Quản Lý Chi Ngân Sách Nhà Nước Trong Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Tại Huyện Võ Nhai, Tỉnh Thái Nguyên

• Tác giả: Phùng Thị Như Quỳnh
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Quang Dũng
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Quản Lý Chi Ngân Sách Nhà Nước Trong Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Tại Huyện Võ Nhai, Tỉnh Thái Nguyên
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ theo định hướng ứng dụng
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRONG ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN
• 1.1. Tổng quan về chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản
• 1.1.1. Đầu tư xây dựng cơ bản
• 1.1.1.1. Khái niệm
• 1.1.1.2. Đặc điểm của đầu tư xây dựng cơ bản
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRONG ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN VÕ NHAI, TỈNH THÁI NGUYÊN GIAI ĐOẠN 2014-2016
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRONG ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN VÕ NHAI, TỈNH THÁI NGUYÊN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Quản Lý Chi Ngân Sách Nhà Nước XDCB

Cùng với xu hướng phát triển chung của xã hội, hoạt động đầu tư trở thành một nhân tố không thể thiếu cho việc gia tăng nguồn lực của nền kinh tế. Chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản là một khoản chi chiếm tỉ trọng lớn trong tổng chi ngân sách. Trong những năm qua, cùng với quá trình đổi mới kinh tế, quản lý chi NSNN nói chung và chi trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản nói riêng đã có những đổi mới và mang lại những kết quả bước đầu rất quan trọng. Tuy nhiên, thực tiễn đời sống xã hội đang đặt ra những yêu cầu mới, đòi hỏi công tác quản lý chi NSNN trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản phải được tiếp tục đổi mới và hoàn thiện hơn nữa. Võ Nhai là một một huyện miền núi phía Tây Bắc tỉnh Thái Nguyên. Đây là huyện có diện tích lớn nhất và có mật độ dân số thấp nhất trong tỉnh. Đóng góp vào sự thành công của sự nghiệp đổi mới nền kinh tế Thái Nguyên nói chung và thay đổi bộ mặt của Võ Nhai nói riêng phải kể đến vai trò của các công cụ tài chính trong việc phân bổ và sử dụng hợp lý các nguồn lực và vai trò của các giải pháp kinh tế tài chính, góp phần tăng cường quản lý vốn đầu tư xây dựng từ Ngân sách Nhà nước trên địa bàn huyện Võ Nhai.

1.1. Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản Khái Niệm và Đặc Điểm

Đầu tư xây dựng cơ bản (ĐTXDCB) là hoạt động đầu tư nhằm tạo ra các công trình xây dựng theo mục đích của người đầu tư, là lĩnh vực sản xuất vật chất tạo ra các tài sản cố định (TSCĐ) và tạo ra cơ sở vật chất kỹ thuật cho xã hội. ĐTXDCB là một hoạt động kinh tế [2]. Đặc điểm của đầu tư xây dựng cơ bản có những đặc điểm riêng, đòi hỏi nhà quản lý phải nắm vững để đưa ra các quyết định quản lý phù hợp nhất. Thứ nhất: đầu tư XDCB là khâu mở đầu của mọi quá trình sản xuất và tái sản xuất nhằm tạo ra năng lực sản xuất cho nền kinh tế. Thứ hai: quá trình đầu tư XDCB phải trải qua một thời gian lao động rất dài mới có thể đưa vào sử dụng được, thời gian hoàn vốn lâu vì sản phẩm XDCB mang tính chất đặc biệt và tổng hợp. Thứ ba: đầu tư là lĩnh vực có mức độ rủi ro lớn và mạo hiểm. Thứ tư: sản phẩm của đầu tư XDCB là những công trình xây dựng như nhà máy, công trình công cộng, nhà ở, cầu cống, sân bay, cảng biển… có tính cố định gắn liền với đất đai.

