Nghiên Cứu Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Tính Minh Bạch Của Thông Tin Trên Báo Cáo Tài Chính Của Doanh Nghiệp Phát Thải Carbon Nhiều Nhất Trên Thị Trường Chứng Khoán Việt Nam

• Tác giả: Mai Thị Hoa
• Người hướng dẫn: PGS,TS. Lê Thị Thanh Hải
• Trường học: Trường Đại Học Thương Mại
• Chuyên ngành: Kế toán
• Đề tài: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến tính minh bạch của thông tin trên báo cáo tài chính của các doanh nghiệp phi tài chính niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ kinh tế
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• PHẦN MỞ ĐẦU
• 0.1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu
• 0.2. Tổng quan nghiên cứu và nhận diện khoảng trống nghiên cứu
• 0.3. Mục tiêu nghiên cứu
• 0.4. Câu hỏi nghiên cứu
• 0.5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 0.6. Phương pháp nghiên cứu
• 0.7. Đóng góp của luận án
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ MINH BẠCH THÔNG TIN TRÊN BÁO CÁO TÀI CHÍNH VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH MINH BẠCH CỦA THÔNG TIN TRÊN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
• 1.1. Tổng quan về minh bạch thông tin trên BCTC
• 1.2. Minh bạch thông tin
• 1.3. Thông tin trên Báo cáo tài chính
• 1.4. Minh bạch thông tin trên BCTC
• 1.5. Vai trò của minh bạch thông tin trên BCTC
• 1.6. Tiêu chí đánh giá và đo lường mức độ minh bạch thông tin trên Báo cáo tài chính
• 1.6.1. Tiêu chí đánh giá mức độ minh bạch thông tin trên BCTC
• 1.6.2. Đo lường mức độ minh bạch thông tin trên BCTC
• 1.7. Các yếu tố ảnh hưởng đến tính minh bạch của các thông tin trên BCTC
• 1.7.1. Một số lý thuyết nền tảng. Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến tính minh bạch thông tin trên BCTC
• 1.8. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP PHI TÀI CHÍNH NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM
• 2.1. Doanh nghiệp niêm yết và doanh nghiệp phi tài chính niêm yết
• 2.2. Doanh nghiệp niêm yết
• 2.3. Doanh nghiệp phi tài chính niêm yết
• 2.4. Tổng quan về báo cáo tài chính của các doanh nghiệp phi tài chính niêm yết
• 2.5. Hệ thống báo cáo tài chính
• 2.6. Quy định về lập, trình bày và công bố thông tin trên BCTC của các DNPTCNY trên TTCK Việt Nam
• 2.7. Đặc điểm báo cáo tài chính của các DN phi tài chính niêm yết
• 2.8. Khái quát thực trạng về lập, trình bày và công bố thông tin trên Báo cáo tài chính của doanh nghiệp phi tài chính niêm yết
• 2.9. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Thiết kế nghiên cứu
• 3.2. Quy trình nghiên cứu
• 3.3. Mô hình nghiên cứu. Phương pháp thu thập dữ liệu và quy trình thực hiện trong nghiên cứu định tính
• 3.3.1. Thu thập dữ liệu
• 3.3.2. Quy trình thực hiện nghiên cứu định tính
• 3.4. Phương pháp thu thập và xử lý dữ liệu trong nghiên cứu định lượng
• 3.4.1. Thu thập dữ liệu
• 3.4.2. Phương pháp xử lý dữ liệu định lượng
• 3.5. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN VỀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH MINH BẠCH THÔNG TIN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP PHI TÀI CHÍNH NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM
• 4.1. Kết quả nghiên cứu định tính
• 4.2. Tổng hợp ý kiến chuyên gia về các tiêu chí đo lường tính minh bạch thông tin
• 4.3. Tổng hợp ý kiến chuyên gia về các yếu tố ảnh hưởng
• 4.4. Tổng hợp ý kiến của các chuyên gia về thực trạng minh bạch thông tin trên BCTC của các DNPTCNY
• 4.5. Kết quả nghiên cứu định lượng
• 4.5.1. Mô tả mẫu nghiên cứu
• 4.5.2. Kết quả thống kê mô tả về thực trạng mức độ minh bạch thông tin trên BCTC của các DNPTCNY
• 4.5.3. Thống kê mô tả về các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ minh bạch thông tin trên BCTC của các DNPTCNY
• 4.5.4. Kết quả đánh giá độ tin cậy của thang đo
• 4.5.5. Kết quả phân tích nhân tố khám phá EFA
• 4.5.6. Kết quả phân tích tương quan và hồi quy bội
• 4.5.7. Kết quả kiểm định giả thuyết
• 4.6. Bàn luận về kết quả nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến minh bạch của thông tin trên Báo cáo tài chính của các DN phi tài chính niêm yết
• 4.6.1. Kiểm soát nội bộ
• 4.6.2. Hội đồng quản trị
• 4.6.3. Ban Giám đốc
• 4.6.4. Ban kiểm soát
• 4.6.5. Nhân viên kế toán
• 4.6.6. Môi trường pháp lý
• 4.6.7. Kiểm toán độc lập
• 4.6.8. Về phần mềm kế toán
• 4.7. KẾT LUẬN CHƯƠNG 4
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO TÍNH MINH BẠCH CỦA THÔNG TIN TRÊN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP PHI TÀI CHÍNH NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
• 5.1. Kết luận về tính minh bạch thông tin trên BCTC của các DNPTCNY trên TTCK Việt Nam
• 5.2. Kết luận về các yếu tố ảnh hưởng đến tính minh bạch thông tin trên BCTC của các DN phi tài chính niêm yết trên TTCK Việt Nam
• 5.3. Khuyến nghị và giải pháp nhằm nâng cao tính minh bạch thông tin trên BCTC của các DN phi tài chính niêm yết
• 5.3.1. Đối với các DNPTCNY
• 5.3.2. Đối với nhân viên kế toán
• 5.3.3. Đối với Bộ Tài chính và Uỷ ban chứng khoán Nhà nước
• 5.3.4. Đối với kiểm toán độc lập
• 5.3.5. Đới với Hội nghề nghiệp, cơ sở đào tạo
• 5.3.6. Đối với các nhà đầu tư
• 5.4. Những hạn chế của nghiên cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo
• 5.5. KẾT LUẬN CHƯƠNG 5
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu và cơ sở lý luận

