Nghiên cứu quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh ở trường trung học cơ sở huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long

• Tác giả: Lê Thị Tuyết Thanh
• Người hướng dẫn: TS. Đoàn Văn Điều
• Trường học: Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Quản lí Giáo dục
• Đề tài: Quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh ở trường trung học cơ sở huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Lí do chọn đề tài
• 1.2. Mục đích nghiên cứu
• 1.3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
• 1.4. Giả thuyết nghiên cứu
• 1.5. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 1.6. Phạm vi nghiên cứu
• 1.7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
• 1.8. Cơ sở lý luận về hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh và quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh ở trường trung học cơ sở
• 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY MÔN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TẠI HUYỆN TAM BÌNH, TỈNH VĨNH LONG
• 2.1. Khái quát về đặc điểm, tình hình giáo dục tại huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long
• 2.2. Thể thức và phương pháp nghiên cứu
• 2.3. Thực trạng hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh ở các trường trung học cơ sở tại huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long
• 2.3.1. Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng trong hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh của cán bộ quản lý và giáo viên
• 2.3.2. Thực trạng về nội dung hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh
• 2.3.3. Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh ở các trường trung học cơ sở tại huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long
• 2.3.3.1. Thực trạng về quản lý hoạt động chuẩn bị giảng dạy môn tiếng Anh
• 2.3.3.2. Thực trạng về quản lý việc thực hiện giảng dạy môn tiếng Anh
• 2.3.3.3. Thực trạng về quản lý việc thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy, sử dụng trang thiết bị, đồ dùng dạy học trong giảng dạy môn tiếng Anh
• 2.3.3.4. Thực trạng về quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh môn tiếng Anh
• 2.4. Đánh giá chung về thực trạng công tác quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh ở các trường trung học cơ sở tại huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long
• 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY MÔN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TẠI HUYỆN TAM BÌNH, TỈNH VĨNH LONG
• 3.1. Cơ sở đề xuất các biện pháp
• 3.2. Các biện pháp cải thiện hiệu quả quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh ở các trường trung học cơ sở tại huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long
• 3.3. Các nguyên tắc đề xuất các biện pháp
• 3.4. Kết quả khảo sát tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh ở các trường trung học cơ sở tại huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long
• 3.5. Các biện pháp quản lý nhằm nâng cao hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh
• 3.6. Các biện pháp quản lý tốt tổ chuyên môn tiếng Anh
• 4. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về quản lý giảng dạy tiếng Anh

Quản lý giảng dạy tiếng Anh tại trường trung học cơ sở Tam Bình, Vĩnh Long là một vấn đề quan trọng trong bối cảnh giáo dục hiện đại. Quản lý giáo dục không chỉ đơn thuần là việc tổ chức và điều hành mà còn bao gồm việc nâng cao chất lượng giảng dạy. Trong giai đoạn hội nhập quốc tế, việc dạy và học tiếng Anh trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Chương trình học tiếng Anh tại các trường trung học cơ sở cần được thiết kế để phát triển kỹ năng ngôn ngữ cho học sinh, từ đó giúp các em có thể giao tiếp hiệu quả trong môi trường toàn cầu. Theo đó, giáo viên tiếng Anh đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện chương trình giảng dạy, cần được đào tạo bài bản và thường xuyên cập nhật phương pháp giảng dạy mới. Việc đánh giá học sinh cũng cần được thực hiện một cách khoa học để đảm bảo chất lượng đầu ra.

1.1. Tầm quan trọng của tiếng Anh trong giáo dục

Tiếng Anh là ngôn ngữ quốc tế, có vai trò quan trọng trong việc mở rộng cơ hội học tập và làm việc cho học sinh. Việc dạy và học tiếng Anh không chỉ giúp học sinh tiếp cận với tri thức thế giới mà còn phát triển tư duy và khả năng giao tiếp. Chương trình giáo dục phổ thông mới đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hình thành năng lực giao tiếp cho học sinh. Điều này không chỉ giúp học sinh tự tin hơn trong giao tiếp mà còn tạo nền tảng vững chắc cho việc học tập ở các cấp học cao hơn. Đặc biệt, trong bối cảnh toàn cầu hóa, việc sử dụng tiếng Anh thành thạo sẽ giúp học sinh có nhiều cơ hội hơn trong tương lai.