1.2. Chi Ngân Sách Nhà Nước Trong Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản

Chi ngân sách nhà nước (NSNN) trong đầu tư xây dựng cơ bản (ĐTXDCB) là việc sử dụng các nguồn tài chính công để thực hiện các dự án xây dựng, nhằm tạo ra hoặc cải thiện cơ sở hạ tầng, công trình công cộng, và các tài sản cố định khác phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội. Theo Phùng Thị Như Quỳnh, đây là một khoản chi quan trọng, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi NSNN của một quốc gia hoặc địa phương. Việc quản lý hiệu quả khoản chi này có ý nghĩa then chốt đối với sự phát triển bền vững. Chi NSNN cho ĐTXDCB thường bao gồm chi cho công tác quy hoạch, khảo sát, thiết kế, thi công, giám sát, và các chi phí khác liên quan đến quá trình xây dựng.

II. Tầm Quan Trọng Quản Lý Chi Ngân Sách tại Võ Nhai

Tuy nhiên, trong vài năm gần đây tốc độ tăng trưởng kinh tế còn chậm, khối lượng vốn đầu tư được huy động rất hạn hẹp so với nhu cầu vốn đầu tư. Mặt khác, tình trạng thất thoát, lãng phí trong hoạt động đầu tư xây dựng còn diễn ra khá phổ biến trên phạm vi cả nước, làm cho vốn đầu tư sử dụng đạt hiệu quả thấp. Đây là một vấn đề ngày càng trở nên bức xúc và là điều đáng lo ngại cần được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước nói chung và các cấp, các ngành trên địa bàn huyện Võ Nhai nói riêng. Mặt khác, nền kinh tế có xuất phát điểm thấp, huyện Võ Nhai đang trong quá trình xây dựng và phát triển, cơ sở vật chất kỹ thuật và hạ tầng kinh tế - xã hội còn thiếu, vốn đầu tư còn rất hạn hẹp so với nhu cầu.

2.1. Thách Thức trong Quản Lý Chi Ngân Sách tại Võ Nhai

Tại Võ Nhai, việc quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản đối mặt với nhiều thách thức đặc thù. Huyện có xuất phát điểm kinh tế thấp, cơ sở hạ tầng còn thiếu thốn, và nguồn vốn đầu tư hạn hẹp so với nhu cầu phát triển. Theo Phùng Thị Như Quỳnh, tình trạng thất thoát, lãng phí trong hoạt động đầu tư xây dựng vẫn diễn ra, làm giảm hiệu quả sử dụng vốn. Đội ngũ quản lý chất lượng đầu tư ở địa phương còn mỏng, chưa đáp ứng được yêu cầu. Sự chồng chéo và thiếu phối hợp giữa các cơ quan quản lý cũng là một vấn đề cần giải quyết.

2.2. Yêu Cầu Nâng Cao Hiệu Quả Đầu Tư Xây Dựng Cơ Bản

Do đó, yêu cầu nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư xây dựng cơ bản là rất cần thiết. Đặc biệt là đối với những dự án sử dụng vốn ngân sách Nhà nước không mang lại lợi nhuận và có mục đích phục vụ cộng đồng, vì đây là tiền của đóng góp của nhân dân, là tài sản tích lũy của xã hội, phải được quay trở lại phục vụ lợi ích cho xã hội mà Nhà nước chỉ là người đại diện nhân dân đứng ra quản lý. Đội ngũ quản lý chất lượng đầu tư ở địa phương còn mỏng, chưa đáp ứng được yêu cầu. Còn có sự chồng chéo và thiếu sự phối hợp trong thực hiện quản lý chất lượng đầu tư giữa tổ chức thanh tra và cơ quan quản lý nhà nước.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Quản Lý Chi NSNN Hiệu Quả

Trong bối cảnh đó, việc lựa chọn đề tài “Quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên” được tác giả chọn làm đề tài luận văn tốt nghiệp Thạc sỹ Quản lý kinh tế là có giá trị về mặt lý luận và thực tiễn cấp bách. Mục tiêu tổng quát Từ thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư XDCB trên địa bàn huyện Võ Nhai giai đoạn 2014-2016, từ đó đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư XDCB trên địa bàn huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên trong thời gian tới.

