QUẢN LÝ DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN KIẾN XƯƠNG, TỈNH THÁI BÌNH THEO HƯỚNG THÔNG QUA TÌNH HUỐNG GIAO TIẾP

• Tác giả: Trịnh Thế Ngọc
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Huy Hoàng
• Trường học: Trường Đại Học Giáo Dục - Đại Học Quốc Gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Quản Lý Giáo Dục
• Đề tài: Quản lý dạy học môn Tiếng Anh ở các trường trung học cơ sở huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình theo hướng thông qua tình huống giao tiếp
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Lý do chọn đề tài
• 0.2. Mục đích nghiên cứu
• 0.3. Câu hỏi nghiên cứu
• 0.4. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu
• 0.5. Giả thuyết khoa học
• 0.6. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
• 0.8. Phương pháp nghiên cứu
• 0.9. Dự kiến cấu trúc luận văn
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THEO HƯỚNG THÔNG QUA TÌNH HUỐNG GIAO TIẾP
• 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
• 1.2. Các công trình nghiên cứu dạy học môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp
• 1.3. Các công trình nghiên cứu về quản lý dạy học Anh theo hướng phát triển năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua tình huống giao tiếp
• 1.4. Các khái niệm cơ bản của đề tài
• 1.5. Năng lực giao tiếp, phát triển năng lực giao tiếp
• 1.6. Quản lý dạy học môn Tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực giao tiếp thông qua tình huống giao tiếp
• 1.7. Một số vấn đề về dạy học môn Tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực giao tiếp thông qua tình huống giao tiếp ở trường THCS
• 1.8. Đặc điểm, lứa tuổi học sinh THCS
• 1.9. Vị trí và vai trò của môn Tiếng Anh trong chương trình giáo dục phổ thông
• 1.10. Mục tiêu dạy học môn Tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua tình huống giao tiếp
• 1.11. Năng lực môn Tiếng Anh cần hình thành theo hướng phát triển năng lực giao tiếp thông qua tình huống giao tiếp
• 1.12. Quản lý hoạt học môn Tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực giao tiếp thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh ở trường THCS
• 1.13. Xây dựng kế hoạch dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua tình huống giao tiếp ở trường THCS
• 1.14. Tổ chức thực hiện hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua tình huống giao tiếp ở trường THCS
• 1.15. Chỉ đạo thực hiện hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua tình huống giao tiếp ở trường THCS
• 1.16. Kiểm tra, đánh giá dạy học môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp ở trường THCS
• 1.17. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dạy học môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh ở trường THCS
• 1.17.1. Các yếu tố chủ quan
• 1.17.2. Các yếu tố khách quan
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH THEO HƯỚNG THÔNG QUA TÌNH HUỐNG GIAO TIẾP CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG THCS TRONG HUYỆN KIẾN XƯƠNG TỈNH THÁI BÌNH
• 2.1. Khái quát về các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình
• 2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng
• 2.2.1. Mục đích khảo sát
• 2.2.2. Nội dung khảo sát
• 2.2.3. Đối tượng khảo sát
• 2.2.4. Phương pháp khảo sát
• 2.3. Thực trạng dạy học môn Tiếng Anh ở các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình
• 2.3.1. Thực trạng thực hiện nội dung dạy học môn Tiếng Anh ở các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình
• 2.3.2. Thực trạng phương pháp dạy học môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh ở các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình
• 2.3.3. Thực trạng khai thác sử dụng phương tiện dạy học môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh ở các trường THCS huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình
• 2.3.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh ở các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình
• 2.3.5. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh ở các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình
• 2.3.6. Thực trạng lập kế hoạch dạy học môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh ở các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình
• 2.3.7. Thực trạng tổ chức thực hiện dạy học môn tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh ở các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình
• 2.3.8. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dạy học môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh ở các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình
• 2.3.9. Đánh giá chung thực trạng quản lý dạy học môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh ở các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình
• 2.3.10. Nguyên nhân của thực trạng
• 3. CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƯỜNG THCS HUYỆN KIẾN XƯƠNG TỈNH THÁI BÌNH THEO HƯỚNG THÔNG QUA TÌNH HUỐNG GIAO TIẾP
• 3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp
• 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu
• 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả
• 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn
• 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi
• 3.2. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh cho học sinh ở các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình theo hướng thông qua tình huống giao tiếp
• 3.2.1. Biện pháp 1: Xác định các năng lực cần phát triển cho học sinh THCS qua môn Tiếng Anh
• 3.2.2. Biện pháp 2: Chỉ đạo thực hiện dự giờ, phân tích, đổi mới các giờ dạy theo hướng thông qua tình huống giao tiếp của giáo viên môn Tiếng Anh
• 3.2.3. Biện pháp 3: Chỉ đạo đổi mới phương pháp và hình thức dạy học môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh
• 3.2.4. Biện pháp 4: Tăng cường đầu tư trang thiết bị cho hoạt động dạy học môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh
• 3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường hoạt động kiểm tra, đánh giá dạy học môn Tiếng Anh và học tập môn Tiếng Anh của học sinh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp cho học sinh
• 3.2.6. Biện pháp 6: Xây dựng môi trường học tập môn Tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp để phát triển năng lực giao tiếp cho học sinh
• 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp
• 3.4. Khảo sát tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình
• 3.4.1. Mục đích khảo sát
• 3.4.2. Nội dung khảo sát
• 3.4.3. Tiêu chí và thang đánh giá kết quả
• 3.4.4. Kết quả khảo sát
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• appendix.1. Đối với Sở GD&ĐT tỉnh Thái Bình
• appendix.2. Đối với Hiệu trưởng các trường THCS trong huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình

