Nghiên Cứu Về Sự Ảnh Hưởng Của Cholesterol Đến Sức Khỏe

Cholesterol LDL (lipoprotein mật độ thấp) thường được gọi là cholesterol xấu vì nó có thể tích tụ trong thành động mạch, hình thành mảng bám và gây ra xơ vữa động mạch. Quá trình này làm hẹp động mạch, giảm lưu lượng máu đến tim và các cơ quan khác, làm tăng nguy cơ tim mạch. Mức cholesterol LDL cao có thể dẫn đến đau thắt ngực, đột quỵ, và nhồi máu cơ tim. Kiểm soát cholesterol LDL thông qua chế độ ăn uống và thuốc statin là rất quan trọng để giảm nguy cơ bệnh tim.

Cholesterol HDL (lipoprotein mật độ cao) thường được gọi là cholesterol tốt vì nó giúp loại bỏ cholesterol LDL khỏi thành động mạch và vận chuyển nó trở lại gan để xử lý. Mức cholesterol HDL cao có liên quan đến việc giảm nguy cơ bệnh tim mạch. Tập thể dục, chế độ ăn uống lành mạnh và lối sống năng động có thể giúp tăng mức cholesterol HDL. Một số nghiên cứu cho thấy cholesterol HDL có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tim mạch.

Triglyceride là một loại chất béo khác trong máu, và mức triglyceride cao thường đi kèm với mức cholesterol cao và các yếu tố nguy cơ tim mạch khác như béo phì và tiểu đường. Triglyceride cao có thể làm tăng nguy cơ bệnh tim, đột quỵ và viêm tụy. Chế độ ăn uống ít đường và chất béo bão hòa, tập thể dục thường xuyên và thuốc điều trị có thể giúp giảm mức triglyceride.

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát cholesterol. Thực phẩm làm tăng cholesterol LDL bao gồm chất béo bão hòa (có trong thịt đỏ, sản phẩm từ sữa nguyên chất), chất béo chuyển hóa (có trong thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh) và cholesterol (có trong lòng đỏ trứng, nội tạng động vật). Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm này và thay thế bằng thực phẩm làm giảm cholesterol là một phần quan trọng của chế độ ăn uống lành mạnh.

Lối sống ít vận động có thể làm giảm mức cholesterol HDL và tăng mức cholesterol LDL và triglyceride. Tập thể dục thường xuyên, chẳng hạn như đi bộ nhanh, chạy bộ, bơi lội hoặc đạp xe, có thể giúp cải thiện mức cholesterol và giảm nguy cơ tim mạch. Mục tiêu là tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, hầu hết các ngày trong tuần.

Di truyền có thể đóng một vai trò trong việc xác định mức cholesterol của một người. Một số người có thể có di truyền khiến họ dễ bị cholesterol cao, ngay cả khi họ tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh và lối sống năng động. Trong những trường hợp này, thuốc điều trị cholesterol có thể cần thiết để kiểm soát cholesterol.

Chế độ ăn uống lành mạnh là nền tảng của việc giảm cholesterol. Thực phẩm giúp giảm cholesterol bao gồm chất xơ hòa tan (có trong yến mạch, táo, cam), chất béo không bão hòa (có trong dầu ô liu, bơ, các loại hạt), và sterol thực vật (có trong một số loại thực phẩm tăng cường). Hạn chế chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cholesterol trong chế độ ăn uống.

Tập thể dục thường xuyên có thể giúp tăng mức cholesterol HDL và giảm mức cholesterol LDL và triglyceride. Các hoạt động như đi bộ nhanh, chạy bộ, bơi lội, đạp xe và khiêu vũ đều có lợi. Mục tiêu là tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, hầu hết các ngày trong tuần. Tập thể dục cũng giúp giảm cân và cải thiện sức khỏe tim mạch tổng thể.