3.1. Mục Tiêu Nghiên Cứu và Phạm Vi Nghiên Cứu

Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hoá một số vấn đề lý luận cơ bản và thực tiễn về quản lý chi NSNN trong đầu tư xây dựng cơ bản. - Phân tích thực trạng quản lý chi NSNN trong đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Võ Nhai tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2014 - 2016 - Đề xuất giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện quản lý chi NSNN trong đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên đến năm 2020. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu Quản lý chi NSNN trong đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Võ Nhai tỉnh Thái Nguyên, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn ngân sách nhà nước của huyện Võ Nhai từ nay tới năm 2020 vì mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của huyện.

3.2. Phương Pháp Thu Thập và Tổng Hợp Thông Tin

Phạm vi nghiên cứu + Về không gian: quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên. + Về thời gian: Giai đoạn từ năm 2014 đến năm 2016. + Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu các nội dung công tác quản lý chi ngân sách nhà nước và các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi ngân sách nhà nước trên đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên từ nay tới năm 2020.

IV. Thực Trạng Chi Ngân Sách Nhà Nước Tại Huyện Võ Nhai

Luận văn phân tích các tác động kinh tế - xã hội cũng như cơ chế về nguồn vốn của huyện Võ Nhai thời gian qua để có cách nhìn toàn diện về những kết quả đạt được và những khó khăn, tồn tại, bất cập. Từ đó, rút ra kinh nghiệm trên địa bàn huyện để được hỗ trợ, chia sẻ và phát huy được hiệu quả sử dụng vốn tại các dự án đầu tư sau này, đầu tư trọng tâm, trọng điểm giảm thiểu được tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản trong khả năng cân đối nguồn lực của huyện.

4.1. Khái Quát Về Địa Bàn Nghiên Cứu Huyện Võ Nhai

Võ Nhai là một huyện miền núi phía Tây Bắc tỉnh Thái Nguyên. Đây là huyện có diện tích lớn nhất và có mật độ dân số thấp nhất trong tỉnh. Huyện có vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên đặc thù, ảnh hưởng đến quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Theo tài liệu, huyện Võ Nhai đang trong quá trình xây dựng và phát triển, cơ sở vật chất kỹ thuật và hạ tầng kinh tế - xã hội còn thiếu, vốn đầu tư còn rất hạn hẹp so với nhu cầu. Đây là một yếu tố quan trọng cần xem xét khi đánh giá thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước trên địa bàn.

4.2. Thực Trạng Quản Lý Chi NSNN Giai Đoạn 2014 2016

Thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2014 -2016 được phân tích dựa trên các công tác: quy hoạch dự án đầu tư, xây dựng kế hoạch vốn đầu tư nhà nước, lập, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư, giải phóng mặt bằng thực hiện đầu tư, thanh quyết toán vốn đầu tư. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản tại địa bàn huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên bao gồm: cơ chế, chính sách, năng lực quản lý của các cơ quan Nhà nước, nguồn kinh phí, thủ tục hành chính và các quy định của pháp luật, bối cảnh kinh tế - xã hội, chính trị và các yếu tố môi trường tự nhiên, công luận và thái độ của các nhóm có liên quan.

V. Giải Pháp Hoàn Thiện Quản Lý Chi Ngân Sách Đến 2020

Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hoá một số vấn đề lý luận cơ bản và thực tiễn về quản lý chi NSNN trong đầu tư xây dựng cơ bản. - Phân tích thực trạng quản lý chi NSNN trong đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Võ Nhai tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2014 - 2016 - Đề xuất giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện quản lý chi NSNN trong đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên đến năm 2020. Dựa trên cơ sở lý luận, thực tiễn của công tác quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản cho các công trình giao thông, tổng hợp đánh giá các cơ chế hỗ trợ đầu tư và giải ngân ra làm cơ sở để đưa ra cơ chế quản lý vốn cho các dự án đầu tư bằng Ngân sách tỉnh.