I. Tổng Quan Về Quản Lý Dạy Học Tiếng Anh THCS Kiến Xương

Quản lý dạy học tiếng Anh THCS tại Kiến Xương, Thái Bình là một nhiệm vụ quan trọng, hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển kỹ năng giao tiếp cho học sinh. Bối cảnh hiện nay đòi hỏi sự đổi mới trong phương pháp giảng dạy, đặc biệt là áp dụng tiếp cận tình huống giao tiếp. Điều này giúp học sinh không chỉ nắm vững kiến thức ngữ pháp, từ vựng mà còn có khả năng sử dụng tiếng Anh một cách tự tin và hiệu quả trong các tình huống thực tế. Luận văn của Trịnh Thế Ngọc đã tập trung nghiên cứu vấn đề này tại các trường THCS ở Kiến Xương, nhằm đưa ra những giải pháp thiết thực và phù hợp. Theo tác giả, đánh giá đúng thực trạng dạy học tiếng Anh là cần thiết để đưa ra các giải pháp quản lý đồng bộ và khả thi. Yêu cầu thực tiễn đòi hỏi giáo viên phải đổi mới về cách dạy, cách học và cách kiểm tra, đánh giá.

1.1. Vai trò của Tiếng Anh trong chương trình GDPT

Tiếng Anh đóng vai trò quan trọng trong chương trình giáo dục phổ thông, giúp học sinh tiếp cận với tri thức, văn hóa thế giới và mở rộng cơ hội học tập, làm việc trong tương lai. Chương trình tiếng Anh THCS không chỉ trang bị kiến thức ngôn ngữ mà còn rèn luyện các kỹ năng mềm như tư duy phản biện, làm việc nhóm và khả năng giải quyết vấn đề. Do đó, quản lý dạy học hiệu quả môn tiếng Anh là yếu tố then chốt để đạt được mục tiêu giáo dục toàn diện. Hoạt động dạy học tiếng Anh giữ vị trí trung tâm bởi nó chiếm hầu hết thời gian của thầy và trò trong năm học; nó làm nền tảng quan trọng để thực hiện thành công mục tiêu giáo dục toàn diện.

1.2. Mục tiêu Dạy Học Tiếng Anh theo hướng giao tiếp

Mục tiêu dạy học tiếng Anh theo hướng tiếp cận tình huống giao tiếp là giúp học sinh có khả năng sử dụng tiếng Anh một cách tự tin và thành thạo trong các tình huống giao tiếp hàng ngày. Điều này đòi hỏi giáo viên phải tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động thực hành ngôn ngữ, và sử dụng các tài liệu giảng dạy phù hợp với tình huống giao tiếp thực tế. Mục tiêu này cũng phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay, khi chú trọng phát triển năng lực sử dụng ngôn ngữ hơn là chỉ tập trung vào kiến thức ngữ pháp.