Thuốc statin là loại thuốc điều trị cholesterol phổ biến nhất. Statin hoạt động bằng cách ức chế một enzyme trong gan cần thiết để sản xuất cholesterol. Statin có thể giúp giảm đáng kể mức cholesterol LDL và giảm nguy cơ tim mạch. Tuy nhiên, statin cũng có thể gây ra tác dụng phụ, chẳng hạn như đau cơ, tổn thương gan và tăng nguy cơ tiểu đường. Cần thảo luận với bác sĩ về lợi ích và tác dụng phụ của statin trước khi bắt đầu điều trị.

Xơ vữa động mạch là một quá trình trong đó mảng bám tích tụ trong thành động mạch, làm hẹp động mạch và giảm lưu lượng máu. Mảng bám bao gồm cholesterol LDL, chất béo, tế bào viêm và các chất khác. Xơ vữa động mạch có thể dẫn đến nhiều biến chứng, bao gồm đau thắt ngực, đột quỵ, nhồi máu cơ tim và bệnh động mạch ngoại biên.

Đột quỵ xảy ra khi lưu lượng máu đến não bị gián đoạn, thường do cục máu đông hoặc vỡ mạch máu. Nhồi máu cơ tim xảy ra khi lưu lượng máu đến tim bị chặn, thường do cục máu đông hình thành trên mảng bám trong động mạch vành. Cả đột quỵ và nhồi máu cơ tim đều là những tình trạng đe dọa tính mạng và có thể gây ra tàn tật vĩnh viễn. Kiểm soát cholesterol là rất quan trọng để giảm nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim.

Phòng ngừa bệnh tim bao gồm việc áp dụng lối sống lành mạnh và kiểm soát cholesterol. Lối sống lành mạnh bao gồm chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng khỏe mạnh, bỏ hút thuốc và kiểm soát căng thẳng. Kiểm soát cholesterol bao gồm việc theo dõi mức cholesterol thường xuyên và điều trị cholesterol cao bằng thuốc nếu cần thiết.

Chỉ số cholesterol bao gồm cholesterol LDL (mục tiêu là dưới 100 mg/dL), cholesterol HDL (mục tiêu là trên 40 mg/dL ở nam giới và trên 50 mg/dL ở nữ giới), triglyceride (mục tiêu là dưới 150 mg/dL) và cholesterol toàn phần (mục tiêu là dưới 200 mg/dL). Ý nghĩa chỉ số cholesterol là giúp đánh giá nguy cơ tim mạch và xác định mục tiêu điều trị cholesterol.

Tần suất xét nghiệm cholesterol phụ thuộc vào độ tuổi, giới tính và các yếu tố nguy cơ tim mạch. Người lớn nên xét nghiệm cholesterol ít nhất mỗi 5 năm. Những người có yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình mắc bệnh tim, huyết áp cao, tiểu đường, hút thuốc hoặc béo phì nên xét nghiệm cholesterol thường xuyên hơn.

Để có kết quả xét nghiệm cholesterol chính xác, cần chuẩn bị xét nghiệm đúng cách. Thông thường, cần nhịn ăn từ 9 đến 12 giờ trước khi xét nghiệm. Nên thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc đang dùng, vì một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm cholesterol.

Cholesterol ở trẻ em cần được theo dõi để phòng ngừa bệnh tim trong tương lai. Chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên là rất quan trọng để duy trì mức cholesterol khỏe mạnh ở trẻ em. Xét nghiệm cholesterol có thể được khuyến nghị cho trẻ em có yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình mắc bệnh tim hoặc béo phì.

Cholesterol ở người lớn tuổi cần được kiểm soát để giảm nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và thuốc điều trị cholesterol có thể giúp duy trì mức cholesterol khỏe mạnh ở người lớn tuổi. Cần thảo luận với bác sĩ về mục tiêu cholesterol phù hợp và các lựa chọn điều trị.

Cholesterol ở phụ nữ có thể bị ảnh hưởng bởi hormone và thai kỳ. Estrogen có thể giúp tăng mức cholesterol HDL. Thai kỳ có thể làm tăng mức cholesterol LDL và triglyceride. Cần thảo luận với bác sĩ về mục tiêu cholesterol phù hợp và các lựa chọn điều trị trong thai kỳ.