Đồ án tốt nghiệp: Phân lập vi khuẩn lactic trong khoang miệng và khả năng ức chế màng sinh học của Lactobacillus spp

• Tác giả: Nguyễn Tuấn Anh
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Hoài Hương
• Trường học: Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Công nghệ sinh học
• Đề tài: Phân lập vi khuẩn lactic trong khoang miệng có khả năng ức chế sự tạo màng sinh học của một số Lactobacillus spp.
• Loại tài liệu: Đồ án tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CÁM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Vi khuẩn răng miệng
• 1.2. Vi khuẩn lactic
• 1.3. MÀNG SINH HỌC
• 1.3.1. Sự hình thành
• 1.3.2. Một số yếu tố ảnh hưởng lên sự hình thành màng sinh học
• 1.3.3. Tính chất của màng sinh học
• 1.3.4. Giả thuyết về cơ chế bảo vệ răng miệng của probiotic và LAB nói chung
• 1.4. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP VÀ VẬT LIỆU NGHIÊN CỨU
• 2.1. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.2. Vật liệu nghiên cứu
• 2.3. Dụng cụ và thiết bị
• 2.4. Giống vi khuẩn
• 2.5. Các phần mềm sử dụng
• 2.6. Phương pháp nghiên cứu
• 2.6.1. Chọn lọc vi khuẩn lactic
• 2.6.2. Chọn lọc các chủng có khả năng tạo màng sinh học mạnh
• 2.6.3. Định danh các chủng BG
• 2.6.4. Khảo sát khả năng ức chế màng sinh học của NBG
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Tình trạng răng miệng của các đối tượng thu mẫu
• 3.2. Phân lập vi khuẩn Lactic
• 3.3. Chọn lọc các chủng có khả năng tạo màng sinh học mạnh
• 3.4. Ly trích, thu nhận DNA
• 3.5. Nhân sợi DNA bằng phương pháp PCR
• 3.6. Xác định trình tự DNA – So sánh với ngân hàng dữ liệu gen NCBI
• 3.7. Khảo sát khả năng ức chế sự hình thành màng sinh học của vi khuẩn NBG đối với L.
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT LUẬN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC BẢNG
• PHỤ LỤC HÌNH ẢNH

I. Tổng quan về vi khuẩn lactic và khoang miệng

Vi khuẩn lactic là nhóm vi sinh vật quan trọng trong khoang miệng, đóng vai trò trong việc duy trì cân bằng hệ vi sinh vật. Chúng thuộc chi Lactobacillus spp., được biết đến với khả năng sản xuất acid lactic và các chất kháng khuẩn. Vi khuẩn lactic có thể ức chế sự phát triển của các vi khuẩn gây bệnh thông qua cạnh tranh dinh dưỡng và tiết các chất ức chế. Nghiên cứu này tập trung vào việc phân lập và đánh giá khả năng ức chế màng sinh học của Lactobacillus spp. trong khoang miệng.

1.1. Vai trò của vi khuẩn lactic trong khoang miệng

Vi khuẩn lactic trong khoang miệng không chỉ giúp duy trì cân bằng vi sinh mà còn có khả năng ức chế sự hình thành màng sinh học của các vi khuẩn gây bệnh. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng Lactobacillus spp. có thể giảm tỷ lệ sâu răng bằng cách ức chế Streptococcus mutans, một trong những tác nhân chính gây sâu răng. Khả năng này được thực hiện thông qua việc tiết bacteriocin và cạnh tranh vị trí bám dính trên bề mặt răng.

1.2. Mối liên hệ giữa vi khuẩn lactic và màng sinh học

Màng sinh học là cấu trúc phức tạp được hình thành bởi các vi khuẩn gây bệnh trong khoang miệng, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của bệnh sâu răng. Vi khuẩn lactic có khả năng ức chế sự hình thành màng sinh học thông qua việc tiết các chất ức chế và cạnh tranh dinh dưỡng. Nghiên cứu này nhằm tìm hiểu cơ chế ức chế màng sinh học của Lactobacillus spp. và ứng dụng chúng trong phòng ngừa sâu răng.

II. Phương pháp nghiên cứu và phân lập vi khuẩn lactic

Nghiên cứu này sử dụng phương pháp phân lập vi khuẩn lactic từ khoang miệng của các đối tượng có tình trạng sâu răng khác nhau. Các mẫu được thu thập và nuôi cấy trên môi trường chọn lọc để phân lập các chủng Lactobacillus spp.. Sau đó, khả năng ức chế màng sinh học của các chủng này được đánh giá thông qua các thí nghiệm in vitro.

2.1. Thu thập và phân lập vi khuẩn lactic

Các mẫu vi khuẩn lactic được thu thập từ khoang miệng của 30 đối tượng có tình trạng sâu răng. Mẫu được nuôi cấy trên môi trường LBS để phân lập các chủng Lactobacillus spp.. Các chủng được chọn lọc dựa trên hình thái khuẩn lạc và khả năng sinh acid lactic. Kết quả phân lập được 30 chủng vi khuẩn lactic, trong đó có 3 chủng có khả năng tạo màng sinh học mạnh.

2.2. Đánh giá khả năng ức chế màng sinh học

Khả năng ức chế màng sinh học của các chủng Lactobacillus spp. được đánh giá thông qua phương pháp đồng nuôi cấy với các vi khuẩn gây bệnh như Streptococcus mutans và Candida albicans. Kết quả cho thấy 11 chủng có khả năng ức chế ít nhất một loại vi khuẩn gây bệnh, trong đó 3 chủng Lactobacillus fermentum có hiệu quả cao nhất.

III. Kết quả và ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu đã phân lập được 30 chủng vi khuẩn lactic từ khoang miệng, trong đó 3 chủng có khả năng tạo màng sinh học mạnh. Các chủng này được định danh là Lactobacillus fermentum. Kết quả thí nghiệm cho thấy các chủng này có khả năng ức chế màng sinh học của các vi khuẩn gây bệnh, mở ra tiềm năng ứng dụng trong phòng ngừa sâu răng.

3.1. Định danh và đặc điểm của các chủng vi khuẩn lactic

Các chủng vi khuẩn lactic được định danh bằng phương pháp PCR và so sánh với ngân hàng gen NCBI. Kết quả cho thấy 3 chủng 1B, 12R2 và 30B2 đều thuộc loài Lactobacillus fermentum. Các chủng này có khả năng tạo màng sinh học mạnh và tiết các chất ức chế vi khuẩn gây bệnh.

3.2. Ứng dụng trong phòng ngừa sâu răng

Các chủng Lactobacillus fermentum phân lập được có tiềm năng ứng dụng trong phòng ngừa sâu răng thông qua việc ức chế màng sinh học của các vi khuẩn gây bệnh. Nghiên cứu này góp phần phát triển các sản phẩm probiotic dành cho sức khỏe răng miệng, giúp giảm tỷ lệ sâu răng và cải thiện chất lượng cuộc sống.