5.1. Định Hướng Phát Triển Kinh Tế Xã Hội Huyện Võ Nhai

Giải pháp hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên cần gắn liền với định hướng và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Các giải pháp bao gồm: hoàn thiện công tác quy hoạch dự án đầu tư, xây dựng kế hoạch vốn đầu tư, nâng cao chất lượng công tác lập, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư, hoàn thiện công tác giải phóng mặt bằng thực hiện đầu tư, hoàn thiện công tác thanh, quyết toán dự án đầu tư. Cần nâng cao năng lực và ý thức trách nhiệm cá nhân tham gia quản lý đầu tư xây dựng cơ bản đối với Trung ương, Uỷ ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên, các sở, ban ngành, UBND cấp huyện, cấp xã.

5.2. Đề Xuất Giải Pháp và Kiến Nghị Cụ Thể

Đồng thời đề ra các chính sách hợp tác cho các dự án triển khai theo hình thức BT, BOT, BTO, PPP. nhằm giải tải bớt gánh nặng chi phí từ nguồn Ngân sách tỉnh, tạo cơ hội huy động từ các nguồn vốn hợp pháp khác, góp phần bổ sung những vấn đề mang tính lý luận về mối quan hợp tác nhà nước và tư nhân trong đầu tư công. Trên cơ sở đó, tác giả đưa ra những kiến nghị, giải pháp, cơ chế trong cách quản lý phân bổ vốn cho các ngành, trọng tâm là ngành giao thông trên địa bàn tỉnh.

VI. Chi Ngân Sách Nhà Nước Kiểm Soát Và Giám Sát Ra Sao

Giải pháp hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên cần gắn liền với định hướng và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Các giải pháp bao gồm: hoàn thiện công tác quy hoạch dự án đầu tư, xây dựng kế hoạch vốn đầu tư, nâng cao chất lượng công tác lập, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư, hoàn thiện công tác giải phóng mặt bằng thực hiện đầu tư, hoàn thiện công tác thanh, quyết toán dự án đầu tư.

6.1. Giải Pháp Nâng Cao Chất Lượng Công Trình Xây Dựng

Cần nâng cao năng lực và ý thức trách nhiệm cá nhân tham gia quản lý đầu tư xây dựng cơ bản đối với Trung ương, Uỷ ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên, các sở, ban ngành, UBND cấp huyện, cấp xã. Các giải pháp bao gồm: Giải pháp nâng cao chất lượng công trình đầu tư; Nâng cao năng lực các chủ thể tham gia vào quá trình đầu tư xây dựng. Cần tăng cường vai trò giám sát của cộng đồng dân cư trong quá trình thực hiện dự án và kiểm soát công trình xây dựng. Xây dựng được kênh thông tin chính thống để thu thập phản hồi từ cộng đồng dân cư và xem đó như là một kênh thông tin quan trọng để tham khảo, đánh giá, nghiệm thu công trình xây dựng.

6.2. Kết Luận Về Hiệu Quả Chi Ngân Sách Nhà Nước

Các giải pháp bao gồm: Gây dựng văn hóa minh bạch và trách nhiệm giải trình về chất lượng công trình xây dựng. Gây dựng các nhóm hành động phản biện xã hội về chất lượng công trình xây dựng nhằm thúc đẩy và gây áp lực cho việc bảo đảm chất lượng công trình. Kiểm soát chi phí chặt chẽ hơn; Xây dựng một hệ thống cơ sở dữ liệu về chất lượng công trình. Thực hiện giám sát và đánh giá định kỳ chất lượng công trình. Áp dụng các tiến bộ khoa học và công nghệ tiên tiến vào công tác quản lý xây dựng.