II. Thực trạng quản lý giảng dạy tiếng Anh tại Tam Bình

Thực trạng quản lý giảng dạy tiếng Anh tại các trường trung học cơ sở huyện Tam Bình cho thấy nhiều vấn đề cần được cải thiện. Chất lượng giáo dục tiếng Anh ở đây vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt là ở các trường vùng sâu, vùng xa. Nhiều giáo viên chưa được đào tạo bài bản về phương pháp giảng dạy hiện đại, dẫn đến việc giảng dạy còn mang tính hình thức. Hoạt động ngoại khóa cũng chưa được chú trọng, làm giảm cơ hội thực hành tiếng Anh cho học sinh. Việc đánh giá học sinh cũng chưa được thực hiện một cách đồng bộ và khoa học, ảnh hưởng đến động lực học tập của các em. Cần có sự can thiệp từ phía cán bộ quản lý để cải thiện tình hình này, từ việc nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên đến việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa phong phú.

2.1. Đánh giá thực trạng giảng dạy

Đánh giá thực trạng giảng dạy tiếng Anh tại huyện Tam Bình cho thấy nhiều giáo viên vẫn còn sử dụng phương pháp giảng dạy truyền thống, thiếu sự đổi mới. Việc áp dụng công nghệ trong giảng dạy cũng chưa được phổ biến, dẫn đến việc học sinh không được tiếp cận với các công cụ học tập hiện đại. Hơn nữa, sự quan tâm của cha mẹ học sinh đối với việc học tiếng Anh của con em mình còn hạn chế, ảnh hưởng đến động lực học tập của học sinh. Cần có các biện pháp cụ thể để nâng cao nhận thức của phụ huynh về tầm quan trọng của việc học tiếng Anh, từ đó tạo ra môi trường học tập tích cực hơn cho học sinh.

III. Đề xuất biện pháp quản lý giảng dạy tiếng Anh

Để nâng cao hiệu quả quản lý giảng dạy tiếng Anh tại các trường trung học cơ sở huyện Tam Bình, cần thực hiện một số biện pháp cụ thể. Đầu tiên, cần tổ chức các khóa đào tạo giáo viên thường xuyên để cập nhật phương pháp giảng dạy mới. Thứ hai, cần tăng cường hoạt động ngoại khóa liên quan đến tiếng Anh, tạo cơ hội cho học sinh thực hành và giao lưu. Thứ ba, cần xây dựng một hệ thống đánh giá học sinh khoa học, giúp theo dõi tiến độ học tập và phát hiện kịp thời những khó khăn của học sinh. Cuối cùng, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa cán bộ quản lý và giáo viên để đảm bảo việc thực hiện các biện pháp này một cách hiệu quả.

3.1. Tăng cường đào tạo giáo viên

Việc tăng cường đào tạo giáo viên là một trong những biện pháp quan trọng nhất để nâng cao chất lượng giảng dạy tiếng Anh. Cần tổ chức các khóa tập huấn về phương pháp giảng dạy hiện đại, giúp giáo viên nắm bắt được các xu hướng mới trong giáo dục. Bên cạnh đó, cần khuyến khích giáo viên tham gia các hội thảo, hội nghị chuyên đề về giảng dạy tiếng Anh để trao đổi kinh nghiệm và học hỏi từ các đồng nghiệp. Việc này không chỉ giúp nâng cao trình độ chuyên môn của giáo viên mà còn tạo ra một môi trường học tập tích cực cho học sinh.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ, việc nâng cao chất lượng giáo dục ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, trở thành một yêu cầu cấp thiết đối với hệ thống giáo dục Việt Nam. Theo báo cáo của ngành giáo dục tỉnh Vĩnh Long, huyện Tam Bình có khoảng 45 giáo viên giảng dạy môn tiếng Anh tại các trường trung học cơ sở (THCS), trong đó 39 giáo viên đạt chuẩn năng lực ngoại ngữ bậc 4 theo khung năng lực của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Tuy nhiên, thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh tại các trường THCS huyện Tam Bình vẫn còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả dạy và học.