II. Thực Trạng Thách Thức Dạy Tiếng Anh THCS tại Kiến Xương

Mặc dù đã có nhiều nỗ lực đổi mới, thực trạng dạy và học tiếng Anh THCS tại Kiến Xương, Thái Bình vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức. Một số giáo viên vẫn còn sử dụng phương pháp giảng dạy truyền thống, chưa khai thác hiệu quả các tình huống giao tiếp thực tế. Cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học còn thiếu thốn, ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy. Ngoài ra, trình độ tiếng Anh của học sinh không đồng đều, gây khó khăn cho việc thiết kế bài giảng phù hợp. Việc kiểm tra, đánh giá tiếng Anh cũng cần được đổi mới để đánh giá đúng năng lực thực tế của học sinh. Theo Trịnh Thế Ngọc, việc tổ chức hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các trường THCS trong huyện Kiến Xương đã có đổi mới về cách dạy và học, đổi mới kiểm tra, đánh giá. Song kết quả thu được vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.

2.1. Hạn chế về Phương Pháp Dạy Học Tiếng Anh

Một trong những hạn chế lớn nhất là việc giáo viên vẫn còn sử dụng phương pháp giảng dạy truyền thống, tập trung vào ngữ pháp và từ vựng mà chưa chú trọng đến việc phát triển kỹ năng giao tiếp cho học sinh. Các hoạt động thực hành ngôn ngữ còn ít, học sinh ít có cơ hội sử dụng tiếng Anh trong các tình huống giao tiếp thực tế. Theo tác giả Hoàng Thị Diệu Linh, Nguyễn Hữu Cương (2024), kết quả cho thấy ở một số trường học, cán bộ quản lý và giáo viên vẫn chưa thực sự chủ động khi lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch xây dựng môi trường dạy học tiếng Anh theo hướng phát triển kỹ năng giao tiếp.

2.2. Thiếu hụt về Cơ Sở Vật Chất và Trang Thiết Bị

Nhiều trường THCS tại Kiến Xương vẫn còn thiếu thốn về cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học tiếng Anh, như phòng lab, máy chiếu, loa đài, và các tài liệu giảng dạy trực quan. Điều này ảnh hưởng đến khả năng tổ chức các hoạt động dạy học đa dạng và sáng tạo, cũng như việc sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy. Tác giả Hoàng Thị Diệu Linh, Nguyễn Hữu Cương (2024) cũng chỉ ra một vấn đề khó khăn của giáo dục miền núi hiện nay là thiếu giáo viên tiếng Anh cấp tiểu học và trung học cơ sở, thiếu cơ sở vật chất, đồ dùng dạy học, quá tải chương trình môn học và thiếu chính sách hỗ trợ.

2.3. Đánh giá năng lực giao tiếp còn hạn chế

Việc đánh giá năng lực giao tiếp của học sinh THCS vẫn còn nặng về kiểm tra kiến thức ngữ pháp và từ vựng, chưa chú trọng đến khả năng sử dụng tiếng Anh trong các tình huống giao tiếp thực tế. Điều này dẫn đến việc học sinh học tiếng Anh một cách thụ động, chỉ để đối phó với các kỳ thi mà không thực sự có khả năng sử dụng tiếng Anh trong cuộc sống. Chính vì vậy, cần đổi mới các hình thức kiểm tra đánh giá để có thể đánh giá được năng lực thực chất của các em.

III. Bí Quyết Tiếp Cận Tình Huống Giao Tiếp Dạy Tiếng Anh

Tiếp cận tình huống giao tiếp là một phương pháp dạy tiếng Anh THCS hiệu quả, giúp học sinh phát triển kỹ năng sử dụng tiếng Anh trong các tình huống thực tế. Giáo viên có thể tạo ra các tình huống giả định trong lớp học, khuyến khích học sinh tham gia vào các vai diễn, thảo luận, và giải quyết vấn đề bằng tiếng Anh. Điều này giúp học sinh không chỉ nắm vững kiến thức ngôn ngữ mà còn tự tin và linh hoạt trong giao tiếp. Tác giả Nguyễn Thị Thu Hoài, Nguyễn Thị Hoa (2020) cho rằng: Ngày nay việc sử dụng tài liệu bổ trợ tiếng Anh trong giảng dạy đã trở nên cần thiết và phổ biến hơn. Lợi ích của sử dung tài liệu đã góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học tiếng Anh.

