâng cao quản lý học viên và đầu tư cơ sở vật chất nhằm nâng cao hiệu quả bồi dưỡng.
  • Nghiên cứu góp phần hoàn thiện lý luận và thực tiễn quản lý hoạt động bồi dưỡng LLCT tại cấp huyện, đặc biệt là tại thành phố Việt Trì.
  • Khuyến nghị các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, đánh giá hiệu quả định kỳ và mở rộng nghiên cứu sang các địa phương khác.

Call-to-action: Các cơ quan, đơn vị liên quan cần phối hợp chặt chẽ để triển khai các biện pháp quản lý hiệu quả, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên vững mạnh, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của địa phương và đất nước.