Luận văn tập trung nghiên cứu quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh tại các trường THCS huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long trong năm học 2017-2018. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và nâng cao năng lực ngoại ngữ cho học sinh. Phạm vi nghiên cứu bao gồm 4 trường THCS tiêu biểu tại huyện Tam Bình với đối tượng khảo sát gồm 16 cán bộ quản lý, 23 giáo viên tiếng Anh và 299 học sinh lớp 9.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho công tác quản lý giáo dục ngoại ngữ tại địa phương, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh, đồng thời hỗ trợ thực hiện thành công Đề án ngoại ngữ quốc gia 2020. Các chỉ số như tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn năng lực ngoại ngữ, mức độ đổi mới phương pháp giảng dạy và hiệu quả kiểm tra đánh giá học sinh được sử dụng làm thước đo chính trong nghiên cứu.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng hai quan điểm lý thuyết chính: quan điểm hệ thống - cấu trúc và quan điểm lịch sử - logic trong quản lý giáo dục. Quan điểm hệ thống - cấu trúc giúp phân tích hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh như một thành tố trong hệ thống giáo dục tổng thể, từ đó đánh giá đúng thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng. Quan điểm lịch sử - logic đảm bảo trình bày nghiên cứu theo trình tự thời gian và không gian, giúp người đọc dễ dàng tiếp cận và hiểu rõ các vấn đề.

Ngoài ra, các khái niệm chuyên ngành được làm rõ bao gồm: hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh, quản lý hoạt động giảng dạy, đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá kết quả học tập và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý. Mô hình quản lý hoạt động giảng dạy được xây dựng dựa trên các chức năng quản lý như lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp giữa nghiên cứu lý luận và thực tiễn. Nguồn dữ liệu chính bao gồm:

• Dữ liệu sơ cấp: thu thập qua bảng hỏi khảo sát 16 cán bộ quản lý, 23 giáo viên tiếng Anh và 299 học sinh lớp 9 tại 4 trường THCS huyện Tam Bình trong năm học 2017-2018.
• Dữ liệu thứ cấp: các văn bản pháp luật, tài liệu chuyên ngành, báo cáo của ngành giáo dục và các nghiên cứu liên quan.

Phương pháp phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm thống kê SPSS để xử lý các số liệu khảo sát, đánh giá mức độ nhận thức, thực trạng và hiệu quả quản lý. Phương pháp phỏng vấn sâu được áp dụng với 6 cán bộ quản lý và 8 giáo viên nhằm thu thập thông tin định tính, làm rõ các vấn đề thực tiễn và đề xuất biện pháp.

Cỡ mẫu được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các trường THCS tiêu biểu tại huyện Tam Bình. Quá trình nghiên cứu diễn ra trong năm học 2017-2018, với các bước: xây dựng công cụ khảo sát, thu thập dữ liệu, xử lý và phân tích, cuối cùng là đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Trình độ và năng lực giáo viên: Trong tổng số 45 giáo viên tiếng Anh tại huyện Tam Bình, có 39 giáo viên đạt chuẩn năng lực ngoại ngữ bậc 4, chiếm khoảng 87%, 1 giáo viên đạt bậc 5 và 5 giáo viên đạt bậc 3. Tuy nhiên, một số giáo viên chưa tham gia đầy đủ các lớp bồi dưỡng phương pháp giảng dạy mới.