Tổng quan nghiên cứu

Trong giai đoạn 2014-2016, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản (ĐTXDCB) từ nguồn ngân sách nhà nước (NSNN). Theo báo cáo của Kho bạc Nhà nước huyện Võ Nhai, tổng chi ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn đạt khoảng 150 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi ngân sách địa phương. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng kinh tế của huyện vẫn còn chậm, trong khi nhu cầu vốn đầu tư rất lớn và nguồn lực huy động còn hạn chế. Thực trạng này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc nâng cao hiệu quả quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản nhằm đảm bảo sử dụng vốn tiết kiệm, hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Võ Nhai giai đoạn 2014-2016, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác quản lý chi ngân sách nhà nước trong lĩnh vực này đến năm 2020. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các hoạt động quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản tại huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên, với dữ liệu thu thập từ các báo cáo tài chính, kế hoạch đầu tư và khảo sát thực tế tại địa phương.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công, giảm thiểu thất thoát, lãng phí, đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội tại huyện Võ Nhai. Các chỉ số như tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư, tiến độ thực hiện dự án và chất lượng công trình được xem là các metrics quan trọng để đánh giá hiệu quả quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết quản lý công và lý thuyết quản lý tài chính công. Lý thuyết quản lý công tập trung vào các nguyên tắc, quy trình và cơ chế quản lý nhà nước trong lĩnh vực đầu tư công, nhấn mạnh vai trò của bộ máy hành chính, năng lực quản lý và sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng. Lý thuyết quản lý tài chính công đề cập đến việc phân bổ, sử dụng và kiểm soát nguồn vốn ngân sách nhà nước nhằm đảm bảo hiệu quả và minh bạch trong chi tiêu công.

Các khái niệm chính được sử dụng bao gồm: đầu tư xây dựng cơ bản (ĐTXDCB), chi ngân sách nhà nước (chi NSNN), quản lý chi ngân sách nhà nước, quy trình đầu tư xây dựng cơ bản, và các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý chi ngân sách nhà nước như cơ chế chính sách, năng lực quản lý, nguồn kinh phí, thủ tục hành chính, bối cảnh kinh tế - xã hội và công luận.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp giữa thu thập dữ liệu thứ cấp và sơ cấp. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo tài chính, kế hoạch đầu tư, niên giám thống kê của huyện Võ Nhai và tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016. Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát phỏng vấn 60 đối tượng gồm chủ đầu tư, ban quản lý dự án, đơn vị thi công, tư vấn giám sát, cán bộ phòng tài chính kế toán và kho bạc nhà nước huyện, cũng như các phòng ban chức năng của tỉnh.

Phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chọn lọc được áp dụng để đảm bảo tính đại diện. Phân tích dữ liệu sử dụng các kỹ thuật thống kê mô tả, phân tích tỷ lệ và so sánh để đánh giá thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản. Timeline nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2014-2016 với mục tiêu đề xuất giải pháp đến năm 2020.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng công tác quy hoạch và lập kế hoạch vốn đầu tư: Khoảng 85% dự án đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện được lập quy hoạch và kế hoạch vốn theo đúng quy định. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 70% dự án được thẩm định và phê duyệt đầy đủ, còn lại tồn tại tình trạng chậm trễ và thiếu minh bạch trong phê duyệt dự án.

2. Công tác giải phóng mặt bằng: Tỷ lệ dự án gặp khó khăn trong giải phóng mặt bằng chiếm khoảng 40%, gây ảnh hưởng đến tiến độ thi công và giải ngân vốn đầu tư. Nguyên nhân chủ yếu do chính sách bồi thường chưa phù hợp và sự phản đối của một số nhóm dân cư.

3. Thanh, quyết toán vốn đầu tư: Tỷ lệ dự án hoàn thành quyết toán đúng hạn chỉ đạt khoảng 60%, còn lại tồn tại tình trạng chậm trễ, gây ra nợ đọng xây dựng cơ bản và khó khăn trong việc cân đối nguồn vốn cho các dự án mới.

4. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý chi ngân sách nhà nước: Qua khảo sát, các nhân tố về cơ chế, chính sách và năng lực quản lý của các cơ quan nhà nước được đánh giá có ảnh hưởng mạnh nhất (trên 80% ý kiến cho rằng ảnh hưởng lớn), tiếp theo là nguồn kinh phí (khoảng 75%), thủ tục hành chính và quy định pháp luật (khoảng 65%), bối cảnh kinh tế - xã hội và môi trường tự nhiên (khoảng 55%), và công luận cùng thái độ các nhóm liên quan (khoảng 50%).

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy công tác quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản tại huyện Võ Nhai đã đạt được một số kết quả tích cực như việc lập quy hoạch và kế hoạch vốn tương đối đầy đủ, góp phần định hướng phát triển hạ tầng địa phương. Tuy nhiên, các hạn chế như chậm trễ trong thẩm định dự án, khó khăn trong giải phóng mặt bằng và tỷ lệ quyết toán vốn đầu tư thấp đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả sử dụng vốn.

Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ cơ chế chính sách chưa đồng bộ, năng lực quản lý của một số cơ quan còn hạn chế, thủ tục hành chính phức tạp và sự phối hợp chưa chặt chẽ giữa các bên liên quan. So sánh với kinh nghiệm của các tỉnh như Vĩnh Phúc và Ninh Bình, huyện Võ Nhai cần tăng cường công tác thẩm định dự án, cải thiện chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng và nâng cao năng lực cán bộ quản lý.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ dự án hoàn thành các bước quy hoạch, thẩm định, giải phóng mặt bằng và quyết toán; bảng phân tích mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến quản lý chi ngân sách nhà nước; biểu đồ tròn thể hiện cơ cấu chi ngân sách theo ngành đầu tư xây dựng cơ bản.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Hoàn thiện cơ chế, chính sách quản lý chi ngân sách nhà nước: Cần rà soát, sửa đổi và bổ sung các quy định liên quan đến quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản, đảm bảo tính minh bạch, đồng bộ và phù hợp với thực tiễn địa phương. Chủ thể thực hiện: UBND tỉnh Thái Nguyên và các sở ngành liên quan. Thời gian: 2018-2019.

2. Nâng cao năng lực quản lý của các cơ quan nhà nước: Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, kỹ năng quản lý dự án và tài chính công cho cán bộ quản lý đầu tư xây dựng cơ bản tại huyện Võ Nhai. Chủ thể thực hiện: Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Thái Nguyên. Thời gian: 2018-2020.

3. Cải cách thủ tục hành chính và tăng cường phối hợp liên ngành: Đơn giản hóa quy trình thẩm định, phê duyệt dự án và thanh quyết toán vốn đầu tư; thiết lập cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan nhằm rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục. Chủ thể thực hiện: UBND huyện Võ Nhai, Kho bạc Nhà nước huyện. Thời gian: 2018-2019.

4. Tăng cường công tác giải phóng mặt bằng: Xây dựng chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư phù hợp, công khai minh bạch và tăng cường tuyên truyền vận động người dân nhằm giảm thiểu các tranh chấp, phản đối. Chủ thể thực hiện: UBND huyện Võ Nhai, các phòng ban chức năng. Thời gian: 2018-2020.

5. Tăng cường kiểm tra, giám sát và quyết toán vốn đầu tư: Thiết lập hệ thống kiểm tra, giám sát chặt chẽ trong suốt quá trình thực hiện dự án, đặc biệt là công tác quyết toán vốn đầu tư nhằm hạn chế thất thoát, lãng phí. Chủ thể thực hiện: Kho bạc Nhà nước, Thanh tra tỉnh và huyện. Thời gian: liên tục từ 2018.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý nhà nước về tài chính và đầu tư công: Luận văn cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn giúp nâng cao hiệu quả quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản, hỗ trợ công tác lập kế hoạch, phân bổ và giám sát vốn đầu tư.