3.1. Xây Dựng Giáo Án Dạy Tiếng Anh theo Tình huống

Để áp dụng tiếp cận tình huống giao tiếp hiệu quả, giáo viên cần xây dựng giáo án chi tiết, trong đó xác định rõ mục tiêu, nội dung, và các hoạt động cụ thể. Các tình huống được lựa chọn phải phù hợp với trình độ và sở thích của học sinh, đồng thời gắn liền với cuộc sống hàng ngày của các em. Trong quá trình xây dựng giáo án, giáo viên nên tham khảo các tài liệu giảng dạy uy tín và kinh nghiệm của các đồng nghiệp khác.

3.2. Tạo Môi Trường Học Tập Tiếng Anh Tích Cực

Môi trường học tập đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động giao tiếp tiếng Anh. Giáo viên cần tạo ra một không gian học tập thoải mái, thân thiện, nơi học sinh cảm thấy tự tin để thể hiện bản thân và giao tiếp với bạn bè, thầy cô. Các hoạt động nhóm, trò chơi, và diễn kịch là những công cụ hữu hiệu để tạo ra môi trường học tập tích cực. Giáo viên nên khuyến khích học sinh sử dụng tiếng Anh trong mọi hoạt động ở lớp, từ chào hỏi, hỏi bài đến thảo luận nhóm.

3.3. Sử dụng Tài Liệu Hỗ Trợ Giảng Dạy Tiếng Anh

Việc sử dụng tài liệu hỗ trợ giảng dạy, như hình ảnh, video, và các bài hát tiếng Anh, có thể giúp học sinh hiểu rõ hơn về tình huống giao tiếp và tăng hứng thú học tập. Giáo viên có thể sử dụng các tài liệu này để giới thiệu tình huống, cung cấp từ vựng và cấu trúc câu cần thiết, và tạo cơ hội cho học sinh thực hành ngôn ngữ. Tài liệu cần phù hợp với lứa tuổi và trình độ của học sinh.

IV. Giải Pháp Quản Lý Nâng Cao Hiệu Quả Dạy Tiếng Anh THCS

Quản lý dạy học tiếng Anh THCS hiệu quả đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa ban giám hiệu nhà trường, giáo viên, và phụ huynh học sinh. Ban giám hiệu cần tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy, cung cấp đầy đủ cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học, và khuyến khích giáo viên tham gia các khóa đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn. Giáo viên cần chủ động học hỏi, áp dụng các phương pháp dạy tiếng Anh THCS mới, và tạo ra môi trường học tập tích cực cho học sinh. Phụ huynh cần quan tâm đến việc học tiếng Anh của con em, tạo điều kiện cho các em tham gia các hoạt động ngoại khóa tiếng Anh, và khuyến khích các em sử dụng tiếng Anh trong cuộc sống hàng ngày.

4.1. Bồi Dưỡng Nâng Cao Năng Lực Giáo Viên Tiếng Anh

Việc bồi dưỡng nâng cao năng lực cho giáo viên tiếng Anh là yếu tố then chốt để nâng cao chất lượng giảng dạy. Các khóa đào tạo cần tập trung vào việc trang bị cho giáo viên kiến thức và kỹ năng về tiếp cận tình huống giao tiếp, sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy, và thiết kế bài giảng phù hợp với trình độ của học sinh. Bên cạnh đó, giáo viên cần được tạo điều kiện để tham gia các hội thảo, diễn đàn chuyên môn để trao đổi kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau.

4.2. Đầu Tư Cơ Sở Vật Chất và Trang Thiết Bị Dạy Học

Để đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy tiếng Anh THCS, các trường THCS cần đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học hiện đại, như phòng lab, máy chiếu, loa đài, và các phần mềm hỗ trợ giảng dạy. Các tài liệu giảng dạy trực quan, như hình ảnh, video, và các bài hát tiếng Anh, cũng cần được cung cấp đầy đủ. Cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học tốt sẽ giúp giáo viên tổ chức các hoạt động dạy học đa dạng và sáng tạo, thu hút sự chú ý của học sinh.