2. Thực trạng quản lý hoạt động chuẩn bị giảng dạy: Khoảng 80% cán bộ quản lý và giáo viên đánh giá việc triển khai kế hoạch bài dạy và chuẩn bị giáo án được thực hiện tương đối đầy đủ, nhưng vẫn còn khoảng 20% chưa thực hiện nghiêm túc hoặc chưa đồng bộ giữa các trường.

3. Đổi mới phương pháp giảng dạy và sử dụng trang thiết bị: Chỉ có khoảng 65% giáo viên áp dụng phương pháp giảng dạy tích cực theo hướng lấy học sinh làm trung tâm và sử dụng hiệu quả các thiết bị dạy học hiện đại. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy còn hạn chế, phần lớn giáo viên chưa soạn giáo án điện tử hoặc sử dụng phần mềm hỗ trợ.

4. Hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập: Khoảng 70% giáo viên thực hiện kiểm tra, đánh giá phù hợp với chương trình và đối tượng học sinh, tuy nhiên công tác bồi dưỡng học sinh giỏi và phụ đạo học sinh yếu chưa được chú trọng đầy đủ, ảnh hưởng đến chất lượng học tập chung.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những hạn chế trên xuất phát từ nhiều yếu tố khách quan và chủ quan. Về khách quan, điều kiện kinh tế - xã hội của huyện Tam Bình còn nhiều khó khăn, một số xã vùng sâu có học sinh dân tộc thiểu số gặp khó khăn trong học tập tiếng Anh. Về chủ quan, đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên còn thiếu kỹ năng quản lý chuyên sâu và đổi mới phương pháp giảng dạy, chưa tận dụng tối đa các nguồn lực hỗ trợ.

So sánh với các nghiên cứu tại các địa phương khác, tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn năng lực ngoại ngữ tại Tam Bình tương đối cao nhưng việc áp dụng đổi mới phương pháp giảng dạy và công nghệ thông tin còn thấp hơn mức trung bình. Biểu đồ so sánh tỷ lệ áp dụng phương pháp tích cực và sử dụng thiết bị dạy học giữa các trường có thể minh họa rõ nét sự chênh lệch này.

Kết quả nghiên cứu nhấn mạnh vai trò then chốt của công tác quản lý trong việc nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh, đồng thời khẳng định sự cần thiết của các biện pháp đồng bộ nhằm cải thiện hiệu quả quản lý hoạt động giảng dạy.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường bồi dưỡng chuyên môn và nghiệp vụ cho giáo viên: Tổ chức các lớp tập huấn định kỳ về phương pháp giảng dạy tích cực, ứng dụng công nghệ thông tin và soạn giáo án điện tử. Mục tiêu nâng tỷ lệ giáo viên áp dụng phương pháp mới lên trên 85% trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các trường THCS.

2. Nâng cao năng lực quản lý cho cán bộ quản lý: Đào tạo kỹ năng quản lý chuyên sâu, kiểm tra, đánh giá và chỉ đạo đổi mới hoạt động giảng dạy. Thời gian thực hiện trong 1 năm với các khóa bồi dưỡng chuyên biệt. Chủ thể thực hiện: Phòng Giáo dục huyện Tam Bình.

3. Đầu tư và nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học: Cung cấp đầy đủ thiết bị nghe nhìn, máy chiếu, phần mềm hỗ trợ giảng dạy tiếng Anh cho các trường THCS. Mục tiêu hoàn thành trong 3 năm, ưu tiên các trường vùng sâu. Chủ thể thực hiện: UBND huyện phối hợp với Sở Giáo dục.

4. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá và hỗ trợ học sinh: Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi và phụ đạo học sinh yếu kém ngay từ đầu năm học, đảm bảo 100% học sinh yếu được hỗ trợ. Chủ thể thực hiện: Ban Giám hiệu các trường THCS.