Luận án tập trung nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến tính minh bạch thông tin trên Báo cáo tài chính (BCTC) của các doanh nghiệp phi tài chính niêm yết (DNPTCNY) trên Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam. Tính minh bạch được xem là yếu tố quan trọng quyết định sự tin tưởng của nhà đầu tư và hiệu quả của TTCK. Luận án nhấn mạnh vai trò của BCTC trong việc cung cấp thông tin tài chính trung thực và đáng tin cậy, đồng thời chỉ ra các vấn đề nổi cộm liên quan đến chất lượng BCTC hiện nay.

1.1. Tổng quan về minh bạch thông tin trên BCTC

Minh bạch thông tin trên BCTC được định nghĩa là sự công khai, trung thực và chính xác của thông tin tài chính. Các tiêu chí đánh giá tính minh bạch bao gồm mức độ tuân thủ quy định pháp lý, sự đầy đủ và kịp thời của thông tin. Luận án cũng đề cập đến các lý thuyết nền tảng như lý thuyết thông tin bất cân xứng và lý thuyết quản trị công ty, giúp hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến tính minh bạch.

1.2. Vai trò của minh bạch thông tin trên BCTC

Tính minh bạch trên BCTC không chỉ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư chính xác mà còn tăng cường niềm tin của công chúng vào TTCK. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh TTCK Việt Nam đang phát triển và cần sự minh bạch để thu hút vốn đầu tư.

II. Thực trạng minh bạch thông tin trên BCTC của DNPTCNY

Luận án phân tích thực trạng tính minh bạch trên BCTC của các DNPTCNY tại Việt Nam. Các vấn đề chính bao gồm sự chênh lệch giữa số liệu trước và sau kiểm toán, việc công bố thông tin không kịp thời, và sự thiếu chi tiết trong trình bày các khoản mục trọng yếu. Những vấn đề này làm giảm niềm tin của nhà đầu tư và ảnh hưởng đến hiệu quả của TTCK.

2.1. Đặc điểm BCTC của DNPTCNY

Các DNPTCNY chiếm tỷ trọng lớn trên TTCK Việt Nam, với đa dạng lĩnh vực kinh doanh như xây dựng, sản xuất, và dịch vụ. BCTC của các doanh nghiệp này cần đáp ứng các quy định pháp lý nghiêm ngặt, nhưng thực tế vẫn còn nhiều bất cập trong việc tuân thủ.

2.2. Những thách thức trong công bố thông tin

Một số DNPTCNY chưa chú trọng đến tính minh bạch, dẫn đến việc công bố thông tin còn nặng về hình thức. Các thông tin quan trọng như giao dịch với bên liên quan thường không được thuyết minh đầy đủ, gây khó khăn cho nhà đầu tư trong việc đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp.

III. Phương pháp nghiên cứu và kết quả

Luận án sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến tính minh bạch trên BCTC. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng các yếu tố như kiểm soát nội bộ, hội đồng quản trị, và môi trường pháp lý có tác động đáng kể đến tính minh bạch.

3.1. Thiết kế nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện thông qua khảo sát ý kiến chuyên gia và phân tích dữ liệu từ BCTC của các DNPTCNY. Các tiêu chí đánh giá tính minh bạch được xây dựng dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế như OECD và S&P.

3.2. Kết quả nghiên cứu

Kết quả cho thấy kiểm soát nội bộ và hội đồng quản trị là hai yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến tính minh bạch. Ngoài ra, môi trường pháp lý và kiểm toán độc lập cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng thông tin trên BCTC.

IV. Kết luận và khuyến nghị

Luận án kết luận rằng việc nâng cao tính minh bạch trên BCTC của các DNPTCNY cần sự phối hợp giữa các bên liên quan, bao gồm doanh nghiệp, cơ quan quản lý, và kiểm toán độc lập. Các khuyến nghị cụ thể được đưa ra nhằm cải thiện chất lượng thông tin và tăng cường niềm tin của nhà đầu tư.

4.1. Khuyến nghị đối với DNPTCNY

Các DNPTCNY cần tăng cường kiểm soát nội bộ và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp lý. Việc đào tạo nhân viên kế toán và nâng cao nhận thức về tính minh bạch cũng là yếu tố quan trọng.

4.2. Khuyến nghị đối với cơ quan quản lý

Các cơ quan quản lý cần hoàn thiện hệ thống pháp lý và tăng cường giám sát việc công bố thông tin của các DNPTCNY. Đồng thời, cần có chế tài mạnh mẽ để xử lý các vi phạm liên quan đến BCTC.