4.3. Tăng Cường Kiểm Tra Đánh Giá theo Hướng Giao Tiếp

Việc kiểm tra đánh giá cần được đổi mới để đánh giá đúng năng lực thực tế của học sinh. Các bài kiểm tra cần tập trung vào việc đánh giá khả năng sử dụng tiếng Anh trong các tình huống giao tiếp thực tế, thay vì chỉ kiểm tra kiến thức ngữ pháp và từ vựng. Các hình thức kiểm tra đa dạng, như phỏng vấn, thuyết trình, và đóng vai, cần được sử dụng để đánh giá toàn diện năng lực của học sinh. Tăng cường các bài kiểm tra, bài tập về nhà hướng tới vận dụng thực tiễn giao tiếp.

V. Ứng Dụng Kết Quả Nghiên Cứu Quản Lý Tiếng Anh THCS

Nghiên cứu của Trịnh Thế Ngọc về quản lý dạy học môn tiếng Anh tại các trường THCS ở Kiến Xương, Thái Bình đã đưa ra những kết quả đáng chú ý. Kết quả cho thấy việc áp dụng tiếp cận tình huống giao tiếp đã giúp nâng cao đáng kể khả năng sử dụng tiếng Anh của học sinh, đặc biệt là kỹ năng giao tiếp. Học sinh trở nên tự tin hơn trong việc sử dụng tiếng Anh trong các tình huống thực tế, và hứng thú hơn với việc học tiếng Anh. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học, cũng như bồi dưỡng nâng cao năng lực cho giáo viên, là những yếu tố quan trọng để đạt được hiệu quả cao trong giảng dạy tiếng Anh.

5.1. Cải thiện Kỹ Năng Giao Tiếp Tiếng Anh cho học sinh

Việc áp dụng tiếp cận tình huống giao tiếp đã giúp học sinh phát triển kỹ năng giao tiếp một cách tự nhiên và hiệu quả. Học sinh không chỉ nắm vững kiến thức ngôn ngữ mà còn có khả năng sử dụng tiếng Anh để diễn đạt ý kiến, trao đổi thông tin, và giải quyết vấn đề trong các tình huống thực tế. Sự cải thiện về kỹ năng giao tiếp giúp học sinh tự tin hơn trong học tập và cuộc sống.

5.2. Tăng Hứng Thú Học Tập Môn Tiếng Anh THCS

Các hoạt động dạy học đa dạng và sáng tạo, gắn liền với các tình huống thực tế, đã giúp học sinh tăng hứng thú với môn tiếng Anh. Học sinh không còn cảm thấy tiếng Anh là một môn học khô khan và khó nhằn, mà trở nên yêu thích và chủ động hơn trong việc học tập. Các trò chơi, diễn kịch, và thảo luận nhóm là những công cụ hữu hiệu để tạo ra sự hứng thú cho học sinh.

5.3. Nâng Cao Chất Lượng Giảng Dạy Tiếng Anh THCS

Việc bồi dưỡng nâng cao năng lực cho giáo viên, cũng như đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học, đã giúp nâng cao chất lượng giảng dạy tiếng Anh tại các trường THCS ở Kiến Xương. Giáo viên trở nên tự tin hơn trong việc áp dụng các phương pháp dạy tiếng Anh THCS mới, và có khả năng tạo ra môi trường học tập tích cực cho học sinh. Chất lượng giảng dạy được nâng cao giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả hơn.

VI. Tương Lai Phát Triển Dạy Học Tiếng Anh THCS Kiến Xương

Để tiếp tục phát triển dạy học tiếng Anh THCS tại Kiến Xương, Thái Bình, cần có sự quan tâm và đầu tư hơn nữa từ các cấp quản lý giáo dục, nhà trường, và cộng đồng. Cần tiếp tục đổi mới phương pháp dạy tiếng Anh THCS, áp dụng tiếp cận tình huống giao tiếp một cách sáng tạo và hiệu quả. Cần tăng cường hợp tác quốc tế, trao đổi kinh nghiệm với các trường học tiên tiến trên thế giới. Cần phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh có trình độ chuyên môn cao và tâm huyết với nghề. Và cần tạo ra môi trường học tập tiếng Anh thân thiện, cởi mở, nơi mọi học sinh đều có cơ hội phát triển tối đa tiềm năng của mình.

