I. Phân tích biến động tỷ giá VND USD 2017 2022
Phân tích biến động tỷ giá VND/USD giai đoạn 2017-2022 là trọng tâm của nghiên cứu này. Tỷ giá VND/USD là một chỉ báo quan trọng trong kinh tế vĩ mô, ảnh hưởng trực tiếp đến cán cân thương mại, lạm phát và đầu tư nước ngoài. Trong giai đoạn này, tỷ giá VND/USD đã trải qua nhiều biến động do các yếu tố như chính sách tiền tệ, tình hình kinh tế toàn cầu và đại dịch COVID-19. Nghiên cứu sử dụng dữ liệu từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam để phân tích xu hướng và nguyên nhân của các biến động này. Kết quả cho thấy, tỷ giá VND/USD có xu hướng tăng nhẹ trong giai đoạn đầu, sau đó ổn định và biến động mạnh vào năm 2020-2021 do tác động của đại dịch.
1.1. Xu hướng biến động tỷ giá
Xu hướng biến động tỷ giá VND/USD từ năm 2017 đến 2022 được phân tích dựa trên dữ liệu hàng ngày. Giai đoạn đầu (2017-2019), tỷ giá có xu hướng tăng nhẹ do áp lực từ cán cân thương mại và lạm phát. Tuy nhiên, từ năm 2020, tỷ giá biến động mạnh hơn do tác động của đại dịch COVID-19, khiến nhu cầu về USD tăng cao. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, chính sách điều hành tỷ giá của Ngân hàng Nhà nước đã giúp ổn định tỷ giá trong giai đoạn này, đặc biệt là việc can thiệp vào thị trường ngoại hối.
1.2. Nguyên nhân biến động
Nguyên nhân chính dẫn đến biến động tỷ giá VND/USD bao gồm các yếu tố nội tại và bên ngoài. Yếu tố nội tại như chính sách tiền tệ, lạm phát và cán cân thương mại. Yếu tố bên ngoài như tình hình kinh tế toàn cầu, giá dầu thế giới và đại dịch COVID-19. Đặc biệt, đại dịch đã gây ra sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng toàn cầu, làm tăng nhu cầu về USD và gây áp lực lên tỷ giá VND/USD. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh vai trò của chính sách điều hành tỷ giá linh hoạt của Ngân hàng Nhà nước trong việc giảm thiểu tác động tiêu cực từ các yếu tố bên ngoài.
II. Ứng dụng mô hình ARCH GARCH trong dự báo tỷ giá
Nghiên cứu ứng dụng mô hình ARCH/GARCH để dự báo biến động tỷ giá VND/USD trong ngắn hạn. Mô hình ARCH (Autoregressive Conditional Heteroskedasticity) và GARCH (Generalized Autoregressive Conditional Heteroskedasticity) là các mô hình tài chính phổ biến để phân tích và dự báo biến động của các chuỗi thời gian có tính chất biến đổi phương sai. Trong nghiên cứu này, mô hình GARCH(1,1) được sử dụng để dự báo biến động tỷ giá VND/USD dựa trên dữ liệu từ năm 2017 đến 2022. Kết quả cho thấy, mô hình GARCH(1,1) có độ chính xác cao trong việc dự báo biến động tỷ giá trong ngắn hạn, đặc biệt là trong các giai đoạn biến động mạnh như năm 2020-2021.
2.1. Mô hình ARCH
Mô hình ARCH được sử dụng để phân tích sự biến đổi phương sai của chuỗi thời gian tỷ giá VND/USD. Mô hình này giả định rằng phương sai của sai số thay đổi theo thời gian và phụ thuộc vào các giá trị trước đó của chuỗi. Nghiên cứu áp dụng mô hình ARCH(1) để phân tích biến động tỷ giá và nhận thấy rằng, phương sai của tỷ giá có xu hướng tăng cao trong các giai đoạn biến động mạnh, đặc biệt là trong năm 2020-2021. Kết quả này phù hợp với thực tế biến động tỷ giá trong giai đoạn này.
2.2. Mô hình GARCH
Mô hình GARCH là phiên bản mở rộng của mô hình ARCH, cho phép phân tích sự biến đổi phương sai dựa trên cả giá trị trước đó của chuỗi và phương sai trước đó. Nghiên cứu sử dụng mô hình GARCH(1,1) để dự báo biến động tỷ giá VND/USD và nhận thấy rằng, mô hình này có độ chính xác cao hơn so với mô hình ARCH. Kết quả dự báo từ mô hình GARCH(1,1) cho thấy, tỷ giá VND/USD có xu hướng ổn định trong ngắn hạn, nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ biến động mạnh nếu có các yếu tố bất ngờ từ thị trường toàn cầu.
III. Kết luận và ứng dụng thực tiễn
Nghiên cứu đã phân tích biến động tỷ giá VND/USD giai đoạn 2017-2022 và ứng dụng mô hình ARCH/GARCH để dự báo biến động tỷ giá trong ngắn hạn. Kết quả cho thấy, tỷ giá VND/USD chịu ảnh hưởng lớn từ các yếu tố kinh tế vĩ mô và tình hình toàn cầu, đặc biệt là đại dịch COVID-19. Mô hình GARCH(1,1) được đánh giá là hiệu quả trong việc dự báo biến động tỷ giá, cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách và nhà đầu tư. Nghiên cứu cũng đề xuất các giải pháp nhằm ổn định tỷ giá trong tương lai, bao gồm việc tăng cường quản lý ngoại hối và điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt.
3.1. Giá trị thực tiễn
Nghiên cứu này có giá trị thực tiễn cao trong việc hỗ trợ các nhà hoạch định chính sách và nhà đầu tư trong việc đưa ra các quyết định liên quan đến tỷ giá hối đoái. Kết quả phân tích và dự báo từ mô hình ARCH/GARCH cung cấp cái nhìn sâu sắc về xu hướng biến động tỷ giá, giúp các nhà đầu tư đưa ra chiến lược kinh doanh phù hợp. Đồng thời, nghiên cứu cũng gợi ý các giải pháp nhằm ổn định tỷ giá, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động.
3.2. Hướng phát triển
Nghiên cứu đề xuất các hướng phát triển trong tương lai, bao gồm việc mở rộng phạm vi nghiên cứu sang các đồng tiền khác và ứng dụng các mô hình dự báo tiên tiến hơn như mô hình ARIMA-GARCH. Ngoài ra, nghiên cứu cũng khuyến nghị việc tích hợp các yếu tố kinh tế vĩ mô vào mô hình dự báo để tăng độ chính xác. Việc cập nhật dữ liệu thường xuyên và phân tích sâu hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá cũng là những hướng nghiên cứu tiềm năng trong tương lai.
