Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu bệnh vàng rụng lá cao su Corynespora Cassiicola và biện pháp quản lý tổng hợp tại Bình Phước

• Tác giả: Nguyễn Thị Bích Ngọc
• Người hướng dẫn: TS. Ngô Vĩnh Viễn
• Trường học: Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Bảo vệ thực vật
• Đề tài: Nghiên cứu bệnh vàng rụng lá cao su Corynespora cassiicola (Berk. & Curtis) Wei và biện pháp quản lý tổng hợp tại Bình Phước
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU
• 1.1. Cơ sở khoa học của đề tài
• 1.2. Tổng quan về cây cao su
• 1.3. Những nghiên cứu ở nước ngoài
• 1.4. Những nghiên cứu trong nước
• 2. CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Nội dung nghiên cứu
• 2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 2.3. Vật liệu nghiên cứu
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Xác định nguyên nhân gây bệnh vàng rụng lá cao su tại Bình Phước
• 3.2. Đặc điểm sinh học, sinh thái của nấm C. cassiicola gây bệnh vàng rụng lá cao su
• 3.3. Nghiên cứu các biện pháp quản lý bệnh vàng rụng lá cao su
• KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Bệnh vàng rụng lá cao su

Bệnh vàng rụng lá cao su do nấm Corynespora Cassiicola gây ra là một trong những bệnh hại nghiêm trọng nhất đối với cây cao su. Bệnh này không chỉ ảnh hưởng đến lá mà còn tác động đến cuống lá và chồi, gây thiệt hại nặng nề về kinh tế. Tại Bình Phước, bệnh đã xuất hiện từ năm 2010 và lan rộng với diện tích nhiễm bệnh lên đến hàng nghìn hecta. Triệu chứng bệnh bao gồm các đốm lá hình tròn hoặc hình xương cá, dẫn đến vàng lá và rụng lá hàng loạt. Bệnh làm giảm năng suất mủ, đặc biệt ở các vườn cao su đang trong giai đoạn khai thác.

1.1. Triệu chứng và tác động

Triệu chứng của bệnh vàng rụng lá cao su bao gồm các đốm lá hình tròn hoặc hình xương cá, thường xuất hiện dọc theo gân lá. Các đốm này có quầng vàng xung quanh, dẫn đến lá bị vàng và rụng. Bệnh gây hại ở tất cả các giai đoạn sinh trưởng của cây, từ vườn ươm đến vườn khai thác. Ở giai đoạn vườn ươm, bệnh có thể gây chết cây, trong khi ở giai đoạn khai thác, bệnh làm giảm năng suất mủ và buộc nhiều hộ nông dân phải ngừng thu hoạch.

1.2. Nguyên nhân và lan truyền

Nguyên nhân chính của bệnh vàng rụng lá cao su là nấm Corynespora Cassiicola. Nấm này có khả năng tồn tại trên tàn dư lá bệnh và lan truyền qua gió, nước và dụng cụ canh tác. Bệnh phát triển mạnh trong điều kiện ẩm ướt và nhiệt độ cao, đặc biệt là vào mùa mưa. Tại Bình Phước, bệnh đã lan rộng do điều kiện khí hậu thuận lợi và sự thiếu hiểu biết về biện pháp phòng trừ hiệu quả.

II. Nghiên cứu bệnh cây cao su

Nghiên cứu về bệnh vàng rụng lá cao su tại Bình Phước đã xác định được nguyên nhân, đặc điểm sinh học và sinh thái của nấm Corynespora Cassiicola. Các nghiên cứu này cung cấp cơ sở khoa học để đề xuất các biện pháp quản lý bệnh hiệu quả. Nấm Corynespora Cassiicola có khả năng tồn tại trên tàn dư lá bệnh và xâm nhiễm vào lá cao su thông qua các vết thương hoặc lỗ khí. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nấm này có thể gây bệnh trên nhiều loại cây ký chủ khác nhau, bao gồm cây sắn, ớt và xoài.

2.1. Đặc điểm sinh học của nấm Corynespora Cassiicola

Nấm Corynespora Cassiicola có khả năng phát triển mạnh trong điều kiện nhiệt độ từ 25-30°C và độ pH từ 5-7. Nấm tạo ra các bào tử có khả năng nảy mầm và xâm nhiễm vào lá cao su trong vòng 12 giờ. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nấm có thể tồn tại trên tàn dư lá bệnh trong thời gian dài, tạo nguồn bệnh cho các vụ tiếp theo.

2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến bệnh

Các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm và điều kiện đất trồng có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của bệnh vàng rụng lá cao su. Nghiên cứu tại Bình Phước cho thấy bệnh phát triển mạnh vào mùa mưa khi độ ẩm cao và nhiệt độ ấm. Ngoài ra, việc sử dụng giống cây không kháng bệnh và kỹ thuật canh tác không phù hợp cũng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh.

III. Quản lý bệnh cây cao su

Quản lý bệnh vàng rụng lá cao su đòi hỏi sự kết hợp giữa các biện pháp canh tác, sinh học và hóa học. Tại Bình Phước, các biện pháp quản lý tổng hợp đã được áp dụng để kiểm soát bệnh hiệu quả. Các biện pháp này bao gồm thu dọn tàn dư lá bệnh, sử dụng chế phẩm sinh học và thuốc bảo vệ thực vật. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc sử dụng các chủng nấm đối kháng như Trichoderma có thể hạn chế sự phát triển của nấm Corynespora Cassiicola.

3.1. Biện pháp canh tác

Các biện pháp canh tác như thu dọn tàn dư lá bệnh, bón phân cân đối và tưới nước hợp lý đã được áp dụng để quản lý bệnh vàng rụng lá cao su. Việc thu dọn tàn dư lá bệnh giúp loại bỏ nguồn bệnh, trong khi bón phân cân đối giúp tăng sức đề kháng của cây. Nghiên cứu tại Bình Phước cho thấy các biện pháp này có hiệu quả cao trong việc giảm tỷ lệ nhiễm bệnh.

3.2. Biện pháp sinh học và hóa học

Sử dụng chế phẩm sinh học như Trichoderma và các loại thuốc bảo vệ thực vật đã được áp dụng để kiểm soát bệnh vàng rụng lá cao su. Các chủng nấm đối kháng Trichoderma có khả năng ức chế sự phát triển của nấm Corynespora Cassiicola. Ngoài ra, các loại thuốc hóa học như Mancozeb và Chlorothalonil cũng được sử dụng để phòng trừ bệnh hiệu quả.