6.1. Đẩy Mạnh Ứng Dụng Công Nghệ trong Dạy Tiếng Anh

Ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy tiếng Anh là một xu hướng tất yếu trong thời đại số. Giáo viên có thể sử dụng các phần mềm, ứng dụng, và website hỗ trợ giảng dạy để tạo ra các bài giảng sinh động và hấp dẫn. Học sinh có thể sử dụng các thiết bị di động để học tiếng Anh mọi lúc mọi nơi, và tham gia vào các hoạt động học tập trực tuyến. Công nghệ thông tin giúp tăng tính tương tác và cá nhân hóa trong quá trình học tập.

6.2. Mở Rộng Hợp Tác Quốc Tế về Dạy Học Tiếng Anh

Hợp tác quốc tế là một kênh quan trọng để nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh. Các trường THCS ở Kiến Xương có thể hợp tác với các trường học tiên tiến trên thế giới để trao đổi giáo viên, học sinh, và kinh nghiệm giảng dạy. Các chương trình trao đổi văn hóa cũng là một cách hiệu quả để giúp học sinh tiếp cận với ngôn ngữ và văn hóa tiếng Anh một cách trực tiếp.

6.3. Tạo Môi Trường Học Tiếng Anh Thân Thiện Cởi Mở

Để khuyến khích học sinh học tiếng Anh một cách tự nguyện và tích cực, cần tạo ra một môi trường học tập thân thiện, cởi mở, nơi học sinh cảm thấy thoải mái để thể hiện bản thân và giao tiếp với bạn bè, thầy cô. Các hoạt động ngoại khóa tiếng Anh, như câu lạc bộ tiếng Anh, các cuộc thi tiếng Anh, và các buổi giao lưu văn hóa, cũng là những cách hiệu quả để tạo ra môi trường học tập tích cực. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong việc tạo ra môi trường học tập tiếng Anh tốt nhất cho học sinh.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, việc nâng cao năng lực ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, trở thành một yêu cầu cấp thiết đối với hệ thống giáo dục phổ thông Việt Nam. Theo số liệu thống kê từ Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình, chất lượng học sinh THCS trong các năm học 2018-2021 có sự cải thiện rõ rệt với tỷ lệ học sinh giỏi đạt khoảng 80-85%, tuy nhiên vẫn còn tồn tại những hạn chế trong việc phát triển năng lực giao tiếp tiếng Anh. Vấn đề nghiên cứu tập trung vào quản lý dạy học môn tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp tại các trường THCS huyện Kiến Xương nhằm nâng cao chất lượng dạy và học, phát triển năng lực giao tiếp cho học sinh.

Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là đánh giá thực trạng quản lý dạy học môn tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp, khả thi nhằm nâng cao hiệu quả dạy học. Phạm vi nghiên cứu bao gồm 20 trường THCS trên địa bàn huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình, với đối tượng khảo sát gồm 26 cán bộ quản lý và 100 giáo viên tiếng Anh, thời gian khảo sát từ tháng 11/2021 đến tháng 6/2022. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc góp phần đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao năng lực giao tiếp tiếng Anh cho học sinh, đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông 2018 và xu thế phát triển giáo dục hiện đại.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết năng lực giao tiếp của Hymes (1970) và mô hình quản lý dạy học theo hướng phát triển năng lực. Theo Hymes, năng lực giao tiếp không chỉ là năng lực ngữ pháp mà còn là khả năng sử dụng ngôn ngữ phù hợp trong các tình huống xã hội cụ thể. Khung quy chiếu chung các ngôn ngữ Châu Âu nhấn mạnh năng lực giao tiếp là khả năng vận hành các năng lực ngôn ngữ trong các ngữ cảnh khác nhau để hoàn thành nhiệm vụ giao tiếp. Các khái niệm chính bao gồm: năng lực giao tiếp, tình huống giao tiếp, quản lý dạy học theo hướng phát triển năng lực, phương pháp dạy học tình huống và kiểm tra đánh giá theo năng lực.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp giữa nghiên cứu lý luận và thực tiễn. Nguồn dữ liệu chính gồm số liệu thống kê từ năm 2019 đến 2021, phiếu khảo sát 126 cán bộ quản lý và giáo viên tại 20 trường THCS huyện Kiến Xương, cùng các cuộc phỏng vấn chuyên sâu và quan sát thực tế hoạt động dạy học. Cỡ mẫu được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện. Phân tích dữ liệu sử dụng các công cụ thống kê mô tả và phân tích định lượng bằng phần mềm SPSS, kết hợp phân tích nội dung định tính từ phỏng vấn và quan sát. Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 11/2021 đến tháng 6/2022, bao gồm các giai đoạn thu thập dữ liệu, xử lý và phân tích, đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng nội dung dạy học: 100% giáo viên thực hiện đúng quy định chương trình, trong đó 98% giảm tải nội dung không thi, 65% tăng cường nội dung ôn thi, nhưng chỉ khoảng 20% thực hiện dạy học tích hợp và liên môn. Việc giảm lý thuyết, tăng thực hành được thực hiện ở mức 85%, phù hợp với yêu cầu phát triển năng lực.

