I. Tác động của công việc và gia đình
Nghiên cứu này tập trung vào tác động của công việc và gia đình trong bối cảnh làm việc từ xa (WFH) tại Việt Nam. Sự đan xen công việc và gia đình được xem xét qua hai khía cạnh: tích cực (PWFS) và tiêu cực (NWFS). Kết quả cho thấy WFH có tác động tích cực đến PWFS, giúp cải thiện sự hài lòng trong công việc và gia đình. Tuy nhiên, NWFS không bị ảnh hưởng đáng kể bởi WFH. Điều này phản ánh sự phức tạp trong việc cân bằng giữa công việc và cuộc sống gia đình.
1.1. Cân bằng công việc và cuộc sống
Cân bằng công việc và cuộc sống là yếu tố quan trọng được người lao động Việt Nam ưu tiên. Theo khảo sát của YouGov (2022), 73.4% người tìm việc coi đây là tiêu chí hàng đầu. WFH mang lại cơ hội để người lao động linh hoạt hơn trong việc quản lý thời gian, nhưng cũng đặt ra thách thức về việc phân định ranh giới giữa công việc và gia đình. Nghiên cứu chỉ ra rằng sự hỗ trợ từ tổ chức và công nghệ là yếu tố then chốt để đạt được sự cân bằng này.
1.2. Stress trong công việc
Stress trong công việc là hệ quả phổ biến của NWFS. Khi công việc xâm nhập vào không gian gia đình, người lao động dễ cảm thấy quá tải và căng thẳng. Nghiên cứu cho thấy WFH có thể làm gia tăng stress do sự thiếu tương tác xã hội và sự mơ hồ trong vai trò. Tuy nhiên, việc áp dụng các chính sách hỗ trợ gia đình có thể giảm thiểu tác động tiêu cực này.
II. Nghiên cứu thực nghiệm
Nghiên cứu thực nghiệm này sử dụng phương pháp định lượng để phân tích dữ liệu từ 159 người lao động Việt Nam có kinh nghiệm WFH. Các công cụ phân tích như SPSS và Process Macro được sử dụng để kiểm định giả thuyết. Kết quả cho thấy WFH có tác động tích cực đến PWFS, nhưng không ảnh hưởng đáng kể đến NWFS. Điều này cho thấy cần có thêm nghiên cứu để hiểu rõ hơn về cơ chế điều tiết giữa WFH và WFS.
2.1. Quản lý thời gian
Quản lý thời gian là yếu tố quan trọng trong việc giảm thiểu NWFS. Nghiên cứu chỉ ra rằng người lao động có kỹ năng quản lý thời gian tốt thường đạt được sự cân bằng giữa công việc và gia đình hiệu quả hơn. Các công cụ hỗ trợ như lịch làm việc linh hoạt và ứng dụng quản lý thời gian có thể giúp người lao động tối ưu hóa hiệu suất làm việc mà không ảnh hưởng đến đời sống gia đình.
2.2. Hỗ trợ gia đình
Hỗ trợ gia đình từ tổ chức là yếu tố then chốt để tăng cường PWFS. Các chính sách như nghỉ phép linh hoạt, hỗ trợ chăm sóc con cái và các chương trình phúc lợi gia đình có thể giúp người lao động cảm thấy được hỗ trợ và hài lòng hơn trong công việc. Nghiên cứu khuyến nghị các doanh nghiệp nên xây dựng các chính sách hỗ trợ gia đình để thu hút và giữ chân nhân tài.
III. Tác động xã hội và chính sách
Tác động xã hội của WFH và WFS đang ngày càng được quan tâm tại Việt Nam. Sự thay đổi trong văn hóa làm việc và sự phát triển của công nghệ đã tạo ra những cơ hội và thách thức mới. Nghiên cứu chỉ ra rằng các chính sách hỗ trợ gia đình và sự linh hoạt trong làm việc là yếu tố quan trọng để giảm thiểu NWFS và tăng cường PWFS. Điều này không chỉ cải thiện chất lượng cuộc sống của người lao động mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
3.1. Chính sách hỗ trợ gia đình
Chính sách hỗ trợ gia đình là yếu tố then chốt để giảm thiểu NWFS và tăng cường PWFS. Các doanh nghiệp cần xây dựng các chính sách như nghỉ phép linh hoạt, hỗ trợ chăm sóc con cái và các chương trình phúc lợi gia đình. Những chính sách này không chỉ giúp người lao động cân bằng giữa công việc và gia đình mà còn tăng cường sự hài lòng và cam kết với tổ chức.
3.2. Phát triển nghề nghiệp
Phát triển nghề nghiệp là yếu tố quan trọng trong việc tăng cường PWFS. Nghiên cứu chỉ ra rằng người lao động có cơ hội phát triển nghề nghiệp thường cảm thấy hài lòng hơn trong công việc và gia đình. Các doanh nghiệp cần tạo điều kiện để người lao động phát triển kỹ năng và thăng tiến trong sự nghiệp, từ đó tăng cường sự tương tác tích cực giữa công việc và gia đình.