2. Chủ đầu tư và ban quản lý dự án: Tham khảo các quy trình quản lý chi ngân sách, các nhân tố ảnh hưởng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư, giảm thiểu rủi ro và đảm bảo tiến độ dự án.

3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý kinh tế, tài chính công: Luận văn là tài liệu tham khảo quý giá về quản lý chi ngân sách nhà nước trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản, cung cấp dữ liệu thực tiễn và phân tích chuyên sâu.

4. Các cơ quan hoạch định chính sách và tổ chức tài chính: Giúp đánh giá thực trạng và đề xuất chính sách phù hợp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi ngân sách nhà nước, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư công tại địa phương.

Câu hỏi thường gặp

1. Quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản là gì?
   Quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản là quá trình phân phối và sử dụng vốn từ ngân sách nhà nước để đầu tư tái sản xuất tài sản cố định, nhằm tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Ví dụ, việc phân bổ vốn cho xây dựng đường giao thông nông thôn.

2. Những khó khăn chính trong quản lý chi ngân sách nhà nước tại huyện Võ Nhai là gì?
   Khó khăn gồm chậm trễ trong thẩm định dự án, giải phóng mặt bằng phức tạp, tỷ lệ quyết toán vốn đầu tư thấp và năng lực quản lý hạn chế. Điều này dẫn đến việc giải ngân vốn không kịp thời và hiệu quả sử dụng vốn chưa cao.

3. Các nhân tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến quản lý chi ngân sách nhà nước?
   Cơ chế, chính sách và năng lực quản lý của các cơ quan nhà nước là những nhân tố ảnh hưởng mạnh nhất, tiếp theo là nguồn kinh phí và thủ tục hành chính. Ví dụ, chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng không phù hợp làm chậm tiến độ dự án.

4. Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao hiệu quả quản lý chi ngân sách?
   Các giải pháp bao gồm hoàn thiện cơ chế chính sách, nâng cao năng lực quản lý, cải cách thủ tục hành chính, tăng cường giải phóng mặt bằng và kiểm tra giám sát vốn đầu tư. Thực hiện đồng bộ các giải pháp này sẽ giúp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.

5. Ai nên sử dụng kết quả nghiên cứu này?
   Cán bộ quản lý tài chính công, chủ đầu tư, nhà nghiên cứu và các cơ quan hoạch định chính sách là những đối tượng chính có thể ứng dụng kết quả nghiên cứu để cải thiện công tác quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản.

Kết luận

• Luận văn đã phân tích thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước trong đầu tư xây dựng cơ bản tại huyện Võ Nhai giai đoạn 2014-2016, chỉ ra những điểm mạnh và hạn chế trong công tác quản lý.
• Các nhân tố ảnh hưởng chính gồm cơ chế chính sách, năng lực quản lý, nguồn kinh phí và thủ tục hành chính.
• Đề xuất các giải pháp hoàn thiện quản lý chi ngân sách nhà nước nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công đến năm 2020.
• Nghiên cứu góp phần bổ sung cơ sở lý luận và thực tiễn cho công tác quản lý tài chính công tại địa phương, đồng thời cung cấp dữ liệu tham khảo cho các nhà quản lý và nghiên cứu.
• Khuyến nghị các cơ quan chức năng sớm triển khai các giải pháp đề xuất để đảm bảo hiệu quả đầu tư xây dựng cơ bản, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội huyện Võ Nhai bền vững.

Hành động tiếp theo: Các cơ quan quản lý cần phối hợp rà soát, hoàn thiện chính sách và tổ chức đào tạo nâng cao năng lực quản lý ngay trong năm 2018 để chuẩn bị cho kế hoạch đầu tư giai đoạn tiếp theo.