5. Thúc đẩy sự phối hợp giữa nhà trường, phụ huynh và cộng đồng: Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của phụ huynh về tầm quan trọng của việc học tiếng Anh, khuyến khích hỗ trợ học sinh học tập tại nhà. Thời gian triển khai liên tục. Chủ thể thực hiện: Nhà trường và các tổ chức xã hội địa phương.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý giáo dục: Giúp nâng cao năng lực quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh, từ đó cải thiện chất lượng giáo dục ngoại ngữ tại các trường THCS.

2. Giáo viên tiếng Anh: Cung cấp kiến thức về thực trạng và các biện pháp đổi mới phương pháp giảng dạy, hỗ trợ phát triển kỹ năng giảng dạy hiệu quả.

3. Nhà hoạch định chính sách giáo dục: Là tài liệu tham khảo để xây dựng các chính sách, chương trình đào tạo và bồi dưỡng giáo viên phù hợp với thực tiễn địa phương.

4. Các nhà nghiên cứu giáo dục: Cung cấp cơ sở dữ liệu và phân tích thực trạng quản lý giáo dục ngoại ngữ, làm nền tảng cho các nghiên cứu tiếp theo về quản lý giáo dục và đổi mới phương pháp giảng dạy.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh lại quan trọng?
   Quản lý giúp đảm bảo các hoạt động giảng dạy được thực hiện đúng mục tiêu, nâng cao chất lượng dạy và học, đồng thời tạo điều kiện cho đổi mới phương pháp và sử dụng hiệu quả trang thiết bị.

2. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý hoạt động giảng dạy?
   Bao gồm năng lực chuyên môn và quản lý của cán bộ quản lý, trình độ và thái độ của giáo viên, điều kiện cơ sở vật chất, sự phối hợp của phụ huynh và môi trường học tập.

3. Phương pháp giảng dạy nào được khuyến khích áp dụng trong dạy tiếng Anh THCS?
   Phương pháp giao tiếp (Communicative Approach) được đánh giá cao vì giúp học sinh phát triển kỹ năng nghe, nói, đọc, viết và sử dụng tiếng Anh trong giao tiếp thực tế.

4. Làm thế nào để nâng cao năng lực giáo viên tiếng Anh?
   Thông qua các lớp bồi dưỡng chuyên môn, tập huấn đổi mới phương pháp, hỗ trợ sử dụng công nghệ thông tin và tạo môi trường học tập tích cực.

5. Công tác kiểm tra, đánh giá học sinh cần được thực hiện như thế nào?
   Phải phù hợp với chương trình, đối tượng học sinh, kết hợp kiểm tra định kỳ và đánh giá năng lực giao tiếp, đồng thời tổ chức bồi dưỡng và phụ đạo kịp thời cho học sinh yếu.

Kết luận

• Quản lý hoạt động giảng dạy môn tiếng Anh tại các trường THCS huyện Tam Bình đã đạt được một số kết quả tích cực nhưng còn nhiều hạn chế cần khắc phục.
• Trình độ giáo viên tương đối đồng đều với 87% đạt chuẩn năng lực ngoại ngữ bậc 4, tuy nhiên việc đổi mới phương pháp giảng dạy và ứng dụng công nghệ còn hạn chế.
• Công tác quản lý cần tập trung vào các nội dung chuẩn bị giảng dạy, thực hiện giảng dạy, đổi mới phương pháp, kiểm tra đánh giá và quản lý điều kiện đảm bảo.
• Đề xuất các biện pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, bao gồm bồi dưỡng chuyên môn, nâng cao năng lực quản lý, đầu tư cơ sở vật chất và tăng cường phối hợp với phụ huynh.
• Các bước tiếp theo cần triển khai thực hiện các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng để nâng cao chất lượng giáo dục ngoại ngữ tại địa phương.

Quý độc giả và các nhà quản lý giáo dục được khuyến khích áp dụng và phát triển các kết quả nghiên cứu này nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh trong hệ thống giáo dục phổ thông.