2. Phương pháp dạy học: 90% giáo viên sử dụng phương tiện dạy học và công nghệ thông tin hợp lý, 80% hướng dẫn học sinh tự đánh giá và bồi dưỡng phương pháp học tập tích cực. Tuy nhiên, chỉ khoảng 70% vận dụng phương pháp dạy học tình huống và giải quyết vấn đề.

3. Hình thức dạy học: Hình thức dạy học qua các môn học trong chương trình được đánh giá cao nhất với 85% ý kiến tích cực, trong khi các hình thức học qua mạng Internet, câu lạc bộ và hoạt động trải nghiệm chỉ đạt khoảng 60-65%.

4. Kiểm tra, đánh giá: Khoảng 80% cán bộ quản lý và giáo viên xây dựng kế hoạch kiểm tra theo năng lực, 75% lựa chọn phương pháp đánh giá phù hợp, nhưng chỉ 55% tổ chức kiểm tra thường xuyên và hiệu quả.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy việc quản lý dạy học môn tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp đã được các trường THCS huyện Kiến Xương quan tâm và thực hiện với nhiều điểm tích cực như đổi mới phương pháp, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chú trọng phát triển năng lực giao tiếp cho học sinh. Tuy nhiên, việc áp dụng dạy học tích hợp, liên môn còn hạn chế, phản ánh sự thiếu đồng bộ trong quản lý và thực hiện kế hoạch giảng dạy. So sánh với các nghiên cứu trong ngành giáo dục, kết quả tương đồng với xu hướng đổi mới phương pháp dạy học theo năng lực nhưng còn tồn tại khoảng cách về thực tiễn triển khai.

Việc kiểm tra, đánh giá chưa thực sự thường xuyên và toàn diện, ảnh hưởng đến việc phản hồi và điều chỉnh kịp thời hoạt động dạy học. Các yếu tố chủ quan như năng lực quản lý của hiệu trưởng, nhận thức của giáo viên và yếu tố khách quan như cơ sở vật chất, trang thiết bị còn hạn chế cũng là nguyên nhân chính. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ áp dụng các phương pháp dạy học và biểu đồ tròn về mức độ đánh giá các hình thức dạy học, giúp minh họa rõ nét hơn thực trạng hiện tại.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường bồi dưỡng năng lực quản lý và chuyên môn cho cán bộ quản lý và giáo viên: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý dạy học theo hướng phát triển năng lực giao tiếp, nâng cao kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy. Thời gian thực hiện trong 12 tháng, chủ thể là Sở GD&ĐT phối hợp với các trường đại học sư phạm.

2. Đổi mới phương pháp và hình thức dạy học: Khuyến khích áp dụng dạy học tích hợp, liên môn và dạy học qua tình huống giao tiếp thực tế, tăng cường hoạt động trải nghiệm và câu lạc bộ tiếng Anh. Mục tiêu nâng tỷ lệ áp dụng phương pháp này lên trên 80% trong 2 năm tới, do hiệu trưởng và tổ chuyên môn chịu trách nhiệm.

3. Đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học: Cải thiện phòng học, trang thiết bị công nghệ, xây dựng kho tài liệu điện tử phục vụ dạy học tiếng Anh. Kế hoạch đầu tư kéo dài 3 năm, phối hợp giữa UBND huyện, Sở GD&ĐT và các trường.

4. Tăng cường kiểm tra, đánh giá và phản hồi: Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá theo năng lực giao tiếp, tổ chức kiểm tra định kỳ và đột xuất, sử dụng kết quả để điều chỉnh kế hoạch dạy học. Thời gian triển khai trong 1 năm, do hiệu trưởng và tổ chuyên môn thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý giáo dục: Giúp nâng cao năng lực quản lý dạy học tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực giao tiếp, từ đó xây dựng kế hoạch và chỉ đạo hiệu quả.

2. Giáo viên tiếng Anh THCS: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để đổi mới phương pháp dạy học, áp dụng tình huống giao tiếp trong giảng dạy nhằm phát triển kỹ năng cho học sinh.

3. Nhà nghiên cứu giáo dục: Là tài liệu tham khảo quý giá cho các nghiên cứu về quản lý giáo dục, đổi mới phương pháp dạy học ngoại ngữ và phát triển năng lực học sinh.

4. Các cơ quan quản lý giáo dục địa phương: Hỗ trợ xây dựng chính sách, kế hoạch phát triển giáo dục ngoại ngữ phù hợp với điều kiện thực tế địa phương, nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông.

Câu hỏi thường gặp

1. Quản lý dạy học tiếng Anh theo hướng tình huống giao tiếp là gì?
   Là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra hoạt động dạy học tiếng Anh nhằm phát triển năng lực giao tiếp của học sinh thông qua các tình huống giao tiếp thực tế, giúp học sinh vận dụng ngôn ngữ hiệu quả trong các bối cảnh xã hội.

2. Tại sao cần đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh theo hướng này?
   Phương pháp này giúp học sinh phát triển kỹ năng nghe, nói, đọc, viết trong môi trường giao tiếp thực tế, tăng tính chủ động, sáng tạo và khả năng ứng dụng tiếng Anh trong cuộc sống, phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục hiện đại.

3. Những khó khăn chính trong quản lý dạy học tiếng Anh tại các trường THCS huyện Kiến Xương?
   Bao gồm hạn chế về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhận thức chưa đồng đều của giáo viên, thiếu sự phối hợp hiệu quả giữa các bộ phận quản lý và giáo viên, cũng như việc kiểm tra, đánh giá chưa thường xuyên và toàn diện.

4. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả quản lý dạy học tiếng Anh theo hướng này?
   Cần tăng cường bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ quản lý và giáo viên, đổi mới phương pháp dạy học, đầu tư cơ sở vật chất, đồng thời xây dựng hệ thống kiểm tra, đánh giá phù hợp và thường xuyên phản hồi kết quả.

5. Vai trò của công nghệ thông tin trong quản lý và dạy học tiếng Anh?
   Công nghệ thông tin hỗ trợ hiệu quả trong việc tổ chức dạy học, cung cấp tài liệu, tạo môi trường học tập tương tác, đồng thời giúp quản lý thông tin, theo dõi tiến độ và đánh giá kết quả học tập của học sinh một cách chính xác và kịp thời.

Kết luận

• Quản lý dạy học môn tiếng Anh theo hướng thông qua tình huống giao tiếp là yếu tố then chốt để nâng cao chất lượng giáo dục ngoại ngữ tại các trường THCS huyện Kiến Xương.
• Thực trạng cho thấy nhiều điểm tích cực trong đổi mới phương pháp và ứng dụng công nghệ, nhưng còn tồn tại hạn chế về cơ sở vật chất, nhận thức và kiểm tra đánh giá.
• Các biện pháp đề xuất tập trung vào bồi dưỡng năng lực quản lý, đổi mới phương pháp dạy học, đầu tư trang thiết bị và tăng cường kiểm tra, đánh giá.
• Nghiên cứu có thể được triển khai tiếp tục trong vòng 1-3 năm để đánh giá hiệu quả các biện pháp và điều chỉnh phù hợp.
• Kêu gọi các cấp quản lý, nhà trường và giáo viên cùng phối hợp thực hiện các giải pháp nhằm phát triển năng lực giao tiếp tiếng Anh cho học sinh, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.